Samenvattingen Belastingrecht
1
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Praktisch Belastingrecht.....................................................................................................4
Hoofdstuk 2 Praktisch Belastingrecht.....................................................................................................6
Aantekeningen GRC week 2..................................................................................................................14
Hoofdstuk 4 Praktisch Belastingrecht...................................................................................................15
Aantekeningen GRC week 3..................................................................................................................22
Hoofdstuk 5 Praktisch Belastingrecht...................................................................................................23
Aantekeningen GRC week 4..................................................................................................................31
Aantekeningen GRC week 5..................................................................................................................33
Aantekeningen GRC week 6..................................................................................................................35
Hoofdstuk 10 Praktisch Belastingrecht.................................................................................................36
2
,Week 1
De regels van het formele belastingrecht zorgen ervoor dat de daadwerkelijk verschuldigde belasting
op tijd betaald wordt. Belastingrecht maakt onderdeel uit van het publiekrecht. Formeel
belastingrecht wordt geregeld in de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen, afgekort de AWR. De
AWR is een algemene overkoepelende wet die geldt voor de Belastingdienst.
Woonplaats
De AWR geeft ten eerste een algemeen woonplaatsbegrip. Waar iemand woont, wordt naar de
omstandigheden beoordeeld. Bij natuurlijke personen gaat het om het centrum van de persoonlijke
belangen, bij rechtspersonen om de plaats van feitelijke leiding of waar de beslissingen feitelijk
genomen worden (in geval van tussenschuiven van stromannen).
Het GBA-adres of statutaire vestigingsplaats doen bijna niet ter zake. Verhuizen naar een
belastingparadijs is toegestaan, maar iemand moet ook echt verhuisd zijn, en zich niet alleen daar
inschrijven. Door deze brede bepaling met ruime omschrijving kunnen belastingvluchten naar
belastingparadijzen makkelijk worden tegengegaan.
De aangifte
De AWR bepaalt dat iedere belastingplichtige een aangifte biljet “duidelijk en zonder voorbehoud”
moet invullen. De eis om dit naar waarheid te doen wordt niet gesteld! Een andere bepaling schrijft
voor dat een belastingplichtige die geen aangiftebiljet heeft gekregen, daar zelf om moet vragen.
Wanneer iemand geen of onjuiste aangifte doet, kan de inspecteur van de aangifte afwijken. Dit
dient hij wel mede te delen zodat de belastingplichtige tegenbewijs kan aanvoeren. Aannemelijk
maken is hier voldoende, wat minder zwaar is dan de bewijslast in het civiele recht.
De aanslag
Daarnaast schrijft de AWR precies voor hoe en wanneer een aanslag moet worden opgemaakt en aan
welke eisen deze moet voldoen. De wet geeft verder eisen voor naheffing en navordering. Zo geldt
onder andere de eis van het nieuwe feit, maar kan een duidelijke vergissing van de kant van de
Belastingdienst geen beletsel zijn voor naheffing of navordering (bijvoorbeeld een nul te weinig op de
aanslag).
Sancties
Ook geeft de wet een aantal administratieve en strafrechtelijke sancties. Voor lichtere misstappen
(zoals het te laat inleveren van de aangifte) kan een administratieve verzuimboete worden opgelegd.
Voor zwaardere vergrijpen (het opzettelijk niet aangeven van inkomsten) wordt een vergrijpboete
opgelegd, die als percentage van de te weinig geheven belasting wordt berekend en tot 100% kan
oplopen. Als er zeer ernstige fraude is gepleegd, kan het OM overgaan tot strafvordering op aangifte
van de fiscus. Hier geldt wel het ‘una via’ beginsel: heeft de fiscus voor de weg van het strafrecht
gekozen dan mag men niet overgaan op een bestuursrechtelijke procedure, en andersom.
Deugdelijke administratie
Tenslotte kent artikel 47 AWR nog een sanctie voor onder andere het niet voeren van een
deugdelijke administratie: omkering van de bewijslast. In zulke gevallen moet de belastingplichtige
niet meer aannemelijk maken, maar onherroepelijk bewijzen dat hij gelijk heeft en niet de
inspecteur. Aangezien dit slechts kan met een deugdelijke administratie is dit vrijwel onmogelijk, en
wordt desbetreffende bedrijf of ondernemer gedwongen haar boekhouding op tafel te leggen.
3
, Hoofdstuk 1 Praktisch Belastingrecht
Twee functies van belastingen:
- Budgettaire functie (fiscaal doel). De belastingopbrengst draagt bij aan de financiering van de
collectieve goederen en diensten.
- Instrumentele functie (niet-fiscaal doel). Hierbij is niet het vullen van de staatskas het doel,
maar worden er andere doelen nagestreefd.
Heffingen kunnen we onderscheiden in:
- Belastingen: verplichte bijdrage door burgers waar geen tegenprestatie tegenover staat.
- Retributies: vergoedingen die een burger moet betalen voor diensten die hij van de overheid
afneemt. Hier staat wel een tegenprestatie tegenover (rijbewijs, paspoort, bouwvergunning).
