1
,Inhoud
Taak 1 De gevallen oudere ...................................................................................................................... 3
Taak 2 Rugpijn ....................................................................................................................................... 10
Taak 3 Recidiverende lage rugpijn ........................................................................................................ 45
Taak 4 Nekpijn ....................................................................................................................................... 66
Taak 5 Hoofdpijn ................................................................................................................................... 87
Taak 7 Oncologie ................................................................................................................................. 114
Bibliografie .......................................................................................................................................... 131
2
,Taak 1 De gevallen oudere
Generieke red flags:
• Significant trauma.
• Maligne aandoeningen (in geschiedenis).
• Recent onverklaard gewichtsverlies.
• Koorts.
• Deformiteiten.
• Langdurig gebruik corticosteroïden.
• Intraveneuze toediening van medicijnen.
• Progressieve niet mechanische pijn.
• Pijn die ’s nachts blijft of erger wordt.
• Patiënt voelt zich ziek en onwel.
Ziekte-specifiek:
• Zwelling
• Verkleuring
• Dispositie / standsverandering
1. Rode vlaggen.
symptomen of tekenen die gelden als waarschuwingssignalen of risicofactoren voor een
ernstige onderliggende pathologie.
2 soorten rode vlaggen.
1. Generieke rode vlaggen.
= symptomen en tekenen die onafhankelijk van de regio waarover de patiënt klaagt
aanleiding geven tot verdere medische screening
-> Duidelijk niet regio-gebonden karakter.
Bv. : koorts, ongewenst gewichtsverlies, eetlustdaling, diarree.
2. Specifieke rode vlaggen.
= symptomen en tekenen die horen bij:
o Een bekende of nog niet bekende ziekte of systeemaandoening
o Een lokale aandoening (gewricht of orgaan).
1) Aandoeningspecifieke rode vlaggen
- Signalen die kenmerkend zijn voor een bepaalde aandoeningàinschakelen
van medische expertise.
- Daarnaast aandacht voor een aantal veelvoorkomende ziekten of
aandoeningen die een normaal herstel kunnen belemmeren bv.:
osteoporose, ernstige artrose, tumoren, etc.
3
, 2) Regio gebonden rode vlaggen
- Alle andere regioafhankelijke waarschuwingssignalen
- Gekenmerkt door symptomen en tekenen die een meer of minder ernstige
(specifieke) lokale aandoening of lokale stoornis doen vermoeden die het
inroepen van medische expertise noodzakelijk maken.
Bv.: ruggenmergsymptomen, orgaanklachten, intra-articulaire zwelling na
een trauma.
2. Gele vlaggen.
= ‘Gele vlaggen ’ zijn psychosociale risicofactoren die kunnen wijzen op een toegenomen
kans op het voortbestaan of chroniciteit van klachten, bijvoorbeeld: (bewegings)angst,
catastroferende gedachten (dat zijn ernstig negatieve gedachten) over pijn, negatieve ‘illness
beliefs’ en problemen op het werk.
Er zijn veel psychosociale factoren die kunnen leiden tot een chronisch verloop van klachten
(> 12 weken).
3. Blauwe vlaggen.
‘Blauwe vlaggen ’ zijn psychosociale risicofactoren die werkgerelateerd zijn. Ze hebben een
subjectief karakter en kunnen aan chronificering van een aandoening bijdragen. Ze hebben
vooral met de eigen perceptie van het werk te maken.
Voorbeelden zijn hoge werkdruk, lage controle over de situatie, ongelukkig management,
weinig ondersteuning van collega’s, werken met deadlines en ontevredenheid over het werk.
4. Zwarte vlaggen.
‘Zwarte vlaggen ’ zijn werkgerelateerde psychosociale risicofactoren die aan chronificering
kunnen bijdragen, maar daarbij vooral een objectief karakter hebben. Het zijn factoren die
voor de hele bevolking tellen. Het zijn dus (inter)nationale politieke en economische factoren
die invloed hebben op het individu. Voorbeelden van zwarte vlaggen worden onderstaand
beschreven.
