Samenvatting jeugdrecht
Les 1 Panopto
Definitie criminaliteit: gedrag waarbij bepaalde – in wetboeken vastgelegde – normen worden
overtreden en waarop een straf staat.
Definitie delinquentie: criminele handelingen
Jongere heeft groei naar volwassenheid nog niet voltooid, daarom wordt hij op een meer
persoonlijke situatie benaderd in het strafrecht. Hier zijn speciale regels op van toepassing.
Over het algemeen geldt:
- Onder de 12 geen strafrechtelijke vervolging
- Vanaf 18 volwassenenstrafrecht (Mogelijkheid voor adolescentenstrafrecht)
16-23 adolescentenstrafrecht mogelijk
12-18 jeugdstrafrecht
Of de jongere via het adolescentie strafrecht of volwassenen strafrecht berecht wordt maakt alleen
uit voor de straf. Het proces daarvoor is hetzelfde.
Als een volwassene niet goed na kan denken over zijn daden kan hij ook via het adolescenten
strafrecht berecht worden.
Ernstige jeugddelicten > ernstig crimineel, maar niet gewelddadig, gedrag door jongeren
(diefstal, handel in verboden middelen)
Ernstige gewelddadige jeugddelicten > moord, verkrachting, beroving, mishandeling met
een wapen of ontvoering. Dit kent niet één enkele oorzaak, maar treedt op bij blootstelling
aan meerdere criminogene factoren op meerdere gebieden (individu, gezin, school,
vriendengroep, buurt)
Criminogene factoren
kenmerken of omstandigheden die kunnen bijdragen aan het plegen van delicten, risicofactoren die
herhaling van delict gedrag kunnen vergroten.
Oorzaken van kinderen die op vroege leeftijd crimineel gedrag vertonen liggen met name in de
gebieden van het individu en het gezin.
Algemene criminogene factoren : Deze factoren zijn een criminogene factor voor welk delict je dan
ook bekijkt. Het hebben van een LVB bijvoorbeeld kan bijdragen aan elk soort delict
vs
Specifieke criminogene factoren : Als je bijvoorbeeld alleen kijkt naar criminogene factoren die
loverboys veroorzaken. Dus bijvoorbeeld door seksuele mishandeling in zijn jeugd is het risico op
loverboy gedrag bij die jongere groter
dynamische criminogene factoren : zijn veranderbare factoren (huisvesting , vriendengroep etc )
vs
,statische criminogene factoren : zijn niet veranderbaar, of niet heel erg iig : leeftijd. Of kan alleen
maar één kant op veranderen. Strafblad , geslacht.
Niet elke criminogene factor heeft even sterke bijdrage aan kans op recidive.
Om risico goed te voorspellen moet de bijdrage van elk van de factoren apart worden gewogen.
RVDK doet onderzoek naar criminogene factoren waardoor de kans op recidieven ingeschat kan
worden
Indeling criminogene factoren
1. Delictgeschiedenis
2. Huidige / laatste delict
3. Huisvesting en wonen
4. Opleiding, werk en leren
5. Inkomen en omgaan met geld
6. Relaties met gezin, familie en partner
7. Vrienden, kennissen en vrijetijdsbesteding
8. Druggebruik
9. Alcoholgebruik
10. Geestelijke gezondheid
11. Denkpatronen, vaardigheden en gedrag
12. Houding
Misdrijven =
verkrachting bv ,
hogere straf ,
met opzet
Ernstigere delicten
Rechtbank
Veroordelingen worden wel altijd in strafblad opgenomen
Medeplichtigheid aan en poging tot misdrijf is bij de meeste misdrijven wel strafbaar
Dwangmiddelen zijn ruimer beschikbaar: om iemand te overhoren of vast te houden
Poging tot misdrijf is strafbaar als er echt al handelingen uitgevoerd zijn om het te gaan doen:
- Echt voornemen hebben
- Uitvoeringhandeling
- Geen vrijwillige terugtrekking
Overtreding =
door rood rijden
meestal per ongeluk
Eenvoudiger feiten
Kantonrechter
Veroordelingen worden meestal niet in het strafblad opgenomen
Medeplichtigheid aan en poging tot een overtreding zijn niet strafbaar
Er kunnen weinig dwangmiddelen worden ingezet. : om iemand te overhoren of vast te
houden
Nooit een gevangenis straf
Trias politica bepaald wetten en de wetten zijn vastgelegd in het Wetboek van Strafrecht
Bij elk strafbaar feit wordt de soort straf en maximum straf vermeld die opgelegd kan worden
Bij jeugddelicten gelden algemene strafmaxima (zie les 4)
, Bij jongeren staat leren en heropvoeden centraal bij de straffen
Op sommige plaatsen zijn dingen strafbaar die dat op andere plaatsen niet zijn
Pedagogische tik is strafbaar
Zedendelinquent = iemand die een seksueel misdrijf gepleegd heeft
Les 1 BBB
Als een jongere niet verschijnt bij zijn taakstraf wacht hem een rechtszaak
Vandalisme = prullenbakken kapot maken enzo = strafbaar
Criminogene factoren op verschillende gebieden toegelicht
1. Delictgeschiedenis
Recidivekans neemt toe bij een hoger aantal gepleegde delicten en bij een hoger aantal
opgelegde veroordelingen
Hoe jonger bij het eerste delict en het eerste politiecontact, des te groter de kans op recidive
Daders van ernstigere delicten recidiveren vaker
2. Huidige / laatste delict
Type en zwaarte van het laatste delict speelt een grote rol.
