Hoorcollege 5
PART 1
Leiderschap is een cruciale bepalende factor voor de effectiviteit van organisaties. Het is cruciaal voor
organisatieverandering. Leiderschap is belangrijk in elk soort organisatie van een commercieel bedrijf
of een school tot aan een sterke hiërarchie of een platte structuur.
Leiderschap is informeel en formeel. Soms is leiderschap toegewezen, maar in het normale leven
vindt leiderschap informeel plaats.
Daarnaast kan leiderschap worden getraind en is het van vitaal belang dat organisaties leiderschap
bestuderen. Er valt nog steeds veel te onderzoeken over leiderschap.
Acht categorieën over de kenmerken van een leider:
De categorieën, tirannie en mannelijkheid, hebben
negatieve effecten op leiderschap.
Er is veel overlap in deze kenmerken, omdat de
samenleving een prototype van een leider in het hoofd
heeft. Dit zijn algemene opvattingen over de
eigenschappen en het gedrag van effectieve leiders.
Wanneer een persoon aan het prototype voldoet, is dit
een ideale leider, terwijl eigenschappen ook negatief kunnen uitpakken. We hebben dus bepaalde
vooroordelen.
Door de omgeving heeft de samenleving over het algemene hetzelfde prototype in het hoofd. We
halen deze informatie uit de interacties tussen ouder en kind, werkervaring, films en evoluties.
Door de evoluties zijn sommige kenmerken die vroeger belangrijk waren, nu niet meer van belang.
Leiderschap is complex. Er zijn eindeloze termen bedacht om het te definiëren, maar nog steeds is dit
niet voldoende. Er zijn bijna evenveel definities van leiderschap als er personen zijn die hebben
geprobeerd het concept te definiëren.
Leiderschap is een proces van sociale beïnvloeding waarbij de leider de vrijwillige deelname van
ondergeschikten zoekt in een poging om organisatiedoelen te bereiken. Organisatorisch leiderschap
is het vermogen om anderen te beïnvloeden, te motiveren en in staat te stellen bij te dragen aan het
succes van een organisatie waarvan zij lid zijn.
Deze definities hebben gemeen:
- Begeleiden om te werken aan gedeelde doelstellingen
- Leiderschap is een proces van invloed op individueel, groep en organisatieniveau.
Individueel niveau = Leiderschap omvat mentoring, coaching, inspireren en motiveren.
Groepsniveau = Leiders bouwen teams, creëren cohesie en lossen conflicten op.
Organisatorisch niveau = Leiders bouwen cultuur en creëren verandering.
Trait Theories of Leadership
Deze theorie is erop gericht om de eigenschappen te ontdekken die iemand een effectieve leider
maken. Effectiviteit heeft verschillende betekenissen. Denk aan de taakprestatie van een leider of de
prestaties van een team, maar ook het gedrag binnen een organisatie.
Leiders hebben aangeboren eigenschappen die ze geschikt
maken voor een leiderschapsrol en dus ook effectief zijn. Dit
kan dus niet getraind worden. Leiderschap heeft een heroïsch
karakter.
, The Great Man Theorie
Dit is een theorie over grote mannelijke leiders. Deze theorie is begonnen vanaf de 19 e eeuw. Deze
theorie stelt dat het verloop van de menselijke geschiedenis volledig wordt bepaald door een selecte
groep charismatische, doortastende, intelligente individuen.
Na het onderzoeken van het leven van een gerespecteerde leider zijn de aanwijzingen duidelijk die
tot de grootsheid van deze persoon leiden. Vaak gericht op grote levensgebeurtenissen en
bewonderenswaardige eigenschappen zoals doorzettingsvermogen, optimisme en intelligentie.
Alleen lang niet iedereen met deze eigenschappen zal een goede leider zijn. Deze conclusies zijn
getrokken op veel te kleine steekproeven.
Toch wordt de Trait Theorie of Leadership vandaag de dag nog gebruikt. Er wordt nog steeds
onderzoek gedaan naar de relatie tussen persoonseigenschappen en leiderschap. Ook bij het
selecteren van een goede leider wordt dit gebruikt.
