8. Integrale jeugdhulp (in Vlaanderen)
Inleiding
Maart 2014: start nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp
• Volledige hertekening van jeugdhulp
• Omzetting van bepaalde concepten in praktijk niet zo evident
• Onderscheid tussen conceptuele ontwikkeling van Integrale Jeugdhulp en wat dit in
de praktijk betekent
- Conceptuele ontwikkeling:
o (nog) geen onderzoek dat specifiek ingaat op implementatie van het nieuwe
systeem
o Start vanuit principe dat elke jongere die hulp nodig heeft, deze zo snel
mogelijk en in zo weinig mogelijk stappen kan vinden
o Gegroeid uit fundamentele problemen in Bijzondere Jeugdbijstand en andere
sectoren, maar ook uit een aantal algemeen maatschappelijke tendensen
® Sinds economische crisis jaren ’80: druk naar verantwoording en
meetbaarheid
® Kosten-batenanalyses
® Zoektocht naar meetbaarheid van effecten
® Introductie van New Public Management
• 2 meest fundamentele problemen vanuit kritieken op organisatie van welzijns-en
gezondheidszorg:
- Aanbodgestuurde zorg
- Loketten-syndroom of versnippering van het zorgaanbod: voor elk specifiek
probleem een ander loket
• Gezondheisbeleid federale overheid
- Nood aan vraaggestuurde zorg en integratie van bestaande zorgvormen
- Zorgcircuits binnen geestelijke gezondheidszorg ifv meer coördinatie en
afstemming van de zorg en meer zorgcontinuïteit
- 2000: concept 'Integrale Jeugdhulpverlening' van Vlaamse ministers van Welzijn,
Gezondheid en Gelijke Kansen en Onderwijs
o Sinds 1 maart 2014 van start
• Gericht op meer:
- Cliëntgericht werken
o Ontmanteling van instituutszorg, opkomst 'self-advocacy'-groepen en
uitkering van persoonsgebonden budget voor inkopen van zorg
- Samenwerking en integratie van behandelvormen in de welzijns- en
gezondheidszorg
o Netwerkvorming, schaalvergroting, fusies en sectoroverstijgende
samenwerkingsverbanden
o Systeem van 'managed care' in VS
= organisatorische benadering vanuit private zorgverzekeraars en -
verstrekkers
§ Nadruk op winstmaximalisatie en kostencontrole
, § Netwerken van voorzieningen die tegen een minimale kostprijs de meest
noodzakelijke (medische) zorg leveren
§ Gevolg: toenemende onderlinge concurrentie ('wie kan nog goedkoper?')
+ verschraling van het aanbod (wegvallen van intensieve, langdurige
behandelingsmodellen)
® Internationale tendens
® Eerste tekenen vermarkting van de zorg in Vlaanderen: aanbesteding van
nieuwe FPC’s in Gent en Antwerpen en opvang voor dak- en thuislozen in stad
Antwerpen
Van een versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten
, Naar samenwerkende netwerken RTH en 1 toegangspoort NRTH
• Wat? Organisatie van de jeugdhulp
= hulp aan kinderen en jongeren 0-18 j/25j, hun ouders, gezin of ruimere context
= Decreet Integrale Jeugdhulp (2013)
• Waar? Vlaanderen
- Vlaamse Overheid
o Minister Welzijn, Volksgezondheid & Gezin: Wouter Beke
o Minister van Onderwijs: Ben Weyts
Historiek
• Invalshoek niet sectoraal
• Sterk gelinkt met bijzondere jeugdbijstand als ondersteuning door VAPH
• Ontwikkeling IJH = proces van meer dan 15 jaar
- Voorafgegaan door debat in Vlaams Parlement over verhoogde druk op aanbod
en werking van Bijzondere Jeugdbijstand (BJB)
o Resulteerde in maatschappelijke beleidsnota die geformuleerde kritieken
analyseerde en alternatieve voorstellen uitwerkte = start van lange proces
® 3 fasen die op publicatie van deze beleidsnota volgden:
FASE 1: ontstaan IJH (1999-2004)
• Eerst 5j van deze fase:
- Overleg in thematische werkgroepen waarin concept IJH werd bepaald
- Voorstellen van Strategisch Plan
- Experimenteren met deze concepten in 3 pilootregio's
- Technische vertaling van wetgeving op basis van syntheserapport dat gemaakt
werd door centrale commissie
1998 Debat Vlaams Parlement rond verhoogde druk op aanbod en werking van BJZ
1999 Maatschappelijke Beleidsnota BJB
® Zie verder: kritieken op organisatie jeugdhulpverlening
2000 Strategisch plan IJH
- Beleidsinitiatieven mbt hervorming van jeugdhulpverlening
- Reactie op kritieken van jaren '90
- Aantal beleidsacties maken deel uit van huidige en vernieuwde
jeugdhulplandschap en een aantal werden toch niet uitgevoerd of werden
aangepast geïmplementeerd