In iedere belastingwet staan de volgende onderdelen:
1. Het subject van heffing, dit is degene die de belasting verschuldigd is.
2. Het object van heffing, het bedrag waarover de belasting verschuldigd is.
3. De wijze van heffing, op welke manier de belasting verschuldigd is.
4. Het verschuldigde tarief of bedrag.
Fiscaal jargon:
- Nagenoeg geheel ≥ 90% - In belangrijke mate ≥ 30%
- Hoofdzakelijk ≥ 70% - Bijkomstig ≤ 10%
- Grotendeels ≥ 50%
Soorten belastingen:
Direct ↔ indirect
Directe belastingen: de belasting wordt geheven bij degene die de belasting moet betalen (LB en IB).
Indirecte belastingen: degene bij wie de belasting wordt geheven, zal deze doorberekenen aan een
ander (OB).
Tijdstip ↔ tijdvak
Tijdvakbelasting: de verschuldigde belasting die in de loop van een tijdvak is ontstaan, moet na
afloop van dit tijdvak worden afgedragen of voldaan. Moet binnen één maand na het einde van het
tijdvak voldaan of afgedragen worden (IB, LB, OB).
Tijdstipbelasting: belastingheffingen die betrekking hebben op een gebeurtenis op een bepaald
tijdstip. Binnen één maand na het tijdstip moet de aangifte een betaling zijn gedaan
(dividendbelasting, overdrachtsbelasting en kansspelbelasting).
Aanslag ↔ aangifte
Bij een aanslagbelasting stelt de inspecteur de verschuldigde belasting vast nadat de
belastingplichtige de aangifte heeft gedaan. Als de belastingplichtige zijn aanslag niet indient dan
schat de inspecteur zelf het inkomen (aanslag ambtshalve). Vaak wordt er eerst een voorlopige
aanslag opgelegd, dan wordt de definitieve verschuldigde belasting berekend en moet het verschil
tussen de voorlopige aanslag en definitieve aanslag worden voldaan of krijgt hij terug. (IB en VPB).
Bij een aangiftebelasting moet de belastingplichtige zelf de verschuldigde belasting berekenen en
draagt dit af. Hij krijgt dus geen aanslag. De inspecteur bemoeit zich hier niet mee. (LB,
dividendbelasting en OB). Aangiftebelastingen worden weer onderverdeeld in:
- Voldoeningsbelastingen: men is de belasting zelf verschuldigd (OB)
- Afdrachtsbelastingen: degene die de belasting afdraagt is iemand anders dan degene die de
belasting verschuldigd is (LB en dividendbelasting).
4
1
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Praktisch Belastingrecht.....................................................................................................4
Hoofdstuk 2 Praktisch Belastingrecht.....................................................................................................6
Aantekeningen GRC week 2..................................................................................................................14
Hoofdstuk 4 Praktisch Belastingrecht...................................................................................................15
Aantekeningen GRC week 3..................................................................................................................22
Hoofdstuk 5 Praktisch Belastingrecht...................................................................................................23
Aantekeningen GRC week 4..................................................................................................................31
Aantekeningen GRC week 5..................................................................................................................33
Aantekeningen GRC week 6..................................................................................................................35
Hoofdstuk 10 Praktisch Belastingrecht.................................................................................................36
2
,Week 1
De regels van het formele belastingrecht zorgen ervoor dat de daadwerkelijk verschuldigde belasting
op tijd betaald wordt. Belastingrecht maakt onderdeel uit van het publiekrecht. Formeel
belastingrecht wordt geregeld in de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen, afgekort de AWR. De
AWR is een algemene overkoepelende wet die geldt voor de Belastingdienst.
Woonplaats
De AWR geeft ten eerste een algemeen woonplaatsbegrip. Waar iemand woont, wordt naar de
omstandigheden beoordeeld. Bij natuurlijke personen gaat het om het centrum van de persoonlijke
belangen, bij rechtspersonen om de plaats van feitelijke leiding of waar de beslissingen feitelijk
genomen worden (in geval van tussenschuiven van stromannen).
Het GBA-adres of statutaire vestigingsplaats doen bijna niet ter zake. Verhuizen naar een
belastingparadijs is toegestaan, maar iemand moet ook echt verhuisd zijn, en zich niet alleen daar
inschrijven. Door deze brede bepaling met ruime omschrijving kunnen belastingvluchten naar
belastingparadijzen makkelijk worden tegengegaan.
De aangifte
De AWR bepaalt dat iedere belastingplichtige een aangifte biljet “duidelijk en zonder voorbehoud”
moet invullen. De eis om dit naar waarheid te doen wordt niet gesteld! Een andere bepaling schrijft
voor dat een belastingplichtige die geen aangiftebiljet heeft gekregen, daar zelf om moet vragen.
Wanneer iemand geen of onjuiste aangifte doet, kan de inspecteur van de aangifte afwijken. Dit
dient hij wel mede te delen zodat de belastingplichtige tegenbewijs kan aanvoeren. Aannemelijk
maken is hier voldoende, wat minder zwaar is dan de bewijslast in het civiele recht.
