SWK 7 Orthopedagogiek
Nienke Politiek en Sandra Zuiker
1
,Inhoudsopgave
Hoorcollege 1........................................................................................................................................ 3
Hoorcollege 2...................................................................................................................................... 11
Hoorcollege 3...................................................................................................................................... 18
Hoorcollege 4...................................................................................................................................... 25
Hoorcollege 5...................................................................................................................................... 34
Hoorcollege 6...................................................................................................................................... 40
Hoorcollege 7...................................................................................................................................... 46
Hoorcollege 8...................................................................................................................................... 53
Hoorcollege 9...................................................................................................................................... 58
Hoorcollege 10.................................................................................................................................... 64
Hoorcollege 11.................................................................................................................................... 71
Hoorcollege 12.................................................................................................................................... 78
Hoorcollege 13.................................................................................................................................... 86
.............................................................................................................................................................. 92
2
,Hoorcollege 1
Maandag 3 februari, 2025
Normaal - niet normaal
Pathologie = de stoornis
Elk college behandelt een andere stoornis.
Wat is ontwikkelingspsychopathologie?
“In de ontwikkelingspsychopathologie wordt het ontstaan en beloop van psychische
stoornissen onderzocht.”
- ‘Ontwikkelingsopgaven’ als uitgangspunt
- Een dynamisch gezichtspunt – Afhankelijk van leeftijd
o Dyslexie, tot groep 3 geen last, daarna wel. Misschien later ook minder
door het werk pad die hij bewandelt.
- Vroeger en nu.
o Invloed van vroeger, bijvoorbeeld pesten of de hechting.
- Een uniek individu met unieke ervaringen (kind-, gezins- en
maatschappijfactoren)
Classificatie
Ander woord voor stoornissen, onderscheid maken en indelen. Zoals onderscheid
tussen allerlei soorten organismen, grazers of psychische stoornissen.
Het DSM-Classificatiesysteem
DSM: Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders
- Internationaal gebruikt handboek…
- … maar het wordt uitgegeven door The American Psychiatric Association
Als je voldoet aan een aantal kenmerken dan kan je spreken van een classificatie.
De indeling van de classificaties wordt gedaan van gedrag op de grond van (uiterlijke
en innerlijke) kenmerken.
- Het basisprincipe is beschrijving. Het wordt beschreven, er kan niks onder
zitten
- DSM 5 is een classificatiesysteem, ook al lijkt het dat met de titel “diagnostisch
handboek’ wordt bedoeld.
- Een andere omschrijving van ‘classificatie’ is herkenning.
DSM-systematiek
DSM werkt traditioneel met vaststellen van wel of geen stoornis
- Je hebt het of je hebt het niet
- Een beetje een stoornis hebben kan volgens DSM niet
3
, Gaandeweg denken we meer dimensioneel. Dit komt er steeds meer in, de DSM is
daar nog niet op gebouwd.
- In DSM-5 wordt voor het eerst onderscheid gemaakt tussen lichte, matige of
ernstige vormen van een stoornis. Hoe meer symptomen: hoe ernstiger de
stoornis.
De DSM-5 wordt sinds 2017 algemeen gebruikt, hierin zijn over de 300 stoornissen
omschreven. In de DSM-4 was er een apart deel over ‘stoornissen’ in de kindertijd.
Het is in er in de DSM-5 uitgehaald en dat heet nu neuropsychologische stoornissen,
maar kan doorgaan in de volwassentijd. Het heet neuropsychologische stoornissen,
maar het bewijs dat het echt in de hersenen ligt dat kunnen we nog niet met
zekerheid zeggen.
Differentiaaldiagnose en comorbiditeit
Bij het vastleggen of een kind een psychische stoornis heeft, spelen nog 2 vragen.
- Hoe zeker ben ik van mijn zaak? Welke andere stoornissen lijken er op…
o …en kan ik die op grond van argumenten uitsluiten?
o Dit is differntiaaldiagnose
- Welke andere problemen of stoornissen gaan vaak samen…
o … met de stoornis die ik heb vastgesteld
o Dit heet comorbiditeit
Differentiaaldiagnose
Zeker zijn van je zaak is heel belangrijk.
Het niet vaststellen van een stoornis, de verkeerde stoornis vaststellen, ten onrechte
een stoornis vaststellen kan grote negatieve gevolgen hebben voor het kind en zijn
gezin.
Overlap tussen stoornissen
Secundaire problemen
Comorbiditeit
Zeker bij kinderen en jeugdigen eerder regel dan uitzondering
- Een kind met 1 psychische stoornis is uitzonderlijk
- Denk ook aan comorbiditeit met lichamelijke problemen en sociale problemen
Bijvoorbeeld ADHD, gaat vaak samen met o.a. gedragsstoornis en depressie.
Kinderen met (ongediagnostiserende) ADHD krijgen vaak negatieve feedback.
