1
Samenvatting: Kindertandheelkunde:
Consultatie:
Start van consultatie:
• Opvragen van algemene informatie:
o Aanwezigheid van allergieën
o Aanwezigheid van infectieziektes
▪ Hepatitis A, B of C
▪ HIV
▪ …
o Eventuele medicatie
▪ Type, tijdstip en dosis van de medicatie
o Eventuele ziekte op jongere leeftijd
▪ Eventueel oncologisch verleden
• Bepalen van de ASA-classificatie
o ASA I tot en met III worden in de praktijk behandeld
Aandachtspunten bij zieke kinderen:
• Kinderen overlijden significant minder aan ziektes
• Kinderen blijven langer in leven met chronische aandoeningen
• Zieke kinderen zullen extra verwend zijn
o Ouders zijn meer toegevend
• Er is minder aandacht voor de mondhygiëne
o Ouders geven meer toe aan de zoete wensen van het kind
o Opmerking:
▪ Aandoening kan ook omgekeerd effect geven en meer aandacht geven aan
de mondhygiëne
• Opmerking:
o 10% van de kinderen tussen de 0-18 jaar heeft gezondheidsproblemen
o Morbiditeitspatroon is veranderd
▪ Vroeger:
• Infectieziekten en voedingsstoornissen
o Water- en zoutmetabolismeproblemen
▪ Nu:
• Pathway of disease wordt afgesneden aan de hand van antibiotica,
chemo, hygiëne en vaccinatieprogramma’s
o Mogelijkse effecten op de tandontwikkeling (MIH)
Belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen tussen 0-4 jaar:
• Uitwendige oorzaken en ongevallen
• Onvolledig omschreven ziektebeeld
• Consequenties van aangeboren afwijkingen
• Infectieziektes
• Oncologische aandoeningen
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 2
Belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen tussen 5-9 jaar:
• Uitwendige oorzaken
• Oncologische aandoeningen
• Onvolledig omschreven aandoening
• Aangeboren afwijkingen
• Infectieziektes
ASA-classificatie:
• ASA I:
o Gezonde patiënt
o Elke behandeling is mogelijk
• ASA II:
o Lichte systemische aandoeningen
▪ Activiteiten zijn niet beperkend
o Behandelingsduur moet beperkt worden
▪ Stress moet beperkt worden
▪ Preventieve maatregelen nemen
o Voorbeeld:
▪ Diabetes type II onder controle
▪ Astma
• ASA III:
o Systemische aandoeningen
▪ Activiteiten zijn beperkend
o Beperkte behandeling is mogelijk
▪ Behandelingen onder strikte voorwaarden
• Eventueel preventieve medicatie
▪ Overleg met behandelende arts
o Voorbeeld:
▪ Diabetes type II niet onder controle
▪ Cyanotische hartaandoeningen
• ASA IV:
o Levensbedreigende systemische aandoening
o Alleen behandeling onder noodvoorzieningen
• ASA V:
o Terminale of palliatieve patiënten
▪ Zullen overleiden binnen de 24 uur
• Opmerking:
o Kanker zal niet altijd dezelfde ASA-classificatie geven
▪ Acute leukemie in het ziekenhuis
• ASA IV
▪ Acute leukemie behandeld met chemotherapie
• ASA II of ASA III
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 3
Aandachtspunten medische anamnese:
• Geneeskundige status van de patiënt:
o OF patiënt is onder controle bij een arts-specialist
o OF patiënt is in behandeling bij een arts-specialist
• Status van de luchtwegen:
o Mogelijkse aandoeningen:
▪ Astma bronchiale
▪ Bronchitis
▪ Longontstekingen
• Status van het hart:
o Mogelijkse aandoeningen
▪ Hartruis
▪ Aangeboren hartafwijkingen
▪ Acute reuma
o Eventueel hartoperatie ondergaan
o Eventueel hartritmeproblemen
o Hartklepproblematiek of -operatie zal gepaard gaan met antibiotica-profylaxis
▪ Zie verder
• Status van algemene gezondheid
o Eventuele hematologische aandoeningen
o Eventuele epilepsie
o Eventuele diabetes
o Eventuele bloedarmoede (anemie)
o Eventuele infectieziektes
▪ Hepatitis-A, -B, -C en HIV
o Eventuele leveraandoeningen
o Eventuele kinderziektes
▪ Kunnen wijzen op ontwikkelingsstoornissen van dentale weefsels
o Eventuele allergieën
• Status van de medicatie van de patiënt
o Vermijden van interacties
Astma bronchiale:
• Ernstige vorm van astma
• Klinische manifestatie:
o Aanval zal starten met motorische onrust
▪ Niet echt opvallende kortademigheid
o Uitademing zal langer en moeilijker gebeuren
▪ Patiënt zal er alles aandoen om lucht te krijgen
