Hoofdstuk 18: Macro-economische analyse: wat en waarom?................................................................................4
1. De economische kringloop en de Wet van Say.................................................................................................4
2. Belang van geld.................................................................................................................................................6
3. Informatie- en coördinatieproblemen..............................................................................................................6
3.1 Voorbeeld 1: investeringen........................................................................................................................7
3.2 Voorbeeld 2: spaarders..............................................................................................................................7
4. Van Keynes naar de klassieken en terug...........................................................................................................7
Hoofdstuk 20: Het bbp als maatstaf van de economische activiteit......................................................................10
1. Nominaal en reëel BBP...................................................................................................................................10
2. De link tussen nominaal en reëel BBP: de bbp-deflator.................................................................................12
3. Van niveau naar groei.....................................................................................................................................12
4. Groeicijfers als bril op wereld en geschiedenis..............................................................................................14
5. Inflatie en nominale groei...............................................................................................................................16
6. Groei van het bbp en welvaart.......................................................................................................................17
Hoofdstuk 24: De vraagzijde – de reële sfeer.........................................................................................................20
Introductie..........................................................................................................................................................20
1. Relatie tussen verschillende macro-economische modellen.........................................................................20
2. Eenvoudig model: gesloten economie zonder overheid................................................................................21
2.1 De private consumptie (C)........................................................................................................................21
2.2 De investeringen (I) van de bedrijven......................................................................................................23
2.3 De structurele vorm van een economisch model....................................................................................24
2.4 Een numeriek voorbeeld van het evenwichtsniveau vd economische activiteit.....................................25
2.5 Grafisch voorbeeld van het evenwichtsniveau........................................................................................26
2.6 Algebraïsche benadering van het evenwichtsniveau...............................................................................27
2.7 Comparatieve statica via multiplicator.....................................................................................................27
3. Een meer realistisch model: een open economie met overheid....................................................................28
3.1 Impact overheid op AV.............................................................................................................................28
3.2 De impact van de buitenlandse handel op de AV....................................................................................31
3.3 Evenwichtsniveau in algemeen model.....................................................................................................32
3.4 De multiplicator in een open economie met overheid............................................................................32
Hoofdstuk 25: IS-LM-model....................................................................................................................................33
1. Verband tussen de reële en monetaire sfeer.................................................................................................36
2. De IS-curve......................................................................................................................................................38
3. De LM-curve....................................................................................................................................................39
4. Het evenwicht in het IS-LM-schema...............................................................................................................40
4.1 Het effect van een toename van autonome investeringen.....................................................................41
1
, 4.2 Het effect van een expansief budgettair beleid.......................................................................................42
4.3 Het effect van een expansief monetair beleid.........................................................................................44
4.4 Macro-economisch beleid tijdens financiële crisis 2007-2008 en recessie 2009....................................45
5. Het IS-LM-model en de aggregatieve vraagcurve AV.....................................................................................48
5.1 Afleiding AA..............................................................................................................................................48
5.2 Verschuivingen van de AV-curve..............................................................................................................50
Hoofdstuk 26: Het aggregatieve aanbod................................................................................................................52
1. Specifieke kenmerken van de arbeidsmarkt...................................................................................................53
1.1 Rol van sociale partners...........................................................................................................................54
1.2 Imperfecte informatie..............................................................................................................................54
1.3 Loonrigiditeit............................................................................................................................................55
2. Evenwicht op de arbeidsmarkt met vakbonden en prijszetters.....................................................................56
2.1 De onderhandelingscurve.........................................................................................................................56
2.2 De prijszettingscurve................................................................................................................................57
2.3 Het macro-economisch evenwicht op de arbeidsmarkt..........................................................................59
3. De aggregatieve aanbodcurve........................................................................................................................60
3.1 De afleiding van de AA-curve...................................................................................................................61
3.2 Verschuivingen van de AA-curve..............................................................................................................63
Hoofdstuk 27: Het AV-AA-model............................................................................................................................65
1. Het AV-AA-schema..........................................................................................................................................65
1.1 De aggregatieve vraagcurve.....................................................................................................................65
1.2 De aggregatieve aanbodcurve..................................................................................................................65
1.3 evenwicht AV-AA op MLT.........................................................................................................................66
2. Vraagschokken................................................................................................................................................66
2.1 Positieve vraagschok in het AV-AA model................................................................................................66
2.2 De financiële crisis en de recessie van 2009 in het AV-AA-schema.........................................................68
3. Aanbodschokken.............................................................................................................................................70
3.1 Olieprijsschokken van de jaren 70............................................................................................................70
3.2 Olieprijsschokken: nieuwe inzichten........................................................................................................72
4. Aanbodbeleid en structurele hervormingen..................................................................................................73
5. AV-AA, inflatie en outputgap..........................................................................................................................73
5.1 De oorzaken van inflatie op lT..................................................................................................................74
5.2 De verstorende effecten van inflatie........................................................................................................75
5.3 AV-AA-schema met permanente inflatie en groei...................................................................................75
6.4 Hyperinflatie en deflatie...........................................................................................................................78
2
,3
, HOOFDSTUK 18: MACRO-ECONOMISCHE ANALYSE : WAT EN WAAROM?
