Examenkatern Duitsland
Nadat in 1871 Duitsland een land was geworden voerde Rijkskanselier Bismarck een voorzichtig beleid. Na zijn
ontslag in 1890 voerde de Duitse keizer een agressievere buitenlandse politiek. Dat leidde tot grote rivaliteit.
Het ontstaan van het keizerrijk
Frankrijk was sinds Lodewijk XIV de machtigste mogendheid op het Europese continent. Dat
veranderde in de loop van de 19e eeuw door Pruisen. Op het Congres van Wenen kreeg
Pruisen er grote gebieden in West-Duitsland bij. De bevolking van Pruisen nam snel toe
terwijl de Franse bevolking langzaam groeide. Rond 1865 produceerde Pruisen veel meer
kolen en staal dan Frankrijk, waardoor het een sterk leger en een sterke wapenindustrie kon
opbouwen. Duitse nationalisten wilden één grote Duitse staat waarin de kleinere staten en
staatjes zouden opgaan. Bismarck, de Pruisische kanselier maakte daar gebruik van en
wakkerde in 1870 het nationalisme aan door een oorlog tegen Frankrijk uit te lokken. In die
oorlog werd Frankrijk verslagen. In het paleis van Versailles werd op 18 januari 1871 het
Duitse keizerrijk uitgeroepen en de Pruisische koning werd de keizer van Duitsland.
, Duitsland onder Bismarck
Het Duitse keizerrijk was politiek, militair en economisch de sterkste mogendheid. Maar
daarnaast waren er drie andere sterke mogendheden: Frankrijk, Oostenrijk-Hongarije en
Rusland. Bismarck wilde het machtsevenwicht handhaven en was bang dat Frankrijk steun
zou zoeken bij een andere mogendheid. Daarom sloot Bismarck allianties met Oostenrijk-
Hongarije en Rusland, waarbij ze beloofden elkaar in een oorlog te helpen of ten minste
neutraal te blijven. Bismarck trad op als bemiddelaar in conflicten zoals bleek op de
Conferentie van Berlijn (1884-1885) waarin afspraken werden gemaakt over kolonievorming
in Afrika. Bismarck wilde geen koloniën maar de Duitse nationalisten wel en dus verwierf
Duitsland grote gebieden in Oost, West- en Zuidwest-Afrika.
Duitsland onder Willem II
In 1888 volgde Willem II zijn grootvader op. Hij wilde zelf de politieke leiding hebben en
ontsloeg daarom in 1890 Bismarck. Willem II voerde een 'Weltpolitik' en wilde een
wereldimperium opbouwen. Daarvoor had hij een oorlogsvloot nodig om de Engelsen te
kunnen uitdagen. Er ontstond een wapenwedloop tussen Engeland en Frankrijk. Engeland
won die wedloop en had in 1914 de grootste en sterkste vloot ter wereld. Duitsland verwierf
alleen enkele kleine eilandjes en wat gebied in China.
Militarisme
In het begin van de 20e eeuw richtte Duitsland zich meer op het Europese continent.
Nationalisten wilden dat Duitsland zich naar het oosten zou uitbreiden. De 'Drang nach dem
Osten'werd ingegeven doordat de snelgroeiende bevolking meer voedsel, grondstoffen en
'Lebensraum' nodig zou hebben. Daarnaast nam het militarisme in Duitsland snel toe. Duitse
Nadat in 1871 Duitsland een land was geworden voerde Rijkskanselier Bismarck een voorzichtig beleid. Na zijn
ontslag in 1890 voerde de Duitse keizer een agressievere buitenlandse politiek. Dat leidde tot grote rivaliteit.
Het ontstaan van het keizerrijk
Frankrijk was sinds Lodewijk XIV de machtigste mogendheid op het Europese continent. Dat
veranderde in de loop van de 19e eeuw door Pruisen. Op het Congres van Wenen kreeg
Pruisen er grote gebieden in West-Duitsland bij. De bevolking van Pruisen nam snel toe
terwijl de Franse bevolking langzaam groeide. Rond 1865 produceerde Pruisen veel meer
kolen en staal dan Frankrijk, waardoor het een sterk leger en een sterke wapenindustrie kon
opbouwen. Duitse nationalisten wilden één grote Duitse staat waarin de kleinere staten en
staatjes zouden opgaan. Bismarck, de Pruisische kanselier maakte daar gebruik van en
wakkerde in 1870 het nationalisme aan door een oorlog tegen Frankrijk uit te lokken. In die
oorlog werd Frankrijk verslagen. In het paleis van Versailles werd op 18 januari 1871 het
Duitse keizerrijk uitgeroepen en de Pruisische koning werd de keizer van Duitsland.
, Duitsland onder Bismarck
Het Duitse keizerrijk was politiek, militair en economisch de sterkste mogendheid. Maar
daarnaast waren er drie andere sterke mogendheden: Frankrijk, Oostenrijk-Hongarije en
Rusland. Bismarck wilde het machtsevenwicht handhaven en was bang dat Frankrijk steun
zou zoeken bij een andere mogendheid. Daarom sloot Bismarck allianties met Oostenrijk-
Hongarije en Rusland, waarbij ze beloofden elkaar in een oorlog te helpen of ten minste
neutraal te blijven. Bismarck trad op als bemiddelaar in conflicten zoals bleek op de
Conferentie van Berlijn (1884-1885) waarin afspraken werden gemaakt over kolonievorming
in Afrika. Bismarck wilde geen koloniën maar de Duitse nationalisten wel en dus verwierf
Duitsland grote gebieden in Oost, West- en Zuidwest-Afrika.
Duitsland onder Willem II
In 1888 volgde Willem II zijn grootvader op. Hij wilde zelf de politieke leiding hebben en
ontsloeg daarom in 1890 Bismarck. Willem II voerde een 'Weltpolitik' en wilde een
wereldimperium opbouwen. Daarvoor had hij een oorlogsvloot nodig om de Engelsen te
kunnen uitdagen. Er ontstond een wapenwedloop tussen Engeland en Frankrijk. Engeland
won die wedloop en had in 1914 de grootste en sterkste vloot ter wereld. Duitsland verwierf
alleen enkele kleine eilandjes en wat gebied in China.
Militarisme
In het begin van de 20e eeuw richtte Duitsland zich meer op het Europese continent.
Nationalisten wilden dat Duitsland zich naar het oosten zou uitbreiden. De 'Drang nach dem
Osten'werd ingegeven doordat de snelgroeiende bevolking meer voedsel, grondstoffen en
'Lebensraum' nodig zou hebben. Daarnaast nam het militarisme in Duitsland snel toe. Duitse