• Astma-aanval moet zo snel mogelijk beëindigd worden
o Toedienen van medicatie
▪ OF via inhalatie-medicatie
▪ OF via inhalatie-poeders
• Opmerking:
o Patiënt zal moeite hebben om met open mond te blijven liggen
▪ Rubberdam zal de mond kunstmatig wat afdichten
• Patiënt kan beter ademen
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 4
Astmamedicatie:
• Inhalatiemedicatie:
o Behandeling via ventolin (salbutamol)
▪ Vorm van bèta2-adrenoreceptor agonisten
o Nadeel:
▪ Beperking van de speekselsecretie
▪ Vermindering van de speekselproteïne-concentratie
▪ Daling van de plaque-pH
• Inhalatiepoeders:
o Behandeling via Spinhaler, Rotahaler, Diskhaler
▪ Glucose of lactose zal gebruikt worden als drager
o Nadeel:
▪ pH-waarde is lager dan 5.5
▪ 80% zal neerslaan in de mond
• Tandheelkundige gevolgen:
o Meer risico op cariës
o Meer risico op erosie
• Advies:
o Na inname van de medicatie moet er gespoeld worden met water
Voorzorgsmaatregelen astmapatiënten:
• Specifieke astma-anamnese:
o Type van astma
o Uitlokkende factoren van de astma
▪ Acetylsalicylzuur of aspirine
▪ NSAID
▪ Barbituraten en narcotica
▪ Macroliden
• Kunnen interageren met theofylline (astmamedicatie)
• Vermijden van de uitlokkende factoren
• Medicatie moet bij elke behandeling meegebracht worden
• Bij ernstige vormen:
o Medische consultatie moet vooraf gebeuren
• Bij gebruik van lokale anesthetica moet er aandacht zijn voor sulfietenallergie
o Bewaarmiddelen voor adrenaline bevatten sulfieten (bisulfieten)
Hartruis bij kinderen:
• Bij kinderen wordt regelmatig een hartruis ontdekt
o Veroorzaakt door tijdelijk versterkte doorstroming van het hart
▪ Functionele ruis
o Niet van belang voor de tandheelkundige behandeling
• Klepgebrek van het hart is van belang
o Ontstaan door veranderingen in het endotheel-oppervlak
• Opmerking:
o Hartklepgebrek kan een gevolg zijn van acute reuma
▪ Reumatoïde hartziekte
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
Samenvatting: Kindertandheelkunde:
Consultatie:
Start van consultatie:
• Opvragen van algemene informatie:
o Aanwezigheid van allergieën
o Aanwezigheid van infectieziektes
▪ Hepatitis A, B of C
▪ HIV
▪ …
o Eventuele medicatie
▪ Type, tijdstip en dosis van de medicatie
o Eventuele ziekte op jongere leeftijd
▪ Eventueel oncologisch verleden
• Bepalen van de ASA-classificatie
o ASA I tot en met III worden in de praktijk behandeld
Aandachtspunten bij zieke kinderen:
• Kinderen overlijden significant minder aan ziektes
• Kinderen blijven langer in leven met chronische aandoeningen
• Zieke kinderen zullen extra verwend zijn
o Ouders zijn meer toegevend
• Er is minder aandacht voor de mondhygiëne
o Ouders geven meer toe aan de zoete wensen van het kind
o Opmerking:
▪ Aandoening kan ook omgekeerd effect geven en meer aandacht geven aan
de mondhygiëne
• Opmerking:
o 10% van de kinderen tussen de 0-18 jaar heeft gezondheidsproblemen
o Morbiditeitspatroon is veranderd
▪ Vroeger:
• Infectieziekten en voedingsstoornissen
o Water- en zoutmetabolismeproblemen
▪ Nu:
• Pathway of disease wordt afgesneden aan de hand van antibiotica,
chemo, hygiëne en vaccinatieprogramma’s
o Mogelijkse effecten op de tandontwikkeling (MIH)
Belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen tussen 0-4 jaar:
• Uitwendige oorzaken en ongevallen
• Onvolledig omschreven ziektebeeld
• Consequenties van aangeboren afwijkingen
• Infectieziektes
• Oncologische aandoeningen
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 2
Belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen tussen 5-9 jaar:
• Uitwendige oorzaken
• Oncologische aandoeningen
• Onvolledig omschreven aandoening
• Aangeboren afwijkingen
• Infectieziektes
ASA-classificatie:
• ASA I:
o Gezonde patiënt
o Elke behandeling is mogelijk
• ASA II:
o Lichte systemische aandoeningen
▪ Activiteiten zijn niet beperkend
o Behandelingsduur moet beperkt worden
▪ Stress moet beperkt worden
▪ Preventieve maatregelen nemen
