Inhoudsopgave
Inleiding………………………………………………………………
…………………………………………………………………4
1.1. Kwalitatief en kwantitatief onderzoek.............................................................................................4
1.2. Afbakening en omschrijving kwalitatief onderzoek.........................................................................4
1.2.1. definitie kwalitatief onderzoek.................................................................................................5
1.2.2. tradities in kwalitatief onderzoek.............................................................................................5
1.3. Kenmerken kwalitatief onderzoek...................................................................................................5
1.4. De keuze voor kwalitatief onderzoek..............................................................................................6
1.4.1. Keuze........................................................................................................................................6
1.4.2. mixed methods onderzoek.......................................................................................................6
1.5. Oefening: kwalitatief of kwantitatief onderzoek.............................................................................6
2.1. Het onderzoeksvoorstel...................................................................................................................7
2.2. literatuuronderzoek en theorie.......................................................................................................7
2.3. Probleemstelling..............................................................................................................................8
2.3.1. Vraagstelling bij kwalitatief onderzoek.....................................................................................8
2.3.2. Doelstelling.............................................................................................................................10
2.4. Ethiek in kwalitatief onderzoek.....................................................................................................10
2.4.1. Twee belangrijke richtlijnen....................................................................................................10
2.4.2. Baten en lasten voor de deelnemers......................................................................................10
2.4.3. Stress van de onderzoeker......................................................................................................11
3.1. Waar wordt de vraagstelling onderzocht?.....................................................................................12
3.2. Samenstelling en omvang van de steekproef................................................................................13
3.2.1. Soorten...................................................................................................................................13
3.2.2. Omvang van de steekproef.....................................................................................................14
3.3. Generaliseerbaarheid of externe validiteit....................................................................................14
3.4. Werving en toegang verkrijgen......................................................................................................15
4.1. Kwalitatieve onderzoeksgegevens.................................................................................................15
4.2. Kwalitatieve dataverzamelingsmethodes......................................................................................16
4.2.1. Participerende observatie.......................................................................................................16
4.2.2. Kwalitatieve interviews...........................................................................................................16
4.2.3. Focusgroepen.........................................................................................................................18
4.2.4. Verzamelen van documenten.................................................................................................19
4.3. Online dataverzameling.................................................................................................................19
4.4. Zorgvuldig gegevensbeheer...........................................................................................................19
1
, 5.1. Wat is analyseren?.........................................................................................................................20
5.1.1. 3 elementen van analyse........................................................................................................20
5.2. Redeneren in kwalitatief onderzoek..............................................................................................21
5.2.1. Inductie en deductie...............................................................................................................21
5.2.2. Afwisselen dataverzameling en data-analyse.........................................................................22
5.3. Uitgangspunten voor inductieve kwalitatieve analyse..................................................................22
5.3.1. Constante vergelijking............................................................................................................22
5.3.2. Analytische inductie................................................................................................................23
5.3.3. Theoretische sensitiviteit........................................................................................................23
5.4. Uitgangspunten voor deductieve kwalitatieve analyse.................................................................23
5.4.1. Operationalisering..................................................................................................................23
5.5. De onderzoeksslang !!!..................................................................................................................24
6.1. Coderen in 3 fasen.........................................................................................................................26
6.1.1. Functies van coderen..............................................................................................................26
6.2. Inductief coderen..........................................................................................................................26
6.2.1. Open coderen.........................................................................................................................26
6.2.2. Axiaal coderen........................................................................................................................27
6.2.3. Selectief coderen....................................................................................................................28
6.3. Hulp bij integreren = selectief coderen..........................................................................................29
6.3.1. Afbeelding maken...................................................................................................................29
6.3.2. Zoeken naar kerncategorie.....................................................................................................29
6.3.3. Ordenen adhv sjablonen.....................................................................................................30
6.3.4. Matrix en assenstelsel............................................................................................................30
6.3.5. Typologie................................................................................................................................31
6.3.6. Zoeken en tellen.....................................................................................................................31
6.3.7. Gebruikmaken van het eigen inlevingsvermogen...................................................................32
