Management van schoonmaakdienstverlening
Hoofdstuk 9 – schoonmaakbestedingen vanuit arbeidsperspectief
Grote schoonmaakbedrijven zijn voortdurend bezig met het uitbrengen van offertes en het maken
van calculaties. Daarnaast vinden hercalculaties plaats.
Hercalculaties → zijn calculaties die worden gemaakt voor bestaande opdrachtgevers. Zij zijn nodig
vanwege ingrijpende wijzigingen in het object (uitbreidingen, inkrimpingen, verbouwingen) of
vanwege veranderingen in de wensen van de opdrachtgever.
Een schoonmaakcalculatie bestaat uit een uren- en een prijscalculatie. Het resultaat van een
tijdcalculatie is de vaststelling van de hoeveelheid uren die nodig zijn voor de uitvoering en de
aansturing van bepaalde schoonmaakwerkzaamheden. De prijscalculatie levert de daarbij behorende
kosten op. Het maken van een schoonmaakcalculatie kan gepaard gaan met (subjectieve)
inschattingen en beoordelingen.
9.2 Tijdscalculatie
Voor de tijdcalculatie kunnen drie benaderingen worden onderscheiden:
• Tijdcalculatie gebaseerd op elementen;
• Tijdcalculatie gebaseerd op productienormen;
• Tijdcalculatie gebaseerd op kengetallen.
De meest nauwkeurige calculatie is op basis van telling en meting van alle schoon te maken
onderdelen van een gebouw, elementen genoemd. Dat is zeer tijdrovend en dus kostbaar. Sneller
methoden is werken met kengetallen. Er wordt gewerkt met schattingen van aantallen elementen,
eventueel op basis van een steekproefsgewijze inventarisatie.
9.2.1 Variatie in vervuiling
Bij een calculatie wordt meestal uitgegaan van standaardwaarden of normen. Normen zijn
gebaseerd op ervaringsgegevens onder ‘normale’ omstandigheden en bij een ‘normale’
werkprestatie. Normfactoren worden gebruikt om afwijkingen in de werkelijkheid te corrigeren. Een
normtijd wordt naar beneden bijgesteld in omstandigheden die qua vervuiling minder dan gemiddeld
worden ingeschat. De norm wordt bijgesteld door de norm te vermenigvuldigen met een getal (de
normfactor) kleiner dan 1. In omstandigheden met meer dan gemiddelde vervuiling wordt een
normfactor van groter dan 1 toegepast.
Vervuiling is meestal aan variatie onderhevig, afhankelijk van een groot aantal vervuilingsfactoren.
Vervuilingsfactoren zijn te onderscheiden in:
• Gebouwgebonden vervuilingsfactoren → behoren de interne en externe toestand van het
gebouw (lekkages). Een ander belangrijke factor is de functionaliteit van het gebouw en de aard
van de werkzaamheden die daar worden uitgevoerd. Bouwkundig en technisch onderhoud is
van grote invloed. De uitvoering van dat onderhoud leidt tot extra vervuiling en verstoring van
het reguliere schoonmaakwerk. Op langere termijn heeft zulk onderhoud een positief effect op
de vervuiling. Een niet structurele vervuilingsfactor zijn calamiteiten zoals lekkage als geval van
stormschade, vandalisme, achterstallig onderhoud.
• Gebruikersgebonden vervuilingsfactoren → behoren de gebruikersintensiteit en de cultuur van
gebruikersgroepen (woongedrag en motivatie). Daarbij gaat het niet alleen om bewoners maar
ook om bezoekers. Dit is van groot belang bij openbare gebouwen (bibliotheken en scholen)
Seizoensinvloeden behoren ook tot de structurele vervuilingsfactoren. Daarbij gaat het niet
alleen om economische maar ook om klimatologische seizoensfactoren.
Voorbeelden economische factoren → gebouwen met seizoenbepaalde gebruiks- of
bezettingpieken zoals scholen, fabrieken.
Klimatologische factoren zijn vooral van belang in openbare gebouwen met grote aantallen
bezoekers die afhankelijk zijn van de weersomstandigheden meer of minder vuil ‘naar binnen
, lopen’. Van niet structurele aard zijn incidenten zoals een incidentele receptie. Ten slotte kunnen
zich werkomstandigheden voordoen die een bijstelling van de normen nodig maken, zoals hoge
aan- en aflooptijden of verstoringen van werkzaamheden.
ZIE TABEL 9.1 BLZ 193
9.2.2 Tijdcalculatie op basis van elementen
Tijdcalculatie op basis van elementen → alle elementen in alle schoon te maken ruimten worden
geïnventariseerd. Deze manier is het meest nauwkeurig maar tegelijkertijd tijdrovend en dus
kostbaar. De methode wordt alleen toegepast in kleine gebouwen en in gevallen waarin een
nauwkeurige calculatie is vereist.
Berekeningswijze:
Aantal (stuks, m2, meter, eenheden) x tijdnorm x normfactor x frequentie= tijd in minuten per jaar.
