PLAN VAN AANPAK
Stappenplan als ondersteuning/vervolg voor de GLI
(Cool)
Paramedisch Centrum Stad van de Zon
Fysio en fitness
Bie, Sian de
610647
0
, Plan van aanpak
Stappenplan als ondersteuning/vervolg voor de GLI (Cool)
Paramedisch Centrum Stad van de Zon
Vanessa Fictoor
Inholland Haarlem
Sportkunde, aangepast sporten
Sian de Bie
610647
1
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................3
Context analyse..................................................................................................................................3
Organisatie analyse............................................................................................................................6
Koppeling tussen de opdrachtgever, het vraagstuk en de betrokkenen............................................8
Werkwijze.............................................................................................................................................10
Soort onderzoek...............................................................................................................................10
Dataverzameling...............................................................................................................................10
Aanpak..............................................................................................................................................12
Literatuuronderzoek.....................................................................................................................12
Expertinterview............................................................................................................................12
Deelnemer interviews..................................................................................................................12
Programma ontwerp....................................................................................................................12
Pilots.............................................................................................................................................13
Beroepsproduct............................................................................................................................13
Onderzoeksrapport.......................................................................................................................13
Verwacht(e) product(en)......................................................................................................................14
Systematische werkwijze..................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................17
Bijlage 1 Topic list expertinterview.......................................................................................................19
Bijlage 2 Concept evaluatieformulier pilots..........................................................................................21
Bijlage 3 Topic list GLI-deelnemer interviews.......................................................................................23
Bijlage 4 toestemmingsformulier.........................................................................................................24
2
, Inleiding
Context analyse
In 2019 had ruim 50% van de Nederlandse volwassen overgewicht en 14,7% leed aan obesitas (RIVM
et al., 2020). Overgewicht is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van chronische ziekten,
comorbiditeit of een verhoogd risico hierop. Het risico op ziekten wordt groter naarmate de BMI of
buikomtrek toeneemt. Voorbeelden van ziekten die samenhangen met overgewicht zijn diabetes
type 2, hart- en vaatziekten, verschillende soorten kanker, chronische rugpijn, artrose en
aandoeningen aan de ademhalingswegen, zoals astma (Erasmus Universiteit Rotterdam & van Veen,
2018). Zo hebben volwassenen met obesitas, vergeleken met mensen zonder overgewicht, 10 tot 20
keer meer kans op het krijgen van diabetes type 2. Ook hebben ze 2 tot 3 keer meer kans op hart- en
vaatziekten en gewrichtsaandoeningen en tot 2 keer zoveel kans op borstkanker en dikkedarmkanker
(Kenniscentrum Sport, Beck, & van Brussel-Visser, 2015). Op 1 januari 2019 had 57% van de
Nederlandse bevolking één of meer chronische aandoeningen (Nielen, Poos, & Gommer, 2021). De
aandoeningen met de hoogste ziekte last zijn coronaire hartziekten, beroerte, diabetes mellitus,
COPD en lonkanker. Van deze aandoeningen zijn coronaire hartziekten, beroerte, COPD en
longkanker ook verantwoordelijk voor veel verloren levensjaren door vroegtijdige sterfte, in
vergelijking met diabetes mellitus (Hilderink, Plasmans, Poos, Eysink, & Gijsen, 2020, p. 9). Dit zijn
tevens de aandoeningen die samenhangen met overgewicht en obesitas, zoals eerder is besproken.
Zowel overgewicht als chronische aandoeningen hebben een grote impact op het dagelijks leven.
Obesitas, ook wel beschreven als ernstig overgewicht, wordt sinds 1998 omschreven als een
chronische ziekte waarbij overmatig vet zich opstapelt in het lichaam. Obesitas gaat vrijwel altijd
gepaard met (gezondheids)klachten, net zoals bij andere chronische aandoeningen. Denk aan
suikerziekte, hart- en vaatziekten, maar ook artrose, pijn, vermoeidheid of depressie. Ook hebben
mensen met chronische aandoeningen, waaronder dus ook obesitas, vaak last van functionele
beperkingen in het dagelijks leven. Sommige activiteiten, zoals wandelen, trappenlopen of spelen
met de kinderen, kosten veel meer moeite dan vroeger door fysieke klachten of beperkingen
(Nederlandse Obesitas Kliniek, z.d.; Heijmans et al., 2015).
