Stappenplan IER
Week 2
Wetgeving
1. attributiebeginsel art. 5 lid 1 en 2 VEU: is de EU bevoegd te handelen? Rechtbasis?
- art. 3/4/6 VWEU art. 114 VWEU Tabaksreclamearrest specifiekere grondslag
- art. 3/4/6 VWEU specifieke rechtsgrondslag
Zo nee: ga je niet verder met andere beginselen
Zo ja:
2. subsidiariteitsbeginsel art. 5 lid 3 VEU (alleen bij gedeelde bevoegdheid): handelen lidstaten
onvoldoende en beter door EU?
Zo nee: hoef je niet verder
Zo ja: handelen EU niet verder dan noodzakelijk voor verwezenlijking van verdragsdoelstellingen? Let
op inhoud en vorm en geschikt en noodzakelijk?
Week 3
Volgorde doorwerking EU
1. Conforme interpretatie
2. Rechtstreekse werking
3. Staatsaansprakelijkheid
Conforme interpretatie voor rechtstreekse werking zodat je geen voorrang hoeft te verlenen aan EU
recht en het nationale recht dus niet buiten toepassing hoeft te laten. Conforme interpretatie en
rechtstreekse werking gaan voor staatsaansprakelijkheid, omdat je bij staatsaansprakelijkheid alleen
schadevergoeding (geld) kan krijgen en bij de andere twee daadwerkelijk je recht.
Rechtstreekse werking Van Gend en Loos
Verdragen en verordeningen
(werkingssfeer)
1. Voldoende nauwkeurig Gassmyr en Van Gend en Loos: Een bepaling is voldoende nauwkeurig om
door een justitiabele te kunnen worden ingeroepen en door de rechter te kunnen worden toegepast,
wanneer de erin vervatte verplichting in ondubbelzinnige bewoordingen is geformuleerd
2. Onvoorwaardelijk Gassmyr en Van Gend en Loos: Een unierechtelijke bepaling is
onvoorwaardelijk, wanneer zij een verplichting oplegt die aan geen enkele voorwaarde is gebonden
en die voor haar uitvoering of werking niet afhangt van een handeling van de instellingen van de
Unie of van de lidstaten.
r.o. 23 Brasserie du Pucheur : art. 34 VWEU heeft rechtstreekse werking
r.o. 27 Van Colson en Kamann/r.o. 18 Faccini Dori: voldoende nauwkeurig en onvoorwaardelijk
Richtlijnen
(werkingssfeer)
1. verticale relatie: Faccini Dori r.o. (19, 20,) 21
2. na omzettingstermijn : omzettingstermijn moet zijn verstreken (of wanneer particulieren er
rechten aan kunnen ontlenen) na omzettingstermijn moet de richtlijn niet/niet op tijd/niet correct
zijn geïmplementeerd.
, 3. Voldoende nauwkeurig Gassmyr en Van Gend en Loos: Een bepaling is voldoende nauwkeurig om
door een justitiabele te kunnen worden ingeroepen en door de rechter te kunnen worden toegepast,
wanneer de erin vervatte verplichting in ondubbelzinnige bewoordingen is geformuleerd
4. Onvoorwaardelijk Gassmyr en Van Gend en Loos: Een unierechtelijke bepaling is
onvoorwaardelijk, wanneer zij een verplichting oplegt die aan geen enkele voorwaarde is gebonden
en die voor haar uitvoering of werking niet afhangt van een handeling van de instellingen van de
Unie of van de lidstaten.
EU conforme interpretatie Van Colson en Kamann en Faccini Dori
- Er moet toepasselijke bepaling van nationaal recht zijn, die bepaalde openheid heeft;
- Rechtszekerheid moet gerespecteerd worden;
- Geen verplichting tot contra legem interpretatie
Staatsaansprakelijkheid lidstaten (beginsel loyale samenwerking) en EU instellingen (art. 340 VWEU)
Brasserie du Pucheur
r.o. 51
1) Geschonden regel strekt ertoe rechten toe te kennen aan particulieren (let op: ≠
rechtstreekse werking) ; (realitiviteitsvereiste/schutznorm) r.o. 54
2) Voldoende gekwalificeerde schending: ernstige miskenning van de grenzen van de
bevoegdheden r.o. 55-57
3) Direct causaal verband tussen schending EU-recht en schade r.o. 65 (67)
Week 4
Indirect beroep: prejudiciële vraag art. 267 VWEU
Uitleggingsvraag uitzonderingen: Cilfit
1. Niet noodzakelijk/relevant voor eindvonnis: r.o. 10
2. act éclairé: r.o. 13 en 14
3. act clair : r.o. 16-20
Beperkingen r.o. 18-20
Foto frost arrest : bij geldigheidsvraag moet de nationale rechter verwijzen als het gaat om het
ongeldig verklaren van EU-recht. Als nationale rechter bepaald dat EU-recht geldig is hoeft hij niet te
verwijzen en verklaart hij de vraag ongegrond.
