CULTURAL ANTHROPOLOGY KOTTAK 15E ED.
1. WAT IS ANTROPOLOGIE ?
1. Wat onderscheidt antropologie van andere sociale wetenschappen?
2. Hoe bestuderen antropologen menselijke diversiteit over tijd en ruimte?
3. Waarom is antropologie zowel wetenschappelijk als humanistisch?
Wat het betekent om mens te zijn wordt duidelijk door cross-cultureel onderzoek.
MENSELIJKE DIVERSITEIT
Antropologen studeren mensen en hun producten waar en wanneer dan ook;
● Ontdekken menselijke diversiteit in tijd en ruimte
● Proberen zoveel mogelijk te begrijpen van de menselijke conditie
● Zijn vooral geïnteresseerd in culturele diversiteit als gevolg van menselijk aanpassingsvermogen
Antropologie: studie van mensensoorten en hun directe voorouders;
● Vergelijkend (vergelijken bijvoorbeeld verschillende culturele tradities van verschillende groepen)
● Holistisch: studie van de gehele menselijke conditie (verleden, heden, nu; biologie, samenleving, taal en
cultuur)
Antropologie Andere sociale studies
Vergelijkend crosscultureel en holistisch perspectief Focus op een samenleving
Minder vaak industrieel Vaak industrieel
Vier subdisciplines
Samenleving: georganiseerd leven in groepen (mensen en dieren).
Cultuur: tradities en gewoontes overgebracht door leren (gebaseerd op leren, overgebracht op generaties) die het
geloof en gedrag van iedereen blootgesteld vormen en leiden (specifiek mensen);
● Enculturatie: proces van leren van tradities
● Niet biologisch, met rust wel op bepaalde eigenschappen van menselijke biologie: kunnen leren, symbolisch
denken, taal gebruiken en gereedschap maken en gebruiken
Adaptatie, variatie en verandering
Aanpasbaarheid/adaptatie: processen waarbij organismen omgaan met krachten en spanningen van de
omgeving/het milieu; door alle subdisciplines bestudeerd.
Culturele krachten beïnvloeden menselijke biologie. Samenlevingen hebben verschillende standaarden van fysieke
aantrekkelijkheid en specifieke ideeën over welke activiteiten gepast zijn voor mannen en vrouwen.
,ALGEMENE ANTROPOLOGIE
Algemene antropologie is een viervoudige academische discipline.
● (socio)culturele antropologie (grootst)
● Archeologische antropologie
● Biologische antropologie
● Linguïstische antropologie (taal)
Redenen voor het hebben van vier subdisciplines:
● In Amerika begon antropologie met 'taalkundige, culturele, en biologische' vragen over inheems Amerikaanse
volken
● Interesse in de relatie tussen biologie en cultuur (Benedict, 1940: "cultuur is geen functie van ras")
Alle subdisciplines bestuderen variatie in tijd en ruimte en beïnvloeden elkaar (zijn met elkaar verbonden).
Biocultureel: biologische en culturele perspectieven gebruiken en combineren om een bepaald probleem te
analyseren en begrijpen;
● Culturele krachten vormen menselijke biologie
DE SUBDISCIPLINES VAN ANTROPOLOGIE
Culturele antropologie: studie van menselijke samenleving en cultuur; beschrijft, analyseert, interpreteert en
verklaart sociale en culturele overeenkomsten en verschillen door etnografie en etnologie.