- 6 basispijlers:
Inleiding
Maart 2014: start nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp
• Volledige hertekening van jeugdhulp
• Omzetting van bepaalde concepten in praktijk niet zo evident
• Onderscheid tussen conceptuele ontwikkeling van Integrale Jeugdhulp en wat dit in
de praktijk betekent
- Conceptuele ontwikkeling:
o (nog) geen onderzoek dat specifiek ingaat op implementatie van het nieuwe
systeem
o Start vanuit principe dat elke jongere die hulp nodig heeft, deze zo snel
mogelijk en in zo weinig mogelijk stappen kan vinden
o Gegroeid uit fundamentele problemen in Bijzondere Jeugdbijstand en andere
sectoren, maar ook uit een aantal algemeen maatschappelijke tendensen
® Sinds economische crisis jaren ’80: druk naar verantwoording en
meetbaarheid
® Kosten-batenanalyses
® Zoektocht naar meetbaarheid van effecten
® Introductie van New Public Management
• 2 meest fundamentele problemen vanuit kritieken op organisatie van welzijns-en
gezondheidszorg:
- Aanbodgestuurde zorg
- Loketten-syndroom of versnippering van het zorgaanbod: voor elk specifiek
probleem een ander loket
• Gezondheisbeleid federale overheid
- Nood aan vraaggestuurde zorg en integratie van bestaande zorgvormen
- Zorgcircuits binnen geestelijke gezondheidszorg ifv meer coördinatie en
afstemming van de zorg en meer zorgcontinuïteit
- 2000: concept 'Integrale Jeugdhulpverlening' van Vlaamse ministers van Welzijn,
Gezondheid en Gelijke Kansen en Onderwijs
o Sinds 1 maart 2014 van start
• Gericht op meer:
- Cliëntgericht werken
o Ontmanteling van instituutszorg, opkomst 'self-advocacy'-groepen en
uitkering van persoonsgebonden budget voor inkopen van zorg
- Samenwerking en integratie van behandelvormen in de welzijns- en
gezondheidszorg
o Netwerkvorming, schaalvergroting, fusies en sectoroverstijgende
samenwerkingsverbanden
o Systeem van 'managed care' in VS
= organisatorische benadering vanuit private zorgverzekeraars en -
verstrekkers
§ Nadruk op winstmaximalisatie en kostencontrole
, § Netwerken van voorzieningen die tegen een minimale kostprijs de meest
noodzakelijke (medische) zorg leveren
§ Gevolg: toenemende onderlinge concurrentie ('wie kan nog goedkoper?')
+ verschraling van het aanbod (wegvallen van intensieve, langdurige
behandelingsmodellen)
® Internationale tendens
® Eerste tekenen vermarkting van de zorg in Vlaanderen: aanbesteding van
nieuwe FPC’s in Gent en Antwerpen en opvang voor dak- en thuislozen in stad
Antwerpen
Van een versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten
, Naar samenwerkende netwerken RTH en 1 toegangspoort NRTH
• Wat? Organisatie van de jeugdhulp
= hulp aan kinderen en jongeren 0-18 j/25j, hun ouders, gezin of ruimere context
= Decreet Integrale Jeugdhulp (2013)
• Waar? Vlaanderen
- Vlaamse Overheid
o Minister Welzijn, Volksgezondheid & Gezin: Wouter Beke
o Minister van Onderwijs: Ben Weyts
Historiek
• Invalshoek niet sectoraal
• Sterk gelinkt met bijzondere jeugdbijstand als ondersteuning door VAPH
• Ontwikkeling IJH = proces van meer dan 15 jaar
- Voorafgegaan door debat in Vlaams Parlement over verhoogde druk op aanbod
en werking van Bijzondere Jeugdbijstand (BJB)
o Resulteerde in maatschappelijke beleidsnota die geformuleerde kritieken
analyseerde en alternatieve voorstellen uitwerkte = start van lange proces
® 3 fasen die op publicatie van deze beleidsnota volgden:
FASE 1: ontstaan IJH (1999-2004)
• Eerst 5j van deze fase:
- Overleg in thematische werkgroepen waarin concept IJH werd bepaald
- Voorstellen van Strategisch Plan
- Experimenteren met deze concepten in 3 pilootregio's
- Technische vertaling van wetgeving op basis van syntheserapport dat gemaakt
werd door centrale commissie
1998 Debat Vlaams Parlement rond verhoogde druk op aanbod en werking van BJZ
1999 Maatschappelijke Beleidsnota BJB
® Zie verder: kritieken op organisatie jeugdhulpverlening
2000 Strategisch plan IJH
- Beleidsinitiatieven mbt hervorming van jeugdhulpverlening
- Reactie op kritieken van jaren '90
- Aantal beleidsacties maken deel uit van huidige en vernieuwde
jeugdhulplandschap en een aantal werden toch niet uitgevoerd of werden
aangepast geïmplementeerd
- 6 basispijlers:
