Hoofdstuk 9 Structurering
9.1 Organiseren van activiteiten
Bij het organiseren van activiteiten zal rekening gehouden moeten worden met
- Externe afstemming; strategisch management, de doelstellingen van de organisatie bepaald en
de wegen vastgesteld waarlangs deze gehaald dienen te worden
- Interne afstemming; het op gang brengen van processen en het sturen van dagelijkse
werkzaamheden
Structurering heeft betrekking op het probleem van het onderwerp van een organisatiestructuur
Organisatiestructuur is de manier waarop taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden in een
organisatie zijn verdeeld en de onderlinge relaties zijn geregeld.
Organieke structuur
Binnen de organisatie zullen de werkzaamheden eerst verdeeld worden over verschillende functies en
vervolgens zullen er organen gevormd worden waarbinnen bepaalde (groepen) functies worden
vervuld.
Personele structuur
De personele structuur heeft betrekking op de mensen in de organisatie, er wordt aandacht besteed
aan.
- Hiërarchische verhoudingen ; door wie worden opdrachten gegeven?
- Bevoegdheden ; wie mag bepaalde beslissingen nemen ?
- Personele bezetting ; welke medewerkers zijn werkzaam op bepaalde afdelingen en bepaalde
functies?
- Communicatie; wie informeert anderen en op welke wijze?
9.2 Arbeidsverdeling en coördinatie
Arbeidsverdeling, hiermee wordt verstaan het verdelen van de werkzaamheden in deeltaken. Dit wordt
gedaan zodat de organisatie een hoge productiviteit bereikt.
Arbeidsverdeling heeft gezorgd voor een hogere productiviteit, waardoor de kostenprijzen naar
beneden kunnen. Ook voor robotisering en mechanisme.
9.2.1 Arbeidsverdeling in verticale lijnen
Taak = technische inhoud van een functie en geeft aan wat iemand precies doet.
Verticale differentiatie, hierbij worden werkzaamheden uit kostenoverwegingen overgedragen aan een
lager hiërarchisch niveau. Het gevolg van verticale differentiatie is dat er hiërarchie ontstaat.
Bestuurlijke overwegingen ; bij de uitvoering van taken zal er een eenheid moeten ontstaan, en op de
uitvoering van de taken moet er een toezicht zijn.
Er spelen ook maatschappelijke aspecten en sociale aspecten.
Matschappelijk : vanuit de maatschappij worden eisen gesteld aan de opbouw van de taken
Sociale : mensen moeten niet vervreemden van hun werk en daardoor niet hun motivatie verliezen
Bij het verdelen van arbeid spelen vier motieven een rol
1. Kostenmotief; efficiënt functioneren en produceren mogelijk maakt
2. Bestuurs motief; de manier waarop taken verdeeld zijn, moet besturing mogelijk maken.
Toezicht moet ook mogelijk zijn
3. Sociaal motief ; er moet in de taken sprake zijn van afwisseling, verantwoordelijkheid en
beslissingsbevoegdheid
4. Maatschappelijk motief ; er moet rekening worden gehouden met maatschappelijke iesen
zoals veiligheidsvoorschriften
, Werkstructurering; het bewust rekening houden met technische , economische en sociale aspecten
van werken in een organisatie
a- Werk extrinsieke factoren; door aanpassingen kan een verbetering van het werkklimaat
gerealiseerd worden. ( lawaai, temperatuur, licht)
b- Werk intrinsieke factoren; hierbij gaat het meer om de opbouw van het werk zelf.
- Taakverrijking ; bv meer beslissingsbevoegdheid
- Taakverruiming; completer takenpakket word gevormd
- Taakroulatie; medewerkers wisselen onderling taken uit
Grotere werkvoldoening en betere samenwerking zal hierdoor ontstaan
9.2.2 Arbeidsverdeling in horizontale richting
Functies ontstaan wanneer tussen taken een bepaalde samenhang wordt gebracht. Eerst worden
samenhangende taken in functies van individuele personen ondergebracht dit heet functionalisatie.
Hierna worden deze samengevoegd in afdelingen, afdelingsvorming.
Er zijn twee vormen te onderscheiden
1. Interne differentiatie
Gelijksoortigheid van de te verrichten werkzaamheden. Er is een Functionele indeling, dit is een
arbeidsverdeling die gericht is op de opeenvolging van bewerkingsprocessen, onafhankelijk van het
product.
Probleem = samenhang kan verloren gaan, hierdoor is het instellen van coördinatiemechanismen
noodzakelijk ( overlegstructuur en planning tussen de verschillende bewerkingsfasen)
2. Interne specialisatie
Werkzaamheden worden gegroepeerd op basis van het eindresultaat.