Overgewicht wordt veroorzaakt door een verstoorde energiebalans. De energiebalans is in evenwicht
als je energieverbruik gelijk is aan je energie inname via voeding. Indien je meer energie tot je neemt
dan de energie dat je verbruikt zal de overtollige energie in het lichaam worden opgeslagen in de
vorm van lichaamsvet. De manier waarop het lichaam omgaat met energieverbruik en energie-
inname hangt af van verschillende factoren, zoals sommige ziekten of medicijngebruik die tot
gewichtstoename kunnen veroorzaken. Denk ook aan erfelijke factoren, die invloed hebben op
lichaamsbouw en stofwisseling, omgevingsfactoren en psychologische factoren. Ondanks al deze
factoren is de belangrijkste oorzaak van overgewicht toch echt de verandering van onze manier van
leven. Door de nieuwe technische ontwikkelingen zijn we steeds minder gaan bewegen, terwijl het
aanbod aan eten, en dan vooral vetrijk eten, is toegenomen (Kenniscentrum Sport, Beck, & van
Brussel-Visser, 2015; Daansen, 2010, p. 23).
Naar aanleiding van de groeiende prevalentie van overgewicht, en de gevolgen hiervan, is de
gecombineerde leefstijlinterventie, ook wel de GLI, in het leven geroepen. Deze GLI bestaat uit drie
componenten namelijk: dieet, bewegen en gedragsverandering. Deze interventie wordt gezien als
het belangrijkste middel tegen overgewicht en obesitas en voor de preventie van aandoeningen die
hiermee gepaard kunnen gaan (van der Meer, Ligtenberg, & Staal, 2009).
3
Stappenplan als ondersteuning/vervolg voor de GLI
(Cool)
Paramedisch Centrum Stad van de Zon
Fysio en fitness
Bie, Sian de
610647
0
, Plan van aanpak
Stappenplan als ondersteuning/vervolg voor de GLI (Cool)
Paramedisch Centrum Stad van de Zon
Vanessa Fictoor
Inholland Haarlem
Sportkunde, aangepast sporten
Sian de Bie
610647
1
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................3
Context analyse..................................................................................................................................3
Organisatie analyse............................................................................................................................6
Koppeling tussen de opdrachtgever, het vraagstuk en de betrokkenen............................................8
Werkwijze.............................................................................................................................................10
Soort onderzoek...............................................................................................................................10
Dataverzameling...............................................................................................................................10
Aanpak..............................................................................................................................................12
Literatuuronderzoek.....................................................................................................................12
Expertinterview............................................................................................................................12
Deelnemer interviews..................................................................................................................12
Programma ontwerp....................................................................................................................12
Pilots.............................................................................................................................................13
Beroepsproduct............................................................................................................................13
Onderzoeksrapport.......................................................................................................................13
Verwacht(e) product(en)......................................................................................................................14
Systematische werkwijze..................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................17
Bijlage 1 Topic list expertinterview.......................................................................................................19
