Samenvatting Procederen in Arbeidszaken – hoorcolleges 1 t/m 4
Hoorcollege 1 procederen in arbeidszaken
Vandaag: Toegang tot de rechter
Er zijn maar 3 werkgroepen. Deze week nog niet! 10 april gaan we naar het gerechtshof in
Amsterdam. 9:10u. Moeten we dus aanwezig zijn bij het gerechtshof.
Het belang van procederen…
- Is dat niet achterhaald….
- Op de ‘grote kantoren’ wordt toch amper (meer) geprocedeerd….
Voorbeeld 1
- Een ondernemer koopt ‘de eigendom’ van olievelden in een vrm. USSR-republiek
- Olievelden ‘afgepakt’
- Arbitrage in Zweden o.g.v. Energiehandvest
- Toegekende schade plm. 0,5 miljard EUR
- Exequator-proc in diverse landen
- Conservatoir beslag gelegd op aandelen van een aan die republiek gelieerd ‘Welfare
Fund’.
- Mag dat? Procedure loopt in Nederland.
Voorbeeld 2
- Zowel het stakingsrecht als het leerstuk ‘recht op arbeid’ zijn ontstaan door gebruik
van de kort geding-rechtspraak (en het ruim opvatten ‘aannemelijk dat in een
bodemprocedure etc’; op zich ontstaat nl een onomkeerbaar iets). Zie het boek
Arbeid in kort geding, t.g.v. het afscheid van Borgerhoff Mulder als president
rechtbank Amsterdam (1983).
- Vgl recht op staking: zonder dat is (collectief) onderhandelen ‘bedelen’.
Het belang van rechtspraak
- Als bescherming tegen de overheid zelf (vooral in die zin derde staatsmacht) en ter
controle op staatsverplichtingen (verdragen, richtlijnen etc).
- Belang onafhankelijkheid (zie Polen!).
Toegang tot het recht
- Het ‘zwarte Ars Aequi-nummer’ juni 1970
- De weg naar het recht, Schuyt, Groenendijk & Sloot, 1976
- Stelsel gefinancierde rechtshulp
- Blijf kritisch: kijk hoe het is (kritiek op Plan Dekker zonder naar de vindplaats daarvan
te verwijzen), en kijk hoe het elders is (bv staatshulp of vakbonden). Vb Noorwegen,
zonder steun vakbond (werkelijke) proceskostenveroordeling van 2,5mio NKR.
- Het kan op papier wel goed geregeld zijn, maar ook in de praktijk moet het goed
geregeld worden.
Toegang tot de rechter
, - Directe beperkingen, bv zware eisen om te kunnen procederen (geprobeerd:
verplichte procesvertegenwoordiging) of hoge griffierechten (‘kostendekkende
rechtspraak’).
- Huidige systeem gefinancierde rechtsbijstand
- Cie Van der Meer: betaling aan advocaten onvoldoende (zeker op sommige
rechtsgebieden)
- Kabinet: kosten mogen niet stijgen. Daarom heel ander stelsel
Plan Dekker
- In 60% procedures is overheid wederpartij. Regels moeten eenvoudiger. Maar: uit
Wwz blijkt hoe moeilijk ‘dejuridiceren’ is.
- Nieuw stelsel moet toegankelijk, onafhankelijk, kwaliteit bieden, duurzaam
- Advies voor iedereen, triage aan voorkant (vgl huisarts), rechtshulppakketten
(integrale behandeling probleem), eigen bijdrage rechtzoekenden, terugdringen
onnodige procedures
Reactie Westhoff
- Wie doet triage: hoogopgeleide huisarts of een niet-specialist?
- Mediation is mooi, maar ook daar is vaak hulp partijdeskundige nodig.
- Een goede advocaat kijkt nu al naar het hele probleem
- Betere regelgeving oude wens
- Is het huidige stelsel nu wel zo duur?
Bedenk…
- Zowel een ‘vast bedrag’ als ‘betaling per uur’ kan tot ongewenst gebruik/‘misbruik’
leiden
- Ervaring leert dat veel juridische problemen een ingewikkelde achtergrond hebben.
Behandeling daarvan is tijdsintensief
- Er worden nu enorm veel problemen buiten de rechter om opgelost. Moet het nog
meer?
- Waarom geen loondiensthulpverleners?
- Risico proceskostenveroordeling
Procederen en niet procederen
- Titel: “in naam van de koning” daarmee gaat de deurwaarder aan slag en wijst op een
laatste redmiddel.
- Procederen is een laatste redmiddel: vergelijk het met een operatie. Kan
onvermijdelijk zijn, maar kan verhoudingen ook kapot maken.