Week 2
Wetgeving
1. attributiebeginsel art. 5 lid 1 en 2 VEU: is de EU bevoegd te handelen? Rechtbasis?
- art. 3/4/6 VWEU art. 114 VWEU Tabaksreclamearrest specifiekere grondslag
- art. 3/4/6 VWEU specifieke rechtsgrondslag
Zo nee: ga je niet verder met andere beginselen
Zo ja:
2. subsidiariteitsbeginsel art. 5 lid 3 VEU (alleen bij gedeelde bevoegdheid): handelen lidstaten
onvoldoende en beter door EU?
Zo nee: hoef je niet verder
Zo ja: handelen EU niet verder dan noodzakelijk voor verwezenlijking van verdragsdoelstellingen? Let
op inhoud en vorm en geschikt en noodzakelijk?
Week 3
Volgorde doorwerking EU
1. Conforme interpretatie
2. Rechtstreekse werking
3. Staatsaansprakelijkheid
Conforme interpretatie voor rechtstreekse werking zodat je geen voorrang hoeft te verlenen aan EU
recht en het nationale recht dus niet buiten toepassing hoeft te laten. Conforme interpretatie en
rechtstreekse werking gaan voor staatsaansprakelijkheid, omdat je bij staatsaansprakelijkheid alleen
schadevergoeding (geld) kan krijgen en bij de andere twee daadwerkelijk je recht.
Rechtstreekse werking Van Gend en Loos
Verdragen en verordeningen
(werkingssfeer)
1. Voldoende nauwkeurig Gassmyr en Van Gend en Loos: Een bepaling is voldoende nauwkeurig om
door een justitiabele te kunnen worden ingeroepen en door de rechter te kunnen worden toegepast,
wanneer de erin vervatte verplichting in ondubbelzinnige bewoordingen is geformuleerd
2. Onvoorwaardelijk Gassmyr en Van Gend en Loos: Een unierechtelijke bepaling is
onvoorwaardelijk, wanneer zij een verplichting oplegt die aan geen enkele voorwaarde is gebonden
en die voor haar uitvoering of werking niet afhangt van een handeling van de instellingen van de
Unie of van de lidstaten.
r.o. 23 Brasserie du Pucheur : art. 34 VWEU heeft rechtstreekse werking
r.o. 27 Van Colson en Kamann/r.o. 18 Faccini Dori: voldoende nauwkeurig en onvoorwaardelijk
Richtlijnen
(werkingssfeer)
1. verticale relatie: Faccini Dori r.o. (19, 20,) 21
2. na omzettingstermijn : omzettingstermijn moet zijn verstreken (of wanneer particulieren er
rechten aan kunnen ontlenen) na omzettingstermijn moet de richtlijn niet/niet op tijd/niet correct
zijn geïmplementeerd.
, 3. Voldoende nauwkeurig Gassmyr en Van Gend en Loos: Een bepaling is voldoende nauwkeurig om
door een justitiabele te kunnen worden ingeroepen en door de rechter te kunnen worden toegepast,
wanneer de erin vervatte verplichting in ondubbelzinnige bewoordingen is geformuleerd
4. Onvoorwaardelijk Gassmyr en Van Gend en Loos: Een unierechtelijke bepaling is
onvoorwaardelijk, wanneer zij een verplichting oplegt die aan geen enkele voorwaarde is gebonden
en die voor haar uitvoering of werking niet afhangt van een handeling van de instellingen van de
Unie of van de lidstaten.
EU conforme interpretatie Van Colson en Kamann en Faccini Dori
- Er moet toepasselijke bepaling van nationaal recht zijn, die bepaalde openheid heeft;
- Rechtszekerheid moet gerespecteerd worden;
- Geen verplichting tot contra legem interpretatie
Staatsaansprakelijkheid lidstaten (beginsel loyale samenwerking) en EU instellingen (art. 340 VWEU)
Brasserie du Pucheur
r.o. 51
1) Geschonden regel strekt ertoe rechten toe te kennen aan particulieren (let op: ≠
rechtstreekse werking) ; (realitiviteitsvereiste/schutznorm) r.o. 54
2) Voldoende gekwalificeerde schending: ernstige miskenning van de grenzen van de
bevoegdheden r.o. 55-57
3) Direct causaal verband tussen schending EU-recht en schade r.o. 65 (67)
Week 4
Indirect beroep: prejudiciële vraag art. 267 VWEU
Uitleggingsvraag uitzonderingen: Cilfit
1. Niet noodzakelijk/relevant voor eindvonnis: r.o. 10
2. act éclairé: r.o. 13 en 14
3. act clair : r.o. 16-20
Beperkingen r.o. 18-20
Foto frost arrest : bij geldigheidsvraag moet de nationale rechter verwijzen als het gaat om het
ongeldig verklaren van EU-recht. Als nationale rechter bepaald dat EU-recht geldig is hoeft hij niet te
verwijzen en verklaart hij de vraag ongegrond.
