Samenvatting Klinische psychiatrie VUB (19/20)

Klinische psychiatrie
Inhoud

Table of Contents
Diagnostische instrumenten.......................................................................................................107


Tips: veel succes het enige wat je bij dit vak kan doen is herhalen en herhalen en herhalen :)
Pittig, dus pak je tijd ervoor!!




1. DSM-5
1.1. Inleiding tot psychopathologie / psychiatrische stoornis
Psychopathologie
 ‘Wetenschap of studie van het geestelijk of psychisch lijden’
 Twee benaderingen :
o Syndroombenadering : psychologie van het pathologische (gegroepeerde
entiteiten) : samenhangend geheel van klachten en symptomen.
 Bv. depressie
o Symptoombenadering : pathologie van het psychische (algemene psychische
processen of functies)
 Gespecialiseerde behandeling OP MAAT
Sidenote: Wij benaderen syndroom, maar als je behandeling op maat wilt is het beter om
symptoombenadering te gebruiken
Je hebt depressie, maar wat maakt nu dat die depressie heeft?
 Twee typen diagnosen:


1

, Klinische psychiatrie
o Syndroomdiagnose of descriptieve diagnose: deze diagnose is alleen beschrijvend en
geeft geen informatie over de redenen en manier van ontstaan
o Structuurdiagnose: deze diagnose geeft naast een beschrijving van de
symptomatologie aan waardoor en op welke wijze het syndroom ontstaan is
 Factoren die iemand kwetsbaar maken
(predisponerende of voorbeschikkende factoren)
 Genen
 Factoren die de stoornis uitlokken
(precipiterende of uitlokkende factoren)
 Cannabis kan psychose triggeren
 Factoren die de stoornis onderhoud en
(perpetuerende of onderhoudende factoren)
 Etiketteren

Psychiatrische stoornis
Psychische klachten is niet het zelfde als een psychiatrische stoornis hebben
 ‘Abnormaal’ verschijnsel
o Afwijkend van de sociale norm of van wat in de cultuur als ‘normaal’ gedrag geldt.

 Veroorzaakt ongemak, lijden of bezorgdheid bij de betrokkene en/of de omgeving
 Medisch model (‘disease’)
o Etiologie (ontstaan)

 Oorzakelijke factoren (predispositie)
 Uitlokkende factoren (precipitatie)
 In stand houdende factoren (perpetuatie)
o Pathogenese (ontwikkeling)

o Prognose (natuurlijk beloop)

o Behandeling (Preventie/Therapie)

 Psychologisch model
o Ziektebeleving (‘illness’)

 Sociologisch model
o Ziekterol

 Bio-psycho-sociaal model:




2

, Klinische psychiatrie




Sidenote: Chronische stress  Beetje stress is goed = we zijn daaraan geadapteerd plus in sommige
cases = + alert

1.1. Classificatie
 Doel:
o Orde scheppen

 Iedereen heeft een gemeenschappelijk beeld over een ziekte bv ‘depressie’
o Fenomenen groeperen

o Gemeenschappelijke taal ontwikkelen

 Artsen kunnen zo op elkaar inspelen, zonder foute of andere ideeën te
hebben van eenzelfde ziekte (beter voor behandeling)
 Ideaal:
o Perfecte representatie van onderliggende realiteit en diversiteit

o Voorspelt verloop, oorzaken, reacties op behandeling

 Nuttig:
o Communicatiemiddel

o Registratiemiddel

 Kritiek:
o Men kan enkel diagnoses stellen, maar kan met een classificatie nooit verklaren




3

, Klinische psychiatrie




1.1.1. Classificatie – DSM / ICD
Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders (DSM)
 American Psychiatric Association (APA)
o 1952 : DSM-I

o 1968 : DSM-II

o 1987 : DSM-III

o 1994 : DSM-IV

o 2000 : DSM-IV-TR

o 2013 : DSM-5.0

 Lange wachttijd tussen versie IV en V komt door overgang (of poging tot) van
categoriaal naar dimensionaal
International Classification of Diseases (ICD)
 World Heath Organisation (WHO)
o Somatische zorg (lichamelijk)

o Recentste is de ICD-11

Sommige landen hanteren vss boeken, waardoor soms prevalentie anders valt van land tot land.
Als je strenger bent( je moet zoveel klachten hebben voor we je gaan bestempelen als depressief),
gaat prevalentie na beneden en vice versa

1.1.1. DSM- Voor- en nadelen
 Positief :
o Research is verbeterd

 Omdat taal meer universeel is (uitwisselen van info etc.)

4