AK samenvatting Capter 2 Cities les aantekeningen + boek samenvatting
All for this textbook (4)
Written for
Secondary school
HAVO
Aardrijkskunde
2
All documents for this subject (1577)
Seller
Follow
cxx
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 3 WATER: SOMS TE VEEL, VAAK TE WEINIG
Introductie Geen water: dorst maar ook honger 64
Vaardigheden 66
Wereld
3.1 Water in beweging 68
3.2 Water in balans 70
3.3 Soms te veel 72
3.4 Vaak te weinig 74
Herhaling Wereld 76
Verdieping Wereld 78
Bangladesh en de Verenigde Staten
Steeds natter en steeds droger 80
Ruimte voor de rivieren en slimmer en zuiniger 82
Nederland
3.5 De zee klopt op de voordeur 84
3.6 De rivieren kloppen op de achterdeur 86
Herhaling Nederland 88
Verdieping Nederland 89
Mijn omgeving/Mijn wereld 90
Samenvatting en begrippen 92
Introductie: Geen water: dorst maar ook honger
1 d Wat voor soort foto zou jij kiezen ter illustratie van het
andere deel van de titel?
Bekijk de openingsfoto en lees het introtekstje.
a Waar gaat dit hoofdstuk over? Eigen antwoord. Voorbeeld van een goed antwoord:
Water: soms te veel, vaak te weinig. een beeld van een overstroomd gebied met een
b Is op de openingsfoto sprake van het eerste deel van de titel weggeslagen brug, gewassen die onder water
van dit hoofdstuk of juist van het tweede deel van de titel? staan of mensen op daken die op hulp wachten.
Licht je antwoord kort toe.
Van het tweede deel van de titel, namelijk te weinig 2
a Waarom leven volgens jou veel mensen in gebieden die
water. Je ziet mensen water halen in een dor landschap.
regelmatig onder water lopen?
c Bekijk de tabel die bij deze opdracht hoort. Maak de juiste
combinaties van letters en cijfers.
Eigen antwoord. Voorbeelden van een goed
antwoord: het zijn vaak vruchtbare gebieden, arme
A cirkel in openingsfoto 1 te voet ben je sneller
mensen hebben vaak geen andere mogelijkheden.
B cirkel 1 in openingsfoto 2 bereikbaarheid
b Wat zou jij doen als je meerderjarig wordt en in zo’n gebied
C cirkel 2 in openingsfoto 3 kannen en jerrycans zijn
belangrijk opgegroeid bent?
D cirkel 3 in openingsfoto 4 overstromingen of Eigen antwoord.
droogte
, HOOFDSTUK 3 WATER: SOMS TE VEEL, VAAK TE WEINIG 65 65
c Is de kans op zo’n overstroming groot in het gebied waar je b Doe nu hetzelfde voor (een) foto(’s) met een duidelijk teveel
nu woont? Licht je antwoord toe. aan water.
Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Nee, want in Nederland Paragraaf 3.3 ‘Soms te veel’: bron 11.
zijn er goede dijkbouwers. Nee, want ik woon in Hoog- c In de landenvergelijking worden twee landen met elkaar
vergeleken. Noteer de namen van die landen en zet
Nederland. Ja, want de zee komt steeds hoger voor
erachter of ze vooral horen bij een ‘teveel’ aan water
de kust te staan. hebben of juist een ‘tekort’.
d Stel dat jouw straat wordt getroffen door een overstroming. Bangladesh: teveel, het zuidwesten van de
Vluchten naar het dak is je laatste redmiddel. Je kunt maar
twee dingen uit je kamer meenemen. Wat neem je dan mee
Verenigde Staten: tekort.
en waarom? d In paragraaf 3.5 en 3.6 gaat het over water in Nederland.
Past bij Nederland vooral een ‘teveel’ aan water of vooral
Eigen antwoord.
een ‘tekort’ aan water? Licht je antwoord toe.
Vooral een ‘teveel’ aan water, want we moeten ons
3 beschermen tegen overstromingen van de zee en
Een teveel of een tekort aan water kan tot problemen leiden.
de grote rivieren.
a Wat weet jij zonder de andere paragrafen te bekijken nu al
5
van die problemen? Hieronder zie je een woordweb (figuur 1)
dat voor een deel is ingevuld. Maak het woordweb af.
In dit hoofdstuk wordt een aantal begrippen besproken. Mis-
Woordweb water FIGUUR 1 schien ken je er nu al een aantal. Bekijk de tabel hieronder.
Maak de juiste combinaties van letters en cijfers.
A polder 1 verhoogde afvoer van de rivier
B gletsjer 2 een gebied waarbinnen mensen
soms te veel! de hoogte van de grondwaterstand
regelen
C fossiel water 3 waterhoudende laag in de diepe
Water ondergrond
D bodemdaling 4 groot ijspakket in de bergen dat
ontstaat door opeenhoping van sneeuw
E aquifer 5 water in de grond dat stamt uit
eerdere tijden
F piekafvoer 6 daling van het grondoppervlak
vaak te weinig!
A-2, B-4, C-5, D-6, E-3, F-1.
b Welk deel van de ondertitel ‘soms te veel, vaak te weinig’
lijkt jou het meest interessant en waarom? 6
Noteer de juiste uitspraken aan de hand van de tekst en de
Eigen antwoord. bronnen van de introductieparagraaf.
A Bron 4 is een beeld van een vluchtelingenkamp in Somaliland.
B De misoogsten in de Hoorn van Afrika zijn het gevolg van
c Heb je al ooit iets in de media gehoord over problemen
aanhoudende droogte.
met het water in Bangladesh en in het zuidwesten van de
C In bron 2 zie je het winkeltje van Ahmed in Nederland.
