Samenvatting PPD 1: sociaal communicatieve vaardigheden

Sociaal communicatieve vaardigheden

1) Communicatie: basismodel
Wat is communicatie?
 Uitwisseling van informatie tussen 2 levende wezens
o Over feiten
o Over situaties & gebeurtenissen
o Over gedachten, meningen & emoties

Levende wezend wissel bijna continu informatie met elkaar uit
 Communicatie is dus zeer breed

Het basis model:




De zender = de persoon die informatie wil doorgeven
De ontvanger = de persoon die informatie krijgt

De zender gaat zijn informatie coderen = woorden, gebaren, spreektoon,
spreekvolume, … kiezen om de boodschap vertelbaar te krijgen naar de ontvanger
Daarna kiest de zender een kanaal via welke weg hij wil communiceren met de
ontvanger
Kanaal = gsm, mail, sociale media, face-to-face gespek, maar kan ook met bloemen
Wanneer de ontvanger het signaal van de zender ontvangt via het gekozen kanaal, dan
gaat hij de signalen gaan decoderen in een bericht. Eigenlijk gaat hij er een
interpretatie aan geven om in eigen woorden te vertalen wat de zender bedoelt
Feedback = reactie die de ontvanger op het bericht terugstuurt naar de zender
het kan een antwoord zijn maar ook evengoed een stilte
! Het model werkt langs beide kanten !
Het proces loopt niet altijd vlekkeloos: er kan een ruis optreden die ervoor zorgt dat
de boodschap anders wordt ontvangen.

,2) Ruis
Wat is ruis?
= alle elementen die maken dat de boodschap van de zender door de ontvanger niet,
anders of maar gedeeltelijk begrepen wordt
= m.a.w. alle zaken die maken dat miscommunicatie kan ontstaan

Oorzaken van ruis:
 Intern: ruis veroorzaakt door elementen die eigen zijn aan zender / ontvanger
of het gekozen kanaal
= in het communicatieproces zelf
 Extern: de elementen die de communicatie verstoren maar niet door de
zender / ontvanger.
= buiten het communicatieproces

INTERN EXTERN
Taalverschillen Omgevingslawaai
Culturele verschillen Onderbreking
Emoties Afleidingen
Teveel aan informatie Uitvallen communicatie kanaal
Voorbarige conclusies …
Verschillende voorkennis
Spraak- of hoorproblemen,
schrijfproblemen
Arm communicatiekanaal

Ruis voorkomen:
 Goede voorbereiding van het gesprek
 Geef de kans om vragen te stellen
 Peil wat de ander al weet
 Filter de essentie van de bijzaken
 Zorg voor een besluit

, 3) Axioma’s van Watzlawick / axioma’s van
communicatie
Watzlawick Paul = grondlegger van communicatie
 Oostenrijks-Amerikaans psycholoog
 Bekende communicatiewetenschappen
5 basisregels voor iedere communicatie

AXIOMA’S = niet – bewezen stellingen die wel aanvaardt worden als een
belangrijke grondslag van elke communicatie

Axioma 1
HET IS ONMOGELIJK OM NIET TE COMMUNICEREN
want
ð Alle gedrag = communicatie
ð Er is continu uitwisseling van boodschappen
Je straalt altijd op een bepaalde manier een boodschap uit & anderen
reageren daarop
Vb) Als je ergens zit, maar je zegt niets dan zal er toch door je houding,
gezichtsuitdrukking al een signaal van communicatie zijn.
Zelf al wil je niet & kijk je naar de grond -> dat is ook communicatie

Axioma 2
IEDERE COMMUNICATIE BEZIT EEN INHOUDS- EN
BETREKKINGSASPECT
Inhoudsaspect Betrekkings- of relatieaspect
 Wat we zeggen  Hoe we het zeggen
= de letterlijke overgebrachte = gaat over de relatie tussen de
informatie gesprekspartners

voorbeeld:
‘ik wil een gesprekje met je aangaan’
(dekend) = relatieaspect
‘Wat een weer vanaag’ & ‘ja, triestig
weer hé’ = inhoudsaspect