100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Praktische Psychofarmacologie MA1 (4006271FER) €9,16
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Praktische Psychofarmacologie MA1 (4006271FER)

 49 keer bekeken  1 keer verkocht

Een volledige samenvatting met afbeeldingen en een inhoudstafel van de lessen psychofarmaca. Ik heb bij het maken rekening gehouden met de accenten die de prof in de les stelt. De inhoud van de lessen veranderd niet zozeer gezien prof de opnames van vorige jaren gebruikt. Ik slaagde met deze samenv...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 101  pagina's

  • 5 augustus 2024
  • 101
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (38)
avatar-seller
sarahawad
1


Praktische psychofarmacologie
Inhoud
1. Inleiding .......................................................................................................................................................... 3
1.1. Deel 1: Anatomie en functie van de hersenen ..................................................................................... 3
1.1.1. Cerebrum / grote hersenen / telencephalon .................................................................................. 3
1.1.2. Diencephalon .................................................................................................................................. 5
1.1.3. Hersenstam: mesencephalon, pons, verlengde merg ..................................................................... 5
1.1.4. Cerebellum ...................................................................................................................................... 6
1.1.5. Systemen ......................................................................................................................................... 6
1.2. Inleiding deel 2: Neurotransmissie (tekst te kennen) .......................................................................... 7
1.2.1. Klassieke anterograde neurotransmissie ......................................................................................... 7
1.2.2. Andere systemen ............................................................................................................................. 8
1.3. Inleiding deel 3: Aangrijpingspunten voor psychofarmaca .................................................................. 9
1.3.1. Receptoren .................................................................................................................................... 10
1.3.2. Ionkanalen ..................................................................................................................................... 12
1.3.3. Enzymen ........................................................................................................................................ 13
1.3.4. Carriers of transporters ................................................................................................................. 14
1.4. Inleiding deel 4: Mechanismen van neuromodulatie......................................................................... 14
2. Neurotransmitter: monoamines................................................................................................................... 16
2.1. Noradrenaline (NAD) en adrenaline (AD) ........................................................................................... 17
2.2. Dopamine ........................................................................................................................................... 19
2.3. Serotonine (5HT) ................................................................................................................................ 21
3. Antidepressiva .............................................................................................................................................. 23
3.1. Inleiding.............................................................................................................................................. 23
3.2. Behandeling van unipolaire majeure depressie met monoaminerge farmaca .................................. 27
3.2.1. Heropnameremmers van serotonine, noradrenaline en dopamine ............................................. 27
3.2.2. Antidepressiva direct werkend op receptoren .............................................................................. 33
3.2.3. MAO inhibitoren ............................................................................................................................ 35
3.3. Behandeling van unipolaire majeure depressie met glutamaterge farmaca ..................................... 36
3.4. Sint-Janskruid bij milde vormen van depressie .................................................................................. 37
4. Antipsychotica .............................................................................................................................................. 38
4.1. Psychotische stoornissen en schizofrenie .......................................................................................... 38
4.2. Conventionele of typische antipsychotica .......................................................................................... 41
4.3. Nieuwere atypische antipsychotica.................................................................................................... 43
5. Hypnotica ..................................................................................................................................................... 48
5.1. Neurobiologie van slaapstoornissen .................................................................................................. 48
5.1.1. Alertheid ........................................................................................................................................ 48
5.1.2. Slaap-waak switch ......................................................................................................................... 49
5.1.3. GABA-erge neurotransmissie ........................................................................................................ 50
5.2. Benzodiazepines ................................................................................................................................. 51
5.2.1. Effecten.......................................................................................................................................... 52
5.2.2. Indicaties ....................................................................................................................................... 53
5.2.3. Neveneffecten ............................................................................................................................... 53
5.2.4. Addendum: benzodiazepine antagonist ........................................................................................ 55
5.3. Andere GABA receptor positieve allosterische modulatoren ............................................................ 55
5.4. Melatonine ......................................................................................................................................... 56

