Samenvatting lessenreeks Ethiek

Leg in je eigen woorden uit hoe je het verband tussen ethiek, geluk en rede ziet.

Antwoord: Een goed antwoord bevat de volgende elementen: - Uitleg van het begrip ethiek - Een uitleg waarom geluk & rede horen bij ethiek Ethiek hoort bij de gedachte of iets goed is, of niet. En soms is niet helemaal duidelijk wat nu ‘hét’ goede is om te doen. Als je jezelf afvraagt wat het juiste is, ben je bezig met ethiek. Ethiek probeert een manier te vinden om vast te stellen welke handelingen wel en welke niet gerechtvaardigd kunnen worden in de relatie met anderen en met onszelf Om te komen tot een goede afweging wel of niet ‘ethisch juist’ is, gebruiken we onze rede (verstand). Door je verstand te gebruiken kan je bepalen wat je zou moeten doen. Het goede doen draagt bij aan het geluk van de samenleving omdat je handelingen zult uitvoeren die niet alleen goed zijn voor jou, maar ook voor anderen.

Waarom is geluk niet subjectief voor Aristoteles? Gebruik in je antwoord de woorden ‘natuurlijk streven’.

Antwoord: Een goed antwoord bevat de volgende elementen - Een uitleg waarom geluk niet subjectief, maar objectief is. - In dat antwoord zijn de begrippen natuurlijk streven juist gebruikt. Volgens Aristoteles heeft alles in de wereld een natuurlijk streven, een doel waarop het van nature gericht is. Zo streeft een eikeltje naar het uitgroeien in een eikenboom: die potentie is van nature in hem aanwezig en het eikeltje zal onder de juiste omstandigheden uitgroeien tot een eikenboom. Een mens heeft ook zo’n natuurlijk streven; dat is het worden van een goed mens. Een goed mens zal gelukkig zijn. Omdat de aanleg daarvoor bij iedereen aanwezig is, is het niet subjectief (afhankelijk van de persoon), maar zal iedereen van nature streven naar het worden van een goed en gelukkig mens.

Wat bedoelt Aristoteles met het juiste midden? Waarom kan er bij overspel geen sprake zijn van het juiste midden? Hoe bepaal je het juiste midden?

Antwoord: Een goed antwoord bevat de volgende elementen: - Een juiste uitleg van het juiste midden: het midden tussen twee extremen (en dus een deugd!) - Uitleg waarom er bij overspel (vreemdgaan) geen juiste midden is. - Uitleg hoe je het juiste midden bepaalt. Een deugd is een karaktereigenschap die ligt tussen twee extremen. Als je handelt naar een deugd doe je het goede. Die deugd ligt dus in het midden, daarom ‘juiste midden’. Omdat het juiste midden trouw zijn is. Vreemdgaan is een van de twee extremen en past niet bij het natuurlijk streven naar het goede: vreemdgaan is namelijk niet goed, in geen één situatie. Vreemdgaan is gericht op het slechte. Door na te gaan wat de twee extremen zijn in deze situatie, afhankelijk van de plek die je inneemt in de samenleving. Een voorbeeld van de twee extremen en de deugden in dit geval zijn: Loyaliteit in extreme situaties - trouw - Verraad

Waarom is ethiek niet voor jonge mensen volgens Aristoteles? Wat moet je doen om een deugdelijk mens te worden?

Antwoord: Een goed antwoord bevat de volgende elementen: - Een uitleg waarom ethiek niet voor jonge mensen is: jonge mensen zijn nog in de groei, hebben hun volledige potentie nog niet bereikt. - Een uitleg wat je moet doen om een deugdelijk mens te worden: onderwijs volgen, in de leer gaan bij een mentor. Ethiek is een complex thema. Om daar mee bezig te kunnen zijn moet je je potentie om een goed mens te worden (grotendeels) bereikt hebben. Je potentie bereiken betekent namelijk dat je veel praktische wijsheid hebt. Als je jong bent heb je de kans nog niet gehad om je praktische wijsheid te ontwikkelen. Om die potentie wel te ontwikkelen moet je leren. Dat doe je door onderwijs te volgen, door in de leer te gaan bij een mentor die al verder is in zijn ontwikkeling.

Wat is een belangrijk verschil tussen Aristoteles’ ethiek enerzijds en het utilisme en de plichtethiek anderzijds?

Antwoord: Een goed antwoord bevat de volgende elementen: - Een uitleg waaruit blijkt dat Aristoteles zich meer richt op karakterontwikkeling in plaats van de gebeurtenis zelf. - Een korte uitleg van het utilisme en de plichtethiek Aristoteles kijkt naar de karakterhouding van een mens. Hij zegt: je moet jezelf zo trainen dat je geneigd zul zijn het goede doen in een situatie die te maken heeft met ethiek. Bij het utilisme wordt alleen het gevolg van een handeling beoordeelt. Daartegenover staat dat de plichtethiek alleen maar kijkt naar de intentie; naar wat je zou moeten doen. Voor Aristoteles zijn de intentie en de gevolgen ondergeschikt aan het ontwikkelen van een goed karakter.