De pedagogisch sensitieve leraar
Hoofdstuk 1
1.1 onderwijsopbrengsten
Onderwijsopbrengsten kunnen we onderscheiden in leeropbrengsten en ontwikkelingsopbrengsten.
Leeropbrengsten noemen we ook wel ‘leerprestaties’ of ‘leerresultaten’.
Leeropbrengsten vormen de uitkomst van een leerproces en kunnen gemeten worden, uitgedrukt in
scores, toets resultaten of beoordelingen.
Leerresultaten ‘onder leerresultaten verstaat de inspectie de prestaties van leerlingen op
bijvoorbeeld een toets of observatie-instrument’
De leeropbrengsten worden vooral gezien als de cognitieve prestaties van leerlingen.
Een te eenzijdige gerichtheid op leerresultaten kan volgens Volman (2011) leiden tot een toets
cultuur in scholen en minder aandacht voor andere, wezenlijke aspecten die niet getoetst of
gemeten worden.
Ontwikkelingsopbrengsten kunnen we beschouwen als sociale leerresultaten. De sociale
competenties worden onderverdeeld in drie typen.
1. Sociaal-emotionele ontwikkeling zelfbeeld, zelfstandigheid, regulering van emotie
2. Sociale vaardigheden samenwerken, zelfredzaamheid, omgaan met conflicten
3. Houdingen/vaardigheden om in uiteenlopende situaties succesvol te functioneren
Ontwikkeling zou altijd door moeten blijven gaan en er zou continue aandacht voor moeten blijven
bestaan. Als leerkracht is het belangrijk om oog te hebben voor zowel de leer- als de
ontwikkelingsopbrengsten.
1.2 goede leerkrachten realiseren gewenste onderwijsopbrengsten in de breedte
Er zijn drie soorten betrokkenheid:
1. Gedragsmatige betrokkenheid doen wat er van je gevraagd wordt
2. Emotionele betrokkenheid met plezier naar school gaan en je betrokken voelen bij school
3. Cognitieve betrokkenheid je graag willen inspannen om iets te leren
De zeven competenties voor leerkrachten zijn: Interpersoonlijke competentie, pedagogische
competentie, vakinhoudelijke didactische competentie, organisatorische competentie, competentie
op het gebied van samenwerken in een team, competentie op het gebied van samenwerken met de
omgeving, competentie op het gebied van reflectie en ontwikkeling.
Er kunnen vier onderzoeksperspectieven onderscheiden worden in een onderzoek naar goed
leraarschap:
- Perceptiestudies over ideale onderwijspraktijken en leeromgevingsonderzoek
- Effectiviteitsonderzoek naar effectieve scholen en effectief leerkrachtgedrag
- Studies naar de professionele kennis van leerkrachten
- Studies naar de professionele identiteit van leerkrachten
Uit effectiviteitsstudies naar goed leraarschap komt een combinatie naar voren van communicatieve
competenties.
Uit onderzoeken naar de professionele basis van leerkrachten komt naar voren dat gedegen
vakkennis belangrijk is om goede, specifieke inhoudelijke vragen te kunnen stellen.
Vanuit het laatste perspectief wordt gekeken naar de professionele identiteit van leerkrachten en
onder andere hun professionele zelfbeeld, motivatie voor hun werk en betrokkenheid.
De belangrijkste boodschap die hieruit komt, is dat de kwaliteit van de leraar belangrijk is voor de
toekomst van een land.
Hoofdstuk 1
1.1 onderwijsopbrengsten
Onderwijsopbrengsten kunnen we onderscheiden in leeropbrengsten en ontwikkelingsopbrengsten.
Leeropbrengsten noemen we ook wel ‘leerprestaties’ of ‘leerresultaten’.
Leeropbrengsten vormen de uitkomst van een leerproces en kunnen gemeten worden, uitgedrukt in
scores, toets resultaten of beoordelingen.
Leerresultaten ‘onder leerresultaten verstaat de inspectie de prestaties van leerlingen op
bijvoorbeeld een toets of observatie-instrument’
De leeropbrengsten worden vooral gezien als de cognitieve prestaties van leerlingen.
Een te eenzijdige gerichtheid op leerresultaten kan volgens Volman (2011) leiden tot een toets
cultuur in scholen en minder aandacht voor andere, wezenlijke aspecten die niet getoetst of
gemeten worden.
Ontwikkelingsopbrengsten kunnen we beschouwen als sociale leerresultaten. De sociale
competenties worden onderverdeeld in drie typen.
1. Sociaal-emotionele ontwikkeling zelfbeeld, zelfstandigheid, regulering van emotie
2. Sociale vaardigheden samenwerken, zelfredzaamheid, omgaan met conflicten
3. Houdingen/vaardigheden om in uiteenlopende situaties succesvol te functioneren
Ontwikkeling zou altijd door moeten blijven gaan en er zou continue aandacht voor moeten blijven
bestaan. Als leerkracht is het belangrijk om oog te hebben voor zowel de leer- als de
ontwikkelingsopbrengsten.
1.2 goede leerkrachten realiseren gewenste onderwijsopbrengsten in de breedte
Er zijn drie soorten betrokkenheid:
1. Gedragsmatige betrokkenheid doen wat er van je gevraagd wordt
2. Emotionele betrokkenheid met plezier naar school gaan en je betrokken voelen bij school
3. Cognitieve betrokkenheid je graag willen inspannen om iets te leren
De zeven competenties voor leerkrachten zijn: Interpersoonlijke competentie, pedagogische
competentie, vakinhoudelijke didactische competentie, organisatorische competentie, competentie
op het gebied van samenwerken in een team, competentie op het gebied van samenwerken met de
omgeving, competentie op het gebied van reflectie en ontwikkeling.
Er kunnen vier onderzoeksperspectieven onderscheiden worden in een onderzoek naar goed
leraarschap:
- Perceptiestudies over ideale onderwijspraktijken en leeromgevingsonderzoek
- Effectiviteitsonderzoek naar effectieve scholen en effectief leerkrachtgedrag
- Studies naar de professionele kennis van leerkrachten
- Studies naar de professionele identiteit van leerkrachten
Uit effectiviteitsstudies naar goed leraarschap komt een combinatie naar voren van communicatieve
competenties.
Uit onderzoeken naar de professionele basis van leerkrachten komt naar voren dat gedegen
vakkennis belangrijk is om goede, specifieke inhoudelijke vragen te kunnen stellen.
Vanuit het laatste perspectief wordt gekeken naar de professionele identiteit van leerkrachten en
onder andere hun professionele zelfbeeld, motivatie voor hun werk en betrokkenheid.
De belangrijkste boodschap die hieruit komt, is dat de kwaliteit van de leraar belangrijk is voor de
toekomst van een land.