, 2


5.5. Valeriaan extracten ............................................................................................................................ 57
5.6. Diverse middelen ............................................................................................................................... 57
6. Anxiolytica .................................................................................................................................................... 59
6.1. Neurobiologie van angst- en stressstoornissen.................................................................................. 59
6.2. Anxiolyse ............................................................................................................................................ 61
6.3. Aanpak van stoornissen ..................................................................................................................... 61
7. Stemmingsstabilisatoren .............................................................................................................................. 64
7.1. De bipolaire stoornis .......................................................................................................................... 64
7.2. Behandeling van bipolaire stoornissen .............................................................................................. 64
7.2.1. Lithiumzouten ............................................................................................................................... 65
7.2.2. Anti-epileptica ............................................................................................................................... 66
7.2.3. Atypische antipsychotica bij manie ............................................................................................... 66
8. Anti-epileptica .............................................................................................................................................. 67
8.1. Epilepsie ............................................................................................................................................. 67
8.2. Indeling volgens werkingsmechanisme.............................................................................................. 71
8.3. Indeling volgens werkingsspectrum ................................................................................................... 73
8.3.1. Anti-epileptica met een breder spectrum ..................................................................................... 73
8.3.2. Anti-epileptica met een nauwer spectrum.................................................................................... 76
8.3.3. Andere anti-epileptica ................................................................................................................... 77
8.4. Take home messages .......................................................................................................................... 78
9. Behandeling van aan middelen gebonden stoornissen ................................................................................ 79
9.1. Verslaving ........................................................................................................................................... 79
9.2. Opioïden en middelen bij opioïdenverslaving .................................................................................... 79
9.3. Alcohol en middelen bij alcoholmisbruik ........................................................................................... 81
9.4. Nicotine en middelen bij tabak misbruik ........................................................................................... 84
9.5. Canabinoïden ..................................................................................................................................... 85
9.6. Dissociatieve anesthetica ................................................................................................................... 85
9.7. Centrale stimulantia ........................................................................................................................... 86
9.8. Hallucinogenen (verwant met monoamines) ..................................................................................... 88
10. Centrale stimulantia en behandeling van ADHD ..................................................................................... 89
10.1. ADHD .................................................................................................................................................. 89
10.2. Behandeling van ADHD met methylfenidaat ..................................................................................... 90
10.3. Behandeling van ADHD met lis-dexamfetamien ................................................................................ 92
10.4. Behandeling van ADHD met atomoxetine .......................................................................................... 92
10.5. Behandeling van ADHD met guanfacine ............................................................................................ 92
10.6. Behandeling van ADHD: addendum ................................................................................................... 93
11. Psychedelica – gastcollege ...................................................................................................................... 94
11.1. Psychedelica algemeen ...................................................................................................................... 94
11.2. Psychedelica als medicijn? ................................................................................................................. 95
11.3. MDMA voor post-traumatische stressstoornis .................................................................................. 96
11.4. Esketamine voor therapie resistente depressie ................................................................................. 98
11.5. Psilocybine voor therapie resistente depressie ................................................................................ 100
11.6. Conclusies ........................................................................................................................................ 101

, 3


1. Inleiding
1.1. Deel 1: Anatomie en functie van de hersenen




1.1.1. Cerebrum / grote hersenen / telencephalon

→ 4 Kwabben:
1. Frontaalkwab: prefrontale cortex en motorische cortex
2. Pariëtaalkwab: sensorische input, zintuigelijke waarnemingen
3. Temporaalkwab: auditieve cortex
4. Occipitaalkwab: visuele cortex

→ De oorzaak van het feit dat de mens zich qua intellectuele vermogens onderscheidt van andere
diersoorten is door een grote totale oppervlakte van de grote hersenen/cortex van de mens,
door de sulci (instulpingen) en gyri (windingen).
Zorgt ervoor dat de cortex van de mens een enorme oppervlakte heeft, er enorm veel plaatsen zijn waar input
toekomt en iets kan gebeuren. Het brein is altijd actief, miljoenen neuronen zijn continu actief.

