2.1 maatschappij samenvatting: vrijheid of veiligheid?
In een staat waar veiligheid wordt gegarandeerd door overheid, heeft de overheid gezag en
voert geweldsmonopolie uit Alleen overheid mag geweld gebruiken tegen burgers om
orde te handhaven/criminaliteit op te sporen. (leger, politie namens overheid)
Bevoegdheden van politie om orde handhaven (handhavingstaak) en criminele activiteiten
opsporen (opsporingstaak):
- Politie mag iemand staande houden (met reden) (vraagt naar persoonsgegevens &
verblijfsgegevens)
- Politie kan iemand als verdachten aanhouden (arresteren) (als redelijk vermoeden is van
wet overtreden) (geweld mag bij bedreigende situatie.)
NL = rechtstaat: Een overheid dat macht en gezag uitoefent over bepaald volk &
grondgebied. Machten gescheiden. Grondwet beschermt burgers tegen willekeur
overheidsoptreden. Rechtsregels voor iedereen (ook overheidsdiensten)!
Burgers staan vrijheden af aan soevereine (hoogste) macht krijgen orde en veiligheid in
samenleving terug.
Sociaal contract: Burgers accepteren dat de overheid het geweldsmonopolie heeft en dat
iedereen zich moet houden aan rechtsregels om geweld en een oorlog van allen tegen allen
te voorkomen.
Criminaliteit lastig aan te pakken overheidsdiensten werken samen & integrale aanpak
politie zoekt naar verbanden. (strenge regels om machtsmisbruik te voorkomen officier
van justitie moet toestemming geven om bepaalde opsporingstaak te gebruiken. (aan politie)
Openbare ministerie= Alle officieren van justitie (doet onderzoek naar de inzet van
politiegeweld bij twijfel rechtmatigheid .)
Rechtsregels lastig als wet is overtreden bij handige informatie is het niet geldig.
Wet politiegegevens (Wpg): Verwerken van persoonsgegevens voor uitvoeren van
politietaak. (gegevens van strafbare feiten handhaven openbare orde of hulpverlening)
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG): Verwerken van gegevens voor interne
bedrijfsvoering (personeelsadministratie, klachtenafhandeling, ICT) & verlenen vergunning.
Politiestaten= Staten waarin de politie een groot aantal bevoegdheden heeft zonder
verantwoording te hoeven afleggen. (geen rechtsstaat)
, Rechtsstaat:
aanwezigheid grondrechten Beschermen burgers tegen machtsmisbruik door overheid
(beperkt macht) (privacywet)
legaliteitsbeginsel beschermt burgers tegen teveel macht overheid.
- Alles wat overheid doet MOET gebaseerd op wet
- Je kunt alleen gestraft worden voor iets waarvan op dat moment in wet staat dat het
strafbaar is.
machtenscheiding trias politicas = Spreiding van de staatsmacht over 3 machten:
wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
onafhankelijke rechtspraak rechters zijn onafhankelijk= zij handelen volgens recht en
laten zich niet beïnvloeden door andere machten & onpartijdig (persoonlijke belangen geen
rol)
burgerlijk recht: rechter doet uitspraak over conflicten tussen burgers onderling.
bestuursrecht: conflicten tussen burgers & overheid.
strafrecht: iemand wordt verdacht van strafbaar feit.
In rechtsstaat worden burgers beschermt door overheid tegen willekeur &
machtsmisbruik van overheid = rechtsbescherming
Iedere burger is onschuldig tot het tegendeel bewezen is ook wel stapelen de bewijzen
zich tegen een verdachte op.
Iedereen is voor de wet gelijk: rechtsstaat is voor iedereen. (ook verdachten)
In een staat waar veiligheid wordt gegarandeerd door overheid, heeft de overheid gezag en
voert geweldsmonopolie uit Alleen overheid mag geweld gebruiken tegen burgers om
orde te handhaven/criminaliteit op te sporen. (leger, politie namens overheid)
Bevoegdheden van politie om orde handhaven (handhavingstaak) en criminele activiteiten
opsporen (opsporingstaak):
- Politie mag iemand staande houden (met reden) (vraagt naar persoonsgegevens &
verblijfsgegevens)
- Politie kan iemand als verdachten aanhouden (arresteren) (als redelijk vermoeden is van
wet overtreden) (geweld mag bij bedreigende situatie.)
NL = rechtstaat: Een overheid dat macht en gezag uitoefent over bepaald volk &
grondgebied. Machten gescheiden. Grondwet beschermt burgers tegen willekeur
overheidsoptreden. Rechtsregels voor iedereen (ook overheidsdiensten)!
Burgers staan vrijheden af aan soevereine (hoogste) macht krijgen orde en veiligheid in
samenleving terug.
Sociaal contract: Burgers accepteren dat de overheid het geweldsmonopolie heeft en dat
iedereen zich moet houden aan rechtsregels om geweld en een oorlog van allen tegen allen
te voorkomen.
Criminaliteit lastig aan te pakken overheidsdiensten werken samen & integrale aanpak
politie zoekt naar verbanden. (strenge regels om machtsmisbruik te voorkomen officier
van justitie moet toestemming geven om bepaalde opsporingstaak te gebruiken. (aan politie)
Openbare ministerie= Alle officieren van justitie (doet onderzoek naar de inzet van
politiegeweld bij twijfel rechtmatigheid .)
Rechtsregels lastig als wet is overtreden bij handige informatie is het niet geldig.
Wet politiegegevens (Wpg): Verwerken van persoonsgegevens voor uitvoeren van
politietaak. (gegevens van strafbare feiten handhaven openbare orde of hulpverlening)
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG): Verwerken van gegevens voor interne
bedrijfsvoering (personeelsadministratie, klachtenafhandeling, ICT) & verlenen vergunning.
Politiestaten= Staten waarin de politie een groot aantal bevoegdheden heeft zonder
verantwoording te hoeven afleggen. (geen rechtsstaat)
, Rechtsstaat:
aanwezigheid grondrechten Beschermen burgers tegen machtsmisbruik door overheid
(beperkt macht) (privacywet)
legaliteitsbeginsel beschermt burgers tegen teveel macht overheid.
- Alles wat overheid doet MOET gebaseerd op wet
- Je kunt alleen gestraft worden voor iets waarvan op dat moment in wet staat dat het
strafbaar is.
machtenscheiding trias politicas = Spreiding van de staatsmacht over 3 machten:
wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
onafhankelijke rechtspraak rechters zijn onafhankelijk= zij handelen volgens recht en
laten zich niet beïnvloeden door andere machten & onpartijdig (persoonlijke belangen geen
rol)
burgerlijk recht: rechter doet uitspraak over conflicten tussen burgers onderling.
bestuursrecht: conflicten tussen burgers & overheid.
strafrecht: iemand wordt verdacht van strafbaar feit.
In rechtsstaat worden burgers beschermt door overheid tegen willekeur &
machtsmisbruik van overheid = rechtsbescherming
Iedere burger is onschuldig tot het tegendeel bewezen is ook wel stapelen de bewijzen
zich tegen een verdachte op.
Iedereen is voor de wet gelijk: rechtsstaat is voor iedereen. (ook verdachten)
