RZL : samenvatting eerste semester
Deel 1: onze rol als mens in deze wereld en in het onderwijs van vandaag
A : bewust maken van ons referentiekader
Uitleggen wat we bedoelen met een professionele, normatieve identiteit
Een professionele, normatieve identiteit = zich bewust zijn van de eigen morele opvattingen en beseffen dat
deze een invloed uitoefenen op het dagelijks, professioneel handelen in de klas en school.
➔ Zo beïnvloeden leerkrachten het leven van de leerlingen en helpen hen om hun wereldbeelden en
attitudes vorm te geven.
➔ Van groot belang in een huidige wereld met veel globale uitdagingen en ethische vraagstukken
Beschrijven welk soort leraren we in de opleiding willen opleiden
• Als leraar moet je in staat zijn om van lerenden mondiale burgers te maken
o Die zullen bijdragen tot een meer rechtvaardige, vreedzame, tolerante, inclusieve en
duurzame wereld
o Ze moeten worden toegerust met relevante spirituele vaardigheden, kennis, attitudes en
waarden
o Ze moeten zich bewust zijn van hun individuele en collectieve invloed op de wereld om hen
heen
Uitleggen wat spirituele vaardigheden zijn in het onderwijs
• Grondig nadenken over de basale relaties tussen mens, leefomgeving en geschiedenis
• Draait om hoe ze als mens een geweten krijgen, in de wereld verschijnen en hoe ze zich tot die wereld
willen verhouden = de menswording
Uitleggen wat een referentiekader is ( en de woorden normaal en vreemd gebruiken)
Referentiekader = of onze hoogst persoonlijk gekleurde bril = de manier waarop je naar de wereld kijkt.
• Daarin dingen die voor jou normaal zijn, zo normaal dat je het niet meer beseft
• Wat buiten ons referentiekader ligt, zijn zaken die je vreemd vindt, abnormaal, die je niet goed kent
• = het geheel van waarden en normen binnen een bepaalde groep
• Je kijkt naar hetzelfde, maar je ziet toch iets anders.
Voorbeelden van hoe een referentiekader werkt in het kijken naar situaties/mensen
• Moslima praat vlot Nederlands en blijkt de verpleegkundige te zijn en niet de poetsvrouw
• Nieuwe buren ; ‘ ah zullen Marokkanen zijn want het is een groot gezin’
Referentiekader is in beweging en wordt beïnvloed door ouders, vrienden etc.
De uitspraak “ we kijken naar hetzelfde maar toch zien we niet hetzelfde” verbinden met het referentiekader
• We kijken naar hetzelfde, maar toch zien we niet hetzelfde (→ iedereen heeft zijn eigen bril)
• Iedereen denkt anders, en vindt dingen normaal/ vreemd
• Het is hoe jij zelf erover denkt
Het verband tussen referentiekader en identiteit
• Wie ik ben ( identiteit) bepaalt mee hoe ik naar de dingen van de wereld kijk(referentiekader)
• Hoe ik kijk naar de dingen ( referentiekader) heeft een invloed op mij ( identiteit )
,Uitleggen en illustreren wat wordt bedoeld met meervoudige of meerlagige identiteit of deelidentiteiten
• Wat is identiteit?
o Niet alleen je dromen, maar ook seksuele oriëntatie, genderidentiteit, je roots .. maken deel
uit van je identiteit
= deelidentiteiten
• Identiteit is dus altijd meervoudig en iedereen heeft andere deelidentiteiten
• Je bent uniek
• Je kan het vergelijken met een taart
Uitleggen wat kruispuntdenken is
• Doel : bewust worden van deelidentiteiten
• Leren herkennen van privileges, machtsfactoren
• Stilstaan bij je rol in de wereld
Wat is het verband tussen meervoudige identiteit en kruispuntdenken
• Identiteit is meervoudig en dynamisch
• Kruispuntdenken heeft te maken met je meervoudige identiteiten, die kruisen allemaal en zo bekom je
je identiteit
Voorbeelden geven van assen van kruispuntdenken
• Geslacht
• Seksuele oriëntatie
• Roots
• Etniciteit
• ……
Uitleggen wat het verband is tussen kruispuntdenken en privileges
• Onze deelidentiteiten bepalen mee onze privileges
• Bv man: wit → krijgt meer privileges dan een moslima
De 3 functies van identiteit uitleggen en benoemen
1. Belonging : we willen samenhorigheid
2. Sense : we zijn altijd op zoek naar zingeving in ons leven
3. Agency : we willen verantwoordelijkheid nemen in ons leven
Uitleggen wat multiperspectiviteit inhoudt
• Gebeurtenissen, situaties en personen vanuit verschillende perspectieven bekijken
• Het perspectief van anderen begrijpen en verklaren
Het belang van multiperspectiviteit uitleggen
• Het is van belang dat we hiermee rekening houden
• Anders zou er een polarisatie ontstaan ( wij- zij denken)
• We moeten rekening houden met anderen en dit kan enkel door de wereld ook in andere
perspectieven te gaan bekijken
