Samenvatting Trainingsleer
H0: Inhoudsopgave
Basis vd inspanningsfysiologie:
1. Van neuronen tot de periferie
2. Van cardiopulmonaal tot het neuro-endocrien systeem
Toegepaste inspanningsfysiologie
1. Fysiologische aanpassingen aan sterkte en uithoudingsvermogen
2. Fysiologische aanpassingen aan training: kinderen en vrouwen
- Vrouwen bv apart vanwege zwangerschap en veranderende populatie in de sport
Versch fysiologische systemen:
- Musculoskeletaal
- Pulmonair/respiratoir
- Neuro-endocrien
→ in relatie met inspanning: uithouding, F, snelheid, periodisering
H1: Basis vd inspanningsfysiologie: ‘van neuronen tot de periferie’
Kernvragen
- Hoe starten de hersenen spieractiviteit?
- Welke substraten gebruiken we tijdens sport om E op te wekken?
o E nodig om alle actieve systemen te blijven aansturen (spiercontractie, transport, Na-Ka-
pomp, …)
Dwarsdoorsnede
Witte materie = binnenkant
→ bevat neuronen: axonen met myelineschede
voor snellere signaaloverdracht tss cellen
Grijze materie = buitenkant
→ bevat neuronenkernen, neuronenclusters:
dendrieten
!! voor infoverwerking: sensorisch, motor, cognit
Corpus callosum: verbinding tss de 2 hersenhelften
Door FA→hersenvolume aanpassen
Ziek/blessure→directe impact op hersenen-spieren
1
,2
,Actiepotentiaal
a) Rust
b) Actiepotentiaal = verandering in –
Hoe plant een elektrisch signaal zich voort door een zenuwcel?
en + (E voor nodig, °in celkern neuron)
= AP in een neuron
c) Actiepotentiaal wordt doorgegeven
Fasen ve AP:
Rustpotentiaal (-70 mV)
- In rust is de binnenkant vd cel negatiever dan de buitenkant
- De Na+/K+ pomp stuurt meer Na+ buiten de cel en meer K+ binnen de cel → handhaaft deze lading
Drempelwaarde (-55 mV)
- Stimulus → enkele Na+ kanalen openen DUS Na+ stroomt snel de cel binnen → °depolarisatie
membraan
- Als drempelwaarde = - 55 mV bereikt, DAN °AP
Depolarisatie (tt +40 mV)
- Alle Na+ kanalen openen DUS snelle Na+ instroom → snelle stijging membraanpotentiaal nr +40 mV
Repolarisatie
- Na+ kanalen sluiten, K+ kanalen openen → K+ verlaat cel DUS binnenkant w terug negatiever
Hyperpolarisatie (-80 mV)
- K+ blijft kort de cel verlaten DUS membraanpotentiaal daalt kort onder -70 mV → °refractaire periode:
voorkomt dat het neuron direct opnieuw vuurt (hier kan nooit een nieuw AP°!!)
Terug nr rustpoptentiaal (-70 mV)
- Na+/K+ pomp herstelt de ionenbalans en brengt de cel terug nr rustpotentiaal
→ proces essentieel voor zenuwimpulsen en spiercontractie
3
, Hersengebieden en functies
Temporale lob:
- Gehoor
- Gezichtsherkenning
- Taalbegrip
- Geheugen
- Emotie
Frontale lob:
- Geur
- Spraak
- Concentratie-planning-probleemoplossend denken
- Besluitvorming en impulsbeheersing
- Beweging
o Motorische cortex (onderdeel v frontale lob):
▪ Stuurt vrijwillige bew aan dr signalen nr de spieren te sturen via het ruggenmerg
Parietale lob:
- Ruimtelijk inzicht en oriëntatie
- Proprioceptie
- Sensorische infoverwerking (aanraking, T°, pijn)
▪ Verwerking tastzin-druk-pijn-T°
▪ Proprioceptie
Occipitale lob:
- Visuele infoverwerking
- Object-en kleurherkenning
- Dieptewaarneming
- Bew waarnemen
Cerebellum (Kleine hersenen):
- Coördinatie en precisie v bew
- Evenwicht en houding
- Motorisch leren
- Aanpassing bew obv sensorische FB
→ fijnere motoriek
MRI = kijkt nr witte materie
EEG (elektro-encefalogram) = kijkt nr elektrische activiteit vd hersenen
Opm: effect covid (of ziekte) op hersenen
→ vermindert diameter en vezeldichtheid vd witte materie
4
H0: Inhoudsopgave
Basis vd inspanningsfysiologie:
1. Van neuronen tot de periferie
2. Van cardiopulmonaal tot het neuro-endocrien systeem
Toegepaste inspanningsfysiologie
1. Fysiologische aanpassingen aan sterkte en uithoudingsvermogen
2. Fysiologische aanpassingen aan training: kinderen en vrouwen
- Vrouwen bv apart vanwege zwangerschap en veranderende populatie in de sport
Versch fysiologische systemen:
- Musculoskeletaal
- Pulmonair/respiratoir
- Neuro-endocrien
→ in relatie met inspanning: uithouding, F, snelheid, periodisering
H1: Basis vd inspanningsfysiologie: ‘van neuronen tot de periferie’
Kernvragen
- Hoe starten de hersenen spieractiviteit?