Er is een P(roduct)-, M(arkt)- of G(eografische-indeling
Productindeling = verschillende productgroepen
Markt indeling = kleinhandel en groothandel
Geografische indeling = Europa, Azië, Amerika
Verschillen tussen interne en externe specialisatie
Interne differentiatie = kleine organisaties
Wanneer een bedrijf uitbreid ontstaat er interne specialisatie
Voordelen interne differentiatie nadelen interne differentiatie
1. Hoge bezettingsgraad 1. Coördinatieproblemen
2. Grote vaardigheid en routine 2. Eentonig werk
3. Automatisering 3. Niet veel flexibiliteit
9.1 Organiseren van activiteiten
Bij het organiseren van activiteiten zal rekening gehouden moeten worden met
- Externe afstemming; strategisch management, de doelstellingen van de organisatie bepaald en
de wegen vastgesteld waarlangs deze gehaald dienen te worden
- Interne afstemming; het op gang brengen van processen en het sturen van dagelijkse
werkzaamheden
Structurering heeft betrekking op het probleem van het onderwerp van een organisatiestructuur
Organisatiestructuur is de manier waarop taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden in een
organisatie zijn verdeeld en de onderlinge relaties zijn geregeld.
Organieke structuur
Binnen de organisatie zullen de werkzaamheden eerst verdeeld worden over verschillende functies en
vervolgens zullen er organen gevormd worden waarbinnen bepaalde (groepen) functies worden
vervuld.
Personele structuur
De personele structuur heeft betrekking op de mensen in de organisatie, er wordt aandacht besteed
aan.
- Hiërarchische verhoudingen ; door wie worden opdrachten gegeven?
- Bevoegdheden ; wie mag bepaalde beslissingen nemen ?
- Personele bezetting ; welke medewerkers zijn werkzaam op bepaalde afdelingen en bepaalde
functies?
- Communicatie; wie informeert anderen en op welke wijze?
9.2 Arbeidsverdeling en coördinatie
Arbeidsverdeling, hiermee wordt verstaan het verdelen van de werkzaamheden in deeltaken. Dit wordt
gedaan zodat de organisatie een hoge productiviteit bereikt.
Arbeidsverdeling heeft gezorgd voor een hogere productiviteit, waardoor de kostenprijzen naar
beneden kunnen. Ook voor robotisering en mechanisme.
9.2.1 Arbeidsverdeling in verticale lijnen
Taak = technische inhoud van een functie en geeft aan wat iemand precies doet.
Verticale differentiatie, hierbij worden werkzaamheden uit kostenoverwegingen overgedragen aan een
lager hiërarchisch niveau. Het gevolg van verticale differentiatie is dat er hiërarchie ontstaat.
Bestuurlijke overwegingen ; bij de uitvoering van taken zal er een eenheid moeten ontstaan, en op de
uitvoering van de taken moet er een toezicht zijn.
Er spelen ook maatschappelijke aspecten en sociale aspecten.
Matschappelijk : vanuit de maatschappij worden eisen gesteld aan de opbouw van de taken
Sociale : mensen moeten niet vervreemden van hun werk en daardoor niet hun motivatie verliezen
Bij het verdelen van arbeid spelen vier motieven een rol
1. Kostenmotief; efficiënt functioneren en produceren mogelijk maakt
2. Bestuurs motief; de manier waarop taken verdeeld zijn, moet besturing mogelijk maken.
Toezicht moet ook mogelijk zijn
3. Sociaal motief ; er moet in de taken sprake zijn van afwisseling, verantwoordelijkheid en
beslissingsbevoegdheid
4. Maatschappelijk motief ; er moet rekening worden gehouden met maatschappelijke iesen
zoals veiligheidsvoorschriften
, Werkstructurering; het bewust rekening houden met technische , economische en sociale aspecten
van werken in een organisatie
a- Werk extrinsieke factoren; door aanpassingen kan een verbetering van het werkklimaat
gerealiseerd worden. ( lawaai, temperatuur, licht)
b- Werk intrinsieke factoren; hierbij gaat het meer om de opbouw van het werk zelf.
- Taakverrijking ; bv meer beslissingsbevoegdheid
- Taakverruiming; completer takenpakket word gevormd
- Taakroulatie; medewerkers wisselen onderling taken uit
Grotere werkvoldoening en betere samenwerking zal hierdoor ontstaan
9.2.2 Arbeidsverdeling in horizontale richting
Functies ontstaan wanneer tussen taken een bepaalde samenhang wordt gebracht. Eerst worden
samenhangende taken in functies van individuele personen ondergebracht dit heet functionalisatie.
Hierna worden deze samengevoegd in afdelingen, afdelingsvorming.
Er zijn twee vormen te onderscheiden
1. Interne differentiatie
Gelijksoortigheid van de te verrichten werkzaamheden. Er is een Functionele indeling, dit is een
arbeidsverdeling die gericht is op de opeenvolging van bewerkingsprocessen, onafhankelijk van het
product.
Probleem = samenhang kan verloren gaan, hierdoor is het instellen van coördinatiemechanismen
noodzakelijk ( overlegstructuur en planning tussen de verschillende bewerkingsfasen)
2. Interne specialisatie
Werkzaamheden worden gegroepeerd op basis van het eindresultaat.
Er is een P(roduct)-, M(arkt)- of G(eografische-indeling
Productindeling = verschillende productgroepen
Markt indeling = kleinhandel en groothandel
Geografische indeling = Europa, Azië, Amerika
Verschillen tussen interne en externe specialisatie
Interne differentiatie = kleine organisaties
Wanneer een bedrijf uitbreid ontstaat er interne specialisatie
Voordelen interne differentiatie nadelen interne differentiatie
1. Hoge bezettingsgraad 1. Coördinatieproblemen
2. Grote vaardigheid en routine 2. Eentonig werk
3. Automatisering 3. Niet veel flexibiliteit