,Het getuigenis van Chimanda verbinden met het belang van multiperspectiviteit (door concrete vb )
• Ze kreeg een nieuwe poetsman: hij had een arme familie
, •
o Als ze haar eten niet opat, zei de moeder ‘ je weet dat er mensen in nood zijn zoals de
poetsman zijn familie
o Ze voelde zich daardoor enorm schuldig
o Zijn mama toonde een werk van haar zoon dat hij gemaakt had
o Zij besefte niet dat iemand die arm is , dingen kan maken
o Het werd onmogelijk voor haar om andere dingen in de familie te zien dan een ‘ arme familie’
omdat dat het enigste was dat ze wisten
o Poverty was de single story of them
• Toen ze naar universiteit ging waren ze ervan geschrokken hoe het kon dat Chimanda zo goed engels
kon → in Nigeria had je ook mogelijkheden om engels te praten
Multiperspectiviteit ten opzichte van stereotypering plaatsen
• Stereotypen = beelden in ons hoofd dat we van mensen hebben
• We moeten stoppen met zo te denken en dingen anders gaan bekijken
o Multiperspectiviteit
B. openbreken van deze ‘ego’ gerichte versie van het referentiekader naar een ‘ wereld’
gerichte versie
Opsommen met welke globale uitdagingen of crisissen we vandaag de dag te maken hebben
• Moderniteit leidt tot verschillende crisissen
o Ecologische crisis
o Sociale crisis
o Ontwikkelingscrisis
o Energiecrisis
o Financiële crisis
o Existentiële crisis
In het hart van alle crisissen : een spirituele crisis
• Link met cursus
o De grenzen van de groei zijn bereikt : ecologische crisis
o De instrumentalisering van de mens en de natuur voor groei → problematisch
o Oorzaak ecologische crisis : in het economisch systeem
Met een concreet voorbeeld uitleggen wat het verband is tussen lokale en globale uitdagingen/crisissen
• Racisme
o We focussen teveel op enkele problemen en niet op alles
o We vergeten waar de oorsprong ligt van sommige problemen
Uitleggen wat bedoeld wordt met de ecologische crisis
• Naast klimaatverandering: wetenschappers onderscheiden nog 8 planetaire grenzen waarvan het
overschrijden een bedreiging is voor het voortbestaan van het leven in zijn huidige vorm
o 30 à 50% van alle levende soorten sterft uit
o Anderhalf miljard mensen moeten vluchten
o Droogte, hitte, branden , overstromingen
o Opbrengst van basisvoedsel neemt met 30% af
o De tropen worden grotendeels onbewoonbaar
o Deze wereld is niet te verenigen met de menselijke beschaving!
Deel 1: onze rol als mens in deze wereld en in het onderwijs van vandaag
A : bewust maken van ons referentiekader
Uitleggen wat we bedoelen met een professionele, normatieve identiteit
Een professionele, normatieve identiteit = zich bewust zijn van de eigen morele opvattingen en beseffen dat
deze een invloed uitoefenen op het dagelijks, professioneel handelen in de klas en school.
➔ Zo beïnvloeden leerkrachten het leven van de leerlingen en helpen hen om hun wereldbeelden en
attitudes vorm te geven.
➔ Van groot belang in een huidige wereld met veel globale uitdagingen en ethische vraagstukken
Beschrijven welk soort leraren we in de opleiding willen opleiden
• Als leraar moet je in staat zijn om van lerenden mondiale burgers te maken
o Die zullen bijdragen tot een meer rechtvaardige, vreedzame, tolerante, inclusieve en
duurzame wereld
o Ze moeten worden toegerust met relevante spirituele vaardigheden, kennis, attitudes en
waarden
o Ze moeten zich bewust zijn van hun individuele en collectieve invloed op de wereld om hen
heen
Uitleggen wat spirituele vaardigheden zijn in het onderwijs
• Grondig nadenken over de basale relaties tussen mens, leefomgeving en geschiedenis
• Draait om hoe ze als mens een geweten krijgen, in de wereld verschijnen en hoe ze zich tot die wereld
willen verhouden = de menswording
Uitleggen wat een referentiekader is ( en de woorden normaal en vreemd gebruiken)
Referentiekader = of onze hoogst persoonlijk gekleurde bril = de manier waarop je naar de wereld kijkt.
• Daarin dingen die voor jou normaal zijn, zo normaal dat je het niet meer beseft
• Wat buiten ons referentiekader ligt, zijn zaken die je vreemd vindt, abnormaal, die je niet goed kent
• = het geheel van waarden en normen binnen een bepaalde groep
• Je kijkt naar hetzelfde, maar je ziet toch iets anders.
Voorbeelden van hoe een referentiekader werkt in het kijken naar situaties/mensen
• Moslima praat vlot Nederlands en blijkt de verpleegkundige te zijn en niet de poetsvrouw
• Nieuwe buren ; ‘ ah zullen Marokkanen zijn want het is een groot gezin’
Referentiekader is in beweging en wordt beïnvloed door ouders, vrienden etc.
