Hoofdstuk 1. Criminologie: een terreinverkenning
1. Criminologie
De wetenschap die zich bezig houdt met de besturing van:
- De aard (waar komt het vandaan), omgeving, omvang en achtergronden van
menselijke gedragingen
- Die door de wetgever strafbaar is gesteld
- De wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert
2. Relativiteit van het criminaliteitsbegrip
De relativiteit van het begrip criminaliteit verschilt. De aard van strafbaar gesteld gedrag
verschilt van tijd tot tijd en van land tot land. In Italië zijn dingen strafbaar die het in
Nederland niet zijn, en andersom. Denk aan bordeel. De betekenis verandert.
3. Criminalisering – decriminalisering
Criminalisering: Het was niet strafbaar, nu is het strafbaar gemaakt; appen op de fiets
Decriminalisering: het was vroeger strafbaar, nu niet meer; abortus, euthanasie
4. Functies vd sociale wetenschappen: beschrijven – verklaren – voorspellen
Beschrijven, verklaren en voorspellen/beheersen van criminaliteit.
5. Psychologie – sociologie
Psychologie: De wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van gedrag van
mensen, van de mentale processen die aan het gedrag ten grondslag liggen en van de
factoren die op gedrag van invloed zijn. - aard en achtergrond
Sociologie: Bestudeert de manier waarop mensen samenleven.
6. Kritische criminologie
Bestudeert het proces van criminaliseren en decriminaliseren. Zijn kritisch op cijfers want
zijn vinden dat die processen invloed hebben op de cijfers. Cijfers kunnen niet altijd objectief
zijn, wat betekent het? Sociaal construct.
De sleutelbegrippen van de kritische criminologie waren machtsongelijkheid, labeling of
stigmatisering van delinquenten en secundaire deviantie.
7. Criminografie
Dit is de beschrijvende criminologie. Ze gebruiken cijfers om de criminaliteit in uit te drukken.
Met behulp van kwantificerende studies wordt geprobeerd een antwoord te krijgen op de
vraag hoe het is gesteld met het niveau van de criminaliteit in een bepaald land/stad.
- Omvang en trend van criminaliteit
- Cijfermatige informatie over de praktijk van het strafrechtelijke systeem.
Hoe is het gesteld met het niveau in een bepaalde stad of land? Hier behoren ook de
beelden die de bevolking heeft en de oordelen die men over de politie en strafrechtspleging
koestert.
8. Etiologie
Houdt zich bezig met het onderzoek naar de oorzaken van crimineel gedrag en criminaliteit.
Hier zijn de biologische en psychologische criminologie. Deze probeert te verklaren waarom
individueel met kenmerk X crimineel gedrag vertonen en met kenmerk Y niet. De
, economische en sociologische benadering probeert criminaliteit te verklaren als
maatschappelijk verschijnsel, waarom in een land hoger dan andere?
- De oorzaken van crimineel gedrag/criminaliteit
- Gelegen in respectievelijk de persoon van de dader en/of zijn
maatschappelijke achtergrond en situatie.
9. Determinisme – indeterminisme
Determinisme: Iets staat vast, het gaat niet veranderen. Je bent bijvoorbeeld agressief
geboren, dit zal dus niet veranderen.
Indeterminisme: Het tegenovergestelde, het staat niet altijd vast. Vrije wil speelt ook een
rol.
10. Criminaliteitspreventie
Het voorkomen van criminaliteit door straffen op te leggen. De effectiviteit van straffen valt
vaak tegen. Het is gericht op potentiële daders maar ook op de verbetering van de veiligheid
in wijken door bijvoorbeeld cameras.
- De praktijk en uitwerking van maatregelen ter voorkoming van misdrijven buiten de
strafrechtspleging.
Dit is niet meer gericht op potentiële daders, ook de verbetering van de veiligheid wordt
hiertoe gerekend.
11. Penologie
Strafkunde. Er zijn verschillende reacties; informele en formele. Informeel: slachtoffer en
potentiële slachtoffers. Formeel: politiële en justitiële apparaat. Het is ook de studie van de
effectiviteit van formele straffen.
- De effectiviteit van de opgelegde straffen en maatregelen.
12. Victimologie
Slachtoffers. De belangstelling is gegroeid. Dit is ook wel de slachtofferskunde. Zij kijken
echt naar de slachtoffers, zoals hun kenmerken.
