Afasie
Bastiaanse H1 Inleiding
Afasie is een verworven taalstoornis betreft gesproken en geschreven taal, veroorzaakt
door focaal hersenletsel dat ontstaan is nadat de taal verworven is. Hersengebieden die bij
taal betrokken zijn zijn beschadigd.
Kinderen die hersenletsel krijgen tijdens de periode van taalontwikkeling, bijvoorbeeld
traumatisch letsel door een verkeersongeluk (vaak externe oorzaken) hebben kinderafasie.
Necrose is het afsterven van hersencellen door te weinig zuurstof en glucose voor een
aantal minuten.
Diaschise: intacte hersengebieden functioneren niet meer door dat verbonden
hersengebieden afgestorven zijn.
Vier oorzaken van verworven hersenletsel:
1. Beroerte (cerebrovasculair accident, CVA): gevolg van beroerte is de verstoring
van de bloedvoorziening van de hersenen. Veroorzaakt door hersenbloeding,
trombose, embolie -> afsluiting van arterie door trombose/embolie wordt een
herseninfarct genoemd.
2. Trauma (contusio cerebri): verschil tussen open en gesloten schedelletsel, open
letsel verhoogt kans op complicaties. Vaak gaat dit gepaard met cognitieve
stoornissen.
3. Tumor: neemt ruimte in en drukt op gezond weefsel, als dit weefsel relevant is voor
taal, kan er afasie ontstaan.
4. Ontsteking: zoals meningitis of encefalitis -> kleine kans op taalstoornissen.
Hersenen bestaan uit 3 delen: grote hersenen (cerebrum), hersenstam (truncus cerebri) en
kleine hersenen (cerebellum).
Beide hemisferen (hersenhelften) bestaan uit 4 hersenkwabben: de frontaalkwab,
pariëtaalkwab, temporaalkwab en occipitaalkwab.
Over buitenkant hersenen, dunne laag grijze stof -> hersenschors (cortex cerebri) en met
daaronder witte stof.
Gekruiste afasie: als rechtshandig iemand (waar taal vaak gepresenteerd wordt in
linkerhersenhelft) afasie krijgt ten gevolge van een laesie in de rechterhemisfeer.
Subcorticale afasie: afasie ten gevolge van subcorticale laesie.
Functies van de linkerhemisfeer:
> motorische vaardigheden (motorische cortex) voor rechter lichaamshelft, afasiepatiënten
zijn daarom ook vaak verlamd aan de rechterkant van het lichaam en hebben
articulatiestoornissen.
> taal, gebied van broca speelt belangrijke rol bij representatie grammatica (daarvoor
moeten de aangrenzende gebieden ook intact zijn).
> auditieve analyse van taal in temporaalkwab. Bij een bilaterale laesie kunnen geluiden niet
meer herkend worden. Auditieve agnosie: het niet kunnen onderscheiden van geluiden
bijvoorbeeld het miauwen van een poes en het blaffen van een hond.
Bastiaanse H1 Inleiding
Afasie is een verworven taalstoornis betreft gesproken en geschreven taal, veroorzaakt
door focaal hersenletsel dat ontstaan is nadat de taal verworven is. Hersengebieden die bij
taal betrokken zijn zijn beschadigd.
Kinderen die hersenletsel krijgen tijdens de periode van taalontwikkeling, bijvoorbeeld
traumatisch letsel door een verkeersongeluk (vaak externe oorzaken) hebben kinderafasie.
Necrose is het afsterven van hersencellen door te weinig zuurstof en glucose voor een
aantal minuten.
Diaschise: intacte hersengebieden functioneren niet meer door dat verbonden
hersengebieden afgestorven zijn.
Vier oorzaken van verworven hersenletsel:
1. Beroerte (cerebrovasculair accident, CVA): gevolg van beroerte is de verstoring
van de bloedvoorziening van de hersenen. Veroorzaakt door hersenbloeding,
trombose, embolie -> afsluiting van arterie door trombose/embolie wordt een
herseninfarct genoemd.
2. Trauma (contusio cerebri): verschil tussen open en gesloten schedelletsel, open
letsel verhoogt kans op complicaties. Vaak gaat dit gepaard met cognitieve
stoornissen.
3. Tumor: neemt ruimte in en drukt op gezond weefsel, als dit weefsel relevant is voor
taal, kan er afasie ontstaan.
4. Ontsteking: zoals meningitis of encefalitis -> kleine kans op taalstoornissen.
Hersenen bestaan uit 3 delen: grote hersenen (cerebrum), hersenstam (truncus cerebri) en
kleine hersenen (cerebellum).
Beide hemisferen (hersenhelften) bestaan uit 4 hersenkwabben: de frontaalkwab,
pariëtaalkwab, temporaalkwab en occipitaalkwab.
Over buitenkant hersenen, dunne laag grijze stof -> hersenschors (cortex cerebri) en met
daaronder witte stof.
Gekruiste afasie: als rechtshandig iemand (waar taal vaak gepresenteerd wordt in
linkerhersenhelft) afasie krijgt ten gevolge van een laesie in de rechterhemisfeer.
Subcorticale afasie: afasie ten gevolge van subcorticale laesie.
Functies van de linkerhemisfeer:
> motorische vaardigheden (motorische cortex) voor rechter lichaamshelft, afasiepatiënten
zijn daarom ook vaak verlamd aan de rechterkant van het lichaam en hebben
articulatiestoornissen.
> taal, gebied van broca speelt belangrijke rol bij representatie grammatica (daarvoor
moeten de aangrenzende gebieden ook intact zijn).
> auditieve analyse van taal in temporaalkwab. Bij een bilaterale laesie kunnen geluiden niet
meer herkend worden. Auditieve agnosie: het niet kunnen onderscheiden van geluiden
bijvoorbeeld het miauwen van een poes en het blaffen van een hond.