6.3.8. Kritisch analyseren van de argumentatie................................................................................32
6.3.9. Nadenken over de opbouw....................................................................................................32
6.4. Computerondersteunde kwalitatieve analyse...............................................................................32
7.1. Kwaliteitsdenken...........................................................................................................................33
7.1.1. Validiteit en betrouwbaarheid................................................................................................33
7.1.2. Bedreigingen waarom validiteit en betrouwbaarheid daalt ..................................................33
7.2. Kwaliteitsbewaking........................................................................................................................34
7.2.1. Methodische verantwoording................................................................................................34
7.2.2. Reflectie op de rol van de onderzoeker..................................................................................34
7.2.3. Triangulatie.............................................................................................................................34
2
, 7.2.4. Terugkoppeling naar participanten.........................................................................................34
7.2.5. Werken met andere onderzoekers.........................................................................................35
7.3. beoordelen van kwaliteit...............................................................................................................35
8.1. Communiceren over onderzoek....................................................................................................36
8.2. Resultaten......................................................................................................................................36
8.3. Conclusie en discussie...................................................................................................................37
3
, Kwalitatief onderzoek
1. Inleiding
1.1. Kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek Kwantitatief onderzoek
• Uit literatuur • Hypothesen uit worden afgeleid vanuit
→ verschillende inzichten over theorie/literatuur
het onderwerp • Kenmerken worden gemeten
→ een vraagstelling formuleren (gebaseerd op theorie)
• Klein aantal onderzoekseenheden • Vaak via bestaande
(<35) gestandaardiseerde meetinstrumenten
• Zelf ontwikkelde meetinstrumenten (BMI, vetpercentage, lengte,
(vragenlijst, observatie items…) eenzaamheidsschaal, hechtingschaal…)
• Waarnemingen per eenheid is heel • Groot aantal onderzoekseenheden
intensief (>35)
• Gegevens zijn teksten die via methoden • Waarnemingen worden uitgedrukt in
voor kwalitatieve analyse verwerkt getallen
worden • Via statistiek worden de hypothesen
• Resultaat= thema’s die betekenissen getest
en ervaringen weergeven & relaties • De uitkomsten worden verklaard en
ertussen verder uitgewerkt
Exploreren en begrijpen van maatschappelijke
problemen
Subjectief Objectief
1.2. Afbakening en omschrijving kwalitatief
onderzoek
Synoniemen kwalitatief onderzoek:
Interpretatief onderzoek is gebaseerd op de gedachte dat de werkelijkheid niet uitsluitend gezien
kan worden als een stelsel van natuurlijke wetmatigheden. De werkelijkheid is veelmeer een
resultaat van het vermogen van mensen tot interpretatie, taalgebruik, reflectie en doelgericht,
bewust handelen.
Naturalistisch = volgens de natuur / in natuurlijke context
Constructivistisch = theorieën die uiteenzetten hoe de menselijke geest de werkelijkheid niet
afbeelden zoals die werkelijk is, maar actief vormgeven op basis van hersenprocessen en het
functioneren van onze zintuigen
Narratief = vanuit het verhaal van mensen
Etnografisch = bestudering van plaatselijke attitudes
4
Inleiding………………………………………………………………
…………………………………………………………………4
1.1. Kwalitatief en kwantitatief onderzoek.............................................................................................4
1.2. Afbakening en omschrijving kwalitatief onderzoek.........................................................................4
1.2.1. definitie kwalitatief onderzoek.................................................................................................5
1.2.2. tradities in kwalitatief onderzoek.............................................................................................5
1.3. Kenmerken kwalitatief onderzoek...................................................................................................5
1.4. De keuze voor kwalitatief onderzoek..............................................................................................6
1.4.1. Keuze........................................................................................................................................6
1.4.2. mixed methods onderzoek.......................................................................................................6
1.5. Oefening: kwalitatief of kwantitatief onderzoek.............................................................................6
2.1. Het onderzoeksvoorstel...................................................................................................................7
2.2. literatuuronderzoek en theorie.......................................................................................................7
2.3. Probleemstelling..............................................................................................................................8
2.3.1. Vraagstelling bij kwalitatief onderzoek.....................................................................................8
2.3.2. Doelstelling.............................................................................................................................10
2.4. Ethiek in kwalitatief onderzoek.....................................................................................................10
2.4.1. Twee belangrijke richtlijnen....................................................................................................10
2.4.2. Baten en lasten voor de deelnemers......................................................................................10
2.4.3. Stress van de onderzoeker......................................................................................................11
3.1. Waar wordt de vraagstelling onderzocht?.....................................................................................12
3.2. Samenstelling en omvang van de steekproef................................................................................13
3.2.1. Soorten...................................................................................................................................13
3.2.2. Omvang van de steekproef.....................................................................................................14
3.3. Generaliseerbaarheid of externe validiteit....................................................................................14
3.4. Werving en toegang verkrijgen......................................................................................................15
4.1. Kwalitatieve onderzoeksgegevens.................................................................................................15
4.2. Kwalitatieve dataverzamelingsmethodes......................................................................................16
4.2.1. Participerende observatie.......................................................................................................16
4.2.2. Kwalitatieve interviews...........................................................................................................16
4.2.3. Focusgroepen.........................................................................................................................18