Inbraak heeft bijv. een grotere kans op recidive dan een seksueel delict.
‘Delictscenario’ ook van belang voor de begeleiding van de jongere.
Delictscenario: Dit is een feitelijk verslag van de gebeurtenissen tijdens het plegen van het delict.
Maar ook van het gedrag, de gedachten en gevoelens van de patiënt voor, tijdens en na het plegen
van het delict
3 Huisvesting en wonen :
Geen vaste woonruimte, vaak wisselen van woonruimte of wonen in een omgeving die aanleiding
geeft voor crimineel gedrag, geeft een grotere kans op recidive. Dit is één van de meest dynamische
en te beïnvloeden leefgebieden van een jongere.
4. Opleiding, werk en leren zijn een voorspeller van later crimineel gedrag:
Lage schoolmotivatie
Negatieve houding t.o.v. school
Spijbelgedrag
Slecht functioneren op school
Slechte resultaten en schooluitval
Geschiedenis met speciaal onderwijs
Een zinvolle dagbesteding voorkomt recidive. Bij het ontbreken daarvan zijn er meer kansen om
delicten te plegen, al dan niet door geldgebrek of verveling.
Van belang is het verleden, de huidige situatie & houdingsaspecten
5. Financiën
Slechte financiële situatie verhoogt de kans op recidive en huiselijk geweld.
Financiële druk kan op de lange termijn tot zelfverwondend gedrag leiden
Relatie tussen het delict en de wijze waarop de jongere met geld om gaat is belangrijk
Les 1 Panopto
Definitie criminaliteit: gedrag waarbij bepaalde – in wetboeken vastgelegde – normen worden
overtreden en waarop een straf staat.
Definitie delinquentie: criminele handelingen
Jongere heeft groei naar volwassenheid nog niet voltooid, daarom wordt hij op een meer
persoonlijke situatie benaderd in het strafrecht. Hier zijn speciale regels op van toepassing.
Over het algemeen geldt:
- Onder de 12 geen strafrechtelijke vervolging
- Vanaf 18 volwassenenstrafrecht (Mogelijkheid voor adolescentenstrafrecht)
16-23 adolescentenstrafrecht mogelijk
12-18 jeugdstrafrecht
Of de jongere via het adolescentie strafrecht of volwassenen strafrecht berecht wordt maakt alleen
uit voor de straf. Het proces daarvoor is hetzelfde.
Als een volwassene niet goed na kan denken over zijn daden kan hij ook via het adolescenten
strafrecht berecht worden.
Ernstige jeugddelicten > ernstig crimineel, maar niet gewelddadig, gedrag door jongeren
(diefstal, handel in verboden middelen)
Ernstige gewelddadige jeugddelicten > moord, verkrachting, beroving, mishandeling met
een wapen of ontvoering. Dit kent niet één enkele oorzaak, maar treedt op bij blootstelling
aan meerdere criminogene factoren op meerdere gebieden (individu, gezin, school,
vriendengroep, buurt)
Criminogene factoren
kenmerken of omstandigheden die kunnen bijdragen aan het plegen van delicten, risicofactoren die
herhaling van delict gedrag kunnen vergroten.
Oorzaken van kinderen die op vroege leeftijd crimineel gedrag vertonen liggen met name in de
gebieden van het individu en het gezin.
Algemene criminogene factoren : Deze factoren zijn een criminogene factor voor welk delict je dan
ook bekijkt. Het hebben van een LVB bijvoorbeeld kan bijdragen aan elk soort delict
vs
Specifieke criminogene factoren : Als je bijvoorbeeld alleen kijkt naar criminogene factoren die
loverboys veroorzaken. Dus bijvoorbeeld door seksuele mishandeling in zijn jeugd is het risico op
loverboy gedrag bij die jongere groter
dynamische criminogene factoren : zijn veranderbare factoren (huisvesting , vriendengroep etc )
vs
,statische criminogene factoren : zijn niet veranderbaar, of niet heel erg iig : leeftijd. Of kan alleen
maar één kant op veranderen. Strafblad , geslacht.
