Samenvatting Gerechtelijk recht

Inhoudsopgave Gerechtelijk Recht 2024-2025
Pagina
Deel 1 – Algemene inleiding 1
1.1 Kenmerken van van het gerechtelijk privaatrecht 1
1.2 Bronnen van het gerechtelijk privaatrecht 1
1.3 Beginselen 2
1.3.1 Recht op toegang tot de rechter 3
1.3.2 Recht van verdediging 3
1.3.3 Ona@ankelijkheid 3
1.3.4 OnparBjdigheid (objecBef en subjecBef) 3
1.3.5 MoBvering 3
1.3.6 Redelijke termijn 3
1.3.7 ParBjautonomie 3
1.3.7.1 Wie wordt parBj in het geding? 4
1.3.7.2 Waarover wordt geprocedeerd? 4
1.3.7.3 ParBjautonomie en taak van rechter 4
1.3.7.4 Het algemeen rechtsbeginsel van de taak van de rechter: da mihi factum, dabo .bi ius 4
A. Da mihi factum: oorzaak van de vordering 4
B. Voorwerp van de vordering 4
C. Procedureakkoord 5
D. R. van verdediging 5
1.4 Toepassingsgebied van het gerechtelijk privaatrecht 5
1.4.1 Personeel toepassingsgebied 5
1.4.2 Materieel toepassingsgebied 5
1.4.3 Temporeel toepassingsgebied 5
1.4.4 Ruimtelijk toepassingsgebied 6
1.5 Basisbegrippen van het burgerlijk procesrecht 6

Deel 2 – Rechterlijke organisaBe 10
2.1 Inleiding 10
2.2 Het gerechtelijk landschap 10
2.2.1 Het gerechtelijk landschap: het huis 10
2.2.2 De bewoners van het huis 14
2.2.3 De bezoekers van het huis 15

Deel 3 – De bevoegdheid 18
3.1 Inleidende begrippen 18
3.2 De bevoegdheidsregels 18
3.2.1 Territoriale bevoegdheid 18
3.2.2 Materiële bevoegdheid 18
3.2.3 Bevoegdheid en tussenvorderingen 19
3.2.4 Aanhangigheid en samenhang 20
3.2.5 Bevoegdheidsverdeling 20
3.2.6 Bevoegdheidsgeschillen 24

Deel 4 – De rechtspleging 26
4.1 Inleidende begrippen 26
4.1.1 Verweer 26
4.1.2 De sancBeregeling bij procestermijnen 26
4.1.3 De sancBeregeling bij proceshandelingen 29
4.1.4 NieBgheidsleer 30
4.2 Het rechtsgeding 31
4.2.1 Voorbereiding en inleiden van het geding 31
4.2.2 InleidingsziXng 33
4.2.3 Instaatstelling van de zaak 34
4.2.4 PleitziXng 36
4.2.5 Beraad en uitspraak 37

,4.3 Tussengeschillen (incidenten/ incidents) 40
4.3.1 Tussengeschillen m.b.t. eis 40
4.3.2 Tussengeschillen m.b.t. parBjen 41
4.3.3 Tussengeschillen m.b.t andere procesactoren 42
4.3.4 Tussengeschillen i.v.m. de loop van het geding 42
4.4 Gerechtskosten 42
4.5 Rechtspleging van bijzondere aard: de spoedprocedures 43
4.6 De bewijsvoering 46
4.7 De rechtsmiddelen 62
4.7.1 Begrip en verantwoording 62
4.7.2 Gewone en buitengewone rechtsmiddelen (art. 21 Ger.W.) 63
4.7.2.1 Gewone rechtsmiddelen 63
A. Verstek (geen rechtsmiddel wel oorzaak voor rechtsmiddel) 63
B. Verzet 65
C. Hoger beroep 67
4.7.2.2 Buitengewone rechtsmiddelen 75
A. CassaBeberoep 75
B. Derdenverzet 76
C. Herroeping van gewijsde 76
D. Verhaal op de rechter 76
E. Vordering tot intrekking 76
4.7.3 Procedureregels en termijnen 76

