OG 4: Pijn
Leerdoel 1: Wat is pijn?
De definitie voor pijn volgens de international association for the study of pain IASP is een
onaangename zintuigelijke of emotionele ervaring. De definitie volgens Mc Caffery is dat pijn datgene
is, wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig wanneer hij/ zij zegt dat het
aanwezig is. Pijn is een onaangename sensorische waarneming.
Het pijnmodel van Loeser vertoont 5 cirkels. De twee binnenste zijn de somatische dimensies van pijn:
de mate van weefselbeschadiging, de aard, intensiteit en locatie van pijn. De overige dimensies zijn
psychisch, sociaal en spiritueel. Deze beïnvloeden pijnbeleving en pijngedrag
Leerdoel 2: Bespreek de soorten pijn en de oorzaken
Nociceptieve pijn is somatische pijn die uitgaat van huid, bindweefsel, spierweefsel en bot en viscerale
pijn die gaat vanuit organen in de borst- en buikholte. Neuropatische pijn is pijn ten gevolge van de
beschadiging van het perifere of centrale zenuwstelsel. Deze pijn is minder gevoelig voor paracetamol
en NSAID’s. Neuropathische pijn wordt als brandend, schietend of stekend ervaren, de pijn gaat
gepaard met sensibiliteitsstoornissen en de plaats van de pijn hangt af van de plaats van
zenuwbeschadiging. Ook kan er centrale pijn optreden, dit is neuropathische pijn die veroorzaakt
wordt door beschadiging het centraal zenuwstelsel.
Acute pijn is een ervaring van onaangename zintuigelijke en emotionele gewaarwording, als gevolg
van een feitelijke of dreigende weefselbeschadiging. Acute pijn zet plots of langzaam in, het heeft een
verwachte duur van minder dan 6 maanden. Chronische pijn zijn klachten zoals hierboven beschreven
maar langer dan 6 maanden. Doorbraakpijn is pijn die tijdelijk, hevig en plotseling optreed.
Doorbraakpijn bestaat in 3 types. Er is incidente pijn, dit is doorbraakpijn uitsluitend of hoofdzakelijk bij
bepaalde bewegingen en houdingen, er is end of dose pain, deze treed op juist voor nieuwe inname
van medicatie en er is spontane doorbraakpijn, dit is doorbraakpijn die optreedt zonder aanwijsbare
aanleiding. Rescuemedicatie worden gebruikt om doorbraakpijnen te behandelen.
Leerdoel 3: Welke zijn de verschillende meetinstrumenten van pijn?
Visueel analoge schaal: VAS-schaal
- een lijn van 10 cm waarop men een subjectief gevoel of mening kan uitdrukken, op deze lijn duidt de
patiënt aan hoeveel pijn hij ervaart
0 = geen pijn, 10 = ergst denkbare pijn
de cijfers zijn niet zichtbaar voor de patiënt
Numeric Rating Scale
- numerieke schaal die loopt van 1-10, waarbij 0 geen pijn is en 10 de ergst denkbare pijn
Leerdoel 4: Bespreek de pijnanamnese
Door anamnese krijg je een zicht op het dagelijks functioneren van de patiënt. Laat de patiënt zelf
aangeven wanneer hij pijn heeft, laat patiënt zelf de pijn omschrijven en laat hem zelf een cijfer
plakken op zijn pijn. Zeker ook navragen welke medicijnen de patiënt al gebruikt
Leerdoel 5 Bespreek de behandeling van nocicepetieve pijn
Medicamenteus
- paracetamol: koortswerend en pijnstillend
oppassen met alcoholgebruik en overmatig gebruik kan leiden tot leverproblemen
- acetylsalicylzuur: koortswerend, pijnstillend en in een hoge dosis is het ontstekingsremmend
veel nevenwerkingen en een hoge dosis kan leiden tot maagdarmklachten
- NSAID’s: ontstekingsremmer
veel nadelen: maagdarmproblemen, bloedingen en zelfs perforaties
bijwerkingen: hoofdpijn, duizeligheid, bloeddrukverhoging
Leerdoel 1: Wat is pijn?