Niet elke criminogene factor heeft even sterke bijdrage aan kans op recidive.
Om risico goed te voorspellen moet de bijdrage van elk van de factoren apart worden gewogen.
RVDK doet onderzoek naar criminogene factoren waardoor de kans op recidieven ingeschat kan
worden
Indeling criminogene factoren
1. Delictgeschiedenis
2. Huidige / laatste delict
3. Huisvesting en wonen
4. Opleiding, werk en leren
5. Inkomen en omgaan met geld
6. Relaties met gezin, familie en partner
7. Vrienden, kennissen en vrijetijdsbesteding
8. Druggebruik
9. Alcoholgebruik
10. Geestelijke gezondheid
11. Denkpatronen, vaardigheden en gedrag
12. Houding
Misdrijven =
verkrachting bv ,
hogere straf ,
met opzet
Ernstigere delicten
Rechtbank
Veroordelingen worden wel altijd in strafblad opgenomen
Medeplichtigheid aan en poging tot misdrijf is bij de meeste misdrijven wel strafbaar
Dwangmiddelen zijn ruimer beschikbaar: om iemand te overhoren of vast te houden
Poging tot misdrijf is strafbaar als er echt al handelingen uitgevoerd zijn om het te gaan doen:
- Echt voornemen hebben
- Uitvoeringhandeling
- Geen vrijwillige terugtrekking
Overtreding =
door rood rijden
meestal per ongeluk
Eenvoudiger feiten
Kantonrechter
Veroordelingen worden meestal niet in het strafblad opgenomen
Medeplichtigheid aan en poging tot een overtreding zijn niet strafbaar
Er kunnen weinig dwangmiddelen worden ingezet. : om iemand te overhoren of vast te
houden
Nooit een gevangenis straf
Trias politica bepaald wetten en de wetten zijn vastgelegd in het Wetboek van Strafrecht
Bij elk strafbaar feit wordt de soort straf en maximum straf vermeld die opgelegd kan worden
Bij jeugddelicten gelden algemene strafmaxima (zie les 4)
, Bij jongeren staat leren en heropvoeden centraal bij de straffen
Op sommige plaatsen zijn dingen strafbaar die dat op andere plaatsen niet zijn
Pedagogische tik is strafbaar
Zedendelinquent = iemand die een seksueel misdrijf gepleegd heeft
Les 1 BBB
Als een jongere niet verschijnt bij zijn taakstraf wacht hem een rechtszaak
Vandalisme = prullenbakken kapot maken enzo = strafbaar
Criminogene factoren op verschillende gebieden toegelicht
1. Delictgeschiedenis
Recidivekans neemt toe bij een hoger aantal gepleegde delicten en bij een hoger aantal
opgelegde veroordelingen
Hoe jonger bij het eerste delict en het eerste politiecontact, des te groter de kans op recidive
Daders van ernstigere delicten recidiveren vaker
2. Huidige / laatste delict
Type en zwaarte van het laatste delict speelt een grote rol.
Inbraak heeft bijv. een grotere kans op recidive dan een seksueel delict.
‘Delictscenario’ ook van belang voor de begeleiding van de jongere.
Delictscenario: Dit is een feitelijk verslag van de gebeurtenissen tijdens het plegen van het delict.
Maar ook van het gedrag, de gedachten en gevoelens van de patiënt voor, tijdens en na het plegen
van het delict
3 Huisvesting en wonen :
Geen vaste woonruimte, vaak wisselen van woonruimte of wonen in een omgeving die aanleiding
geeft voor crimineel gedrag, geeft een grotere kans op recidive. Dit is één van de meest dynamische
en te beïnvloeden leefgebieden van een jongere.
4. Opleiding, werk en leren zijn een voorspeller van later crimineel gedrag:
Lage schoolmotivatie
Negatieve houding t.o.v. school
Spijbelgedrag
Slecht functioneren op school
Slechte resultaten en schooluitval
Geschiedenis met speciaal onderwijs
Een zinvolle dagbesteding voorkomt recidive. Bij het ontbreken daarvan zijn er meer kansen om
delicten te plegen, al dan niet door geldgebrek of verveling.
Van belang is het verleden, de huidige situatie & houdingsaspecten
5. Financiën
Slechte financiële situatie verhoogt de kans op recidive en huiselijk geweld.
Financiële druk kan op de lange termijn tot zelfverwondend gedrag leiden
Relatie tussen het delict en de wijze waarop de jongere met geld om gaat is belangrijk
