M&O Blok 1 – Psychologie
Doelstellingen
1. Je kunt beschrijven hoe vanuit 6 psychologische perspectieven onderzoek naar de mens is
gedaan en wat de toegevoegde waard van psychologische kennis voor FM kan zijn. (H1)
2. Je kunt beschrijven hoe een FM’er in de inrichting van de fysieke omgeving rekening houdt
met de ervaring van klanten en medewerkers. (H3, H6)
3. Je kunt beschrijven hoe er binnen FM rekening gehouden kan worden met leerprocessen en
de behoeften van medewerkers en verschillende klantgroepen. (H4, H9.2.4)
4. Je kunt beschrijven hoe mensen samenwerken in een team en voorbeelden geven van de
wijze waarop een FM’er medewerkers en klanten kan motiveren (H9, H11)
H1 Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie = Wetenschap van gedrag en mentale processen
1.1 Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie is een breed veld, met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de wetenschap
van gedrag en geestelijke processen.
3 soorten psychologen:
- Experimenteel doet onderzoek
- Docent psycholoog geeft les
- Toegepast psycholoog lost problemen van mensen op
Psychiatrie = Een medische specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale
stoornissen
Pseudopsychologie = Niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd
6 vaardigheden voor kritisch denken:
- Wat is de bron?
- Is de bewering redelijk of extreem?
- Wat is het bewijsmateriaal?
- Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias?
Bias = Een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van
persoonlijke ervaringen en waarden
- Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
- Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig
Emotionele bias = De neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in plaats
van op een rationele analyse van het bewijsmateriaal
Confirmation bias = (bevestigingsbias) de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te
negeren of te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel mee eens
bent
, 1.2 wat zijn de zes belangrijkste perspectieve van de psychologie?
1. Biologische perspectief
2. Cognitieve perspectief,
3. Behavioristische perspectief
4. Ontwikkelingsperspectief
5. Sociocultureel perspectief
6. De gehele persoon
Biologische perspectief = Het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het
functioneren van de genen, de hersenen en het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
- Oorzaken van gedrag en genetica
Cognitieve perspectief = Mentale processen, zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen
van informatieverwerking.
- Wat je denkt in je hoofd
Behavioristische perspectief = Invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit
de omgeving in plaats van innerlijke mentale processen
- Zichtbaar / waarneembaar gedrag
Ontwikkelingsperspectief = Onderscheidt zich door de nadruk op erfelijkheid en omgeving, en op
voorspelbare veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop
- Nature / nature
Sociocultureel perspectief = Legt de nadruk op het belang van sociale interactie, sociaal leren en een
cultreel perspectief
- Normen en waarden
De gehele persoon (whole person) = Draait om een globaal inzicht in de persoonlijkheid, waaronder
de psychodynamische psychologie, humanistische psychologie en psychologie van karaktertrekken
en temperament
- Onbewuste geest, aangeboren behoeften, unieke persoonlijkheidskenmerken
Introspectie = Beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen
Structuralisme = Basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te ontrafelen. Structuralisten
zochten de ‘elementen’ van de bewuste ervaring
Functionalisme = Stroming die meende dat psychische processen het beste begrepen kunnen
worden in het licht van hun adaptieve nut en functie
Behaviorisme = Een historische school die ernaar streefde om van de psychologie een objectieve
wetenschap te maken die zich alleen op gedrag richtte, niet op mentale processen
Psychologie van karaktertrekken en temperament = Een psychologische perspectief dat gedrag en
persoonlijkheid ziet als de producten van fundamentele psychologische kenmerken
Doelstellingen
1. Je kunt beschrijven hoe vanuit 6 psychologische perspectieven onderzoek naar de mens is
gedaan en wat de toegevoegde waard van psychologische kennis voor FM kan zijn. (H1)
2. Je kunt beschrijven hoe een FM’er in de inrichting van de fysieke omgeving rekening houdt
met de ervaring van klanten en medewerkers. (H3, H6)
3. Je kunt beschrijven hoe er binnen FM rekening gehouden kan worden met leerprocessen en
de behoeften van medewerkers en verschillende klantgroepen. (H4, H9.2.4)
4. Je kunt beschrijven hoe mensen samenwerken in een team en voorbeelden geven van de
wijze waarop een FM’er medewerkers en klanten kan motiveren (H9, H11)
H1 Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie = Wetenschap van gedrag en mentale processen
1.1 Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie is een breed veld, met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de wetenschap
van gedrag en geestelijke processen.
3 soorten psychologen:
- Experimenteel doet onderzoek
- Docent psycholoog geeft les
- Toegepast psycholoog lost problemen van mensen op
Psychiatrie = Een medische specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale
stoornissen
Pseudopsychologie = Niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd
6 vaardigheden voor kritisch denken:
- Wat is de bron?
- Is de bewering redelijk of extreem?
- Wat is het bewijsmateriaal?
- Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias?
Bias = Een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van
persoonlijke ervaringen en waarden
- Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
- Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig
Emotionele bias = De neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in plaats
van op een rationele analyse van het bewijsmateriaal
Confirmation bias = (bevestigingsbias) de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te
negeren of te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel mee eens
bent
, 1.2 wat zijn de zes belangrijkste perspectieve van de psychologie?
1. Biologische perspectief
2. Cognitieve perspectief,
3. Behavioristische perspectief
4. Ontwikkelingsperspectief
5. Sociocultureel perspectief
6. De gehele persoon
Biologische perspectief = Het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het
functioneren van de genen, de hersenen en het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
- Oorzaken van gedrag en genetica
Cognitieve perspectief = Mentale processen, zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen
van informatieverwerking.
- Wat je denkt in je hoofd
Behavioristische perspectief = Invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit
de omgeving in plaats van innerlijke mentale processen
- Zichtbaar / waarneembaar gedrag
Ontwikkelingsperspectief = Onderscheidt zich door de nadruk op erfelijkheid en omgeving, en op
voorspelbare veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop
- Nature / nature
Sociocultureel perspectief = Legt de nadruk op het belang van sociale interactie, sociaal leren en een
cultreel perspectief
- Normen en waarden
De gehele persoon (whole person) = Draait om een globaal inzicht in de persoonlijkheid, waaronder
de psychodynamische psychologie, humanistische psychologie en psychologie van karaktertrekken
en temperament
- Onbewuste geest, aangeboren behoeften, unieke persoonlijkheidskenmerken
Introspectie = Beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen
Structuralisme = Basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te ontrafelen. Structuralisten
zochten de ‘elementen’ van de bewuste ervaring
Functionalisme = Stroming die meende dat psychische processen het beste begrepen kunnen
worden in het licht van hun adaptieve nut en functie
Behaviorisme = Een historische school die ernaar streefde om van de psychologie een objectieve
wetenschap te maken die zich alleen op gedrag richtte, niet op mentale processen
Psychologie van karaktertrekken en temperament = Een psychologische perspectief dat gedrag en
persoonlijkheid ziet als de producten van fundamentele psychologische kenmerken
