Samenvatting Sociale wetgeving Module 3 ()

SOC WETGEVING 2021 MODULE 3: COLLECTIEF ARBEIDSRECHT
3.1 Begrip
DEF
= collectieve betrekkingen tussen WG’s & WN’s op verschillende niveaus (niet inidv. Verhoudingen)

→ organisatie collectief overleg

→ totstandkoming specifieke rechtsbronnen

→ collectieve conflicten



3.2 Vrijheid vakvereniging
HISTORIEK
• Coalitieverbod
- Verbod op samenspanningen zowel voor WG’s als WN’s
- Verbod op staking

• Vrijheid van vereniging
- Liberale grondwet
- Recht tot vereniging
- Voornamelijk voor waarborgen van politieke vrijheden
- Weinig veranderd

• Beperkte erkenning MAAR geringe impact in praktijk
- Oude artikelen opheffen
- Onwettig om stakersposten te organiseren
- Wel groeperingen die beroepsbelangen zou verdedigen
- In praktijk weinig impact & weinig benut

• Erkenning
- Heel breed vrijheid erkend
- Ruimer dan enkel vakbondsvrijheid
- Opheffing vorige artikelen


RECHTSBRONNEN
A. Nationaal
• Recht van vereniging in Grondwet
- Zolang ze openbare orde niet verstoren

• Wet 1921 (laatste)
- Bescherming = essentie → gewaarborgd
- Mogelijkheid om niet aan te sluiten bij vereniging = ook bescherming
- Gevolgen toetreding

, - Vrijheid geschonden → burgerrechtelijke sancties + strafrechtelijke sancties
- Ook bij dwingen van persoon om zich al dan niet aan te sluiten


B. Internationaal
• IAO verdragen
- Internat. ArbeidsOrganisatie
- 2 Specifieke verdragen
- Vakbondsvrijheid & vrijheid om collectief te overleggen
- Specifiek betrekking op garantie bescherming in particuliere sector

• BUPO-verdrag
- Burgerlijke & Politieke rechten
- Alg erkenning v/d vakbondsvrijheid

• ECOSOC-verdrag
- Econ. & sociale rechten
- Ook erkenning, ruimer → stakingsrecht

• EVRM
- Europees Verdrag voor de Rechten v/d Mens
- Recht op collectieve onderhandeling & actie

• HESH
- Herziene Europees Sociaal Handvest
- Vrijheid voor organiseren
- Recht op collectief optreden

• HGEU
- Handvest v/d Grondrechten v/d EU
- Meest recente
- Recht op voorlichting & raadpleging v/d WN
- Recht op collectief onderhandelen & actie
- Leidraad voor HvJ

• Verticale rechtsverhoudingen
- Tussen burger & OH

• Horizontale rechtsverhoudingen
- Tussen WN-org & WG-org

• Ook supranationale rechtscolleges/comités
- Waken over 1 rechtsbron
- Vaak slechts morele gedragsregels tav lidstaten
- Géén dwingend karakter

, WHY CARE
• Vrijheid je aan te sluiten of niet aan te sluiten
• Closed/union/preferential → niet in BE
- Enkel WN aangesloten
- Binnen bepaalde periode na aanwerving → aansluiten bij vakorg.
- Aangeslotenen worden verkozen boven niet-aangeslotenen tijdens aanwerving
• Voordelen
- Terugbetalen deel vakbondspremies
- Mits VW’en vervuld
o Beperkte omvang voordelen & premies
o Geen druk/beïnvloeding anderen

• Uitsluiting leden
- Mag weren of niet toelaten
- Bij verschillende waarden



3.3 Sociale gesprekspartners
VAKORGANISATIE WN’S
a. Alg
• Georganiseerd rond beroep/sector/overkoepelend
- Verschillende structuren
- Uitzondering = NCK → 1 bepaalde groep vertegenwoordigt = kaderleden
- ABVV & ACV
o Structuur → vakcentrales = groeperen rond sectoren + interprofessioneel
o Accentverschillen → focus op 1 v/d 2 structuren verschilt
- ACLVB
o Enkel Interprofessionele structuur

• Feitelijke verenigingen
- Géén rechtspersoonlijkheid
- Wel functionele rechtspersoonlijkheid
o Specifieke bevoegdheden toegekend door wetgever


b. Bijzonderheden
• Representativiteit
- Criterium is voldaan enkel voor ABVV, ACV & ACLVB
- VW’en om te worden gezien als representatief = evrschillen
o Afh.v. WG, niveau
o Nationaal, sectoraal, interprofessioneel
- Om overzicht & continuïteit te houden in sociaal overleg

• Aansprakelijkheid
- Vakorganisatie niet strafrechtelijk aansprakelijk