Verenigde Staten? Zo ja, wat?
D In bron 3 wachten de mensen op de voedseldistributie door
Eigen antwoord. een Duitse hulporganisatie.
E Je kunt beter naar andere gebieden trekken dan op hulp
4 wachten.
F Somaliland grenst in het oosten aan de Arabische zee, een
Blader door het hoofdstuk en beantwoord de vragen.
a In de paragrafen 1 tot en met 4 staat een aantal foto’s van deel van de Indische Oceaan.
waterproblemen ergens in de wereld. Welke foto’s tonen B, E.
een situatie die te maken heeft met een tekort aan water?
Noteer het cijfer van elke paragraaf met het nummer van
de bron die erbij hoort.
Werken met EduGIS
KAARTVAARDIGHEDEN 3
In hoofdstuk 1 heb je het al even gebruikt, maar je gaat nu Je hebt bij opdracht 1 en 2 op een eenvoudige manier ken-
echt kennismaken met EduGIS. Dat is een computersysteem nisgemaakt met een aantal mogelijkheden van geografische
waarmee je digitale kaarten kunt bekijken, maken en combi- informatiesystemen. Voor de volgende opdrachten over water
neren. De eerste drie letters van EduGIS staan voor educatie, en overstromingsrisico’s heb je die vaardigheden nodig.
dit is een ander woord voor onderwijs. De laatste drie letters a Ga wederom naar www.edugis.nl/project/kennismaking-met-
(GIS) staan voor Geografische Informatie Systemen. Een edugis/ en klik eventueel alle kaarten in de legenda van de
voorbeeld van zo’n systeem is de routeplanner in de auto of vorige opdrachten weg. Controleer of bij de achtergrondlagen
op je mobiel. Een programma als TomTom wordt ook wel een de kaartlaag ‘OpenStreetMap’ aangevinkt is.
navigatieprogramma genoemd. Maar met GIS kun je veel meer Vul nu opnieuw je adres of postcode in het zoekvenstertje in
dan alleen navigeren. Met EduGIS leer je hoe geografische en klik op ‘Zoek’ of ‘Enter’.
informatiesystemen werken en wat je ermee kunt doen. Het
gebruik van GIS neemt op allerlei terreinen en in veel beroe- Ga naar de categorie ‘Landschap, grond en bodem’ en
pen stormenderhand toe. Het is belangrijk dat je als moderne klik door naar de kaartlaag ‘Hoogte (AHN)’. Het Actueel
burger hiermee enigszins vertrouwd raakt. Hoogtebestand Nederland (AHN) is een bestand met voor heel
De website van EduGIS biedt de mogelijkheid om verschil- Nederland gedetailleerde en precieze hoogtegegevens. Een
lende kaarten van Nederland over elkaar heen te leggen en digitale hoogtekaart, als het ware. Voor heel Nederland is van
deze zo met elkaar te vergelijken. Het is ook mogelijk om op elke vierkante meter bekend wat de hoogte is.
die kaarten in of uit te zoomen, waardoor je gemakkelijker een Schuif op de balk ‘ondoorzichtigheid’ totdat de markering
gebied kunt onderzoeken dan met gewone kaarten. van jouw huis / postcode weer zichtbaar wordt. Ga nu op
de markering van jouw huis / postcode staan en klik met je
1 rechtermuisknop.
b Wat is de hoogte van jouw huis / postcode?
Ga naar de website www.edugis.nl Klik door naar ‘Lesmateri-
aal - Alle modules’. Selecteer nu de lesmodule ‘Kennismaking Eigen antwoord.
met EduGIS’ (figuur 2).
a Ga naar:
• ‘Lesmateriaal (pdf)’ als je op een iPad werkt.
4
Ga nu naar de categorie ‘Water (hydrografie)’ en zet de kaart-
• ‘Lesmateriaal naast de kaart’ als je op een computer of
laag ‘Overstromingsrisico bij de huidige zeespiegel’ aan. Zoom
een laptop werkt.
een paar keer in en uit om te kijken of delen van Nederland
Doorloop nu deze module en geef antwoord op onderstaande
overstromen.
vragen.
Stel dat alle zee- en rivierdijken in Nederland het zouden
b Wat is volgens de meetlat van EduGIS de afstand per fiets
begeven.
van jouw woning naar jouw school?
a Loopt jouw woning / postcode dan gevaar om onder water
Eigen antwoord. te lopen?
c In welke periode is jullie woning gebouwd? Eigen antwoord.
Eigen antwoord. b Indien jouw antwoord op opdracht 4a ’ja’ is, ga dan door
d In welk jaar is jullie woning gebouwd? met opdracht 4c.
Hoeveel kilometer ligt jouw woning / postcode
Eigen antwoord. verwijderd van het dichtstbijzijnde gebied dat onder die
omstandigheden wel onder water loopt? Tip: gebruik de
2 meetlat van EduGIS en zoom eventueel in en uit.
a Wat is het gemiddeld inkomen van jouw buurt? Eigen antwoord.
Eigen antwoord. c Hoeveel kilometer ligt jouw woning / postcode
b Test je ogen. Op hoeveel procent moet jij de knop verwijderd van het dichtstbijzijnde gebied dat onder die
‘ondoorzichtigheid’ instellen voordat jij weer dingen op de omstandigheden niet onder water loopt? Tip: gebruik de
onderliggende topografische kaart kunt aflezen? meetlat van EduGIS en zoom eventueel in en uit.
Eigen antwoord. Eigen antwoord.
c Hoe is het gemiddeld inkomen van jouw buurt vergeleken d Is het overstromingsrisico in opdracht 4b of 4c vooral te
met dat van de omliggende buurten? wijten aan de zee of vooral aan één van de grote rivieren?
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.