De aanslag
Daarnaast schrijft de AWR precies voor hoe en wanneer een aanslag moet worden opgemaakt en aan
welke eisen deze moet voldoen. De wet geeft verder eisen voor naheffing en navordering. Zo geldt
onder andere de eis van het nieuwe feit, maar kan een duidelijke vergissing van de kant van de
Belastingdienst geen beletsel zijn voor naheffing of navordering (bijvoorbeeld een nul te weinig op de
aanslag).
Sancties
Ook geeft de wet een aantal administratieve en strafrechtelijke sancties. Voor lichtere misstappen
(zoals het te laat inleveren van de aangifte) kan een administratieve verzuimboete worden opgelegd.
Voor zwaardere vergrijpen (het opzettelijk niet aangeven van inkomsten) wordt een vergrijpboete
opgelegd, die als percentage van de te weinig geheven belasting wordt berekend en tot 100% kan
oplopen. Als er zeer ernstige fraude is gepleegd, kan het OM overgaan tot strafvordering op aangifte
van de fiscus. Hier geldt wel het ‘una via’ beginsel: heeft de fiscus voor de weg van het strafrecht
gekozen dan mag men niet overgaan op een bestuursrechtelijke procedure, en andersom.
Deugdelijke administratie
Tenslotte kent artikel 47 AWR nog een sanctie voor onder andere het niet voeren van een
deugdelijke administratie: omkering van de bewijslast. In zulke gevallen moet de belastingplichtige
niet meer aannemelijk maken, maar onherroepelijk bewijzen dat hij gelijk heeft en niet de
inspecteur. Aangezien dit slechts kan met een deugdelijke administratie is dit vrijwel onmogelijk, en
wordt desbetreffende bedrijf of ondernemer gedwongen haar boekhouding op tafel te leggen.
3
, Hoofdstuk 1 Praktisch Belastingrecht
Twee functies van belastingen:
- Budgettaire functie (fiscaal doel). De belastingopbrengst draagt bij aan de financiering van de
collectieve goederen en diensten.
- Instrumentele functie (niet-fiscaal doel). Hierbij is niet het vullen van de staatskas het doel,
maar worden er andere doelen nagestreefd.
Heffingen kunnen we onderscheiden in:
- Belastingen: verplichte bijdrage door burgers waar geen tegenprestatie tegenover staat.
- Retributies: vergoedingen die een burger moet betalen voor diensten die hij van de overheid
afneemt. Hier staat wel een tegenprestatie tegenover (rijbewijs, paspoort, bouwvergunning).
In iedere belastingwet staan de volgende onderdelen:
1. Het subject van heffing, dit is degene die de belasting verschuldigd is.
2. Het object van heffing, het bedrag waarover de belasting verschuldigd is.
3. De wijze van heffing, op welke manier de belasting verschuldigd is.
4. Het verschuldigde tarief of bedrag.
Fiscaal jargon:
- Nagenoeg geheel ≥ 90% - In belangrijke mate ≥ 30%
- Hoofdzakelijk ≥ 70% - Bijkomstig ≤ 10%
- Grotendeels ≥ 50%
Soorten belastingen:
Direct ↔ indirect
Directe belastingen: de belasting wordt geheven bij degene die de belasting moet betalen (LB en IB).
Indirecte belastingen: degene bij wie de belasting wordt geheven, zal deze doorberekenen aan een
ander (OB).
Tijdstip ↔ tijdvak
Tijdvakbelasting: de verschuldigde belasting die in de loop van een tijdvak is ontstaan, moet na
afloop van dit tijdvak worden afgedragen of voldaan. Moet binnen één maand na het einde van het
tijdvak voldaan of afgedragen worden (IB, LB, OB).
Tijdstipbelasting: belastingheffingen die betrekking hebben op een gebeurtenis op een bepaald
tijdstip. Binnen één maand na het tijdstip moet de aangifte een betaling zijn gedaan
(dividendbelasting, overdrachtsbelasting en kansspelbelasting).
Aanslag ↔ aangifte
Bij een aanslagbelasting stelt de inspecteur de verschuldigde belasting vast nadat de
belastingplichtige de aangifte heeft gedaan. Als de belastingplichtige zijn aanslag niet indient dan
schat de inspecteur zelf het inkomen (aanslag ambtshalve). Vaak wordt er eerst een voorlopige
aanslag opgelegd, dan wordt de definitieve verschuldigde belasting berekend en moet het verschil
tussen de voorlopige aanslag en definitieve aanslag worden voldaan of krijgt hij terug. (IB en VPB).
Bij een aangiftebelasting moet de belastingplichtige zelf de verschuldigde belasting berekenen en
draagt dit af. Hij krijgt dus geen aanslag. De inspecteur bemoeit zich hier niet mee. (LB,
dividendbelasting en OB). Aangiftebelastingen worden weer onderverdeeld in:
- Voldoeningsbelastingen: men is de belasting zelf verschuldigd (OB)
- Afdrachtsbelastingen: degene die de belasting afdraagt is iemand anders dan degene die de
belasting verschuldigd is (LB en dividendbelasting).
4
