Maw 6V – 13.1 Context: de Nederlandse identiteit
Drie aspecten van identiteit
- Persoonlijk -> Zelfbeeld
- Sociaal -> groepen waarvan iemand deel uitmaakt
- Collectief -> beeld dat hoort bij een groep, heeft ook te maken met bindingen
- Bij bindingen worden door groepsvorming groepen gevormd met gedeelde normen en
waarden
Vier typen bindingen
- Politieke
- Affectieve
- Cognitieve
- Economische
Paradigma’s over bindingen
Functionalisme-paradigma
- Bindingen en Sociale cohesie heel belangrijk
- Als bepaalde functies en deelsystemen niet werken ontstaat er een gevaar voor samenleving
Conflict-paradigma
- Focus op het conflict tussen verschillende groepen
- Groepen kennen wel bindingen, samenleving niet -> gedomineerd door groep met macht die hoopt
dat groep zonder macht zich onderwerpt
Sociaalconstructivisme-paradigma
- handelen van personen tegenover elkaar is belangrijk
- nadruk ligt op identiteit van de actor
Rationele-actor-paradigma
- Mensen gaan bindingen aan omdat ze daar zelf voordelen uit kunnen halen
- Groepsvorming alleen te verklaren als er sprake is van nutsmaxilisatie
Verschillende vormen van groepsvorming
- Formele groepen: vast omschreven doelen, vastgelegde regels, rollenstructuur, hierarchie
- Informele groepen: stilzwijgende binding, geen vaste doelen/regels, rollenstructuur, hierarchie
- Primaire groepen: persoonlijke en emotionele band, biedt elkaar steun en is loyaal, van belang bij
socialisatie op micro/mesoniveau
- Secundaire groepen: doelgericht, onpersoonlijk en functioneel georienteerd, van belang voor de
socialisatie op macroniveau en sociale controle
, De 5 fasen van groepsvorming
1. Orientatiefase: onzekerheid overheerst over de manier van omgang
2. Conflictfase: verschillen in opvattingen worden duidelijk en zorgen voor conflict. Hoe daarmee om
moet word gegaan is nog niet duidelijk
3. Integratiefase: evenwicht komt tot stand en gedeelde normen worden duidelijk -> maakt het
mogelijk meer naar elkaar te luisteren.
4. Uitvoeringsfase: samenwerking in de groep verloopt ongestoord en problemen zijn geen
beperking meer
5. Ordefase: groepsleden proberen de manier van samenwerken aan verdere regels te binden en zo
te komen tot institutionalisering van de groepssamenwerking
Insluiting & uitsluiting
Ingroup: groep die een persoon een sociale binding en identiteit geeft
Outgroup: groep waar een persoon afwijzend tegenover staat
- Groepen proberen vaak onbewust afwijkend gedrag van afzonderlijke leden te verminderen
en uittreden te voorkomen. -> Sociale controle
Uittreden
- niet meer bij willen (dropping out en opting out)
- niet meer bij mogen (discriminatie en uitsluiting)
- niet meer bij kunnen (armoede en werkeloosheid)
- Sociale cohesie -> bindmiddel van de samenleving
Sociale cohesie word versterkt door
1. Wederzijdse afhankelijkheid (of eigenbelang)
2. Dwang (of macht)
3. Gedeelde normen en waarden (saamhorigheidsbesef)
Indicatoren van sociale cohesie
Wat houdt de samenleving bijeen?
- Via socialisatie en acculturatie gedeelde waarden en normen
- Werkt dat niet? -> Sociale controle met belonen en straffen
Traditionele samenleving= sprake van mechanische solidariteit, verbonden in een morele
gemeenschap. Productie gericht op eigen gebruik. Vernieuwing taboe en afwijkend gedrag
afgekeurd.