De definitie voor pijn volgens de international association for the study of pain IASP is een
onaangename zintuigelijke of emotionele ervaring. De definitie volgens Mc Caffery is dat pijn datgene
is, wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig wanneer hij/ zij zegt dat het
aanwezig is. Pijn is een onaangename sensorische waarneming.
Het pijnmodel van Loeser vertoont 5 cirkels. De twee binnenste zijn de somatische dimensies van pijn:
de mate van weefselbeschadiging, de aard, intensiteit en locatie van pijn. De overige dimensies zijn
psychisch, sociaal en spiritueel. Deze beïnvloeden pijnbeleving en pijngedrag
Leerdoel 2: Bespreek de soorten pijn en de oorzaken
Nociceptieve pijn is somatische pijn die uitgaat van huid, bindweefsel, spierweefsel en bot en viscerale
pijn die gaat vanuit organen in de borst- en buikholte. Neuropatische pijn is pijn ten gevolge van de
beschadiging van het perifere of centrale zenuwstelsel. Deze pijn is minder gevoelig voor paracetamol
en NSAID’s. Neuropathische pijn wordt als brandend, schietend of stekend ervaren, de pijn gaat
gepaard met sensibiliteitsstoornissen en de plaats van de pijn hangt af van de plaats van
zenuwbeschadiging. Ook kan er centrale pijn optreden, dit is neuropathische pijn die veroorzaakt
wordt door beschadiging het centraal zenuwstelsel.
Acute pijn is een ervaring van onaangename zintuigelijke en emotionele gewaarwording, als gevolg
van een feitelijke of dreigende weefselbeschadiging. Acute pijn zet plots of langzaam in, het heeft een
verwachte duur van minder dan 6 maanden. Chronische pijn zijn klachten zoals hierboven beschreven
maar langer dan 6 maanden. Doorbraakpijn is pijn die tijdelijk, hevig en plotseling optreed.
Doorbraakpijn bestaat in 3 types. Er is incidente pijn, dit is doorbraakpijn uitsluitend of hoofdzakelijk bij
bepaalde bewegingen en houdingen, er is end of dose pain, deze treed op juist voor nieuwe inname
van medicatie en er is spontane doorbraakpijn, dit is doorbraakpijn die optreedt zonder aanwijsbare
aanleiding. Rescuemedicatie worden gebruikt om doorbraakpijnen te behandelen.
Leerdoel 3: Welke zijn de verschillende meetinstrumenten van pijn?
Visueel analoge schaal: VAS-schaal
- een lijn van 10 cm waarop men een subjectief gevoel of mening kan uitdrukken, op deze lijn duidt de
patiënt aan hoeveel pijn hij ervaart
0 = geen pijn, 10 = ergst denkbare pijn
de cijfers zijn niet zichtbaar voor de patiënt
Numeric Rating Scale
- numerieke schaal die loopt van 1-10, waarbij 0 geen pijn is en 10 de ergst denkbare pijn
Leerdoel 4: Bespreek de pijnanamnese
Door anamnese krijg je een zicht op het dagelijks functioneren van de patiënt. Laat de patiënt zelf
aangeven wanneer hij pijn heeft, laat patiënt zelf de pijn omschrijven en laat hem zelf een cijfer
plakken op zijn pijn. Zeker ook navragen welke medicijnen de patiënt al gebruikt
Leerdoel 5 Bespreek de behandeling van nocicepetieve pijn
Medicamenteus
- paracetamol: koortswerend en pijnstillend
oppassen met alcoholgebruik en overmatig gebruik kan leiden tot leverproblemen
- acetylsalicylzuur: koortswerend, pijnstillend en in een hoge dosis is het ontstekingsremmend
veel nevenwerkingen en een hoge dosis kan leiden tot maagdarmklachten
- NSAID’s: ontstekingsremmer
veel nadelen: maagdarmproblemen, bloedingen en zelfs perforaties
bijwerkingen: hoofdpijn, duizeligheid, bloeddrukverhoging