9.2.3 Tijdcalculatie met behulp van productienormen
Tijdcalculatie met behulp van productienormen → deze methode geeft een grove schatting van de
benodigde tijd. Er wordt gebruikgemaakt van vierkante-meterprestaties (het aantal vierkante
meters dat door één schoonmaker per uur kan worden afgewerkt). Die normenprestaties worden
gebaseerd op ervaring en/of vergelijking met vergelijkbare omstandigheden.
Berekeningswijze:
Aantal m2 x vierkante-meterprestatie x frequentie per jaar x tarief x normfactor= kosten per jaar.
9.2.4 Tijdcalculatie met behulp van kengetallen
Tijdcalculatie met behulp van kengetallen → deze methode wordt vooral toegepast bij middelgrote
en grote gebouwen.
Kengetal = een per ruimtecategorie samengesteld gemiddelde op basis van een (steekproefsgewijze)
inventarisatie van het gebouw. Een kengetal geeft de benodigde uren per m2 per jaar voor een
bepaalde ruimtecategorie op basis van een schoonmaakprogramma. Om een kengetal te berekenen
worden per ruimtecategorie de schoon te maken elementen steekproefsgewijs geteld. Alle
handelingen worden voorzien van normtijden, frequenties en eventuele normfactoren. Per
handeling resulteert een tijd per m2. De tijden voor alle handelingen opgeteld leveren het kengetal
op. Vermenigvuldiging van het kengetal met het aantal m2 van een ruimte levert het aantal uren per
jaar op.
Berekeningswijze:
Aantal stuks, m2, m, eenheden x tijdnorm x normfactor x frequentie = tijd in minuten per jaar.
Calculatiebenaderingen:
1. Aantal m2 x kengetal x uurtarief x normfactor= kosten per jaar
2. Aantal m2 x vierkante- meterprestatie x frequentie per jaar x tarief x normfactor = kosten per jaar
3. Normtijd handeling x aantal m2 x frequentie per jaar x tarief x normfactor= kosten per jaar
Schoonmaakcalculatie in stappen:
1. Verzamelen van bouwtekeningen
2. Controleren of opzetten van de schoonmaak technische indeling door een ronde te doen door
het gebouw;
3. Overbrengen van de schoonmaak technische gegevens in een verzamelruimte-/calculatieblad;
4. Ontwikkelen van de kengetallen per werkprogramma van de diverse gelijkwaardige
ruimtesoorten met gelijkwaardige frequentiestelling. Deze kengetallen overbrengen naar een
verzamel ruimte-/calculatieblad;
Hoofdstuk 9 – schoonmaakbestedingen vanuit arbeidsperspectief
Grote schoonmaakbedrijven zijn voortdurend bezig met het uitbrengen van offertes en het maken
van calculaties. Daarnaast vinden hercalculaties plaats.
Hercalculaties → zijn calculaties die worden gemaakt voor bestaande opdrachtgevers. Zij zijn nodig
vanwege ingrijpende wijzigingen in het object (uitbreidingen, inkrimpingen, verbouwingen) of
vanwege veranderingen in de wensen van de opdrachtgever.
Een schoonmaakcalculatie bestaat uit een uren- en een prijscalculatie. Het resultaat van een
tijdcalculatie is de vaststelling van de hoeveelheid uren die nodig zijn voor de uitvoering en de
aansturing van bepaalde schoonmaakwerkzaamheden. De prijscalculatie levert de daarbij behorende
kosten op. Het maken van een schoonmaakcalculatie kan gepaard gaan met (subjectieve)
inschattingen en beoordelingen.
9.2 Tijdscalculatie
Voor de tijdcalculatie kunnen drie benaderingen worden onderscheiden:
• Tijdcalculatie gebaseerd op elementen;
• Tijdcalculatie gebaseerd op productienormen;
• Tijdcalculatie gebaseerd op kengetallen.
De meest nauwkeurige calculatie is op basis van telling en meting van alle schoon te maken
onderdelen van een gebouw, elementen genoemd. Dat is zeer tijdrovend en dus kostbaar. Sneller
methoden is werken met kengetallen. Er wordt gewerkt met schattingen van aantallen elementen,
eventueel op basis van een steekproefsgewijze inventarisatie.
9.2.1 Variatie in vervuiling
Bij een calculatie wordt meestal uitgegaan van standaardwaarden of normen. Normen zijn
gebaseerd op ervaringsgegevens onder ‘normale’ omstandigheden en bij een ‘normale’
werkprestatie. Normfactoren worden gebruikt om afwijkingen in de werkelijkheid te corrigeren. Een
normtijd wordt naar beneden bijgesteld in omstandigheden die qua vervuiling minder dan gemiddeld
worden ingeschat. De norm wordt bijgesteld door de norm te vermenigvuldigen met een getal (de
normfactor) kleiner dan 1. In omstandigheden met meer dan gemiddelde vervuiling wordt een
normfactor van groter dan 1 toegepast.
Vervuiling is meestal aan variatie onderhevig, afhankelijk van een groot aantal vervuilingsfactoren.