Etnografie Etnologie
Veldwerk nodig om data te verzamelen Gebruikt data
Vaak beschrijvend Vaak synthetisch
Groep/gemeenschap specifiek Vergelijkend en cross-cultureel
Etnografie: veldwerk in bepaalde culturele setting;
● Voorziet van een verslag/data over een specifieke (lokale) groep
● Antropoloog focust in etnografie op arme, machtloze groepen (i.t.t. bijv. politieke wetenschappers)
● Over tijd:
- Vroeger: veldonderzoek in gesloten gemeenschappen, maar groepen zijn nooit compleet geïsoleerd geweest;
zij communiceerden onderling (Wolf, 1982)
- Nu: steeds meer externe invloeden op lokale gemeenschappen (massamedia, toerisme, moderne
transportatie, migratie), zoals politici die deze binnendringen implementatie politieke of economische
systemen: zowel invloeden als systemen als gevolg van de invloeden zijn onderwerpen van veldonderzoek
Etnologie: bestudeert, interpreteert en analyseert de resultaten van etnografie (en data van andere
subdisciplines), algemeen;
● Gebruikt data om te generaliseren:
- Vergelijken en contrasteren
- Identificeren en verklaren van culturele verschillen en overeenkomsten
- Hypotheses testen
- Theorieën bouwen ( begrip werking sociale en culturele systemen)
, Archeologische antropologie: reconstrueert, beschrijft en interpreteert menselijk gedrag en culturele patronen in
het verleden door materiële- en dieren en plantenresten (die informatie geven over menselijk gedrag/mensen);
● Reconstrueren patronen van productie, handel en consumptie
● Ecologie: studie van relaties onder levende wezens in een omgeving
- Paleoecologie: kijkt naar ecosystemen in het verleden (archeologen bestuderen deze ecosystemen weer)
● Manier van onderzoek doen in opgraven (excravating)
● Garbalogy: Rathje; studeren van modern afval, laat letterlijk zien wat mensen hebben gedaan (i.t.t. wat ze
'hadden moeten doen' o.i.d.) daagt algemene misvattingen over afval/verbruik uit
Biologische/fysische antropologie: menselijke biologische diversiteit in tijd en ruimte;
● Specialiteiten:
1. Menselijke evolutie (onthult door fossielen bestanden van paleoantropologen)
2. Menselijke genen
3. Menselijke groei en ontwikkeling
4. Menselijke biologische plasticiteit
5. Primatologie (assisteert ook paleoantropologie)
● Heeft te maken met andere disciplines, zoals:
- Osteologie: studie van botten (helpt paleoantropologen bij vastleggen variëteit en anatomie)
- Paleoantologie: studie van fossielen
- Paleoantropoloog: bestudeert fossiele bestanden van menselijke evolutie (werken veel samen met
archeologen - fossielen en gereedschappen worden veel samen gevonden)
● Bestuderen niet alleen de genen, maar ook de externe invloeden op het lichaam/de biologie (zoals ziekte, of
voeding, of cultuur)
Linguistische antropologie: studeert taal in socioculturele context door tijd en ruimte;
● Breidt verder op (biologische) antropologische interesse in ontstaan van taal
● Onderwerpen van studie:
- Universele kenmerken van taal
- Reconstrueren antieke talen
- Linguïstiek verschillen over tijd (historische linguïstiek)
● Historische linguïstiek: variatie van taal over tijd (om variatie in gedachtepatronen in verschillende culturen te
ontdekken)
● Sociolinguïstiek: relatie tussen sociale en linguïstiek variatie; variatie door bijvoorbeeld meerdere talen binnen
etnische groepen
● Samen met cultureel antropologen: relatie tussen taal en andere culturele aspecten
1. WAT IS ANTROPOLOGIE ?
1. Wat onderscheidt antropologie van andere sociale wetenschappen?
2. Hoe bestuderen antropologen menselijke diversiteit over tijd en ruimte?
3. Waarom is antropologie zowel wetenschappelijk als humanistisch?
Wat het betekent om mens te zijn wordt duidelijk door cross-cultureel onderzoek.
MENSELIJKE DIVERSITEIT
Antropologen studeren mensen en hun producten waar en wanneer dan ook;
● Ontdekken menselijke diversiteit in tijd en ruimte
● Proberen zoveel mogelijk te begrijpen van de menselijke conditie
● Zijn vooral geïnteresseerd in culturele diversiteit als gevolg van menselijk aanpassingsvermogen
Antropologie: studie van mensensoorten en hun directe voorouders;
● Vergelijkend (vergelijken bijvoorbeeld verschillende culturele tradities van verschillende groepen)
● Holistisch: studie van de gehele menselijke conditie (verleden, heden, nu; biologie, samenleving, taal en
cultuur)
Antropologie Andere sociale studies
Vergelijkend crosscultureel en holistisch perspectief Focus op een samenleving
Minder vaak industrieel Vaak industrieel
Vier subdisciplines
Samenleving: georganiseerd leven in groepen (mensen en dieren).
Cultuur: tradities en gewoontes overgebracht door leren (gebaseerd op leren, overgebracht op generaties) die het
geloof en gedrag van iedereen blootgesteld vormen en leiden (specifiek mensen);
● Enculturatie: proces van leren van tradities
● Niet biologisch, met rust wel op bepaalde eigenschappen van menselijke biologie: kunnen leren, symbolisch
denken, taal gebruiken en gereedschap maken en gebruiken
Adaptatie, variatie en verandering
Aanpasbaarheid/adaptatie: processen waarbij organismen omgaan met krachten en spanningen van de
omgeving/het milieu; door alle subdisciplines bestudeerd.
Culturele krachten beïnvloeden menselijke biologie. Samenlevingen hebben verschillende standaarden van fysieke
aantrekkelijkheid en specifieke ideeën over welke activiteiten gepast zijn voor mannen en vrouwen.
,ALGEMENE ANTROPOLOGIE
Algemene antropologie is een viervoudige academische discipline.
