Burgerlijk recht
Hoofdstuk 1 personenrecht:
begrip en soorten personen:
Een persoon= elke entiteit, die drager kan zijn van rechten en plichten = rechtsbekwaamheid
2 soorten:
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen
Natuurlijke persoon
- Kunnen zo aan het rechtsverkeer deelnemen
- Drager van rechten en plichten
- Dieren, hebben géén rechts plichten
- Natuurlijke persoon is rechtsbekwaam, principieel in dezelfde mate:
Gelijkheid geldt enkel voor Belgen volgens de G.W.
Vreemdeling geniet dezelfde bescherming, tenzij uitdrukkelijke afwijking
(vreemdeling kan huwen, maar beschikt niet over alle politieke rechten)
- Soms beperking rechtsbekwaamheid, maar geen algemene onbekwaamheid
Beperkingen ivm ontvangen schenkingen
Rechtspersoon = groepering van personen/middelen met hoedanigheid van persoon
- Heeft rechten en plichten, zelfde als natuurlijke persoon
- Wel beperkingen: bv geen familierechten, noch politieke rechten
- Bv: VZW, BV,…
Ontstaan en beëindiging van de natuurlijke persoon
- Start bij geboorte en einde bij overlijden
- Nuance:
Ook voor geboorte (erkenning, erven)
Ook na overlijden (geldigheid testament)
Staat van de person:
- Begrip en verkrijging
- Kenmerken
- Elementen (naam, geslacht, woonplaats, nationaliteit, bekwaamheid)
- Persoonlijke publiciteit
- Personenbescherming
Begrip = geheel van hoedanigheden die juridische plaats in de maatschappij en familie bepalen
1
,Elementen van de staat
1) Naam = woorden waarmee persoon geïdentificeerd wordt en zich onderscheidt.
Soorten:
- Familienaam
- Voornaam
- Handelsnaam
2) Geslacht = Behoren tot een bepaalde sekse
Niet vrij te kiezen -> geboorteakte maakt melding obv verklaring ziekenhuis
Geslacht afhankelijk van criteria:
- Fysieke criteria
- Psychologische criteria
- Sociologische criteria
3) Woonplaats = Waar persoon voor het uitoefenen van zijn rechten zijn hoofdverblijf heeft.
- Materieel element (vestiging)
- Intentioneel element (vrije wil)
Keuze is in beginsel vrij, en wijzigbaar
- Toch nood aan bestendigheid
- Slechts één woonplaats, meerdere verblijfplaatsen mogelijk
Woonplaats soorten:
Wettelijke woonplaats:
Vrije keuze, maar voor sommigen beperkingen:
- niet-ontvoogde minderjarigen
- bepaalde ambtenaren (notarissen)
Gekozen woonplaats
- Keuze van woonplaats in overeenkomst bepaald.
- Op deze woonplaats kan dan rechtsgeldig betekend worden
Bv. Woonstkeuze bij de notaris bij aangifte nalatenschap
Echtelijke verblijfplaats
- Plaats waar men echtelijke verplichtingen moet uitvoeren.
- Vrij te kiezen in onderling overleg tussen echtgenoten.
2
, Kieswoonplaats
- Plaats waar men ingeschreven is in het bevolkingsregister, de 1e dag van de 2e maand
voorafgaand aan de verkiezingen.
Nadien verhuizen? Dan is kieswoonplaats verschillend van werkelijke woonplaats
4) Nationaliteit = de juridische band tussen een persoon en de staat waarvan hij onderdaan is.
Kenmerken:
- Van Openbare Orde
- Algemeen
- Bij voorkeur enkelvoudig
- Veranderbaar
Wordt bepaald obv criterium afstamming en criterium territorium
5) Handelingsbekwaamheid = de mogelijkheid om zelf rechten en plichten uit te oefenen.
= de regel
Uitzondering: handelsONbekwaamheid -> Limitatief bepaald, enkel door de Wet
- Minderjarigen
- Meerderjarigen met beperking geestesvermogen
Via vertegenwoordiging of bijstand.
Niet-ontvoogde minderjarigen:
- Jonger dan 18 jaar, maar afwijking mogelijk
- Volledig en algemeen, maar uitzonderingen
Sancties? -> onderscheid al naargelang het onderscheidingsvermogen
zonder onderscheidingsvermogen = rechtens nietig
met onderscheidingsvermogen = niet van rechtswege nietig
onderscheid:
- daden van bewaring, mogelijk wanneer dringend
- daden van beheer, relatief nietig bij benadeling
- daden van beschikking, rechtens nietig
Niet-ontvoogde minderjarigen
Wie handelt dan voor de minderjarigen? = Vertegenwoordiging via ouderlijk gezag/ voogd
Niet-ontvoogde minderjarigen
- Vertegenwoordiging via ouderlijk gezag
- Wordt in principe uitgeoefend door beide ouders samen, cfr ouderlijk gezag
- Beslissingen over de persoon en de goederen
- Daden van beheer, kan door elke ouder alleen
- Daden van bewaring, kan door elke ouder alleen
Daden van beschikking, machtiging van de Vrederechter nodig
3
Hoofdstuk 1 personenrecht:
begrip en soorten personen:
Een persoon= elke entiteit, die drager kan zijn van rechten en plichten = rechtsbekwaamheid
2 soorten:
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen
Natuurlijke persoon
- Kunnen zo aan het rechtsverkeer deelnemen
- Drager van rechten en plichten
- Dieren, hebben géén rechts plichten
- Natuurlijke persoon is rechtsbekwaam, principieel in dezelfde mate:
Gelijkheid geldt enkel voor Belgen volgens de G.W.
