Mini samenvatting WNP
Samenvatting van alle hoorcolleges en artikelen + eind
overzicht van alle fi losofi sche dimensies.
Inhoud
Uitwerking waarden en normen..........................................................................2
Uitwerking confessioneel/regulier onderwijs.......................................................2
Uitwerking onderwijsvrijheid............................................................................... 4
Uitwerking argumentatie..................................................................................... 7
Uitwerking wijsgerige antropologie.....................................................................8
Uitwerking epistemologie.................................................................................. 11
Uitwerking wetenschapsfilosofie.......................................................................13
Uitwerking evidence-based werken in onderwijs (Slavin en Biesta)..................15
Overzicht filosofische dimensies...........................................................................17
,Uitwerking waarden en normen
Waarden geven het goede leven aan * wat is belangrijk*, normen geven het
juiste leven aan *hoe moet mens zich gedragen*.
Vrijheid: aangehaald als rechtvaardiging voor keuze of handelen, zijn
echter verschillende begrippen van vrijheid:
o Negatieve vrijheid: beslissingen worden niet opgelegd, vrijheid
van dwang (geen dwang)
o Positieve vrijheid: mogelijkheid te kiezen wat je wilt, door
middelen (enable)
o Instrumentele waarde vrijheid: waarde van vrijheid die wordt
bepaald door wat we ermee kunnen bereiken.
o Intrinsieke waarde vrijheid: waarde van vrijheid hangt niet af van
de gevolgen van vrijheid
Symbolisch: mensen maken niet gebruik van bepaalde
vrijheden, vinden het belangrijk dat ze er zijn.
Expressief: in vrijheid handelen is expressie van onszelf,
verantwoordelijkheid kunnen nemen voor je handelen.
Vrijheid gaat samen met verantwoordelijkheid, soms zijn verschillende
vrijheden met elkaar in strijd
Authenticiteit: iemand die afweging maakt tussen wat deze zelf wilt
(interne bron van identiteit), en wat verwacht wordt (externe bron van
identiteit). Als iemand enkel luistert naar interne bron is persoon
kinderlijk/egoïstisch. Als iemand alleen luistert naar externe bron is deze
willoos/slaaf.
Geluk: gevolg van nastreven van andere waarden, an sich geen waarde
maar gevolgen van nastreven andere waarden.
Ethiek is normatief: wordt geprobeerd tot een oordeel te komen
Morele uitspraak: uitspraak met onderbouwd moreel
Immorele uitspraak: uitspraak met moeilijk/niet te onderbouwen moreel
A-morele uitspraak: uitspraak die geen moraal bevat
Een feit kan niet uit een norm worden afgeleid kloof tussen zijn en
behoren, deze kloof wordt overbrugt door norm toe te voegen: feit als argument
+ norm = norm als conclusie. Echter zal een norm nooit feitelijk zijn hoeveel
normen je ook toegevoegd Funderingsprobleem. Gegeven oplossing is
cultuur- of subjectief relativisme gegeven: alles is relatief dus niks is te
onderbouwen.
Andere oplossing is scheidslijn tussen feit en mening soepeler maken, nu
wordt gesteld dat uit norm geen feit te halen is, maar gezien feiten
normatief geladen zijn (roken is slecht) zou het wel mogelijk zijn dit te
doen. hier tegenin kan gezegd worden dat juistheid van algemene
morele uitspraak niet bewezen kan worden maar naar consequenties
gekeken moet worden.
Uitwerking confessioneel/regulier onderwijs
Dilemma: kan en moet een liberale staat ook confessionele scholen financieren of
is dit in strijd met liberale neutraliteit?
Liberale neutraliteit: Overheid moet neutraal zijn tegenover controversiële
concepties van openbaar goed. Dus openbare instituties mogen niet gebaseerd
zijn op conceptie van het goede. Zo steunt overheid primaire waarden
(geaccepteerd door meeste mensen) maar niet secundaire waarden.
, Liberale moraliteit: stelt dat iedereen elkaars waarden moet
respecteren. Niet-liberale/fundamentalistische religieuze gemeenschappen
stellen vaak dat maar één waarheid is en dat de overheid deze waarheid moet
stimuleren (volgens autonomie mogen mensen dit dénken maar moeten ze wel
respect hebben voor andere groeperingen)
Autonomie wordt tegenwoordig als heel belangrijk gezien en houdt in dat
mensen eigen conceptie van het goede vormen. Groepen en de rechten
van groepen zijn dus alleen belangrijk wanneer deze belangrijk zijn voor de
individuele rechten liberalen zijn het oneens over wat hierin primaire en
secundaire waarden zijn.