● (socio)culturele antropologie (grootst)
● Archeologische antropologie
● Biologische antropologie
● Linguïstische antropologie (taal)
Redenen voor het hebben van vier subdisciplines:
● In Amerika begon antropologie met 'taalkundige, culturele, en biologische' vragen over inheems Amerikaanse
volken
● Interesse in de relatie tussen biologie en cultuur (Benedict, 1940: "cultuur is geen functie van ras")
Alle subdisciplines bestuderen variatie in tijd en ruimte en beïnvloeden elkaar (zijn met elkaar verbonden).
Biocultureel: biologische en culturele perspectieven gebruiken en combineren om een bepaald probleem te
analyseren en begrijpen;
● Culturele krachten vormen menselijke biologie
DE SUBDISCIPLINES VAN ANTROPOLOGIE
Culturele antropologie: studie van menselijke samenleving en cultuur; beschrijft, analyseert, interpreteert en
verklaart sociale en culturele overeenkomsten en verschillen door etnografie en etnologie.
Etnografie Etnologie
Veldwerk nodig om data te verzamelen Gebruikt data
Vaak beschrijvend Vaak synthetisch
Groep/gemeenschap specifiek Vergelijkend en cross-cultureel
Etnografie: veldwerk in bepaalde culturele setting;
● Voorziet van een verslag/data over een specifieke (lokale) groep
● Antropoloog focust in etnografie op arme, machtloze groepen (i.t.t. bijv. politieke wetenschappers)
● Over tijd:
- Vroeger: veldonderzoek in gesloten gemeenschappen, maar groepen zijn nooit compleet geïsoleerd geweest;
zij communiceerden onderling (Wolf, 1982)
- Nu: steeds meer externe invloeden op lokale gemeenschappen (massamedia, toerisme, moderne
transportatie, migratie), zoals politici die deze binnendringen implementatie politieke of economische
systemen: zowel invloeden als systemen als gevolg van de invloeden zijn onderwerpen van veldonderzoek
Etnologie: bestudeert, interpreteert en analyseert de resultaten van etnografie (en data van andere
subdisciplines), algemeen;
● Gebruikt data om te generaliseren:
- Vergelijken en contrasteren
- Identificeren en verklaren van culturele verschillen en overeenkomsten
- Hypotheses testen
- Theorieën bouwen ( begrip werking sociale en culturele systemen)
, Archeologische antropologie: reconstrueert, beschrijft en interpreteert menselijk gedrag en culturele patronen in
het verleden door materiële- en dieren en plantenresten (die informatie geven over menselijk gedrag/mensen);
● Reconstrueren patronen van productie, handel en consumptie
● Ecologie: studie van relaties onder levende wezens in een omgeving
- Paleoecologie: kijkt naar ecosystemen in het verleden (archeologen bestuderen deze ecosystemen weer)
● Manier van onderzoek doen in opgraven (excravating)
● Garbalogy: Rathje; studeren van modern afval, laat letterlijk zien wat mensen hebben gedaan (i.t.t. wat ze
'hadden moeten doen' o.i.d.) daagt algemene misvattingen over afval/verbruik uit
Biologische/fysische antropologie: menselijke biologische diversiteit in tijd en ruimte;
● Specialiteiten:
1. Menselijke evolutie (onthult door fossielen bestanden van paleoantropologen)
2. Menselijke genen
3. Menselijke groei en ontwikkeling
4. Menselijke biologische plasticiteit
5. Primatologie (assisteert ook paleoantropologie)
● Heeft te maken met andere disciplines, zoals:
- Osteologie: studie van botten (helpt paleoantropologen bij vastleggen variëteit en anatomie)
- Paleoantologie: studie van fossielen
- Paleoantropoloog: bestudeert fossiele bestanden van menselijke evolutie (werken veel samen met
archeologen - fossielen en gereedschappen worden veel samen gevonden)
● Bestuderen niet alleen de genen, maar ook de externe invloeden op het lichaam/de biologie (zoals ziekte, of
voeding, of cultuur)
Linguistische antropologie: studeert taal in socioculturele context door tijd en ruimte;
● Breidt verder op (biologische) antropologische interesse in ontstaan van taal
● Onderwerpen van studie:
- Universele kenmerken van taal
- Reconstrueren antieke talen
- Linguïstiek verschillen over tijd (historische linguïstiek)
● Historische linguïstiek: variatie van taal over tijd (om variatie in gedachtepatronen in verschillende culturen te
ontdekken)
● Sociolinguïstiek: relatie tussen sociale en linguïstiek variatie; variatie door bijvoorbeeld meerdere talen binnen
etnische groepen
● Samen met cultureel antropologen: relatie tussen taal en andere culturele aspecten