- Welke substraten gebruiken we tijdens sport om E op te wekken?
o E nodig om alle actieve systemen te blijven aansturen (spiercontractie, transport, Na-Ka-
pomp, …)
Dwarsdoorsnede
Witte materie = binnenkant
→ bevat neuronen: axonen met myelineschede
voor snellere signaaloverdracht tss cellen
Grijze materie = buitenkant
→ bevat neuronenkernen, neuronenclusters:
dendrieten
!! voor infoverwerking: sensorisch, motor, cognit
Corpus callosum: verbinding tss de 2 hersenhelften
Door FA→hersenvolume aanpassen
Ziek/blessure→directe impact op hersenen-spieren
1
,2
,Actiepotentiaal
a) Rust
b) Actiepotentiaal = verandering in –
Hoe plant een elektrisch signaal zich voort door een zenuwcel?
en + (E voor nodig, °in celkern neuron)
= AP in een neuron
c) Actiepotentiaal wordt doorgegeven
Fasen ve AP:
Rustpotentiaal (-70 mV)
- In rust is de binnenkant vd cel negatiever dan de buitenkant
- De Na+/K+ pomp stuurt meer Na+ buiten de cel en meer K+ binnen de cel → handhaaft deze lading
Drempelwaarde (-55 mV)
- Stimulus → enkele Na+ kanalen openen DUS Na+ stroomt snel de cel binnen → °depolarisatie
membraan
- Als drempelwaarde = - 55 mV bereikt, DAN °AP
Depolarisatie (tt +40 mV)
- Alle Na+ kanalen openen DUS snelle Na+ instroom → snelle stijging membraanpotentiaal nr +40 mV
Repolarisatie
- Na+ kanalen sluiten, K+ kanalen openen → K+ verlaat cel DUS binnenkant w terug negatiever
Hyperpolarisatie (-80 mV)
- K+ blijft kort de cel verlaten DUS membraanpotentiaal daalt kort onder -70 mV → °refractaire periode:
voorkomt dat het neuron direct opnieuw vuurt (hier kan nooit een nieuw AP°!!)
Terug nr rustpoptentiaal (-70 mV)
- Na+/K+ pomp herstelt de ionenbalans en brengt de cel terug nr rustpotentiaal
→ proces essentieel voor zenuwimpulsen en spiercontractie
3
, Hersengebieden en functies
Temporale lob:
- Gehoor
- Gezichtsherkenning
- Taalbegrip
- Geheugen
- Emotie
Frontale lob:
- Geur
- Spraak
- Concentratie-planning-probleemoplossend denken
- Besluitvorming en impulsbeheersing
- Beweging
o Motorische cortex (onderdeel v frontale lob):
▪ Stuurt vrijwillige bew aan dr signalen nr de spieren te sturen via het ruggenmerg
Parietale lob:
- Ruimtelijk inzicht en oriëntatie
- Proprioceptie
- Sensorische infoverwerking (aanraking, T°, pijn)
▪ Verwerking tastzin-druk-pijn-T°
▪ Proprioceptie
Occipitale lob:
- Visuele infoverwerking
- Object-en kleurherkenning
- Dieptewaarneming
- Bew waarnemen
Cerebellum (Kleine hersenen):
- Coördinatie en precisie v bew
- Evenwicht en houding
- Motorisch leren
- Aanpassing bew obv sensorische FB
→ fijnere motoriek
MRI = kijkt nr witte materie
EEG (elektro-encefalogram) = kijkt nr elektrische activiteit vd hersenen
Opm: effect covid (of ziekte) op hersenen
→ vermindert diameter en vezeldichtheid vd witte materie
4