Bij het meten kunnen we ons richten op extraversie, socialiteit, intelligentie, emotionele intelligentie,
zelfvertrouwen, dominantie, ontwikkeling.
Leiderschap is alleen heel complex en valt niet samen te vatten in een aantal eigenschappen.
Behavioral Theorie of Leadership
Leiderschap moet aangeleerd worden en is geen aangeboren
eigenschap. Deze theorie is erop gericht om gedragingen te
achterhalen die leiderschap effectief maken. Effectiviteit heeft
dezelfde verschillende betekenissen. Denk aan de taakprestatie van
een leider of de prestaties van een team, maar ook het gedrag
binnen een organisatie.
Ohio State Studies
Onderzoek naar dimensies van leiderschapseigenschappen.
De twee uiteindelijke dimensies zijn:
- Structuur initiatie = De mate waarin de leider zijn eigen rol en die van de werknemers
definieert en structureert om doelen te bereiken. Denk aan eigenschappen zoals
organiseren, structuren, verdelen van taken, controleren van de prestatienormen, focus op
deadlines.
- Consideratie = De mate waarin de relatie tussen de leiders en de
werknemers wordt gekenmerkt door wederzijds vertrouwen.
Denk aan eigenschappen zoals bekommeren om werknemers,
helpen, vriendelijk en toegankelijk zijn.
Een effectieve leider zal hoog moeten scoren op beide dimensies, dit is
niet bewezen en hangt van de situatie af.
Blake & Mouton’s Managerial Grid
De twee dimensies zijn:
- Aandacht voor mensen = Benadrukken van de behoeften van
teamleden, interesses en gebieden van persoonlijke ontwikkeling
bij het beslissen hoe een taak moet worden volbracht.
- Aandacht voor productie = Nadruk op concrete doelstellingen,
organisatorische efficiëntie en hoge productiviteit bij het beslissen
hoe een taak moet worden volbracht.
Deze twee dimensies komen overeen met de Ohio State Studies. De leider
kan hier meerdere plekken aannemen op de assen.
Een effectieve leider zal hoog moeten scoren op beide dimensies, dit is niet bewezen en hangt van de
situatie af.
PART 1
Leiderschap is een cruciale bepalende factor voor de effectiviteit van organisaties. Het is cruciaal voor
organisatieverandering. Leiderschap is belangrijk in elk soort organisatie van een commercieel bedrijf
of een school tot aan een sterke hiërarchie of een platte structuur.
Leiderschap is informeel en formeel. Soms is leiderschap toegewezen, maar in het normale leven
vindt leiderschap informeel plaats.
Daarnaast kan leiderschap worden getraind en is het van vitaal belang dat organisaties leiderschap
bestuderen. Er valt nog steeds veel te onderzoeken over leiderschap.
Acht categorieën over de kenmerken van een leider:
De categorieën, tirannie en mannelijkheid, hebben
negatieve effecten op leiderschap.
Er is veel overlap in deze kenmerken, omdat de
samenleving een prototype van een leider in het hoofd
heeft. Dit zijn algemene opvattingen over de
eigenschappen en het gedrag van effectieve leiders.
Wanneer een persoon aan het prototype voldoet, is dit
een ideale leider, terwijl eigenschappen ook negatief kunnen uitpakken. We hebben dus bepaalde
vooroordelen.
Door de omgeving heeft de samenleving over het algemene hetzelfde prototype in het hoofd. We
halen deze informatie uit de interacties tussen ouder en kind, werkervaring, films en evoluties.
Door de evoluties zijn sommige kenmerken die vroeger belangrijk waren, nu niet meer van belang.
Leiderschap is complex. Er zijn eindeloze termen bedacht om het te definiëren, maar nog steeds is dit
niet voldoende. Er zijn bijna evenveel definities van leiderschap als er personen zijn die hebben
geprobeerd het concept te definiëren.
Leiderschap is een proces van sociale beïnvloeding waarbij de leider de vrijwillige deelname van
ondergeschikten zoekt in een poging om organisatiedoelen te bereiken. Organisatorisch leiderschap
is het vermogen om anderen te beïnvloeden, te motiveren en in staat te stellen bij te dragen aan het
succes van een organisatie waarvan zij lid zijn.