- Zijn er alternatieven voordat je een procedure start?
o Corresponderen (toenemende druk)
o Leidt misschien tot onderhandelen
o Mediation (vooral bij meerdere geschillen)
o Geschillencommissies, arbitrage of andere vorm van alternatieve
geschilbeslechting ADR
Kernelementen overheidsrechter
- Openbaar: ‘controle door de samenleving’. Niet snel met gesloten deuren
, - Onafhankelijk: wie worden er rechter? Niet: politiek benoemd. Onpartijdigheid zit in
NL in de haarvaten. Anderzijds: samenstelling rechters niet erg representatief.
Uitdaging!
- Redelijke termijn.
- hoor/wederhoor
Rijdende en digitale rechter
- Wat doet die?
- Uitspraak aantastbaar?
- Hoe komt het dat rijdende rechter toch groot vertrouwen wekt?
- Stichting e-Court (arbitrage of bindend advies). Kantonrechter Amsterdam kritisch,
meerdere fouten ECLI:NL:RBAMS:2018:419: gedaagde binnen 4 dagen veroordeeld
(ziektekosten).
Vergelijkingen
- Geschillencommissies: al dan niet bindend advies. Vaak veel voordeliger. Minder
kritische toetsing?
- Arbitrage. Deskundig (gespecialiseerd). Kan duur zijn. Maar helemaal onafhankelijk?
- In beide gevallen: ‘titel’ nodig, dwz door de deurwaarder te executeren
- Recht van parate executie: geen titel nodig (bv hypotheekhouder, maar ook UWV). In
beperkte mate: verrekening (retentie)
Dus…
- Als je een procedure begint, houdt rekening met de executeerbaarheid van de
(hopelijk te verkrijgen) uitspraak: hanteerbare eis, en juiste wederpartij
- Dus niet: verzoek ‘het loon’ toe te kennen, maar noem een bedrag. Verzoek niet:
‘toelating tot het werk’, maar in welke functie of met welke werkzaamheden.
Vergeet ook niet ‘uitvoerbaar bij voorraad’, want anders kun je wachten….
Ga zelf eens kijken
- Hoe het op een kantonzitting toegaat
- Procedure bij het hof: bij wijze van werkgroep 10 april naar gerechtshof Amsterdam
(wwz-zaak). Voor/na-gesprek.
- Om een beeld te krijgen van procedures, en hoe er onderzoek wordt gedaan naar de
verbetering ervan: enkele gedeelten uit de Groot/Steenberghe, de mondelinge
behandeling in civiele zaken, febr. 2019.
Hoorcollege 1 procederen in arbeidszaken
Vandaag: Toegang tot de rechter
Er zijn maar 3 werkgroepen. Deze week nog niet! 10 april gaan we naar het gerechtshof in
Amsterdam. 9:10u. Moeten we dus aanwezig zijn bij het gerechtshof.
Het belang van procederen…
- Is dat niet achterhaald….
- Op de ‘grote kantoren’ wordt toch amper (meer) geprocedeerd….
Voorbeeld 1
- Een ondernemer koopt ‘de eigendom’ van olievelden in een vrm. USSR-republiek
- Olievelden ‘afgepakt’
- Arbitrage in Zweden o.g.v. Energiehandvest
- Toegekende schade plm. 0,5 miljard EUR
- Exequator-proc in diverse landen
- Conservatoir beslag gelegd op aandelen van een aan die republiek gelieerd ‘Welfare
Fund’.
- Mag dat? Procedure loopt in Nederland.
Voorbeeld 2
- Zowel het stakingsrecht als het leerstuk ‘recht op arbeid’ zijn ontstaan door gebruik
van de kort geding-rechtspraak (en het ruim opvatten ‘aannemelijk dat in een
bodemprocedure etc’; op zich ontstaat nl een onomkeerbaar iets). Zie het boek
Arbeid in kort geding, t.g.v. het afscheid van Borgerhoff Mulder als president
rechtbank Amsterdam (1983).
- Vgl recht op staking: zonder dat is (collectief) onderhandelen ‘bedelen’.
Het belang van rechtspraak
- Als bescherming tegen de overheid zelf (vooral in die zin derde staatsmacht) en ter
controle op staatsverplichtingen (verdragen, richtlijnen etc).
- Belang onafhankelijkheid (zie Polen!).
Toegang tot het recht
- Het ‘zwarte Ars Aequi-nummer’ juni 1970
- De weg naar het recht, Schuyt, Groenendijk & Sloot, 1976
- Stelsel gefinancierde rechtshulp
- Blijf kritisch: kijk hoe het is (kritiek op Plan Dekker zonder naar de vindplaats daarvan
te verwijzen), en kijk hoe het elders is (bv staatshulp of vakbonden). Vb Noorwegen,
zonder steun vakbond (werkelijke) proceskostenveroordeling van 2,5mio NKR.