Deel 5 – Beslag, tenuitvoerlegging en collecBeve schuldenregeling 78
5.1 Algemene begrippen 78
5.1.1 De gedwongen tenuitvoerlegging 78
5.1.2 De uitvoering in natura/ reële execuBe 78
5.1.3 TijdsBp van de tenuitvoerlegging 78
5.1.4 Exequatur 78
5.1.5 De dwangsom 79
5.1.5.1 Begrip 79
5.1.5.2 Opeisbaarheid 80
5.1.5.3 Bijzondere regels 80
5.1.6 Het beslag 81
5.1.6.1 Omschrijving en juridische aard 81
5.1.6.2 Uitoefening van het recht op beslag 81
5.1.6.3 De openbaarmaking van het beslag: publiciteit d.m.v. Centraal Bestand 81
5.1.6.4 De goederen waarop beslag kan worden gelegd 82
5.2 De beslagrechter 83
5.2.1 De bevoegdheid 83
5.2.2 De rechtspleging voor de beslagrechter 84
5.3 De bewarende beslagen 84
5.3.1 De begripsomschrijving 84
5.3.2 Toepassingsvoorwaarden 84
5.3.3 Geldigheidsduur 85
5.3.4 Het kantonnement 85
5.3.5. Rechtsmiddelen – wijziging – intrekking – opheffing 85
5.3.6 De soorten bewarende beslagen 85
5.3.7 OmzeXng van een bewarend beslag in en uitvoerend beslag 87
5.4 De uitvoerende beslagen 87
5.4.1 Begripsomschrijving 87
5.4.2 Toepassingsvoorwaarden 87
5.4.3 Het kantonnement 88
5.4.4 De soorten uitvoerend beslag 88
5.5 De IOS-procedure 90
5.5.1 Begripsomschrijving 90
5.5.2 Toepassingsvoorwaarden 90

,5.5.3 Procedure: 4 fases 90
5.5.4 Schorsing (inversion du contenBeux) 91
5.5.5 Centraal register 91
5.5.6 FacultaBef 91
5.5.7 EvaluaBe 91
5.6 De collecBeve schuldenregeling 91

, Deel 1 – Algemene inleiding
1.1Kenmerken van gerechtelijk privaatrecht
- Het burgerlijke procesrecht is
o Publiek- en privaatrecht
§ Par7jbelang – algemeen belang
o Dienend
§ Par7jbelang (afdwingen subj.R., vrijheden en belangen
§ Algemeen belang (herstel maatschappelijke rust - lites finiri oportet)
o Formeel
§ Formele regels met oog op rechtszekerheid: “la forme, soeur jumelle de la liberté”
§ Legaliteit (gesloten systeem van sanc7onering, vb. art. 860 Ger.W.) en
propor7onaliteit (vb. art. 861 Ger.W.)
§ Doelma7g formalisme: procesvoorschriQen toepassen naar hun finaliteit
o Gebiedend
§ Grada7es in verhouding tot de aard van het belang dat beschermd wordt
• ‘aanvullend’ (vb. ar. 624 Ger.W.)
• ‘dwingend recht’ (vb. ar. 627 Ger.W.)
• ‘openbare orde’ ( OO, vb. art. 633 Ger.W.)
o Ethisch en sociaal
§ Gelijkheid van proceskansen voor eenieder, zonder onderscheid des persoons
o Dynamisch
§ Procesrecht voortdurend in evolu7e en onder invloed van maatschappelijke ideeën
- ADR (alterna7ve dispute resolu7on) – MARC (modes alterna7fs de règlement de conflits)
o Conflicten oplossen ≠ geschillen beslechten (verschil van mening vs. gejuridiseerd verschil van
mening)
§ Geschillenbeslechtend (arbitrage, dading) of conflictoplossend (bemiddeling, art.
1723/1 Ger.W.)
§ Met beroep op 3e (arbitrage, cf. art. 1677, § 2 Ger.W., bindende derdenbeslissing,
bemiddeling) of niet (collabora7eve onderhandelingen – art. 1738 Ger.W., dading,
par7jbeslissing)
§ Met toepassing van het recht (arbitrage, cf. art. 1710, § 1 Ger.W., vgl. echter art.
1710, § 3 Ger.W.) of niet (bemiddeling, art. 1723/1 Ger.W.)
§ Verplicht (art. 734 Ger.W., art. 1345 Ger.W.) of niet (art. 1253ter/1, § 1 Ger.W.)




o
o ADR = talk of the town
§ Art. 444, lid 2; art. 519, §4; art. 730/1 en 731 Ger.W.
§ Ja, maar: R.H. de Bock, De toekomst van de civiele rechtspraak. Een pleidooi om de
rechter niet te ontlasten.

1.2Bronnen van het gerechtelijk privaatrecht
- De grondwet
o Art. 40: “de rechterlijke macht wordt uitgeoefend door de hoven en rechtbanken”



1