= aperitief op het laatste deel vd cursus
Micro-economie:
o Gedragsmodellen voor individuele economische agenten (consumenten en producenten)
o Marktvraag en marktaanbod: optelsom van de gevraagde of aangeboden hoeveelheden van
individuele consumenten en producenten
o Partiële analyse: markt van broodjes, markt van dvd’s,…
o Sommige delen vd micro economie: alle markten tegelijkertijd geanalyseerd: theorie van het
algemeen evenwicht
Biedt soms onderbouwing voor sommige macro-economische modellen
Macro-economie:
o Grotere gehelen: aggregaten
Totale output: “de” economie krimpt/groeit in België/EU/de wereld
Totale tewerkstelling, werkloosheid
Prijspeil (kijken naar alle prijzen samen: inflatie versus deflatie)
o Focust op economische groei op lange termijn en op afwijkingen van het evenwicht op korte
termijn
o Rol van de overheid in het stabiliseren van de economie
Doel = fluctuaties in de groei en het prijspeil te minimaliseren
Stabiele groei (vs. schokken), inflatie/deflatie vermijden
2 overheden:
Federale/Vlaamse overheid: overheidsuitgaven en belastingen
Monetair beleid van centrale bank
Macro economie is alomtegenwoordig in krantenkoppen
o Werkloosheid
o Hoe Covid zal snijden in de Belgische economie
o Al info over krimp van 2020 => voorspelling is uitgekomen!!
o 6,3 procent gedaald = enorm cijfer
o Meer werkloosheid door covid
o Consumentenvertrouwen is ingestort door covid
Ook krantenkoppen over het economisch beleid specifiek
o ECB = Europese Centrale Bank
o Fiscaal beleid (meer/minder belastingen)
o Stimulusplan: geld investeren om de economie erbovenop te krijgen
1. DE ECONOMISCHE KRINGLOOP EN DE WET VAN SAY
4
1. De economische kringloop en de Wet van Say.................................................................................................4
2. Belang van geld.................................................................................................................................................6
3. Informatie- en coördinatieproblemen..............................................................................................................6
3.1 Voorbeeld 1: investeringen........................................................................................................................7
3.2 Voorbeeld 2: spaarders..............................................................................................................................7
4. Van Keynes naar de klassieken en terug...........................................................................................................7
Hoofdstuk 20: Het bbp als maatstaf van de economische activiteit......................................................................10
1. Nominaal en reëel BBP...................................................................................................................................10
2. De link tussen nominaal en reëel BBP: de bbp-deflator.................................................................................12
3. Van niveau naar groei.....................................................................................................................................12
4. Groeicijfers als bril op wereld en geschiedenis..............................................................................................14
5. Inflatie en nominale groei...............................................................................................................................16
6. Groei van het bbp en welvaart.......................................................................................................................17
Hoofdstuk 24: De vraagzijde – de reële sfeer.........................................................................................................20
Introductie..........................................................................................................................................................20
1. Relatie tussen verschillende macro-economische modellen.........................................................................20
2. Eenvoudig model: gesloten economie zonder overheid................................................................................21
2.1 De private consumptie (C)........................................................................................................................21
2.2 De investeringen (I) van de bedrijven......................................................................................................23
2.3 De structurele vorm van een economisch model....................................................................................24
2.4 Een numeriek voorbeeld van het evenwichtsniveau vd economische activiteit.....................................25
2.5 Grafisch voorbeeld van het evenwichtsniveau........................................................................................26
2.6 Algebraïsche benadering van het evenwichtsniveau...............................................................................27
2.7 Comparatieve statica via multiplicator.....................................................................................................27
3. Een meer realistisch model: een open economie met overheid....................................................................28
3.1 Impact overheid op AV.............................................................................................................................28
3.2 De impact van de buitenlandse handel op de AV....................................................................................31
3.3 Evenwichtsniveau in algemeen model.....................................................................................................32
3.4 De multiplicator in een open economie met overheid............................................................................32
Hoofdstuk 25: IS-LM-model....................................................................................................................................33
1. Verband tussen de reële en monetaire sfeer.................................................................................................36
2. De IS-curve......................................................................................................................................................38
3. De LM-curve....................................................................................................................................................39
4. Het evenwicht in het IS-LM-schema...............................................................................................................40
4.1 Het effect van een toename van autonome investeringen.....................................................................41
1