- Het kan op papier wel goed geregeld zijn, maar ook in de praktijk moet het goed
geregeld worden.
Toegang tot de rechter
, - Directe beperkingen, bv zware eisen om te kunnen procederen (geprobeerd:
verplichte procesvertegenwoordiging) of hoge griffierechten (‘kostendekkende
rechtspraak’).
- Huidige systeem gefinancierde rechtsbijstand
- Cie Van der Meer: betaling aan advocaten onvoldoende (zeker op sommige
rechtsgebieden)
- Kabinet: kosten mogen niet stijgen. Daarom heel ander stelsel
Plan Dekker
- In 60% procedures is overheid wederpartij. Regels moeten eenvoudiger. Maar: uit
Wwz blijkt hoe moeilijk ‘dejuridiceren’ is.
- Nieuw stelsel moet toegankelijk, onafhankelijk, kwaliteit bieden, duurzaam
- Advies voor iedereen, triage aan voorkant (vgl huisarts), rechtshulppakketten
(integrale behandeling probleem), eigen bijdrage rechtzoekenden, terugdringen
onnodige procedures
Reactie Westhoff
- Wie doet triage: hoogopgeleide huisarts of een niet-specialist?
- Mediation is mooi, maar ook daar is vaak hulp partijdeskundige nodig.
- Een goede advocaat kijkt nu al naar het hele probleem
- Betere regelgeving oude wens
- Is het huidige stelsel nu wel zo duur?
Bedenk…
- Zowel een ‘vast bedrag’ als ‘betaling per uur’ kan tot ongewenst gebruik/‘misbruik’
leiden
- Ervaring leert dat veel juridische problemen een ingewikkelde achtergrond hebben.
Behandeling daarvan is tijdsintensief
- Er worden nu enorm veel problemen buiten de rechter om opgelost. Moet het nog
meer?
- Waarom geen loondiensthulpverleners?
- Risico proceskostenveroordeling
Procederen en niet procederen
- Titel: “in naam van de koning” daarmee gaat de deurwaarder aan slag en wijst op een
laatste redmiddel.
- Procederen is een laatste redmiddel: vergelijk het met een operatie. Kan
onvermijdelijk zijn, maar kan verhoudingen ook kapot maken.
- Zijn er alternatieven voordat je een procedure start?
o Corresponderen (toenemende druk)
o Leidt misschien tot onderhandelen
o Mediation (vooral bij meerdere geschillen)
o Geschillencommissies, arbitrage of andere vorm van alternatieve
geschilbeslechting ADR
Kernelementen overheidsrechter
- Openbaar: ‘controle door de samenleving’. Niet snel met gesloten deuren
, - Onafhankelijk: wie worden er rechter? Niet: politiek benoemd. Onpartijdigheid zit in
NL in de haarvaten. Anderzijds: samenstelling rechters niet erg representatief.
Uitdaging!
- Redelijke termijn.
- hoor/wederhoor
Rijdende en digitale rechter
- Wat doet die?
- Uitspraak aantastbaar?
- Hoe komt het dat rijdende rechter toch groot vertrouwen wekt?
- Stichting e-Court (arbitrage of bindend advies). Kantonrechter Amsterdam kritisch,
meerdere fouten ECLI:NL:RBAMS:2018:419: gedaagde binnen 4 dagen veroordeeld
(ziektekosten).
Vergelijkingen
- Geschillencommissies: al dan niet bindend advies. Vaak veel voordeliger. Minder
kritische toetsing?
- Arbitrage. Deskundig (gespecialiseerd). Kan duur zijn. Maar helemaal onafhankelijk?
- In beide gevallen: ‘titel’ nodig, dwz door de deurwaarder te executeren
- Recht van parate executie: geen titel nodig (bv hypotheekhouder, maar ook UWV). In
beperkte mate: verrekening (retentie)
Dus…
- Als je een procedure begint, houdt rekening met de executeerbaarheid van de
(hopelijk te verkrijgen) uitspraak: hanteerbare eis, en juiste wederpartij
- Dus niet: verzoek ‘het loon’ toe te kennen, maar noem een bedrag. Verzoek niet:
‘toelating tot het werk’, maar in welke functie of met welke werkzaamheden.
Vergeet ook niet ‘uitvoerbaar bij voorraad’, want anders kun je wachten….
Ga zelf eens kijken
- Hoe het op een kantonzitting toegaat
- Procedure bij het hof: bij wijze van werkgroep 10 april naar gerechtshof Amsterdam
(wwz-zaak). Voor/na-gesprek.
- Om een beeld te krijgen van procedures, en hoe er onderzoek wordt gedaan naar de
verbetering ervan: enkele gedeelten uit de Groot/Steenberghe, de mondelinge
behandeling in civiele zaken, febr. 2019.
