Samenvatting Alles wat je nodig hebt voor het tentamen Formeel belastingrecht en ethiek! 24/25

5 september 2024 HC 1 Algemeen en
heffingsmethoden
√ Voorgeschreven stof
Hoofstuk 1, par. 2.2.1.1 t/m 2.2.1.3, par. 2.2.1.5. en par. 2.3.1 t/m 2.3.6.

Stelsel van rechtsbescherming in belastingrecht is gesloten  art. 26 lid 1
AWR  slechts beroep mogelijk als het een belastingaanslag betreft of een
voor bezwaar vatbare beschikking  alleen als de wet uitdrukkelijk
bepaald dat dat die beschikking voor bezwaar vatbaar is.

De aanslag art. 11 AWR jo. art. 3 AWR. Maar zie ook art. 9.4 lid 6 IB 
fictieve vaststelling op bedrag v voorlopige teruggaven  vk dat
voorlopige teruggaven die uitsluitend met ook op heffingskortingen zijn
verleend, moeten worden terugbetaald.

Inspecteur hoeft niet bij kleinste vermoeden v onjuistheid vd gegevens
nader onderzoek in te stellen  pas als vermoeden sterk is

Rechtskarakter vd aanslag:

 Beschikking  schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan
omtrent publiekrechtelijke rechtshandeling ex art. 1:3 lid 1 Awb ivm
vaststellen verplichting tot betalen v geldsom conform art. 4:86
Awb. Maar ex art. 8 lid 2 AWR is aangifte doen geen aanvraag exc
art. 1:3 lid 3 Awb. Dus een aanslag is geen beschikking op aanvraag
en Awb is nvt.
 Fictieve verliesbeschikking  beslissing die betrekking heeft op
voorbereiding v besluit  deelbeschikking. Ex art. 6:3 Awb is
bezwaar nvt.  In elke positieve aanslag ligt beslissing besloten dat
verlies van dat jaar nihil bedraagt.

Functie vd aanslag:

 Materiële belastingschuld formaliseren
o Declaratoir karakter  aanslag vastleggen over wat bestond
art. 4:86 Awb  art. 5 lid 1 AWR  ontvanger kn tot
invordering overgaan zonder aanslag 
rechtscheppend/constitutief karakter  art. 8 lid 1 IW

Beschikking geen aanslag  art. 12 jo. 11 lid 3 AWR  art. 16 AWR
navordering  nodig is dat aangifte is gedaan conform art. 9.4 lid 1 en 5
IB en art. 45 Uitv. Reg. IB

Tenaamstelling vd aanslag  opgelegd aan belastingplichtige. Als
meerdere personen belastingplichtig zijn tav 1 belastbaar feit (bv lokale

,heffingen) en er is geen aangifte gedaan en de wet voorziet niet in
specifieke regeling  inspecteur kan alle belastingplichtigen in heffing
betrekken:

1. Inspecteur legt aan alle belastingplichtigen tezamen een aanslag op
2. Inspecteur slaat 1 belastingplichtige aan; immers, alle
belastingplichtigen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor gehele aanslag.
Ieder vd belastingplichtigen voor een evenredig breukdeel aanslaan
mag niet!

Bekendmaking vd aanslag: art. 5 lid 1 AWR jo. art. 8 lid 1 en art. 9 IW

Voorlopige aanslagen  overheid wil zsm belastinggeld. Art. 13 lid 4 AWR.

 Bij tijdvakbelastingen art. 13 lid 1 AWR  inspecteur stelt voorlopige
aanslag vast tot max bedrag waarop aanslag na verrekening v
voorheffingen en voorlopige aanslagen zal worden vastgesteld  bij
negatief bedrag = voorlopige teruggaaf ex lid 2  verzoek niet
nodig; kan ambtshalve. Maar ex lid 5 kan inspecteur afzien.
 Bij tijdstipbelastingen art. 14 AWR  delegatiebevoegdheid zonder
uitvoering
 Art. 15 AWR verrekening met formele grondslag definitieve aanslag
 Ook geen aanvraag ex art. 13 lid 4 AWR

Voorheffingen (aangewezen in art. 9.2 IB en art. 25 Vpb)

 Art. 15 AWR ook verrekend met definitieve aanslag

Aanslagtermijn

 Beperkte tijd ivm rechtszekerheid  art. 11 lid 4 AWR drie jaar na
tijdstip waarop schuld is ontstaan  lid 4 geeft tijdstip voor
tijdvakbelastingen
 Einde aanslagtermijn art. 5 AWR dagtekening vh aanslagbiljet, tenzij
later bekendgemaakt dan dagtekening  uitgaan v
terpostbezorging=dagtekening want terpostbezorging leidend
conform art. 3:40 Awb