Moeten confessionele scholen gefinancierd worden? ja onder bepaalde
voorwaarden
Volgens liberale neutraliteit niet: confessionele scholen zijn niet
neutraal tegenover controversiële concepties van goed, dus moeten niet
gesteund worden door overheid. Ze worden volgens liberale moraliteit wel
gerespecteerd maar niet gestimuleerd.
Echter: onderwijs is een primaire waarde dus moet los van de
vorm, altijd gefinancierd worden.
o Hierbij kan gesteld worden dat onderwijs bij wijze van spreken altijd
gebaseerd is op secundaire waarden (heeft altijd een perspectief op
opvoeding/normen en waarden), daarom moeten burgers zelf
kunnen beslissen wat het primaire goed is. hierbij wordt dan wel
gesteld dat confessioneel onderwijs moet voldoen aan aantal eisen
zoals burgerschapsvorming.
Wanneer confessionele scholen niet gefinancierd worden is
dit in strijd met fundamentele liberale rechten zoals identiteit
en autonomie, ook wanneer overheid alleen respecteert en
niet financiert.
Perspectieven op relatie onderwijs en secundaire waarden:
Liberaal perspectief: onafhankelijkheidsthese tussen waarden van
onderwijs en secundaire waarden onderwijssystemen zijn wel gebaseerd op
subjectieve, secundaire waarden maar dit is geen vereiste voor onderwijs.
Onderwijs is in plaats hiervan gebaseerd op primaire waarden binnen liberale
moraliteit.
Standaard liberaal perspectief: afhankelijkheidsthese tussen waarden van
onderwijs en secundaire waarden onderwijs is altijd gekoppeld aan de
secundaire waarden binnen een bepaalde traditie, door veel verschillende
tradities zijn deze niet te verenigen. Daarom is er geen verschil tussen onderwijs
en religie, beiden zijn gebaseerd op traditie en secundaire waarden.
Het lijkt of er een kloppend alternatief is: confessioneel onderwijs draagt bij aan
primaire waarde van cultureel lidmaatschap, wat conditie is voor concept van
autonomie.
Onderliggende assumptie: onderwijs is primaire waarde en cultureel
lidmaatschap ook daarom moet confessioneel onderwijs gefinancierd.
Cultureel lidmaatschap als primaire waarde:
Mens heeft recht op cultureel lidmaatschap, dus moet de overheid helpen bij in
stand houden van cultuur/religie dus financieren.
Echter past richten op eigen cultuur niet in liberaal perspectief van
onderwijs.
Samenvatting van alle hoorcolleges en artikelen + eind
overzicht van alle fi losofi sche dimensies.
Inhoud
Uitwerking waarden en normen..........................................................................2
Uitwerking confessioneel/regulier onderwijs.......................................................2
Uitwerking onderwijsvrijheid............................................................................... 4
Uitwerking argumentatie..................................................................................... 7
Uitwerking wijsgerige antropologie.....................................................................8
Uitwerking epistemologie.................................................................................. 11
Uitwerking wetenschapsfilosofie.......................................................................13
Uitwerking evidence-based werken in onderwijs (Slavin en Biesta)..................15
Overzicht filosofische dimensies...........................................................................17
,Uitwerking waarden en normen
Waarden geven het goede leven aan * wat is belangrijk*, normen geven het
juiste leven aan *hoe moet mens zich gedragen*.
Vrijheid: aangehaald als rechtvaardiging voor keuze of handelen, zijn
echter verschillende begrippen van vrijheid:
o Negatieve vrijheid: beslissingen worden niet opgelegd, vrijheid
van dwang (geen dwang)
o Positieve vrijheid: mogelijkheid te kiezen wat je wilt, door
middelen (enable)
o Instrumentele waarde vrijheid: waarde van vrijheid die wordt
bepaald door wat we ermee kunnen bereiken.
o Intrinsieke waarde vrijheid: waarde van vrijheid hangt niet af van
de gevolgen van vrijheid
Symbolisch: mensen maken niet gebruik van bepaalde
vrijheden, vinden het belangrijk dat ze er zijn.
Expressief: in vrijheid handelen is expressie van onszelf,
verantwoordelijkheid kunnen nemen voor je handelen.
Vrijheid gaat samen met verantwoordelijkheid, soms zijn verschillende
vrijheden met elkaar in strijd
Authenticiteit: iemand die afweging maakt tussen wat deze zelf wilt
(interne bron van identiteit), en wat verwacht wordt (externe bron van
identiteit). Als iemand enkel luistert naar interne bron is persoon
kinderlijk/egoïstisch. Als iemand alleen luistert naar externe bron is deze
willoos/slaaf.
Geluk: gevolg van nastreven van andere waarden, an sich geen waarde
maar gevolgen van nastreven andere waarden.