Moderne samenleving= organische solidariteit maar vraagt om individualiteit. Meer ruimte voor
zelfbepaling. Productie gericht op de markt
Drie aspecten van identiteit
- Persoonlijk -> Zelfbeeld
- Sociaal -> groepen waarvan iemand deel uitmaakt
- Collectief -> beeld dat hoort bij een groep, heeft ook te maken met bindingen
- Bij bindingen worden door groepsvorming groepen gevormd met gedeelde normen en
waarden
Vier typen bindingen
- Politieke
- Affectieve
- Cognitieve
- Economische
Paradigma’s over bindingen
Functionalisme-paradigma
- Bindingen en Sociale cohesie heel belangrijk
- Als bepaalde functies en deelsystemen niet werken ontstaat er een gevaar voor samenleving
Conflict-paradigma
- Focus op het conflict tussen verschillende groepen
- Groepen kennen wel bindingen, samenleving niet -> gedomineerd door groep met macht die hoopt
dat groep zonder macht zich onderwerpt
Sociaalconstructivisme-paradigma
- handelen van personen tegenover elkaar is belangrijk
- nadruk ligt op identiteit van de actor
Rationele-actor-paradigma
- Mensen gaan bindingen aan omdat ze daar zelf voordelen uit kunnen halen
- Groepsvorming alleen te verklaren als er sprake is van nutsmaxilisatie
Verschillende vormen van groepsvorming
- Formele groepen: vast omschreven doelen, vastgelegde regels, rollenstructuur, hierarchie
- Informele groepen: stilzwijgende binding, geen vaste doelen/regels, rollenstructuur, hierarchie
- Primaire groepen: persoonlijke en emotionele band, biedt elkaar steun en is loyaal, van belang bij
socialisatie op micro/mesoniveau
- Secundaire groepen: doelgericht, onpersoonlijk en functioneel georienteerd, van belang voor de
socialisatie op macroniveau en sociale controle
, De 5 fasen van groepsvorming
1. Orientatiefase: onzekerheid overheerst over de manier van omgang
2. Conflictfase: verschillen in opvattingen worden duidelijk en zorgen voor conflict. Hoe daarmee om
moet word gegaan is nog niet duidelijk
3. Integratiefase: evenwicht komt tot stand en gedeelde normen worden duidelijk -> maakt het
mogelijk meer naar elkaar te luisteren.
4. Uitvoeringsfase: samenwerking in de groep verloopt ongestoord en problemen zijn geen
beperking meer
5. Ordefase: groepsleden proberen de manier van samenwerken aan verdere regels te binden en zo
te komen tot institutionalisering van de groepssamenwerking
Insluiting & uitsluiting
Ingroup: groep die een persoon een sociale binding en identiteit geeft
Outgroup: groep waar een persoon afwijzend tegenover staat
- Groepen proberen vaak onbewust afwijkend gedrag van afzonderlijke leden te verminderen
en uittreden te voorkomen. -> Sociale controle
Uittreden
- niet meer bij willen (dropping out en opting out)
- niet meer bij mogen (discriminatie en uitsluiting)
- niet meer bij kunnen (armoede en werkeloosheid)
- Sociale cohesie -> bindmiddel van de samenleving
Sociale cohesie word versterkt door
1. Wederzijdse afhankelijkheid (of eigenbelang)
2. Dwang (of macht)
3. Gedeelde normen en waarden (saamhorigheidsbesef)
Indicatoren van sociale cohesie
Wat houdt de samenleving bijeen?
- Via socialisatie en acculturatie gedeelde waarden en normen
- Werkt dat niet? -> Sociale controle met belonen en straffen
Traditionele samenleving= sprake van mechanische solidariteit, verbonden in een morele
gemeenschap. Productie gericht op eigen gebruik. Vernieuwing taboe en afwijkend gedrag
afgekeurd.
Moderne samenleving= organische solidariteit maar vraagt om individualiteit. Meer ruimte voor
zelfbepaling. Productie gericht op de markt