Bijlage 2 Concept evaluatieformulier pilots..........................................................................................21
Bijlage 3 Topic list GLI-deelnemer interviews.......................................................................................23
Bijlage 4 toestemmingsformulier.........................................................................................................24
2
, Inleiding
Context analyse
In 2019 had ruim 50% van de Nederlandse volwassen overgewicht en 14,7% leed aan obesitas (RIVM
et al., 2020). Overgewicht is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van chronische ziekten,
comorbiditeit of een verhoogd risico hierop. Het risico op ziekten wordt groter naarmate de BMI of
buikomtrek toeneemt. Voorbeelden van ziekten die samenhangen met overgewicht zijn diabetes
type 2, hart- en vaatziekten, verschillende soorten kanker, chronische rugpijn, artrose en
aandoeningen aan de ademhalingswegen, zoals astma (Erasmus Universiteit Rotterdam & van Veen,
2018). Zo hebben volwassenen met obesitas, vergeleken met mensen zonder overgewicht, 10 tot 20
keer meer kans op het krijgen van diabetes type 2. Ook hebben ze 2 tot 3 keer meer kans op hart- en
vaatziekten en gewrichtsaandoeningen en tot 2 keer zoveel kans op borstkanker en dikkedarmkanker
(Kenniscentrum Sport, Beck, & van Brussel-Visser, 2015). Op 1 januari 2019 had 57% van de
Nederlandse bevolking één of meer chronische aandoeningen (Nielen, Poos, & Gommer, 2021). De
aandoeningen met de hoogste ziekte last zijn coronaire hartziekten, beroerte, diabetes mellitus,
COPD en lonkanker. Van deze aandoeningen zijn coronaire hartziekten, beroerte, COPD en
longkanker ook verantwoordelijk voor veel verloren levensjaren door vroegtijdige sterfte, in
vergelijking met diabetes mellitus (Hilderink, Plasmans, Poos, Eysink, & Gijsen, 2020, p. 9). Dit zijn
tevens de aandoeningen die samenhangen met overgewicht en obesitas, zoals eerder is besproken.
Zowel overgewicht als chronische aandoeningen hebben een grote impact op het dagelijks leven.
Obesitas, ook wel beschreven als ernstig overgewicht, wordt sinds 1998 omschreven als een
chronische ziekte waarbij overmatig vet zich opstapelt in het lichaam. Obesitas gaat vrijwel altijd
gepaard met (gezondheids)klachten, net zoals bij andere chronische aandoeningen. Denk aan
suikerziekte, hart- en vaatziekten, maar ook artrose, pijn, vermoeidheid of depressie. Ook hebben
mensen met chronische aandoeningen, waaronder dus ook obesitas, vaak last van functionele
beperkingen in het dagelijks leven. Sommige activiteiten, zoals wandelen, trappenlopen of spelen
met de kinderen, kosten veel meer moeite dan vroeger door fysieke klachten of beperkingen
(Nederlandse Obesitas Kliniek, z.d.; Heijmans et al., 2015).
Overgewicht wordt veroorzaakt door een verstoorde energiebalans. De energiebalans is in evenwicht
als je energieverbruik gelijk is aan je energie inname via voeding. Indien je meer energie tot je neemt
dan de energie dat je verbruikt zal de overtollige energie in het lichaam worden opgeslagen in de
vorm van lichaamsvet. De manier waarop het lichaam omgaat met energieverbruik en energie-
inname hangt af van verschillende factoren, zoals sommige ziekten of medicijngebruik die tot
gewichtstoename kunnen veroorzaken. Denk ook aan erfelijke factoren, die invloed hebben op
lichaamsbouw en stofwisseling, omgevingsfactoren en psychologische factoren. Ondanks al deze
factoren is de belangrijkste oorzaak van overgewicht toch echt de verandering van onze manier van
leven. Door de nieuwe technische ontwikkelingen zijn we steeds minder gaan bewegen, terwijl het
aanbod aan eten, en dan vooral vetrijk eten, is toegenomen (Kenniscentrum Sport, Beck, & van
Brussel-Visser, 2015; Daansen, 2010, p. 23).
Naar aanleiding van de groeiende prevalentie van overgewicht, en de gevolgen hiervan, is de
gecombineerde leefstijlinterventie, ook wel de GLI, in het leven geroepen. Deze GLI bestaat uit drie
componenten namelijk: dieet, bewegen en gedragsverandering. Deze interventie wordt gezien als
het belangrijkste middel tegen overgewicht en obesitas en voor de preventie van aandoeningen die
hiermee gepaard kunnen gaan (van der Meer, Ligtenberg, & Staal, 2009).
3
