Samenvatting Gezondheidszorg in detentie en forensische setting

GEZONDHEIDSZORG IN FORENSISCHE SETTINGS

1. VERSCHILLEN STRAFUITVOERING EN INTERNERING
STRAFUITVOERING INTERNERING
Toerekeningsvatbaar Ontoerekeningsvatbaar
Wel einddatum – bepaalde duur Geen einddatum – onbepaalde duur
Straf Beschermingsmaatregel
Geen verplichting tot zorg Verplichting tot zorg
Gevangenis – vrijheidsberoving Verschillende zorgcircuits – behandeling
geestesstoornis


2. DETENTIE EN FORENSISCHE PSYCHIATRIE: INLEIDING ( via opdracht)
DETENTIE
https://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/
belgische_gevangenissen
Forensische  herkomst = Forum  marktplaats waar recht wordt gesproke,


1) Welke verschillen merk je op in de algemene toelichting rond de soorten
gevangenissen? Lijst deze verschillen op in een samenvatting


STRAFHUIZEN Gevangenissen voor de veroordeelden.
ARRESTHUIZEN Gevangenissen voor personen die nog niet veroordeeld
zijn en in voorlopige hechtenis zitten.
 In de praktijk verblijven in meeste gevangenissen zowel veroordeelden als
personen in voorlopige hechtenis  oorzaak : overbevolking


GESLOTEN ‘Klassieke’ gevangenissen met alle nodige bewakingsmiddelen
GEVANGENISSEN en veiligheidsvoorzieningen.
Hier brengen gedetineerden het grootste deel van hun tijd in de
cel door.
HALFOPEN Hier kunnen gedetineerden overdag in werkplaatsen van de
GEVANGENISSEN gevangenis/buiten de gevangenis werken.
’s Nachts blijven ze wel verplicht in hun cel
OPEN GEVANGENISSEN Hier gelden minder strenge veiligheidsmaatregelen.
Gedetineerden die hier verblijven, aanvaarden vrijwillig een
opvoedingsregime met minieme dwangmiddelen




1

,2) Ga in de site op zoek naar wat je specifiek kan vinden m.b.t. gezondheidszorg in
de gevangenissen. Voeg dit verder toe aan je samenvatting.
 In de gevangenissen moet met dezelfde gezondheidszorg kunnen genieten
als in de vrije samenleving.
 De zorg is aangepast aan de specifieke noden en aan de
gevangenisomgeving.
 In de gevangenis werken verplegers, dokters, psychiaters, psychologen,
tandartsen en kinesitherapeuten.


INTERNERING
- Geïnterneerden worden onderworpen aan een verplichte psychiatrische
begeleiding, behandeling of zorg.
 Kan gaan om psychiatrische afdelingen van de gevangenissen  nl.
Instellingen ter Bescherming van de Maatschappij = IBM
 Daarnaast = verschillende GGZ-voorzieningen
o PZ = Psychiatrische Ziekenhuizen
o FPC = Forensisch Psychiatrische Centra
o PVT = Tijdelijke woonvormen met zorg, met name de Psychiatrische
VerzorgingsTehuizen
o IBW = Initiatieven Beschut Wonen
o CGG = ambulante GGZ, Centra Geestelijke Gezondheidszorg


 Ook privaat gevestigde psychiaters, psychologen, voorzieningen
gehandicaptenzorg en WZC vullen een opdracht voor bepaalde doelgroep
geïnterneerden


3. DETENTIE EN GEZONDHEIDSZORG
3.1. WETTELIJK KADER
3.1.1. UNIVERSELE BEGINSELEN


GELIJKWAARDIGHEID
- Beginsel = afkomstig uit:
 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
 Europees Verdrag van de Rechten van de Mens
 Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten


- Beginsel geeft aan dat gedetineerden een evenwaardig recht hebben op
kwalitatieve GZzorg

2

, - Focus ligt op:
 Respect voor menselijke waardigheid
 Zelfrespect van de gedetineerde
 Aanspraak maken op individuele en sociale verantwoordelijkheid van de
gedetineerde
 Detentie moet in orde en veiligheid verlopen
 Enkel verlies van de vrijheid
 Geen verdere kwelling


INTEGRATIE IN DE ALGEMENE GEZONDHEIDSZORG
- Kreeg vorm onder impuls van VN, ondersteund door WHO Europe en raad van
Europa
- Houdt in dat gezondheidszorg voor gedetineerden geïntegreerd moet worden in
algemene gezondheidszorg
- Momenteel krijgt die integratie alleen vorm door een gedeeltelijke financiële
tussenkomst van het RIZIV voor gedetineerden die beroep moeten doen op
gezondheidszorg  op beleidsvlak = geen sprake van integratie
- Er is een grote noodzaak aan integratie
 Vroeger al vaak kritiek gekomen van buitenland en België op penitentiare
GZzorg
 Momenteel opgenomen in regeerakkoord


3.1.2. MOEILIJKHEDEN M.B.T. BEGINSELEN IN BELGISCHE GEVANGENISSEN
- KCE = KENNISCENTURM VOOR GEZONDHEIDSZORG stelt vast:
 Ontoereikende zorg door gebrek aan financiële middelen
 Tekort aan MW, loopbaanvooruitzichten, materiaal, …
 Moeilijke overdracht van med. geg. (intern en extern)
 Complexe tijdrovende logistiek
 Zorgcontinuïteit in het gedrang
 Verschillende bevoegdheden/gebrek aan communicatie en info onderling




3

, 3.1.3. ORGANISATIE EN STRUCTUUR VAN DE GZZORG IN BELGISCHE
GEVANGENISSEN




- Minister van Justitie, met Penitentiaire Gezondheidsraad als adviserend orgaan
= inrichtende macht van de GZzorg in gevangenissen
- Dagelijks beleid en beheer gebeuren centraal vanuit Dienst GZzorg
Gevangenissen te Brussel
 Dienst wil instaan voor GZzorg gelijkwaardig met buiten en bovendien
aangepast
- Aanbod basisGZzorg
 Alg. geneeskunde
 Tandheeldkunde
 Psychiatrie
- In sommige grotere gevangenissen
- Specialistische geneeskunde (bv. dermato, gynaeco, …)
- In elke gevangenis = verpleegkundige zorg en kinesitherpaie verzekerd
- Lokale apotheek van buiten gevangenis staat in voor dagelijks klaarmaken en
leveren van GM

4