Samenvatting Media Effecten (S0B02C) - inclusief notities (2020/2021)

LES 1: INLEIDING

Media-effecten =“Social or psychological responses occurring in individuals, dyads, small
groups, organizations, or communities as a result of exposure to or processing of or otherwise
acting on media messages.”
 Sociaal en psychologish dus niet altijd waarneembaar door buitenstaander. Ook
inwendig proces.
 Op verschillende niveaus; individu’s, groep,…
 Blootstelling OF verwerking van media (of handelen naar)
o Blootstelling; moet niet altijd verwerkt worden voor effect te creëren


K E NNI S
Kennis door ervaring = empirie
 Beschouwd als betrouwbaar
 Veel trial and error -> trage vooruitgang
o Traag want ‘alles alleen doen’ + je gaat veel fouten maken
 Veel gebruikte techniek om oordelen te vellen over media-effecten
o Omdat we zelf veel ervaring hebben met social media dus er snel over gaan
oordelen

 Bv. “geweldadige games hebben geen invloed” omdat we dit zelf nooit hebben
meegemaakt
 -> Dus empirie is geen goede basis

Kennis door autoriteit
 Vertrouwen door achtergrond
 Probleem: Te veel vertrouwen? -> doortrekken naar iedereen/doortrekken naar andere
domeinen?
o Niet elke dokter is een goede dokter (iedereen)
o Als dokter vertelt over iets economisch geloven mensen het direct (ander
domein)
 Wie is te vertrouwen over media- effecten?
o Al tv-netwerk documentaire maakt over Media effecten, “zal wel waar zijn, zijn
experten” -> Maar soms ander doel: ‘niet gewelddadig’ omdat ze anders zulke
films niet kunnen broadcasten

Kennis door wetenschap
 Systematische observatie: keer op keer opnieuw testen om te bevestigen
o <-> casual observatie
 Science works: kennis van wetenschap is goed want er is bewijs bv dat mensen
genezen
 Ook nadelen: wordt uitgevoerd door mensen -> maken fouten

-> Doelen van wetenschap
-> Hoe doelen bereiken?

,WETENSCHAP

D O EL EN V AN W ETEN SC HA P

1. Voorspellen
 = zeggen wat er in de toekomst gaat gebeuren
 Mensen baseren hun gedrag daarop
 Weersvoorspelling -> gedrag: kleren aandoen obv bericht
 Media-effecten vb. voorspellen welke kinderen vatbaar zijn voor geweldeffecten
 MAAR voorspellen op lange termijn is beperking

2. Verklaren
 = in bredere context plaatsen
 Worden voortdurend verder opgebouwd: meerdere keren doen & bevestigen of
bijsturen
 Media-effecten vb. verschillende verklaringen voor geweld effect
o Verschillende verklaringen voor één effect: X zegt dit en Y zegt dat

3. Begrijpen
 = de volgorde kennen van causale gebeurtenissen
 Komt voort uit een goede verklaring
 Media effecten vb. welke verschillende stappen tussen bloostelling en gedrag?

4. Controleren
 Gevolg van voorspellen, verklaren en begrijpen
 Kennis in praktijk gebruiken = de bredere context van wetenschappelijk onderzoek
 Media-effecten vb. rating systemen films of games -> ‘veel geweld -> oppassen!’

HOE DOE LE N BE RE IK EN ?


1. Theorie
 The chicken and the egg: eerst theorie en dan onderzoek of omgekeerd?
o Klassieke manier is beginnen met theorie en obv daarvan onderzoek uitvoeren,
maar in praktijk door elkaar
o Als er geen of weinig theorie is, dan eerst onderzoek en erna terug naar theorie
-> wisselwerking
 Theorie is uitgebreid, meer dan 1 statement -> alle concepten verbonden aan elkaar
o <-> Idee: “ik denk dat” is niet bewezen
 Kernconcepten bepalen en hun relaties -> “wat is geweld?”, “wat is media?”
 Hypotheses die getest kunnen worden
 Wisselwerking tussen theorie en data

2. Falsifieerbaarheid
 Je moet op voorhand kunnen zeggen welke bevindingen ervoor zorgen dat de
hypothese fout is
 Vb. Alle zwanen zijn wit
o H: de volgende zwaan die je ziet is wit
o O: de zwaan is wit -> H is bevestigd


3. Creativiteit
 Theorie wordt door mensen gemaakt, die ook ooit student waren
 Mensen zijn meer geneigd ze ernstig te nemen als ze logisch lijken