4
,Inhoud
Taak 1 De gevallen oudere ...................................................................................................................... 3
Taak 2 Rugpijn ....................................................................................................................................... 10
Taak 3 Recidiverende lage rugpijn ........................................................................................................ 45
Taak 4 Nekpijn ....................................................................................................................................... 66
Taak 5 Hoofdpijn ................................................................................................................................... 87
Taak 7 Oncologie ................................................................................................................................. 114
Bibliografie .......................................................................................................................................... 131
2
,Taak 1 De gevallen oudere
Generieke red flags:
• Significant trauma.
• Maligne aandoeningen (in geschiedenis).
• Recent onverklaard gewichtsverlies.
• Koorts.
• Deformiteiten.
• Langdurig gebruik corticosteroïden.
• Intraveneuze toediening van medicijnen.
• Progressieve niet mechanische pijn.
• Pijn die ’s nachts blijft of erger wordt.
• Patiënt voelt zich ziek en onwel.
Ziekte-specifiek:
• Zwelling
• Verkleuring
• Dispositie / standsverandering
1. Rode vlaggen.
symptomen of tekenen die gelden als waarschuwingssignalen of risicofactoren voor een
ernstige onderliggende pathologie.
2 soorten rode vlaggen.
1. Generieke rode vlaggen.
= symptomen en tekenen die onafhankelijk van de regio waarover de patiënt klaagt
aanleiding geven tot verdere medische screening
-> Duidelijk niet regio-gebonden karakter.
Bv. : koorts, ongewenst gewichtsverlies, eetlustdaling, diarree.
2. Specifieke rode vlaggen.
= symptomen en tekenen die horen bij:
o Een bekende of nog niet bekende ziekte of systeemaandoening
o Een lokale aandoening (gewricht of orgaan).
1) Aandoeningspecifieke rode vlaggen
- Signalen die kenmerkend zijn voor een bepaalde aandoeningàinschakelen
van medische expertise.
- Daarnaast aandacht voor een aantal veelvoorkomende ziekten of
aandoeningen die een normaal herstel kunnen belemmeren bv.:
osteoporose, ernstige artrose, tumoren, etc.
3
, 2) Regio gebonden rode vlaggen
- Alle andere regioafhankelijke waarschuwingssignalen
- Gekenmerkt door symptomen en tekenen die een meer of minder ernstige
(specifieke) lokale aandoening of lokale stoornis doen vermoeden die het
inroepen van medische expertise noodzakelijk maken.
Bv.: ruggenmergsymptomen, orgaanklachten, intra-articulaire zwelling na
een trauma.
2. Gele vlaggen.
= ‘Gele vlaggen ’ zijn psychosociale risicofactoren die kunnen wijzen op een toegenomen
kans op het voortbestaan of chroniciteit van klachten, bijvoorbeeld: (bewegings)angst,
catastroferende gedachten (dat zijn ernstig negatieve gedachten) over pijn, negatieve ‘illness
beliefs’ en problemen op het werk.
Er zijn veel psychosociale factoren die kunnen leiden tot een chronisch verloop van klachten
(> 12 weken).
3. Blauwe vlaggen.
‘Blauwe vlaggen ’ zijn psychosociale risicofactoren die werkgerelateerd zijn. Ze hebben een
subjectief karakter en kunnen aan chronificering van een aandoening bijdragen. Ze hebben
vooral met de eigen perceptie van het werk te maken.
Voorbeelden zijn hoge werkdruk, lage controle over de situatie, ongelukkig management,
weinig ondersteuning van collega’s, werken met deadlines en ontevredenheid over het werk.
4. Zwarte vlaggen.
‘Zwarte vlaggen ’ zijn werkgerelateerde psychosociale risicofactoren die aan chronificering
kunnen bijdragen, maar daarbij vooral een objectief karakter hebben. Het zijn factoren die
voor de hele bevolking tellen. Het zijn dus (inter)nationale politieke en economische factoren
die invloed hebben op het individu. Voorbeelden van zwarte vlaggen worden onderstaand
beschreven.
4