Vreemdeling geniet dezelfde bescherming, tenzij uitdrukkelijke afwijking
(vreemdeling kan huwen, maar beschikt niet over alle politieke rechten)
- Soms beperking rechtsbekwaamheid, maar geen algemene onbekwaamheid
Beperkingen ivm ontvangen schenkingen
Rechtspersoon = groepering van personen/middelen met hoedanigheid van persoon
- Heeft rechten en plichten, zelfde als natuurlijke persoon
- Wel beperkingen: bv geen familierechten, noch politieke rechten
- Bv: VZW, BV,…
Ontstaan en beëindiging van de natuurlijke persoon
- Start bij geboorte en einde bij overlijden
- Nuance:
Ook voor geboorte (erkenning, erven)
Ook na overlijden (geldigheid testament)
Staat van de person:
- Begrip en verkrijging
- Kenmerken
- Elementen (naam, geslacht, woonplaats, nationaliteit, bekwaamheid)
- Persoonlijke publiciteit
- Personenbescherming
Begrip = geheel van hoedanigheden die juridische plaats in de maatschappij en familie bepalen
1
,Elementen van de staat
1) Naam = woorden waarmee persoon geïdentificeerd wordt en zich onderscheidt.
Soorten:
- Familienaam
- Voornaam
- Handelsnaam
2) Geslacht = Behoren tot een bepaalde sekse
Niet vrij te kiezen -> geboorteakte maakt melding obv verklaring ziekenhuis
Geslacht afhankelijk van criteria:
- Fysieke criteria
- Psychologische criteria
- Sociologische criteria
3) Woonplaats = Waar persoon voor het uitoefenen van zijn rechten zijn hoofdverblijf heeft.
- Materieel element (vestiging)
- Intentioneel element (vrije wil)
Keuze is in beginsel vrij, en wijzigbaar
- Toch nood aan bestendigheid
- Slechts één woonplaats, meerdere verblijfplaatsen mogelijk
Woonplaats soorten:
Wettelijke woonplaats:
Vrije keuze, maar voor sommigen beperkingen:
- niet-ontvoogde minderjarigen
- bepaalde ambtenaren (notarissen)
Gekozen woonplaats
- Keuze van woonplaats in overeenkomst bepaald.
- Op deze woonplaats kan dan rechtsgeldig betekend worden
Bv. Woonstkeuze bij de notaris bij aangifte nalatenschap
Echtelijke verblijfplaats
- Plaats waar men echtelijke verplichtingen moet uitvoeren.
- Vrij te kiezen in onderling overleg tussen echtgenoten.
2
, Kieswoonplaats
- Plaats waar men ingeschreven is in het bevolkingsregister, de 1e dag van de 2e maand
voorafgaand aan de verkiezingen.
Nadien verhuizen? Dan is kieswoonplaats verschillend van werkelijke woonplaats
4) Nationaliteit = de juridische band tussen een persoon en de staat waarvan hij onderdaan is.
Kenmerken:
- Van Openbare Orde
- Algemeen
- Bij voorkeur enkelvoudig
- Veranderbaar
Wordt bepaald obv criterium afstamming en criterium territorium
5) Handelingsbekwaamheid = de mogelijkheid om zelf rechten en plichten uit te oefenen.
= de regel
Uitzondering: handelsONbekwaamheid -> Limitatief bepaald, enkel door de Wet
- Minderjarigen
- Meerderjarigen met beperking geestesvermogen
Via vertegenwoordiging of bijstand.
Niet-ontvoogde minderjarigen:
- Jonger dan 18 jaar, maar afwijking mogelijk
- Volledig en algemeen, maar uitzonderingen
Sancties? -> onderscheid al naargelang het onderscheidingsvermogen
zonder onderscheidingsvermogen = rechtens nietig
met onderscheidingsvermogen = niet van rechtswege nietig
onderscheid:
- daden van bewaring, mogelijk wanneer dringend
- daden van beheer, relatief nietig bij benadeling
- daden van beschikking, rechtens nietig
Niet-ontvoogde minderjarigen
Wie handelt dan voor de minderjarigen? = Vertegenwoordiging via ouderlijk gezag/ voogd
Niet-ontvoogde minderjarigen
- Vertegenwoordiging via ouderlijk gezag
- Wordt in principe uitgeoefend door beide ouders samen, cfr ouderlijk gezag
- Beslissingen over de persoon en de goederen
- Daden van beheer, kan door elke ouder alleen
- Daden van bewaring, kan door elke ouder alleen
Daden van beschikking, machtiging van de Vrederechter nodig
3
