Gezond werken, mentale belasting & voeding
Psychosociale arbeidsbelasting
Werkdruk
Ongewenste omgangsvormen zoals:
- agressie en geweld
- Seksuele intimidatie
- Pesten
Stress definities - wat verstaan we onder stress?
- fysieke aspecten van stress
- Psychologische aspecten van stress
- Beleving en interpretatie
- Omgeving (context)
Begrippen: werklast - werkdruk - werkstress
Definitie werkdruk TNO
Een situatie waarin er een disbalans is ontstaan tussen de eisen van het werk wat
betreft de inhoud van het werk en de context van het werk en de mogelijkheden van
de werknemer o het werk goed uit te voeren.
Respons definitie - fysiologie van stress
,Stress is een niet-specifieke reactie van het lichaam op iedere eis die aan haar wordt
gesteld. (Stress is een reactie op een prikken = responsdefinitie)
Vechten of vluchten - Walter Cannon 1920
- aanpassing na verstoring en daarna herstel
- Geen herstel als grens overschreden wordt
General Adoptation Syndrome - Hans Selye 1935
- adrenaline en noradrenaline verhogen HF en BP
- Corticosteroïden leggen spijsvertering stil
- Alarmfase, weerstandsfase en uitputting
Omgevingsdefinitie - life events
- stress komt voort uit de situatie = omgevingsdefinitie
- >300 punten grote veranderingen in het leven = meer problemen: -> depressie,
griep, leukemie, hartinfarct, psychiatrische stoornissen, stress etc
- Verschillen tussen mensen en interpretaties tellen niet mee, weinig evidence uit
wetenschappelijke onderzoek
- Wel meer aandacht voor dagelijkse beslommeringen / daily hassles
Coping oftewel stresshantering
Stress treedt op wanneer het individu niet opgewassen is tegen de eisen die de
situatie stelt.
Lazarus 1966: Psychologische stress en het coping proces
- het gaat niet om de levensgebeurtenis maar om de interpretatie
- Situatie is bedreigend
- Ermee omgaan lukt niet
5 vormen van coping:
Actief, palliatief, vermijden, sociale steun zoeken en emoties uiten
Omgaan met stress
Afhankelijk van persoonlijkheidsfactoren
- stresshantering / coping - actief, palliatief, vermijden, sociale steun en/of emoties
uiten
- Waarnemingsstijl 0 eigen competenties, invloed uitoefenen, optimisme
, -
G
edragsstijl - prestatie, haantjes gedrag, chill - morgen nog een dag
Stress en functioneren op het werk
Mensen brengen veel tijd op het werk door dus veel onderzoek vind plaats m.b.t
relatie stress en functioneren op de werkvloer
Michigan Stress Model - kaplan
Passen werknemer en werkomgeving bij elkaar? Beïnvloedende factoren:
Persoonlijkheid:
- prestatiegericht, ambitieus
- Minder prestatie gericht, relaxed
Sociale steun:
- groep mensen waarin iemand zich veilig en gesteund voelt
- Omgeving die ondersteuning biedt
Michigan stress model brengt:
- negatieve output in kaart (ziekte en verzuim)
- Belangrijke rol subjectieve gevoel van individu
- Organisatie speelt geen rol
Demand-Control Model:
- Karasek: makkelijker model
- Twee determinanten gezondheid en werkmotivatie
- Psychologische taakeisen (job - demand)
- Regelmogelijkheden (job control)
- Vier kwadranten waarin vier combinaties mogelijk zijn
Psychosociale arbeidsbelasting
Werkdruk
Ongewenste omgangsvormen zoals:
- agressie en geweld
- Seksuele intimidatie
- Pesten
Stress definities - wat verstaan we onder stress?
- fysieke aspecten van stress
- Psychologische aspecten van stress
- Beleving en interpretatie
- Omgeving (context)
Begrippen: werklast - werkdruk - werkstress
Definitie werkdruk TNO
Een situatie waarin er een disbalans is ontstaan tussen de eisen van het werk wat
betreft de inhoud van het werk en de context van het werk en de mogelijkheden van
de werknemer o het werk goed uit te voeren.
Respons definitie - fysiologie van stress
,Stress is een niet-specifieke reactie van het lichaam op iedere eis die aan haar wordt
gesteld. (Stress is een reactie op een prikken = responsdefinitie)
Vechten of vluchten - Walter Cannon 1920
- aanpassing na verstoring en daarna herstel
- Geen herstel als grens overschreden wordt
General Adoptation Syndrome - Hans Selye 1935
- adrenaline en noradrenaline verhogen HF en BP
- Corticosteroïden leggen spijsvertering stil
- Alarmfase, weerstandsfase en uitputting
Omgevingsdefinitie - life events
- stress komt voort uit de situatie = omgevingsdefinitie
- >300 punten grote veranderingen in het leven = meer problemen: -> depressie,
griep, leukemie, hartinfarct, psychiatrische stoornissen, stress etc
- Verschillen tussen mensen en interpretaties tellen niet mee, weinig evidence uit
wetenschappelijke onderzoek
- Wel meer aandacht voor dagelijkse beslommeringen / daily hassles
Coping oftewel stresshantering
Stress treedt op wanneer het individu niet opgewassen is tegen de eisen die de
situatie stelt.
Lazarus 1966: Psychologische stress en het coping proces
- het gaat niet om de levensgebeurtenis maar om de interpretatie
- Situatie is bedreigend
- Ermee omgaan lukt niet
5 vormen van coping:
Actief, palliatief, vermijden, sociale steun zoeken en emoties uiten
Omgaan met stress
Afhankelijk van persoonlijkheidsfactoren
- stresshantering / coping - actief, palliatief, vermijden, sociale steun en/of emoties
uiten
- Waarnemingsstijl 0 eigen competenties, invloed uitoefenen, optimisme
, -
G
edragsstijl - prestatie, haantjes gedrag, chill - morgen nog een dag
Stress en functioneren op het werk
Mensen brengen veel tijd op het werk door dus veel onderzoek vind plaats m.b.t
relatie stress en functioneren op de werkvloer
Michigan Stress Model - kaplan
Passen werknemer en werkomgeving bij elkaar? Beïnvloedende factoren:
Persoonlijkheid:
- prestatiegericht, ambitieus
- Minder prestatie gericht, relaxed
Sociale steun:
- groep mensen waarin iemand zich veilig en gesteund voelt
- Omgeving die ondersteuning biedt
Michigan stress model brengt:
- negatieve output in kaart (ziekte en verzuim)
- Belangrijke rol subjectieve gevoel van individu
- Organisatie speelt geen rol
Demand-Control Model:
- Karasek: makkelijker model
- Twee determinanten gezondheid en werkmotivatie
- Psychologische taakeisen (job - demand)
- Regelmogelijkheden (job control)
- Vier kwadranten waarin vier combinaties mogelijk zijn