Bevoegdheid opleggen aanslag vervalt door:

a. verstrijken aanslagtermijn
b. opleggen v beschikking dat geen aanslag zal worden vastgesteld ex
art. 12 AWR

Aangiftebelastingen

 geheven door voldoening vd belasting/inhouding en afdracht op
aangifte
 vindt plaats door belastingplichtige zelf

, o indiening van aangifte
o betaling vd aangifte
 belastingplichtige zelf verantwoordelijk voor heffing juiste bedrag 
aangifte
 rol inspecteur beperkt  controle achteraf  naheffingsaanslag
o + kostenbesparing overheid
o + liquiditeitsvoordeel  belasting moet binnen maand na
schuld worden betaald ex art. 19 lid 1 en 3 AWR
o - of juiste bedrag wordt geheven is afhankelijk vd
belastingplichtige. Maar inspecteur bevoegdheid tot naheffing
ex art. 20 AWR  nieuw feit niet nodig (bij navordering wel)
 2 heffingsmethoden ex WBRV en WKB
o Voldoeningsbelastingen  voldoening belasting op aangifte 
belasting die aangever zelf als belastingplichtige verschuldigd
is (btw/motorrijtuigen/accijns)
o Afdrachtsbelastingen  afdracht op aangifte 
inhoudingsplichtige doet aangifte en draagt belasting af. Dit is
niet dezelfde als belastingplichtige, wel economische en
juridische band  bij betaling v belastbare bate door
inhoudingsplichtige aan de belastingplichtige dient de
inhoudingsplichtige een gedeelte op het brutobedrag in te
houden en dat vervolgens af te dragen aan de ontvanger
 Bronbelastingen  voorheffing op andere belastingen 
verrekening ogv art. 15 AWR
 Oogmerkvereiste  er moet een bedrag zijn
afgezonderd met oogmerk dat als belasting af te dragen
 Als inhouding heeft plaatsgevonden, is belastingschuld
vd belastingplichtige voldaan  geen risico meer voor
hem
 Ingehouden belasting moet op aangifte worden
afgedragen, ook als ingehouden belasting materieel niet
verschuldigd is
 Afdracht op aangifte staat = voor bezwaar vatbare
beschikking
 Bv loonbelasting  werkgever houdt in. Of
dividendbelasting inhoudingsplichtige is
vennootschap. Of bronbelasting op renten en royalty’s.
 Kansspelbelasting soms voldoenings- soms
afdrachtsbelasting. Afdrachtsbelasting bij
binnenlandse kansspelen, niet zijnde casinospelen,
kansspelautomaten of kansspelen via internet ex
art. 1 lid 1 sub c jo. art. 6 WKB.
Inhoudingsplichtige= “casino”  houdt belasting

, in op prijs. Voldoeningsbelasting bij binnenlandse
casinospelen, fysieke speelautomaten ex art. 1 lid
lid 1 sub a en b jo. art. 5a en art. 1 lid 1 sub d jo.
art. 8 WKB.
 Tijdvakbelastingen (loonbelasting) vs tijdstipbelastingen
(overdrachtsbelasting).
 Voor wanneer betaling: art. 19 lid 1 en 3 AWR, 15 lid 1 MRB etc (lex
specialis)
 Uitstel voor doen v aangifte art. 10 lid 3 AWR  inspecteur, omdat
betaling op aangifte onderdeel uitmaakt vd heffing art. 19 lid 4 AWR
vw

Aantekeningen
Formeel en materieel belastingrecht
Materieel belastingrecht

 Inhoudelijk  wat?
 Materiële belastingschuld
o Vloeit voort uit de wet ogv legaliteitsbeginsel
o Niet invorderbaar  nog niet verplicht te betalen. Eerst is
formalisatie vereist, dan pas betalingsverplichting.

Bv bij IB: belastbaar feit. Dit is een tijdvakbelasting, want je betaalt het per
jaar. Een voorbeeld van een tijdstipbelasting is overdrachtsbelasting.

o Tijdstip- en tijdvakbelastingen
 Kijken naar materiële wet  wat daarin staat.

Formeel belastingrecht: regels omtrent het proces. Voetbal: vpb en OB is
voetballen, en formeel gaat over de regels. Maar zonder formele regels zul
je toch verliezen.

 Welke procedures, bevoegdheden, rechten  hoe?
 Formele belastingschuld
o Formalisering materiële belastingschuld
o Betalingsverplichting

Spanningsveld rechtshandhaving VS rechtsbescherming

 Rechtshandhaving: spontane & juiste belastingbetaling is illusie:
belplichtigen die hun verplichtingen niet goed nakomen
 Rechtsbescherming: belastingplichtige VS belastingdienst:
bescherming tegen bevoegdheden die niet goed worden uitgeoefend

Wie: belastingsubject

Waarover: belastingobject