Samenvatting Grondslagen van Auditing & Assurance
!
Hoofdstuk 1: Ontwikkelingen in het vakgebied!
!
§1.1 Accountantscontrole!
De volgende ontwikkelingen spelen bij bedrijven die te maken hebben met regelgeving en
controle:!
• voortgaande internationalisatie; steeds meer ondernemingen opereren internationaal,
hierdoor is er een toegenomen behoefte aan beheersing, risicoreductie en
verantwoording.!
• groeiende mogelijkheden met informatie- en communicatietechnologie; elektronische
informatieverschaffing is belangrijk geworden, de ICT heeft grote invloed op de
informatiesystemen, de verslaggeving en de controle.!
• accentverschuiving in de regelgeving; er is een trend van internationale harmonisatie
van wet- en regelgeving. De nationale wetgeving maakt steeds meer plaats hiervoor.!
• trends in verslaggeving; belanghebbenden willen op kortere termijnen over meer
onderwerpen financiële informatie ontvangen.!
• groeiende maatschappelijke behoefte aan toezicht; door de kredietcrisis is er groeiende
maatschappelijke behoefte aan toezicht en controle door of namens de overheid.!
!
§1.2 Assurance-opdrachten!
assurance-opdracht: een opdracht waarbij een accountant een conclusie formuleert die is
bedoeld om het vertrouwen van de gebruikers, bij toetsing van het object, te versterken.!
!
Het doel van een controle is het versterken van de mate waarin de beoogde gebruikers in
de financiële overzichten vertrouwen stellen. !
!
§1.3 Vraag naar accountantscontrole!
De theoretische grondslagen voor het analyseren van de behoefte aan de
accountantscontrole zijn:!
• informatietheorie!
• agencytheorie!
• verzekeringstheorie!
• vertrouwenstheorie!
!
Informatietheorie (verklarend):
De behoefte aan de accountantscontrole ontstaat vanuit informatierisico, het risico dat
onjuiste informatie is verschaft. Informatierisico ontstaat door:!
1) afstand van gebruiker tot het te beoordelen object!
2) bestaan van tegengestelde belangen!
3) toenemende omvang van te verwerken gegevens!
4) complexiteit van gegevens!
!
Om dit informatierisico te verkleinen kan je zelf informatie gaan verzamelen, door het
afdwingen van schadevergoedingen en door het inschakelen van een onafhankelijke
deskundige.!
!
!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 1
,De inschakeling van een externe onafhankelijke deskundige wordt gerechtvaardigd
wanneer:!
- voor zover de voordelen van het verlaagde informatierisico groter zijn dan de kosten
van de onafhankelijke deskundige; of!
- voor zover de kosten van de controle lager zijn dan de besparing op financieringskosten!
!
Deze theorie richt zich op de relatie tussen het management en het maatschappelijk
verkeer waarbij de onafhankelijke controle wordt gezien als ‘public good’.!
!
Agencytheorie (verklarend):
De behoefte aan de accountantscontrole ontstaat vanuit tegengestelde belangen tussen
het management en de aandeelhouders. Aandeelhouders hebben belang bij volledige
verantwoording van de winsten (invloed op dividend). Management heeft belang bij niet
volledige winstverantwoording en waarden uit de onderneming te onttrekken of zichzelf
excessieve beloningen toe te kennen.!
!
Kosten die het gevolg zijn van scheiding van eigendom en beheer en van delegatie van
bevoegdheden noemt men agency costs. Deze bestaan uit:!
• kosten die management neemt om aan te tonen dat het zijn afspraken nakomt!
• kosten die aandeelhouders maken om management te controleren!
• verlies door, voor aandeelhouders niet optimale managementbeslissingen!
!
Verzekeringstheorie (verklarend):!
In deze theorie worden controlekosten gezien als een ‘premie’ voor het afwentelen van het
risico van onjuiste informatie. De accountant kan worden aangesproken bij onterechte
afgifte van een verklaring. Er zijn twee vormen van aansprakelijkheid van de accountant:!
1) specifieke aansprakelijkheid ten opzichte van opdrachtgevers; contractueel!
2) aansprakelijkheid ten opzichte van derden; wettelijk!
!
Vertrouwenstheorie (normatief):!
Ontwikkeld door dr. Th. Limperg, waarbij het maatschappelijk verkeer centraal staat. De
accountant wordt gezien als de vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer. Het
bestaansrecht van de controle afhankelijk van het vertrouwen dat de controlefunctie van
de accountant wekt bij het maatschappelijk verkeer.!
!
Deze theorie kent twee richtingen:
- accountant wekt bij het maatschappelijk verkeer een zeker vertrouwen op en dient zijn
werkzaamheden hierop af te stemmen.!
- accountant moet ervoor zorgen dat door hem gedane mededelingen bij het
maatschappelijk verkeer geen groter vertrouwen opwekken dan zijn werkzaamheden en
bevindingen rechtvaardigen.!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 2
, §1.4 Verwachtingen van het maatschappelijk verkeer!
§1.5 Stramien voor assurance-opdrachten!
Belanghebbenden hebben in de afgelopen jaren steeds meer behoefte aan informatie die
niet wordt geleverd door de traditionele jaarrekening. Er zijn ook veel opdrachten die
accountants uitvoeren die geen assurance-opdrachten, dit noemt men aan assurantie
verwante opdrachten. Het takenpakket van de accountant ziet er als volgt uit:!
!
!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 3
!