, 4.2 Het effect van een expansief budgettair beleid.......................................................................................42
4.3 Het effect van een expansief monetair beleid.........................................................................................44
4.4 Macro-economisch beleid tijdens financiële crisis 2007-2008 en recessie 2009....................................45
5. Het IS-LM-model en de aggregatieve vraagcurve AV.....................................................................................48
5.1 Afleiding AA..............................................................................................................................................48
5.2 Verschuivingen van de AV-curve..............................................................................................................50
Hoofdstuk 26: Het aggregatieve aanbod................................................................................................................52
1. Specifieke kenmerken van de arbeidsmarkt...................................................................................................53
1.1 Rol van sociale partners...........................................................................................................................54
1.2 Imperfecte informatie..............................................................................................................................54
1.3 Loonrigiditeit............................................................................................................................................55
2. Evenwicht op de arbeidsmarkt met vakbonden en prijszetters.....................................................................56
2.1 De onderhandelingscurve.........................................................................................................................56
2.2 De prijszettingscurve................................................................................................................................57
2.3 Het macro-economisch evenwicht op de arbeidsmarkt..........................................................................59
3. De aggregatieve aanbodcurve........................................................................................................................60
3.1 De afleiding van de AA-curve...................................................................................................................61
3.2 Verschuivingen van de AA-curve..............................................................................................................63
Hoofdstuk 27: Het AV-AA-model............................................................................................................................65
1. Het AV-AA-schema..........................................................................................................................................65
1.1 De aggregatieve vraagcurve.....................................................................................................................65
1.2 De aggregatieve aanbodcurve..................................................................................................................65
1.3 evenwicht AV-AA op MLT.........................................................................................................................66
2. Vraagschokken................................................................................................................................................66
2.1 Positieve vraagschok in het AV-AA model................................................................................................66
2.2 De financiële crisis en de recessie van 2009 in het AV-AA-schema.........................................................68
3. Aanbodschokken.............................................................................................................................................70
3.1 Olieprijsschokken van de jaren 70............................................................................................................70
3.2 Olieprijsschokken: nieuwe inzichten........................................................................................................72
4. Aanbodbeleid en structurele hervormingen..................................................................................................73
5. AV-AA, inflatie en outputgap..........................................................................................................................73
5.1 De oorzaken van inflatie op lT..................................................................................................................74
5.2 De verstorende effecten van inflatie........................................................................................................75
5.3 AV-AA-schema met permanente inflatie en groei...................................................................................75
6.4 Hyperinflatie en deflatie...........................................................................................................................78
2
,3
, HOOFDSTUK 18: MACRO-ECONOMISCHE ANALYSE : WAT EN WAAROM?
= aperitief op het laatste deel vd cursus
Micro-economie:
o Gedragsmodellen voor individuele economische agenten (consumenten en producenten)
o Marktvraag en marktaanbod: optelsom van de gevraagde of aangeboden hoeveelheden van
individuele consumenten en producenten
o Partiële analyse: markt van broodjes, markt van dvd’s,…
o Sommige delen vd micro economie: alle markten tegelijkertijd geanalyseerd: theorie van het
algemeen evenwicht
Biedt soms onderbouwing voor sommige macro-economische modellen
Macro-economie:
o Grotere gehelen: aggregaten
Totale output: “de” economie krimpt/groeit in België/EU/de wereld
Totale tewerkstelling, werkloosheid
Prijspeil (kijken naar alle prijzen samen: inflatie versus deflatie)
o Focust op economische groei op lange termijn en op afwijkingen van het evenwicht op korte
termijn
o Rol van de overheid in het stabiliseren van de economie
Doel = fluctuaties in de groei en het prijspeil te minimaliseren
Stabiele groei (vs. schokken), inflatie/deflatie vermijden
2 overheden:
Federale/Vlaamse overheid: overheidsuitgaven en belastingen
Monetair beleid van centrale bank
Macro economie is alomtegenwoordig in krantenkoppen
o Werkloosheid
o Hoe Covid zal snijden in de Belgische economie
o Al info over krimp van 2020 => voorspelling is uitgekomen!!
o 6,3 procent gedaald = enorm cijfer
o Meer werkloosheid door covid
o Consumentenvertrouwen is ingestort door covid
Ook krantenkoppen over het economisch beleid specifiek
o ECB = Europese Centrale Bank
o Fiscaal beleid (meer/minder belastingen)
o Stimulusplan: geld investeren om de economie erbovenop te krijgen
1. DE ECONOMISCHE KRINGLOOP EN DE WET VAN SAY
4