Kinderen kunnen daardoor slecht naar zichzelf kijken (self fulfilling prophecy)
4
Nienke Politiek en Sandra Zuiker
1
,Inhoudsopgave
Hoorcollege 1........................................................................................................................................ 3
Hoorcollege 2...................................................................................................................................... 11
Hoorcollege 3...................................................................................................................................... 18
Hoorcollege 4...................................................................................................................................... 25
Hoorcollege 5...................................................................................................................................... 34
Hoorcollege 6...................................................................................................................................... 40
Hoorcollege 7...................................................................................................................................... 46
Hoorcollege 8...................................................................................................................................... 53
Hoorcollege 9...................................................................................................................................... 58
Hoorcollege 10.................................................................................................................................... 64
Hoorcollege 11.................................................................................................................................... 71
Hoorcollege 12.................................................................................................................................... 78
Hoorcollege 13.................................................................................................................................... 86
.............................................................................................................................................................. 92
2
,Hoorcollege 1
Maandag 3 februari, 2025
Normaal - niet normaal
Pathologie = de stoornis
Elk college behandelt een andere stoornis.
Wat is ontwikkelingspsychopathologie?
“In de ontwikkelingspsychopathologie wordt het ontstaan en beloop van psychische
stoornissen onderzocht.”
- ‘Ontwikkelingsopgaven’ als uitgangspunt
- Een dynamisch gezichtspunt – Afhankelijk van leeftijd
o Dyslexie, tot groep 3 geen last, daarna wel. Misschien later ook minder
door het werk pad die hij bewandelt.
- Vroeger en nu.
o Invloed van vroeger, bijvoorbeeld pesten of de hechting.
- Een uniek individu met unieke ervaringen (kind-, gezins- en
maatschappijfactoren)
Classificatie
Ander woord voor stoornissen, onderscheid maken en indelen. Zoals onderscheid
tussen allerlei soorten organismen, grazers of psychische stoornissen.
Het DSM-Classificatiesysteem
DSM: Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders
- Internationaal gebruikt handboek…
- … maar het wordt uitgegeven door The American Psychiatric Association
Als je voldoet aan een aantal kenmerken dan kan je spreken van een classificatie.
De indeling van de classificaties wordt gedaan van gedrag op de grond van (uiterlijke
en innerlijke) kenmerken.
- Het basisprincipe is beschrijving. Het wordt beschreven, er kan niks onder
zitten
- DSM 5 is een classificatiesysteem, ook al lijkt het dat met de titel “diagnostisch
handboek’ wordt bedoeld.
- Een andere omschrijving van ‘classificatie’ is herkenning.
DSM-systematiek
DSM werkt traditioneel met vaststellen van wel of geen stoornis
- Je hebt het of je hebt het niet
- Een beetje een stoornis hebben kan volgens DSM niet
3
, Gaandeweg denken we meer dimensioneel. Dit komt er steeds meer in, de DSM is
daar nog niet op gebouwd.
- In DSM-5 wordt voor het eerst onderscheid gemaakt tussen lichte, matige of
ernstige vormen van een stoornis. Hoe meer symptomen: hoe ernstiger de
stoornis.
De DSM-5 wordt sinds 2017 algemeen gebruikt, hierin zijn over de 300 stoornissen
omschreven. In de DSM-4 was er een apart deel over ‘stoornissen’ in de kindertijd.
Het is in er in de DSM-5 uitgehaald en dat heet nu neuropsychologische stoornissen,
maar kan doorgaan in de volwassentijd. Het heet neuropsychologische stoornissen,
maar het bewijs dat het echt in de hersenen ligt dat kunnen we nog niet met
zekerheid zeggen.
Differentiaaldiagnose en comorbiditeit
Bij het vastleggen of een kind een psychische stoornis heeft, spelen nog 2 vragen.
- Hoe zeker ben ik van mijn zaak? Welke andere stoornissen lijken er op…
o …en kan ik die op grond van argumenten uitsluiten?
o Dit is differntiaaldiagnose
- Welke andere problemen of stoornissen gaan vaak samen…
o … met de stoornis die ik heb vastgesteld
o Dit heet comorbiditeit
Differentiaaldiagnose
Zeker zijn van je zaak is heel belangrijk.
Het niet vaststellen van een stoornis, de verkeerde stoornis vaststellen, ten onrechte
een stoornis vaststellen kan grote negatieve gevolgen hebben voor het kind en zijn
gezin.
Overlap tussen stoornissen
Secundaire problemen
Comorbiditeit
Zeker bij kinderen en jeugdigen eerder regel dan uitzondering
- Een kind met 1 psychische stoornis is uitzonderlijk
- Denk ook aan comorbiditeit met lichamelijke problemen en sociale problemen
Bijvoorbeeld ADHD, gaat vaak samen met o.a. gedragsstoornis en depressie.
Kinderen met (ongediagnostiserende) ADHD krijgen vaak negatieve feedback.
Kinderen kunnen daardoor slecht naar zichzelf kijken (self fulfilling prophecy)
4
