Samenvatting Arbeidsrecht & Organisatiekunde MBO

Hoofdstuk 1 | Juridische constructies voor het verrichten van arbeid
Wat beschrijft het arbeidsrecht?
- De juridische verhouding tussen werknemer en werkgever

Arbeidsrecht = omvat alle regels, die van toepassing zijn op een arbeidsovereenkomst.
Er zijn vier juridische constructies (overeenkomsten in het arbeidsrecht)
1. Arbeidsovereenkomst
o Kenmerken [art. 7:160 BW]:
- Gezag (werkgever kan aanwijzingen geven en over de tijd waarop het
moet gebeuren)
- Arbeid door de werknemer
- Loon
- Werknemer en werkgever
2. Overeenkomst tot opdracht
o Kenmerken [art. 7:400 BW]
- Geen gezag, opdrachtnemer werkt zelfstandig
- Opdrachtnemer verricht niet-tastbare dienst
- Inspanningsverbintenis (zoals een arts, tandarts etc)
- Opdrachtgever en opdrachtnemer
3. Overeenkomst tot aanneming van werk
o Kenmerken [art. 7:750 BW]
- Geen gezag, aannemer werkt zelfstandig
- Aannemer maakt tastbare product
- Resultaatsverbintenis (zoals een timmer, metselaar etc)
- Opdrachtgever en aannemer
4. Zelfstandige Zonder Personeel (zzp’er)
o Kenmerken:
- Geen personeel
- Zelfstandig
- Verricht werk dat normaal gesproken meestal in dienstverband wordt
verricht
De hoofd wettelijke regels wanneer je een arbeidsovereenkomst sluit is dat:
- Je recht hebt op minstens het minimumloon
- Verplicht verzekerd voor de WW-verzekeringen
- Ontslagbescherming

Aanstelling als ambtenaar = werknemer van de overheid wordt ambtenaar genoemd en een
ambtenaar heeft een andere juridische positie, maar zijn feitelijke positie (salaris,
vakantiedagen en sociale zekerheid) lijkt op die van een werknemer uit een
arbeidsovereenkomst.
 Is verplicht om een eed of belofte af te leggen
o Verschil is dat een eed vanuit je geloof is en een belofte is vanuit jezelf.
 Verbod om nevenwerkzaamheden te verrichten als daardoor de goede vervulling
van zijn functie in gevaar komt
 Rechtspositie van de ambtenaar is geregeld in de ambtenarenwet
o Kenmerken [ambtenarenwet 2017]:
- Gezag
- Arbeid door ambtenaar persoonlijk verrichten
- Loon
- Bestuursorgaan en ambtenaar

,Belang van een arbeidsovereenkomst
Als er een arbeidsovereenkomst is gesloten, dan geldt automatisch een aantal wettelijke
regels:
 Werknemer heeft recht op minstens het minimumloon
 Werknemer is verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen
 Werknemer heeft recht op vakantietoeslag
 Werknemer heeft ontslagbescherming

Hoofdstuk 2 | Hoe verloopt de sollicitatieperiode?
Bij een sollicitatieperiode kiest de werkgever de persoon uit die hij of zij het meest geschikt
vindt voor de functie waar hij of zij op dat moment naar zoekt.

Een werkgever mag een aantal dingen NIET doen tijdens de sollicitatieperiode
o Onderscheiden op basis van huidskleur, seksualiteit, afkomst, leeftijd of
geslacht
o Vragen naar dingen die niet relevant zijn voor de functie

De NVP geeft een aantal basisregels voor een eerlijke/zorgvuldige sollicitatieprocedure en dat
zijn:
- Een eerlijke kans om een aanstelling te maken
- Werkgevers moeten de sollicitanten volledig informeren over de functie
- Er mogen alleen vragen gesteld worden die te maken hebben met de functie
- Sollicitanten moeten eerlijke en volledige informatie geven
- Met de gegevens moet zorgvuldig mee omgegaan worden

Op grond van de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB) mag de werkgever niet
discrimeneren.

Er zijn twee verschillende onderscheiden die een werkgever kan doen
- Directe onderscheid
o Onderscheid maken op basis van leeftijd, geslacht of andere dingen
o Tenzij:
 Positieve discriminatie
 Functie-eis
 Identiteit
- Indirecte onderscheid
o Gaat om functie-eisen die langs een omweg toch een verboden onderscheid
maken (soms is het wel toegestaan)

College voor de rechten van de mens = zij doen onderzoek wanneer iemand aangeeft dat die
ongelijk is behandeld bij een bedrijf en zij kunnen een oordeel geven of dit daadwerkelijk zo
is.

Zijn medische keuringen toegestaan?
- Ze zijn niet toegestaan, maar er zijn natuurlijk wel uitzonderingen. Het is alleen
toegestaan als er voor de functie bijzondere medische eisen gelden. Bijv. bij een
chirurg is het belangrijk dat die geen problemen heeft met zijn ogen of handen en bij
een piloot is het belangrijk dat zijn ogen gezond zijn.

, Hoofdstuk 3 | De arbeidsovereenkomst
De rechten (minimumloon, vakantietoeslag en ontslagbescherming) die een werknemer heeft
gelden niet als er werk wordt uitgevoerd op basis van een overeenkomst tot opdracht of
overeenkomst tot het aannemen van werk.

Een werkgever kan te laat zijn met het uitbetalen van loon. Het kost hem/haar nog geen geld
voor de eerste drie dagen, maar na deze drie dagen heeft de werknemer recht op verhoging
van loon als vertragingsschade [art. 7:625 BW].
- Op de vierde tot en met de achtste dag is er een verhoging van 5% per dag, daarna
komt er iedere dag 1% bij. Maximum aan verhoging is 50%

Er zijn in een paar gevallen dat de werkgever het loon moet doorbetalen:
 Vakantiedag (werknemer heeft recht op 20 dagen vakantie als die fulltime werkt)
 Ziekte tot 2 jaar (werkgever is verplicht om ministens 70% van het loon door te
betalen)
 Kortdurend verlof
 Gebrek aan werk door een normaal bedrijfsrisico

Er zijn in twee soorten arbeidsovereenkomsten
1. Contract voor bepaalde tijd/tijdelijk contract = heeft een einddatum
2. Contract voor onbepaalde tijd/vast contract

Maar hoe kun je als werknemer bewijzen dat je werk verricht op basis van een
arbeidsovereenkomst?
- Art. 7:610 lid 1a BW
o Je hebt gewerkt voor drie maanden achter elkaar
o Iedere week of ten minste 20 uur per maandag
o Arbeid verricht voor hetzelfde bedrijf
 Dan is er een rechtsvermoeden van het bestaan van een
arbeidsovereenkomst.