Deze definities hebben gemeen:
- Begeleiden om te werken aan gedeelde doelstellingen
- Leiderschap is een proces van invloed op individueel, groep en organisatieniveau.
Individueel niveau = Leiderschap omvat mentoring, coaching, inspireren en motiveren.
Groepsniveau = Leiders bouwen teams, creëren cohesie en lossen conflicten op.
Organisatorisch niveau = Leiders bouwen cultuur en creëren verandering.
Trait Theories of Leadership
Deze theorie is erop gericht om de eigenschappen te ontdekken die iemand een effectieve leider
maken. Effectiviteit heeft verschillende betekenissen. Denk aan de taakprestatie van een leider of de
prestaties van een team, maar ook het gedrag binnen een organisatie.
Leiders hebben aangeboren eigenschappen die ze geschikt
maken voor een leiderschapsrol en dus ook effectief zijn. Dit
kan dus niet getraind worden. Leiderschap heeft een heroïsch
karakter.
, The Great Man Theorie
Dit is een theorie over grote mannelijke leiders. Deze theorie is begonnen vanaf de 19 e eeuw. Deze
theorie stelt dat het verloop van de menselijke geschiedenis volledig wordt bepaald door een selecte
groep charismatische, doortastende, intelligente individuen.
Na het onderzoeken van het leven van een gerespecteerde leider zijn de aanwijzingen duidelijk die
tot de grootsheid van deze persoon leiden. Vaak gericht op grote levensgebeurtenissen en
bewonderenswaardige eigenschappen zoals doorzettingsvermogen, optimisme en intelligentie.
Alleen lang niet iedereen met deze eigenschappen zal een goede leider zijn. Deze conclusies zijn
getrokken op veel te kleine steekproeven.
Toch wordt de Trait Theorie of Leadership vandaag de dag nog gebruikt. Er wordt nog steeds
onderzoek gedaan naar de relatie tussen persoonseigenschappen en leiderschap. Ook bij het
selecteren van een goede leider wordt dit gebruikt.
Bij het meten kunnen we ons richten op extraversie, socialiteit, intelligentie, emotionele intelligentie,
zelfvertrouwen, dominantie, ontwikkeling.
Leiderschap is alleen heel complex en valt niet samen te vatten in een aantal eigenschappen.
Behavioral Theorie of Leadership
Leiderschap moet aangeleerd worden en is geen aangeboren
eigenschap. Deze theorie is erop gericht om gedragingen te
achterhalen die leiderschap effectief maken. Effectiviteit heeft
dezelfde verschillende betekenissen. Denk aan de taakprestatie van
een leider of de prestaties van een team, maar ook het gedrag
binnen een organisatie.
Ohio State Studies
Onderzoek naar dimensies van leiderschapseigenschappen.
De twee uiteindelijke dimensies zijn:
- Structuur initiatie = De mate waarin de leider zijn eigen rol en die van de werknemers
definieert en structureert om doelen te bereiken. Denk aan eigenschappen zoals
organiseren, structuren, verdelen van taken, controleren van de prestatienormen, focus op
deadlines.
- Consideratie = De mate waarin de relatie tussen de leiders en de
werknemers wordt gekenmerkt door wederzijds vertrouwen.
Denk aan eigenschappen zoals bekommeren om werknemers,
helpen, vriendelijk en toegankelijk zijn.
Een effectieve leider zal hoog moeten scoren op beide dimensies, dit is
niet bewezen en hangt van de situatie af.
Blake & Mouton’s Managerial Grid
De twee dimensies zijn:
- Aandacht voor mensen = Benadrukken van de behoeften van
teamleden, interesses en gebieden van persoonlijke ontwikkeling
bij het beslissen hoe een taak moet worden volbracht.
- Aandacht voor productie = Nadruk op concrete doelstellingen,
organisatorische efficiëntie en hoge productiviteit bij het beslissen
hoe een taak moet worden volbracht.
Deze twee dimensies komen overeen met de Ohio State Studies. De leider
kan hier meerdere plekken aannemen op de assen.
Een effectieve leider zal hoog moeten scoren op beide dimensies, dit is niet bewezen en hangt van de
situatie af.