Ethiek is normatief: wordt geprobeerd tot een oordeel te komen
Morele uitspraak: uitspraak met onderbouwd moreel
Immorele uitspraak: uitspraak met moeilijk/niet te onderbouwen moreel
A-morele uitspraak: uitspraak die geen moraal bevat
Een feit kan niet uit een norm worden afgeleid kloof tussen zijn en
behoren, deze kloof wordt overbrugt door norm toe te voegen: feit als argument
+ norm = norm als conclusie. Echter zal een norm nooit feitelijk zijn hoeveel
normen je ook toegevoegd Funderingsprobleem. Gegeven oplossing is
cultuur- of subjectief relativisme gegeven: alles is relatief dus niks is te
onderbouwen.
Andere oplossing is scheidslijn tussen feit en mening soepeler maken, nu
wordt gesteld dat uit norm geen feit te halen is, maar gezien feiten
normatief geladen zijn (roken is slecht) zou het wel mogelijk zijn dit te
doen. hier tegenin kan gezegd worden dat juistheid van algemene
morele uitspraak niet bewezen kan worden maar naar consequenties
gekeken moet worden.
Uitwerking confessioneel/regulier onderwijs
Dilemma: kan en moet een liberale staat ook confessionele scholen financieren of
is dit in strijd met liberale neutraliteit?
Liberale neutraliteit: Overheid moet neutraal zijn tegenover controversiële
concepties van openbaar goed. Dus openbare instituties mogen niet gebaseerd
zijn op conceptie van het goede. Zo steunt overheid primaire waarden
(geaccepteerd door meeste mensen) maar niet secundaire waarden.
, Liberale moraliteit: stelt dat iedereen elkaars waarden moet
respecteren. Niet-liberale/fundamentalistische religieuze gemeenschappen
stellen vaak dat maar één waarheid is en dat de overheid deze waarheid moet
stimuleren (volgens autonomie mogen mensen dit dénken maar moeten ze wel
respect hebben voor andere groeperingen)
Autonomie wordt tegenwoordig als heel belangrijk gezien en houdt in dat
mensen eigen conceptie van het goede vormen. Groepen en de rechten
van groepen zijn dus alleen belangrijk wanneer deze belangrijk zijn voor de
individuele rechten liberalen zijn het oneens over wat hierin primaire en
secundaire waarden zijn.
Moeten confessionele scholen gefinancierd worden? ja onder bepaalde
voorwaarden
Volgens liberale neutraliteit niet: confessionele scholen zijn niet
neutraal tegenover controversiële concepties van goed, dus moeten niet
gesteund worden door overheid. Ze worden volgens liberale moraliteit wel
gerespecteerd maar niet gestimuleerd.
Echter: onderwijs is een primaire waarde dus moet los van de
vorm, altijd gefinancierd worden.
o Hierbij kan gesteld worden dat onderwijs bij wijze van spreken altijd
gebaseerd is op secundaire waarden (heeft altijd een perspectief op
opvoeding/normen en waarden), daarom moeten burgers zelf
kunnen beslissen wat het primaire goed is. hierbij wordt dan wel
gesteld dat confessioneel onderwijs moet voldoen aan aantal eisen
zoals burgerschapsvorming.
Wanneer confessionele scholen niet gefinancierd worden is
dit in strijd met fundamentele liberale rechten zoals identiteit
en autonomie, ook wanneer overheid alleen respecteert en
niet financiert.
Perspectieven op relatie onderwijs en secundaire waarden:
Liberaal perspectief: onafhankelijkheidsthese tussen waarden van
onderwijs en secundaire waarden onderwijssystemen zijn wel gebaseerd op
subjectieve, secundaire waarden maar dit is geen vereiste voor onderwijs.
Onderwijs is in plaats hiervan gebaseerd op primaire waarden binnen liberale
moraliteit.
Standaard liberaal perspectief: afhankelijkheidsthese tussen waarden van
onderwijs en secundaire waarden onderwijs is altijd gekoppeld aan de
secundaire waarden binnen een bepaalde traditie, door veel verschillende
tradities zijn deze niet te verenigen. Daarom is er geen verschil tussen onderwijs
en religie, beiden zijn gebaseerd op traditie en secundaire waarden.
Het lijkt of er een kloppend alternatief is: confessioneel onderwijs draagt bij aan
primaire waarde van cultureel lidmaatschap, wat conditie is voor concept van
autonomie.
Onderliggende assumptie: onderwijs is primaire waarde en cultureel
lidmaatschap ook daarom moet confessioneel onderwijs gefinancierd.
Cultureel lidmaatschap als primaire waarde:
Mens heeft recht op cultureel lidmaatschap, dus moet de overheid helpen bij in
stand houden van cultuur/religie dus financieren.
Echter past richten op eigen cultuur niet in liberaal perspectief van
onderwijs.