Hoofdstuk 1: Ontwikkelingen in het vakgebied!
!
§1.1 Accountantscontrole!
De volgende ontwikkelingen spelen bij bedrijven die te maken hebben met regelgeving en
controle:!
• voortgaande internationalisatie; steeds meer ondernemingen opereren internationaal,
hierdoor is er een toegenomen behoefte aan beheersing, risicoreductie en
verantwoording.!
• groeiende mogelijkheden met informatie- en communicatietechnologie; elektronische
informatieverschaffing is belangrijk geworden, de ICT heeft grote invloed op de
informatiesystemen, de verslaggeving en de controle.!
• accentverschuiving in de regelgeving; er is een trend van internationale harmonisatie
van wet- en regelgeving. De nationale wetgeving maakt steeds meer plaats hiervoor.!
• trends in verslaggeving; belanghebbenden willen op kortere termijnen over meer
onderwerpen financiële informatie ontvangen.!
• groeiende maatschappelijke behoefte aan toezicht; door de kredietcrisis is er groeiende
maatschappelijke behoefte aan toezicht en controle door of namens de overheid.!
!
§1.2 Assurance-opdrachten!
assurance-opdracht: een opdracht waarbij een accountant een conclusie formuleert die is
bedoeld om het vertrouwen van de gebruikers, bij toetsing van het object, te versterken.!
!
Het doel van een controle is het versterken van de mate waarin de beoogde gebruikers in
de financiële overzichten vertrouwen stellen. !
!
§1.3 Vraag naar accountantscontrole!
De theoretische grondslagen voor het analyseren van de behoefte aan de
accountantscontrole zijn:!
• informatietheorie!
• agencytheorie!
• verzekeringstheorie!
• vertrouwenstheorie!
!
Informatietheorie (verklarend):
De behoefte aan de accountantscontrole ontstaat vanuit informatierisico, het risico dat
onjuiste informatie is verschaft. Informatierisico ontstaat door:!
1) afstand van gebruiker tot het te beoordelen object!
2) bestaan van tegengestelde belangen!
3) toenemende omvang van te verwerken gegevens!
4) complexiteit van gegevens!
!
Om dit informatierisico te verkleinen kan je zelf informatie gaan verzamelen, door het
afdwingen van schadevergoedingen en door het inschakelen van een onafhankelijke
deskundige.!
!
!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 1
,De inschakeling van een externe onafhankelijke deskundige wordt gerechtvaardigd
wanneer:!
- voor zover de voordelen van het verlaagde informatierisico groter zijn dan de kosten
van de onafhankelijke deskundige; of!
- voor zover de kosten van de controle lager zijn dan de besparing op financieringskosten!
!
Deze theorie richt zich op de relatie tussen het management en het maatschappelijk
verkeer waarbij de onafhankelijke controle wordt gezien als ‘public good’.!
!
Agencytheorie (verklarend):
De behoefte aan de accountantscontrole ontstaat vanuit tegengestelde belangen tussen
het management en de aandeelhouders. Aandeelhouders hebben belang bij volledige
verantwoording van de winsten (invloed op dividend). Management heeft belang bij niet
volledige winstverantwoording en waarden uit de onderneming te onttrekken of zichzelf
excessieve beloningen toe te kennen.!
!
Kosten die het gevolg zijn van scheiding van eigendom en beheer en van delegatie van
bevoegdheden noemt men agency costs. Deze bestaan uit:!
• kosten die management neemt om aan te tonen dat het zijn afspraken nakomt!
• kosten die aandeelhouders maken om management te controleren!
• verlies door, voor aandeelhouders niet optimale managementbeslissingen!
!
Verzekeringstheorie (verklarend):!
In deze theorie worden controlekosten gezien als een ‘premie’ voor het afwentelen van het
risico van onjuiste informatie. De accountant kan worden aangesproken bij onterechte
afgifte van een verklaring. Er zijn twee vormen van aansprakelijkheid van de accountant:!
1) specifieke aansprakelijkheid ten opzichte van opdrachtgevers; contractueel!
2) aansprakelijkheid ten opzichte van derden; wettelijk!
!
Vertrouwenstheorie (normatief):!
Ontwikkeld door dr. Th. Limperg, waarbij het maatschappelijk verkeer centraal staat. De
accountant wordt gezien als de vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer. Het
bestaansrecht van de controle afhankelijk van het vertrouwen dat de controlefunctie van
de accountant wekt bij het maatschappelijk verkeer.!
!
Deze theorie kent twee richtingen:
- accountant wekt bij het maatschappelijk verkeer een zeker vertrouwen op en dient zijn
werkzaamheden hierop af te stemmen.!
- accountant moet ervoor zorgen dat door hem gedane mededelingen bij het
maatschappelijk verkeer geen groter vertrouwen opwekken dan zijn werkzaamheden en
bevindingen rechtvaardigen.!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 2
, §1.4 Verwachtingen van het maatschappelijk verkeer!
§1.5 Stramien voor assurance-opdrachten!
Belanghebbenden hebben in de afgelopen jaren steeds meer behoefte aan informatie die
niet wordt geleverd door de traditionele jaarrekening. Er zijn ook veel opdrachten die
accountants uitvoeren die geen assurance-opdrachten, dit noemt men aan assurantie
verwante opdrachten. Het takenpakket van de accountant ziet er als volgt uit:!
!
!
!
Samenvatting Alec - CB Grondslagen Auditing & Assurance 3
