Samenvatting Hoofdstuk 1 Kinder- en jeugdhulpverlening

Kinder- en jeugdhulpverlening: Een algemene Inleiding

- Kinder- en jeugdhulpverlening is een complex kluwen: verschillende concepten, doelgroepen,
sectoren:
 Doelgroepen en werkvelden die gedefinieerd zijn om het werken met kinderen en jongeren
met bijzondere noden te ondersteunen: constructen
 Historische basis: elke sector kent een eigen historiek, tradities en interne dynamiek.
 Ontwikkelingen op meerdere vlakken (maatschappelijk, wetenschappelijk, organisatorisch)
zorgen voor verschuivingen.
 Elke sector heeft een eigen regelgevend kader
 Psychiatrie is federaal
 Andre voorzieningen zijn Vlaams

Ondersteuning en hulpverlening worden gestuurd door veel verschillende factoren.

Kinder- en jeugdhulpverlening: ‘doelgroepen’
- Kinderen en jongeren met gedragsproblemen
- Kinderen en jongeren met emotionele / psychische problemen
- Kinderen met ontwikkelingsproblemen
- Kinderen en jongeren met leerproblemen
- Dove en slechthorende kinderen
- Blinde en slechtziende kinderen
- Kinderen met een verstandelijke handicap
- Kinderen met een fysieke handicap
- Kinderen en jongeren met een meervoudige handicap
- Zieke kinderen
- Kinderen met psychosociale problemen (kinderen in problematische opvoedingssituaties / in
multi-probleem situaties / vluchtelingenkinderen en NBMJ)
- Etc.

Kinder en jeugdhulpverlening: 4 grote ‘sectoren’:




1

, Maatschappij
Opvoedingsondersteuning en preventie
1. Jeugdhulp en
jeugdbescherming 3. Buitengewoon,
Jeugdhulp
(bijzondere en -
jeugdzorg geïntegreerd en inclusief
onderwijs voor
jeugdbeschermi
‘POS’ en ‘MOF’)
kinderen/jongeren met
- ambulant
- ng (bijzondere
residentieel bijzondere noden
jeugdzorg -
‘POS’ en ‘MOF’) 4. (Geestelijke)
2. Zorg voor personen
-ambulant gezondheidszorg voor
met een handicap personen met bijzondere
-residentieel
- ambulant noden
- residentieel - ambulant
- residentieel

5. Specifiek voor kinderen en jongeren: integrale jeugdhulp (intersectoraal)


Er is geen al te strikte sector- en doelgroepspecifieke benadering van de hulpverlening. Verschillende
doelgroepen zijn heterogeen. Er is één overkoepelende sector of werkveld: de maatschappij. Deze is
voortdurend in beweging en is dus ook van invloed op de hulpverlening (invloed op constructen /
doelgroepen / sectoren).

Organisatie van de kinder- en jeugdhulpverlening
- Centraal uitgangspunt is dat de maatschappij het overkoepelende werkveld van de (kinder- en
jeugd)hulpverlening is; het overkoepelt alle andere sectoren
- De maatschappij is evenwel voortdurend in beweging!! En heeft invloed op constructen,
doelgroepen en sectoren (en dus een grote invloed op de hulpverlening).

- Naast een maatschappelijke evolutie hebben we ook ontwikkelingen op wetenschappelijk en
organisatorisch vlak waaruit drie richtinggevende paradigma’s komen boven drijven:
 Maatschappelijke ontwikkelingen
 Emancipatie – gelijkwaardigheid - rechten/juridisering)
 BURGERSCHAPSPARADIGMA & QUALITY of LIFE
 Wetenschappelijke ontwikkelingen
 Kennis van de etiologie – neurologie, medische en revalidatietechnologie –
gedragswetenschappelijke theorieën en instrumenten
 ECOLOGISCH PARADIGMA (de mens als onderdeel van grotere gehelen)
 Organisatorische ontwikkelingen
 Vermaatschappelijking – decentralisatie –
vraagsturing – inclusief beleid – klant- en
Maatschappelijke Wetenschappelijke
marktgerichtheid; dus: van alles-overnemende ontwikkelingen ontwikkelingen

zorgsystemen naar ondersteuning op maat
 ONDERSTEUNINGSPARADIGMA
Organisatorische
ontwikkelingen




2