→ De cortex cerebri:
o De corticale buitenlaag / hersenschors bestaat uit grijze stof
= opeenhoping van cellichamen en dendrieten
o In ieder van de kwabben van de cortex liggen gebieden met gespecialiseerde functies
Functionele schorsgebieden:
→ Primaire en secundaire motorische schors
→ Primaire en secundaire sensorische schors
→ Primaire en secundaire visuele schors
→ Primaire en secundaire auditieve schors
→ Prefrontale schors

→ Prefrontale cortex:
o Betrokken bij de vorming van
→ Persoonlijkheid, volharding, concentratie, initiatief
→ Logisch redeneren, intelligentie, planningsvaardigheden en decision making,
kritisch denken
→ Sociaal gedrag, rekening houden met anderen, geweten

o Sterke connecties met het limbisch systeem, bijgevolg belangrijk voor
→ Emoties en stemming
→ Controle van impulsen & seksueel gedrag
o Ook van belang voor integreren van reukzin

, 4


→ Motorische cortex:
1. Primaire motorische cortex:
= hier komt de info binnen
o Verzorgt de willekeurige bewegingen
o Voor het uitvoeren van fijnere motoriek zijn meer zenuwcellen betrokken dan
voor het uitvoeren van grovere bewegingen
o Bepaalde lichaamsdelen (o.a. tong, lippen, duim) nemen bijgevolg relatief
grote delen in van de primaire motorische cortex van de frontaalkwab
Hoe meer plaats men krijgt in de cortex, hoe gesofisticeerder de beweging zijn die men hiermee
kan.

2. Secundaire motorische cortex:
= hier wordt er context gegeven aan de info, leert info begrijpen
o Regelt aangeleerde motorische vaardigheden met een repeterend karakter
(o.a. typen, autorijden, veters knopen)
o Bij uitval in dit gebied (frontaal t.o.v. primaire motorische schors) kunnen er
nog bewegingen worden gemaakt doch de automatismen zijn verdwenen
o Gebied van Broca = motorisch spraakcentrum (taalgebruik)

→ Sensorische cortex:
1. Primaire sensorische cortex
o Deze regio van de pariëtaalkwab ontvangt signalen uit de omgeving i.v.m. de
tastzin (voelen)
o Signalen afkomstig van receptoren in de huid voor warmte, koude, druk, tast
en pijn
o Deze regio is in staat de juiste locatie van de prikkel vast te stellen
o De gevoeligste delen van het lichaam (o.a. mond, genitaliën) nemen
representatief de grootste oppervlakte in

2. Secundaire sensorische cortex
o Dorsaal van de primaire sensorische schors
o Hier wordt alle informatie die de primaire sensorische
schors binnenkomt geanalyseerd en vergeleken en
hierdoor ontstaat er begrip van wat men voelt
o Bijvoorbeeld: iets zoeken in het donker
o Gebied van Wernicke = sensorisch spraakcentrum

→ Visuele cortex:
o Ter hoogte van de occipitaalkwab
o De primaire visuele cortex ontvangt de impulsen van het netvlies via de nervus opticus
(hersenzenuw II)
o De secundaire visuele cortex = visuele databank, laat ons begrijpen wat we zien en alle
beelden die we kennen worden bewaard, vergeleken en er wordt door associatie een
betekenis aan gegeven

→ Auditieve cortex:
o De primaire auditieve cortex bevindt zich ter hoogte van de bovenste winding van de
temporaalkwab en verwerkt rechtstreeks informatie van het gehoorzintuig
o De secundaire auditieve cortex = auditieve databank en laat ons begrijpen wat we
horen door vergelijking en associatie

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahawad. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 57732 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,16  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd