MBG 2016
Samenvatting organisatie in de gezondheidszorg in België
1. Organisatie
2. Federale en Vlaamse agentschappen
3. Rijksdienst voor ziekte en invaliditeitsverzekering (RIZIV deel 1)
4. Geneeskundige verzorging: kosten en terugbetaling (RIZIV deel 2)
5. FOD volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu (federale
overheidsdienst)
6. Ziekenfondsen, mutualiteiten en verzekeringsinstellingen
7. Wet op de gezondheidszorginstellingen
8. Wetenschappelijke instelling en adviesorganen
9. Gezondheid en gezondheidszorg: een coplex veld
10. Belangrijke aanvullingen uit de les
,Organisatie
Systeemperspectief: organisatieprincipes - waar komen ze vandaan?
Historische roots
Ooit was er een nul situatie in de geschiedenis geëvalueerd en beïnvloed nu ons huidig
denken.
Pact van sociale zekerheid 1944
Het grote solidaire compromis
Bis Marck Duitser onder het regime van de Sovjet-Unie Samen convergeren
Solidariteit tussen actieve en niet-actieve Belastingsysteem gebaseerd
Deal tussen kapitalisme en socialisme op
Sociale bijdragen Solidariteit: beschermen
verzorgingsstaat en helpen van de
Beveridge Angelsaksisch systeem medemens
systeem Staatsysteem gebaseerd op belastingen, niet Draagkracht: bijdragen
op solidariteit wat je kan.
public health systeem
Andere systemen
- Marktsysteem in USA
Vb. Obama-care
- Communistisch systeem: alles geregeld door de staat
Vb. Noord-Korea
België is een verzorgingsstaat
‘welfarestate’
2
,Belgische land versus staat
Land: is geografisch bepaald d.m.v. Landgrenzen.
Staat: is een bestuurlijk systeem van een land dat de verantwoordelijkheid opneemt om
burgers te beschermen tegen risico’s en het welzijn te bevorderen.
De structuur van de federale staat en de bestuursniveaus
Door de staatshervorming heeft de piramide van de eenheidsstaat plaats gemaakt voor een
complexer systeem met drie verdiepingen.
Op de hoogste verdieping staan nu de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten,
die op juridisch vlak alle drie elkaars gelijke zijn. Ze staan op voet van gelijkheid, maar zijn
bevoegd voor verschillende domeinen.
De federale staat - staatslandelijk
Belangrijke bevoegdheden, onder meer op het vlak van:
- Buitenlandse zaken,
- Landsverdediging,
- Justitie,
- Financiën,
- Sociale zekerheid,
- Belangrijke delen van volksgezondheid,
- Binnenlandse zaken...
De gemeenschappen en de gewesten zijn echter ook bevoegd voor buitenlandse
betrekkingen.
De gemeenschappen
Het concept "gemeenschap" verwijst naar de personen waaruit zo'n gemeenschap bestaat
en naar de band die deze personen verenigt, namelijk hun taal en cultuur. Het land telt drie
officiële talen: het Nederlands, het frans en het Duits. Daarom heeft België vandaag drie
gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse gemeenschap en de Duitstalige
gemeenschap. Deze gemeenschappen stemmen dus overeen met de bevolkingsgroepen.
De gewesten
De gewesten streven voor hun economische belangen. De oprichting van drie gewesten was
hiervan het gevolg: het Vlaamse gewest, het Brussels hoofdstedelijk gewest en het Waalse
gewest. Ze zijn tot op een zekere hoogte vergelijkbaar met de (Amerikaanse) staten.
Het land is verder nog verdeeld in 10 provincies en 589 gemeenten.
De verdieping onmiddellijk daaronder wordt nog altijd ingenomen door de provincies. Vóór
de staatshervorming van 1993 stonden de provincies enkel onder toezicht van de centrale
staat. Nu moeten ze werken onder toezicht van alle hogere overheden, in het kader van de
federale, gemeenschaps- of regionale bevoegdheden.
3
, Onderaan de piramide vinden we nog steeds de gemeenten, het bestuursniveau dat het
dichtst bij de burger staat. Net zoals de provincies staan ze onder toezicht van de hogere
overheden, in functie van de uitgeoefende bevoegdheden, dus ofwel van de federale staat,
ofwel van de gemeenschap ofwel van het gewest. Over het algemeen worden zij gefinancierd
en gecontroleerd door de gewesten.
Staatshervorming
Bevoegdheden werden gedecentraliseerd naar gewesten en gemeenschappen.
Vb. Vlaanderen heeft bevoegdheid over gezondheidsvoorlichting – is cultureel gebonden.
Private versus publieke spelers
** Deconcentratie
Beslissingsbevoegdheden verschuiven
Decentralisatie
Door de staatshervorming zijn veel bevoegdheden van federaal niveau verschoven
naar gewestelijke niveaus.
4
Samenvatting organisatie in de gezondheidszorg in België
1. Organisatie
2. Federale en Vlaamse agentschappen
3. Rijksdienst voor ziekte en invaliditeitsverzekering (RIZIV deel 1)
4. Geneeskundige verzorging: kosten en terugbetaling (RIZIV deel 2)
5. FOD volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu (federale
overheidsdienst)
6. Ziekenfondsen, mutualiteiten en verzekeringsinstellingen
7. Wet op de gezondheidszorginstellingen
8. Wetenschappelijke instelling en adviesorganen
9. Gezondheid en gezondheidszorg: een coplex veld
10. Belangrijke aanvullingen uit de les
,Organisatie
Systeemperspectief: organisatieprincipes - waar komen ze vandaan?
Historische roots
Ooit was er een nul situatie in de geschiedenis geëvalueerd en beïnvloed nu ons huidig
denken.
Pact van sociale zekerheid 1944
Het grote solidaire compromis
Bis Marck Duitser onder het regime van de Sovjet-Unie Samen convergeren
Solidariteit tussen actieve en niet-actieve Belastingsysteem gebaseerd
Deal tussen kapitalisme en socialisme op
Sociale bijdragen Solidariteit: beschermen
verzorgingsstaat en helpen van de
Beveridge Angelsaksisch systeem medemens
systeem Staatsysteem gebaseerd op belastingen, niet Draagkracht: bijdragen
op solidariteit wat je kan.
public health systeem
Andere systemen
- Marktsysteem in USA
Vb. Obama-care
- Communistisch systeem: alles geregeld door de staat
Vb. Noord-Korea
België is een verzorgingsstaat
‘welfarestate’
2
,Belgische land versus staat
Land: is geografisch bepaald d.m.v. Landgrenzen.
Staat: is een bestuurlijk systeem van een land dat de verantwoordelijkheid opneemt om
burgers te beschermen tegen risico’s en het welzijn te bevorderen.
De structuur van de federale staat en de bestuursniveaus
Door de staatshervorming heeft de piramide van de eenheidsstaat plaats gemaakt voor een
complexer systeem met drie verdiepingen.
Op de hoogste verdieping staan nu de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten,
die op juridisch vlak alle drie elkaars gelijke zijn. Ze staan op voet van gelijkheid, maar zijn
bevoegd voor verschillende domeinen.
De federale staat - staatslandelijk
Belangrijke bevoegdheden, onder meer op het vlak van:
- Buitenlandse zaken,
- Landsverdediging,
- Justitie,
- Financiën,
- Sociale zekerheid,
- Belangrijke delen van volksgezondheid,
- Binnenlandse zaken...
De gemeenschappen en de gewesten zijn echter ook bevoegd voor buitenlandse
betrekkingen.
De gemeenschappen
Het concept "gemeenschap" verwijst naar de personen waaruit zo'n gemeenschap bestaat
en naar de band die deze personen verenigt, namelijk hun taal en cultuur. Het land telt drie
officiële talen: het Nederlands, het frans en het Duits. Daarom heeft België vandaag drie
gemeenschappen: de Vlaamse gemeenschap, de Franse gemeenschap en de Duitstalige
gemeenschap. Deze gemeenschappen stemmen dus overeen met de bevolkingsgroepen.
De gewesten
De gewesten streven voor hun economische belangen. De oprichting van drie gewesten was
hiervan het gevolg: het Vlaamse gewest, het Brussels hoofdstedelijk gewest en het Waalse
gewest. Ze zijn tot op een zekere hoogte vergelijkbaar met de (Amerikaanse) staten.
Het land is verder nog verdeeld in 10 provincies en 589 gemeenten.
De verdieping onmiddellijk daaronder wordt nog altijd ingenomen door de provincies. Vóór
de staatshervorming van 1993 stonden de provincies enkel onder toezicht van de centrale
staat. Nu moeten ze werken onder toezicht van alle hogere overheden, in het kader van de
federale, gemeenschaps- of regionale bevoegdheden.
3
, Onderaan de piramide vinden we nog steeds de gemeenten, het bestuursniveau dat het
dichtst bij de burger staat. Net zoals de provincies staan ze onder toezicht van de hogere
overheden, in functie van de uitgeoefende bevoegdheden, dus ofwel van de federale staat,
ofwel van de gemeenschap ofwel van het gewest. Over het algemeen worden zij gefinancierd
en gecontroleerd door de gewesten.
Staatshervorming
Bevoegdheden werden gedecentraliseerd naar gewesten en gemeenschappen.
Vb. Vlaanderen heeft bevoegdheid over gezondheidsvoorlichting – is cultureel gebonden.
Private versus publieke spelers
** Deconcentratie
Beslissingsbevoegdheden verschuiven
Decentralisatie
Door de staatshervorming zijn veel bevoegdheden van federaal niveau verschoven
naar gewestelijke niveaus.
4