- Kenmerken van slachtoffers, de gevolgen van misdrijven voor slachtoffers en
de praktijk en uitwerking van slachtofferrechten en slachtofferhulp
1. Criminologie
De wetenschap die zich bezig houdt met de besturing van:
- De aard (waar komt het vandaan), omgeving, omvang en achtergronden van
menselijke gedragingen
- Die door de wetgever strafbaar is gesteld
- De wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert
2. Relativiteit van het criminaliteitsbegrip
De relativiteit van het begrip criminaliteit verschilt. De aard van strafbaar gesteld gedrag
verschilt van tijd tot tijd en van land tot land. In Italië zijn dingen strafbaar die het in
Nederland niet zijn, en andersom. Denk aan bordeel. De betekenis verandert.
3. Criminalisering – decriminalisering
Criminalisering: Het was niet strafbaar, nu is het strafbaar gemaakt; appen op de fiets
Decriminalisering: het was vroeger strafbaar, nu niet meer; abortus, euthanasie
4. Functies vd sociale wetenschappen: beschrijven – verklaren – voorspellen
Beschrijven, verklaren en voorspellen/beheersen van criminaliteit.
5. Psychologie – sociologie
Psychologie: De wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van gedrag van
mensen, van de mentale processen die aan het gedrag ten grondslag liggen en van de
factoren die op gedrag van invloed zijn. - aard en achtergrond
Sociologie: Bestudeert de manier waarop mensen samenleven.
6. Kritische criminologie
Bestudeert het proces van criminaliseren en decriminaliseren. Zijn kritisch op cijfers want
zijn vinden dat die processen invloed hebben op de cijfers. Cijfers kunnen niet altijd objectief
zijn, wat betekent het? Sociaal construct.
De sleutelbegrippen van de kritische criminologie waren machtsongelijkheid, labeling of
stigmatisering van delinquenten en secundaire deviantie.
7. Criminografie
Dit is de beschrijvende criminologie. Ze gebruiken cijfers om de criminaliteit in uit te drukken.
Met behulp van kwantificerende studies wordt geprobeerd een antwoord te krijgen op de
vraag hoe het is gesteld met het niveau van de criminaliteit in een bepaald land/stad.
- Omvang en trend van criminaliteit
- Cijfermatige informatie over de praktijk van het strafrechtelijke systeem.
Hoe is het gesteld met het niveau in een bepaalde stad of land? Hier behoren ook de
beelden die de bevolking heeft en de oordelen die men over de politie en strafrechtspleging
koestert.
8. Etiologie
Houdt zich bezig met het onderzoek naar de oorzaken van crimineel gedrag en criminaliteit.
Hier zijn de biologische en psychologische criminologie. Deze probeert te verklaren waarom
individueel met kenmerk X crimineel gedrag vertonen en met kenmerk Y niet. De
, economische en sociologische benadering probeert criminaliteit te verklaren als
maatschappelijk verschijnsel, waarom in een land hoger dan andere?
- De oorzaken van crimineel gedrag/criminaliteit
- Gelegen in respectievelijk de persoon van de dader en/of zijn
maatschappelijke achtergrond en situatie.
9. Determinisme – indeterminisme
Determinisme: Iets staat vast, het gaat niet veranderen. Je bent bijvoorbeeld agressief
geboren, dit zal dus niet veranderen.
Indeterminisme: Het tegenovergestelde, het staat niet altijd vast. Vrije wil speelt ook een
rol.
10. Criminaliteitspreventie
Het voorkomen van criminaliteit door straffen op te leggen. De effectiviteit van straffen valt
vaak tegen. Het is gericht op potentiële daders maar ook op de verbetering van de veiligheid
in wijken door bijvoorbeeld cameras.
- De praktijk en uitwerking van maatregelen ter voorkoming van misdrijven buiten de
strafrechtspleging.
Dit is niet meer gericht op potentiële daders, ook de verbetering van de veiligheid wordt
hiertoe gerekend.
11. Penologie
Strafkunde. Er zijn verschillende reacties; informele en formele. Informeel: slachtoffer en
potentiële slachtoffers. Formeel: politiële en justitiële apparaat. Het is ook de studie van de
effectiviteit van formele straffen.
- De effectiviteit van de opgelegde straffen en maatregelen.
12. Victimologie
Slachtoffers. De belangstelling is gegroeid. Dit is ook wel de slachtofferskunde. Zij kijken
echt naar de slachtoffers, zoals hun kenmerken.
- Kenmerken van slachtoffers, de gevolgen van misdrijven voor slachtoffers en
de praktijk en uitwerking van slachtofferrechten en slachtofferhulp