4. Generaliseerbaarheid
 Wetenschap zoekt naar algemene patronen
 Als dokter zegt dat 7/10 mensen hoofdpijn krijgen van de pil, weet je dat de
kans groot is dat jij dat ook kan hebben. -> interessant
 Die ene persoon van de zoveel die een andere bijwerking had -> niet relevant
 Zo veel mogelijk verklaren met zo weinig mogelijk variabelen
 Case studies zeggen weinig over algemene patronen

2

,  Die algemene patronen als kennis verspreiden helpt veel meer

5. Objectieve waarheid ontdekken
 “Er is geen objectieve waarheid” -> maar die is er wel
 Media heeft een invloed op kinderen, of media heeft geen invloed op kinderen
 Betekent niet dat die invloed op alle kinderen hetzelfde is!
 DUS ofwel invloed ofwel niet, maar daarom niet dezelfde invloed

6. Sceptisch blijven
 Altijd mogelijkheid tot controversies
 Er zijn geen definitieve conclusies
 Maar consensus groeit met meer onderzoek te doen en kennis bij te sturen


GESCHIEDENIS VAN MEDIA-EFFECTEN ONDERZOEK

G E BE URT EN NISS EN D IE B EZ OR GDH EDE N OV ER EFF EC TE N VA N MAS SA MED IA H EB BE N DOEN
T OE NEM EN

1. Spaans- Amerikaanse oorlog (1898)
 Newspaper publisher William Randolph Hearst publiceerd brief van de spaanse
regering over Amerikaanse president waarin die zwak wordt voorgesteld
 -> Grote invloed op publieke opinie
 -> president wordt onder druk gezet om oorlog te starten
 -> publicatie was onrechtstreeks aanleiding tot oorlog

2. Propaganda WO I (1917)
 George Creel aangesteld om propaganda te beheren
 Wartime propaganda -> reeks publicaties om opinies van volk. Te
veranderen en overtuigen dat oorlog noodzakelijk was

3. Films als ontspanning (1920s)
 Werd razend populair, omdat mensen nog geen andere
ontspanningsmogelijkheden in huis hadden
 Maar wat zijn mogelijke effecten op attitudes? Wat met kinderen?
 Steeds meer onderzoeksinteresse sinds 1920s
 -> Payne fund studies (1929-1932)

Payne fund studies
 Onder leiding van Edgar Dale -> 13 studies over effecten van films
 Inhoudsanalyse in grote thema’s e.g., children, comedy, crime, history, love, mysterie,
sex, travel, social propaganda and war
 Meer dan 75% in drie categorieën: crime, love and sex

 Emotionele impact?
 Gebruik van fysiologische electroden om te achterhalen hoe kinderen en
volwassenen reageren op bepaalde inhoud
 Galvanische huidgeleiding: hoeveel zweet dat je huid produceerd. Hoe meer
zweet -> hoe meer geleiding (gemeten door elektoden op vingertoppen)
 Verschillen tussen jonge en oudere adolescenten

 Impact op gedrag?
 Vb. onderzoek Blumer: vragenlijsten en interviews bij kinderen en
jongvolwassenen: hoe denken ze dat media hun gedrag beïnvloed
 VERSCHILPUNT: deze techniek zou veel kritiek krijgen op vandaag
o Foute inschattingen + Wat met onbewuste processen?

 Na de Payne Fund studies: legacy of fear = basis dat we ‘bang’ moeten zijn vd effecten
v media

4. The invasion from Mars (1930s)
 Dominant medium in VS: radio
 War of the Worlds: narratief fictief verhaal verteld door Wells (30/10/38) -> Aliens

3

,  Nog nooit zo een grote invloed op publiek geweest -> grootschalige paniek
 Men dacht dat mensen zouden doorhebben dat het fictief was, maar dat was niet zo

-> Onderzoek door Princeton University
 Analyse van kranten, surveys en persoonlijke interviews
 Belangrijkste verklaring: Amerikanen heel veel vertrouwen in radio
 Goede technieken die bijdragen tot realiteitsgevoel
 Missen van aankondiging dat verhaal was
 Individuele verschillen ! -> sommige geloofden het en andere niet
 -> Media kan wereldwijd intense respons oproepen bij het publiek

-> De eerste theorie rond media effecten: Magic Bullet model
 Onderzoek was tot dan toe: case- onderzoek, exploratief, zonder theorie en
hypotheses
 Sommige onderzoekers omschreven het als Magic Bullet Model = hypodermic needle
model of mass communication
 MAAR weinig aandacht voor verschillen in responses = individuele verschillen niet
opgenomen




4