De uitspraak “ we kijken naar hetzelfde maar toch zien we niet hetzelfde” verbinden met het referentiekader
• We kijken naar hetzelfde, maar toch zien we niet hetzelfde (→ iedereen heeft zijn eigen bril)
• Iedereen denkt anders, en vindt dingen normaal/ vreemd
• Het is hoe jij zelf erover denkt
Het verband tussen referentiekader en identiteit
• Wie ik ben ( identiteit) bepaalt mee hoe ik naar de dingen van de wereld kijk(referentiekader)
• Hoe ik kijk naar de dingen ( referentiekader) heeft een invloed op mij ( identiteit )
,Uitleggen en illustreren wat wordt bedoeld met meervoudige of meerlagige identiteit of deelidentiteiten
• Wat is identiteit?
o Niet alleen je dromen, maar ook seksuele oriëntatie, genderidentiteit, je roots .. maken deel
uit van je identiteit
= deelidentiteiten
• Identiteit is dus altijd meervoudig en iedereen heeft andere deelidentiteiten
• Je bent uniek
• Je kan het vergelijken met een taart
Uitleggen wat kruispuntdenken is
• Doel : bewust worden van deelidentiteiten
• Leren herkennen van privileges, machtsfactoren
• Stilstaan bij je rol in de wereld
Wat is het verband tussen meervoudige identiteit en kruispuntdenken
• Identiteit is meervoudig en dynamisch
• Kruispuntdenken heeft te maken met je meervoudige identiteiten, die kruisen allemaal en zo bekom je
je identiteit
Voorbeelden geven van assen van kruispuntdenken
• Geslacht
• Seksuele oriëntatie
• Roots
• Etniciteit
• ……
Uitleggen wat het verband is tussen kruispuntdenken en privileges
• Onze deelidentiteiten bepalen mee onze privileges
• Bv man: wit → krijgt meer privileges dan een moslima
De 3 functies van identiteit uitleggen en benoemen
1. Belonging : we willen samenhorigheid
2. Sense : we zijn altijd op zoek naar zingeving in ons leven
3. Agency : we willen verantwoordelijkheid nemen in ons leven
Uitleggen wat multiperspectiviteit inhoudt
• Gebeurtenissen, situaties en personen vanuit verschillende perspectieven bekijken
• Het perspectief van anderen begrijpen en verklaren
Het belang van multiperspectiviteit uitleggen
• Het is van belang dat we hiermee rekening houden
• Anders zou er een polarisatie ontstaan ( wij- zij denken)
• We moeten rekening houden met anderen en dit kan enkel door de wereld ook in andere
perspectieven te gaan bekijken
,Het getuigenis van Chimanda verbinden met het belang van multiperspectiviteit (door concrete vb )
• Ze kreeg een nieuwe poetsman: hij had een arme familie
, •
o Als ze haar eten niet opat, zei de moeder ‘ je weet dat er mensen in nood zijn zoals de
poetsman zijn familie
o Ze voelde zich daardoor enorm schuldig
o Zijn mama toonde een werk van haar zoon dat hij gemaakt had
o Zij besefte niet dat iemand die arm is , dingen kan maken
o Het werd onmogelijk voor haar om andere dingen in de familie te zien dan een ‘ arme familie’
omdat dat het enigste was dat ze wisten
o Poverty was de single story of them
• Toen ze naar universiteit ging waren ze ervan geschrokken hoe het kon dat Chimanda zo goed engels
kon → in Nigeria had je ook mogelijkheden om engels te praten
Multiperspectiviteit ten opzichte van stereotypering plaatsen
• Stereotypen = beelden in ons hoofd dat we van mensen hebben
• We moeten stoppen met zo te denken en dingen anders gaan bekijken
o Multiperspectiviteit
B. openbreken van deze ‘ego’ gerichte versie van het referentiekader naar een ‘ wereld’
gerichte versie
Opsommen met welke globale uitdagingen of crisissen we vandaag de dag te maken hebben
• Moderniteit leidt tot verschillende crisissen
o Ecologische crisis
o Sociale crisis
o Ontwikkelingscrisis
o Energiecrisis
o Financiële crisis
o Existentiële crisis
In het hart van alle crisissen : een spirituele crisis
• Link met cursus
o De grenzen van de groei zijn bereikt : ecologische crisis
o De instrumentalisering van de mens en de natuur voor groei → problematisch
o Oorzaak ecologische crisis : in het economisch systeem
Met een concreet voorbeeld uitleggen wat het verband is tussen lokale en globale uitdagingen/crisissen
• Racisme
o We focussen teveel op enkele problemen en niet op alles
o We vergeten waar de oorsprong ligt van sommige problemen
Uitleggen wat bedoeld wordt met de ecologische crisis
• Naast klimaatverandering: wetenschappers onderscheiden nog 8 planetaire grenzen waarvan het
overschrijden een bedreiging is voor het voortbestaan van het leven in zijn huidige vorm
o 30 à 50% van alle levende soorten sterft uit
o Anderhalf miljard mensen moeten vluchten
o Droogte, hitte, branden , overstromingen
o Opbrengst van basisvoedsel neemt met 30% af
o De tropen worden grotendeels onbewoonbaar
o Deze wereld is niet te verenigen met de menselijke beschaving!