o Voorbeeld:
▪ Diabetes type II onder controle
▪ Astma
• ASA III:
o Systemische aandoeningen
▪ Activiteiten zijn beperkend
o Beperkte behandeling is mogelijk
▪ Behandelingen onder strikte voorwaarden
• Eventueel preventieve medicatie
▪ Overleg met behandelende arts
o Voorbeeld:
▪ Diabetes type II niet onder controle
▪ Cyanotische hartaandoeningen
• ASA IV:
o Levensbedreigende systemische aandoening
o Alleen behandeling onder noodvoorzieningen
• ASA V:
o Terminale of palliatieve patiënten
▪ Zullen overleiden binnen de 24 uur
• Opmerking:
o Kanker zal niet altijd dezelfde ASA-classificatie geven
▪ Acute leukemie in het ziekenhuis
• ASA IV
▪ Acute leukemie behandeld met chemotherapie
• ASA II of ASA III
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 3
Aandachtspunten medische anamnese:
• Geneeskundige status van de patiënt:
o OF patiënt is onder controle bij een arts-specialist
o OF patiënt is in behandeling bij een arts-specialist
• Status van de luchtwegen:
o Mogelijkse aandoeningen:
▪ Astma bronchiale
▪ Bronchitis
▪ Longontstekingen
• Status van het hart:
o Mogelijkse aandoeningen
▪ Hartruis
▪ Aangeboren hartafwijkingen
▪ Acute reuma
o Eventueel hartoperatie ondergaan
o Eventueel hartritmeproblemen
o Hartklepproblematiek of -operatie zal gepaard gaan met antibiotica-profylaxis
▪ Zie verder
• Status van algemene gezondheid
o Eventuele hematologische aandoeningen
o Eventuele epilepsie
o Eventuele diabetes
o Eventuele bloedarmoede (anemie)
o Eventuele infectieziektes
▪ Hepatitis-A, -B, -C en HIV
o Eventuele leveraandoeningen
o Eventuele kinderziektes
▪ Kunnen wijzen op ontwikkelingsstoornissen van dentale weefsels
o Eventuele allergieën
• Status van de medicatie van de patiënt
o Vermijden van interacties
Astma bronchiale:
• Ernstige vorm van astma
• Klinische manifestatie:
o Aanval zal starten met motorische onrust
▪ Niet echt opvallende kortademigheid
o Uitademing zal langer en moeilijker gebeuren
▪ Patiënt zal er alles aandoen om lucht te krijgen
• Astma-aanval moet zo snel mogelijk beëindigd worden
o Toedienen van medicatie
▪ OF via inhalatie-medicatie
▪ OF via inhalatie-poeders
• Opmerking:
o Patiënt zal moeite hebben om met open mond te blijven liggen
▪ Rubberdam zal de mond kunstmatig wat afdichten
• Patiënt kan beter ademen
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
, 4
Astmamedicatie:
• Inhalatiemedicatie:
o Behandeling via ventolin (salbutamol)
▪ Vorm van bèta2-adrenoreceptor agonisten
o Nadeel:
▪ Beperking van de speekselsecretie
▪ Vermindering van de speekselproteïne-concentratie
▪ Daling van de plaque-pH
• Inhalatiepoeders:
o Behandeling via Spinhaler, Rotahaler, Diskhaler
▪ Glucose of lactose zal gebruikt worden als drager
o Nadeel:
▪ pH-waarde is lager dan 5.5
▪ 80% zal neerslaan in de mond
• Tandheelkundige gevolgen:
o Meer risico op cariës
o Meer risico op erosie
• Advies:
o Na inname van de medicatie moet er gespoeld worden met water
Voorzorgsmaatregelen astmapatiënten:
• Specifieke astma-anamnese:
o Type van astma
o Uitlokkende factoren van de astma
▪ Acetylsalicylzuur of aspirine
▪ NSAID
▪ Barbituraten en narcotica
▪ Macroliden
• Kunnen interageren met theofylline (astmamedicatie)
• Vermijden van de uitlokkende factoren
• Medicatie moet bij elke behandeling meegebracht worden
• Bij ernstige vormen:
o Medische consultatie moet vooraf gebeuren
• Bij gebruik van lokale anesthetica moet er aandacht zijn voor sulfietenallergie
o Bewaarmiddelen voor adrenaline bevatten sulfieten (bisulfieten)
Hartruis bij kinderen:
• Bij kinderen wordt regelmatig een hartruis ontdekt
o Veroorzaakt door tijdelijk versterkte doorstroming van het hart
▪ Functionele ruis
o Niet van belang voor de tandheelkundige behandeling
• Klepgebrek van het hart is van belang
o Ontstaan door veranderingen in het endotheel-oppervlak
• Opmerking:
o Hartklepgebrek kan een gevolg zijn van acute reuma
▪ Reumatoïde hartziekte
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Consultatie