4.2.4. Verzamelen van documenten.................................................................................................19
4.3. Online dataverzameling.................................................................................................................19
4.4. Zorgvuldig gegevensbeheer...........................................................................................................19
1
, 5.1. Wat is analyseren?.........................................................................................................................20
5.1.1. 3 elementen van analyse........................................................................................................20
5.2. Redeneren in kwalitatief onderzoek..............................................................................................21
5.2.1. Inductie en deductie...............................................................................................................21
5.2.2. Afwisselen dataverzameling en data-analyse.........................................................................22
5.3. Uitgangspunten voor inductieve kwalitatieve analyse..................................................................22
5.3.1. Constante vergelijking............................................................................................................22
5.3.2. Analytische inductie................................................................................................................23
5.3.3. Theoretische sensitiviteit........................................................................................................23
5.4. Uitgangspunten voor deductieve kwalitatieve analyse.................................................................23
5.4.1. Operationalisering..................................................................................................................23
5.5. De onderzoeksslang !!!..................................................................................................................24
6.1. Coderen in 3 fasen.........................................................................................................................26
6.1.1. Functies van coderen..............................................................................................................26
6.2. Inductief coderen..........................................................................................................................26
6.2.1. Open coderen.........................................................................................................................26
6.2.2. Axiaal coderen........................................................................................................................27
6.2.3. Selectief coderen....................................................................................................................28
6.3. Hulp bij integreren = selectief coderen..........................................................................................29
6.3.1. Afbeelding maken...................................................................................................................29
6.3.2. Zoeken naar kerncategorie.....................................................................................................29
6.3.3. Ordenen adhv sjablonen.....................................................................................................30
6.3.4. Matrix en assenstelsel............................................................................................................30
6.3.5. Typologie................................................................................................................................31
6.3.6. Zoeken en tellen.....................................................................................................................31
6.3.7. Gebruikmaken van het eigen inlevingsvermogen...................................................................32
6.3.8. Kritisch analyseren van de argumentatie................................................................................32
6.3.9. Nadenken over de opbouw....................................................................................................32
6.4. Computerondersteunde kwalitatieve analyse...............................................................................32
7.1. Kwaliteitsdenken...........................................................................................................................33
7.1.1. Validiteit en betrouwbaarheid................................................................................................33
7.1.2. Bedreigingen waarom validiteit en betrouwbaarheid daalt ..................................................33
7.2. Kwaliteitsbewaking........................................................................................................................34
7.2.1. Methodische verantwoording................................................................................................34
7.2.2. Reflectie op de rol van de onderzoeker..................................................................................34
7.2.3. Triangulatie.............................................................................................................................34
2
, 7.2.4. Terugkoppeling naar participanten.........................................................................................34
7.2.5. Werken met andere onderzoekers.........................................................................................35
7.3. beoordelen van kwaliteit...............................................................................................................35
8.1. Communiceren over onderzoek....................................................................................................36
8.2. Resultaten......................................................................................................................................36
8.3. Conclusie en discussie...................................................................................................................37
3
, Kwalitatief onderzoek
1. Inleiding
1.1. Kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek Kwantitatief onderzoek
• Uit literatuur • Hypothesen uit worden afgeleid vanuit
→ verschillende inzichten over theorie/literatuur
het onderwerp • Kenmerken worden gemeten
→ een vraagstelling formuleren (gebaseerd op theorie)
• Klein aantal onderzoekseenheden • Vaak via bestaande
(<35) gestandaardiseerde meetinstrumenten
• Zelf ontwikkelde meetinstrumenten (BMI, vetpercentage, lengte,
(vragenlijst, observatie items…) eenzaamheidsschaal, hechtingschaal…)
• Waarnemingen per eenheid is heel • Groot aantal onderzoekseenheden
intensief (>35)
• Gegevens zijn teksten die via methoden • Waarnemingen worden uitgedrukt in
voor kwalitatieve analyse verwerkt getallen
worden • Via statistiek worden de hypothesen
• Resultaat= thema’s die betekenissen getest
en ervaringen weergeven & relaties • De uitkomsten worden verklaard en
ertussen verder uitgewerkt
Exploreren en begrijpen van maatschappelijke
problemen
Subjectief Objectief
1.2. Afbakening en omschrijving kwalitatief
onderzoek
Synoniemen kwalitatief onderzoek:
Interpretatief onderzoek is gebaseerd op de gedachte dat de werkelijkheid niet uitsluitend gezien
kan worden als een stelsel van natuurlijke wetmatigheden. De werkelijkheid is veelmeer een
resultaat van het vermogen van mensen tot interpretatie, taalgebruik, reflectie en doelgericht,
bewust handelen.
Naturalistisch = volgens de natuur / in natuurlijke context
Constructivistisch = theorieën die uiteenzetten hoe de menselijke geest de werkelijkheid niet
afbeelden zoals die werkelijk is, maar actief vormgeven op basis van hersenprocessen en het
functioneren van onze zintuigen
Narratief = vanuit het verhaal van mensen
Etnografisch = bestudering van plaatselijke attitudes
4