Vervuilingsfactoren zijn te onderscheiden in:
• Gebouwgebonden vervuilingsfactoren → behoren de interne en externe toestand van het
gebouw (lekkages). Een ander belangrijke factor is de functionaliteit van het gebouw en de aard
van de werkzaamheden die daar worden uitgevoerd. Bouwkundig en technisch onderhoud is
van grote invloed. De uitvoering van dat onderhoud leidt tot extra vervuiling en verstoring van
het reguliere schoonmaakwerk. Op langere termijn heeft zulk onderhoud een positief effect op
de vervuiling. Een niet structurele vervuilingsfactor zijn calamiteiten zoals lekkage als geval van
stormschade, vandalisme, achterstallig onderhoud.
• Gebruikersgebonden vervuilingsfactoren → behoren de gebruikersintensiteit en de cultuur van
gebruikersgroepen (woongedrag en motivatie). Daarbij gaat het niet alleen om bewoners maar
ook om bezoekers. Dit is van groot belang bij openbare gebouwen (bibliotheken en scholen)
Seizoensinvloeden behoren ook tot de structurele vervuilingsfactoren. Daarbij gaat het niet
alleen om economische maar ook om klimatologische seizoensfactoren.
Voorbeelden economische factoren → gebouwen met seizoenbepaalde gebruiks- of
bezettingpieken zoals scholen, fabrieken.
Klimatologische factoren zijn vooral van belang in openbare gebouwen met grote aantallen
bezoekers die afhankelijk zijn van de weersomstandigheden meer of minder vuil ‘naar binnen
, lopen’. Van niet structurele aard zijn incidenten zoals een incidentele receptie. Ten slotte kunnen
zich werkomstandigheden voordoen die een bijstelling van de normen nodig maken, zoals hoge
aan- en aflooptijden of verstoringen van werkzaamheden.
ZIE TABEL 9.1 BLZ 193
9.2.2 Tijdcalculatie op basis van elementen
Tijdcalculatie op basis van elementen → alle elementen in alle schoon te maken ruimten worden
geïnventariseerd. Deze manier is het meest nauwkeurig maar tegelijkertijd tijdrovend en dus
kostbaar. De methode wordt alleen toegepast in kleine gebouwen en in gevallen waarin een
nauwkeurige calculatie is vereist.
Berekeningswijze:
Aantal (stuks, m2, meter, eenheden) x tijdnorm x normfactor x frequentie= tijd in minuten per jaar.
9.2.3 Tijdcalculatie met behulp van productienormen
Tijdcalculatie met behulp van productienormen → deze methode geeft een grove schatting van de
benodigde tijd. Er wordt gebruikgemaakt van vierkante-meterprestaties (het aantal vierkante
meters dat door één schoonmaker per uur kan worden afgewerkt). Die normenprestaties worden
gebaseerd op ervaring en/of vergelijking met vergelijkbare omstandigheden.
Berekeningswijze:
Aantal m2 x vierkante-meterprestatie x frequentie per jaar x tarief x normfactor= kosten per jaar.
9.2.4 Tijdcalculatie met behulp van kengetallen
Tijdcalculatie met behulp van kengetallen → deze methode wordt vooral toegepast bij middelgrote
en grote gebouwen.
Kengetal = een per ruimtecategorie samengesteld gemiddelde op basis van een (steekproefsgewijze)
inventarisatie van het gebouw. Een kengetal geeft de benodigde uren per m2 per jaar voor een
bepaalde ruimtecategorie op basis van een schoonmaakprogramma. Om een kengetal te berekenen
worden per ruimtecategorie de schoon te maken elementen steekproefsgewijs geteld. Alle
handelingen worden voorzien van normtijden, frequenties en eventuele normfactoren. Per
handeling resulteert een tijd per m2. De tijden voor alle handelingen opgeteld leveren het kengetal
op. Vermenigvuldiging van het kengetal met het aantal m2 van een ruimte levert het aantal uren per
jaar op.
Berekeningswijze:
Aantal stuks, m2, m, eenheden x tijdnorm x normfactor x frequentie = tijd in minuten per jaar.
Calculatiebenaderingen:
1. Aantal m2 x kengetal x uurtarief x normfactor= kosten per jaar
2. Aantal m2 x vierkante- meterprestatie x frequentie per jaar x tarief x normfactor = kosten per jaar
3. Normtijd handeling x aantal m2 x frequentie per jaar x tarief x normfactor= kosten per jaar
Schoonmaakcalculatie in stappen:
1. Verzamelen van bouwtekeningen
2. Controleren of opzetten van de schoonmaak technische indeling door een ronde te doen door
het gebouw;
3. Overbrengen van de schoonmaak technische gegevens in een verzamelruimte-/calculatieblad;
4. Ontwikkelen van de kengetallen per werkprogramma van de diverse gelijkwaardige
ruimtesoorten met gelijkwaardige frequentiestelling. Deze kengetallen overbrengen naar een
verzamel ruimte-/calculatieblad;
