Criminologische psychologie
Les 4:
Stalking:
1.Definiëring
-Juridische visie:
Probleem zit vaak in juridische context; onderzoek naar zulk gedrag is moeilijk (weinig
bewijsstukken etc.)
Definitie: een persoon die een andere persoon belaagd terwijl hij/zij wist of had moeten
weten zo de rust vd bewuste persoon ernstig zou verstoren
Rust gedrag moet angst veroorzaken, …; verschilt van persoon tot persoon
Persoon had moeten kunnen dat zijn gedrag een negatieve impact kan hebben op de andere
persoon
Fragment video: besefte zelf niet dat dat het effect is, dat dergelijk gedrag
grensoverschrijdend is vandaar verbreding id strafwet: ‘had moeten weten’
Enige die een klacht kan indienen is het slachtoffer zelf; vaak hebben slachtoffers het zelf
niet helemaal door
Probleem id praktijk: soms gaat omgeving naar de politie omdat het slachtoffer het niet goed
beseft volgens definitie id Sw moet het slachtoffer zelf de klacht indienen
Als slachtoffer overlijdt, kan er technisch gezien geen klacht worden ingediend tov de pleger
In 2016 werd het ih Sw aangepast (omgeving kan ook klacht indienen)
Niet eenvoudig om stalking af te bakenen of duidelijk te definiëren; verschilt van land of
staat
In België ruim rust moet verstoord worden (niet enkel angst effectief voelen)
Films: soms romantisatie van stalking
-De psychosociale visie:
Discrepanties bij bepaalde definities; ons Sw neemt ruim iemand kan al veroordeeld
worden door één van de gedragingen
Definities vanuit de wetenschap: altijd 3 elementen die voorkomen
- Patroon van herhaaldelijk intrusief en hindelrijk gedrag
- Gericht tegen een specifieke persoon (kan ook tav instellingen etc.)
- Slachtoffer voelt zich angstig, onrustig en bedreigd
-Stalkingsgedrag:
Grens tussen normaal en abnormaal gedrag is vaak ambigue
Perceptie blijft cruciaal
Stalkingsgedragingen zijn zeer breed:
intimiteit zoeken (overdreven liefdesteksten, geschenken, veel bellen)
nabijheid zoeken: pleger wil in fysiek contact komen met slachtoffer (bv. opzoeken op werk,
naar het huis gaan vh slachtoffer, …)
, iemand opwachten op het werk is bv. niet strafbaar, voorbijrijden in de straat is niet
strafbaar nemen plegers vaak aan in het proces
wat is wel en niet stalking
Duidelijkere gedragingen, die wel strafbaar zijn: inbreken, diefstal, …
Intimidatie: pleger wil duidelijk maken wie de touwtjes in handen heeft
Kan leiden tot geweld
-Het slachtoffer:
Vanaf wanneer is stalking illegaal?
Sommige theoretici: als het met voorbedachten rade gebeurt, is het strafbaar, MAAR
gebeurt niet altijd
Anderen: als het frequent gebeurt, …
Geslachtseffecten: geslachtsverschillen; mannen zien minder vaak bepaald gedrag als
stalking dan vrouwen
Impact van stalking: men minimaliseert het vaak
Vaak ook sociale en werkomgeving die lijdt onder het stalkingsgedrag
Weerstand van het slachtoffer kan afnemen na een tijd
-Prevalentie:
Over het algemeen: ¼ à 1/5 van mensen wordt ooit slachtoffer van stalkingsgerelateerd
gedrag; betekent niet dat ze vervolgens langdurige stalking meemaken
Gemiddelde duur van dergelijke gedragspatronen: 22 maanden
Daders vooal mannen en slachtoffers vooral vrouwen; maar wordt in vraag gesteld omdat er
weinig zicht is op mannelijk slachtofferschap; mannen voelen zich minder snel slachtoffer
van stalking
Meestal is de dader bekend (partners, ex-partner, ouder, …)
2.Typologie:
Meest uitgebreide typologie & enige die handhaving biedt voor begeleiding vd pleger
Typologie van Mullen
Onderscheiden 5 types van stalkers:
- Afgewezen stalker: vooral ex-partners; relatie eindigt en één van de twee kan zich er
niet bij neerleggen
Gaat stalkingsgedrag vertonen in hoop te verzoenen of wraak te nemen
Motivatie variërt over de periode heen (eerst verzoening, relatie opbouwen; wanneer
hij merkt dat het slachtoffer blijft afwijzen, verandert het in wraak variatie
Waarom blijft hij dergelijk gedrag stellen? Blijft zo in contact met ex-partner
vervanging voor de relatie die er niet meer is
- Intimiteit zoekende stalker: niet zozeer over ex-partners, maar persoon die overtuigt
is dat hij/zij verliefd is op iemand
Les 4:
Stalking:
1.Definiëring
-Juridische visie:
Probleem zit vaak in juridische context; onderzoek naar zulk gedrag is moeilijk (weinig
bewijsstukken etc.)
Definitie: een persoon die een andere persoon belaagd terwijl hij/zij wist of had moeten
weten zo de rust vd bewuste persoon ernstig zou verstoren
Rust gedrag moet angst veroorzaken, …; verschilt van persoon tot persoon
Persoon had moeten kunnen dat zijn gedrag een negatieve impact kan hebben op de andere
persoon
Fragment video: besefte zelf niet dat dat het effect is, dat dergelijk gedrag
grensoverschrijdend is vandaar verbreding id strafwet: ‘had moeten weten’
Enige die een klacht kan indienen is het slachtoffer zelf; vaak hebben slachtoffers het zelf
niet helemaal door
Probleem id praktijk: soms gaat omgeving naar de politie omdat het slachtoffer het niet goed
beseft volgens definitie id Sw moet het slachtoffer zelf de klacht indienen
Als slachtoffer overlijdt, kan er technisch gezien geen klacht worden ingediend tov de pleger
In 2016 werd het ih Sw aangepast (omgeving kan ook klacht indienen)
Niet eenvoudig om stalking af te bakenen of duidelijk te definiëren; verschilt van land of
staat
In België ruim rust moet verstoord worden (niet enkel angst effectief voelen)
Films: soms romantisatie van stalking
-De psychosociale visie:
Discrepanties bij bepaalde definities; ons Sw neemt ruim iemand kan al veroordeeld
worden door één van de gedragingen
Definities vanuit de wetenschap: altijd 3 elementen die voorkomen
- Patroon van herhaaldelijk intrusief en hindelrijk gedrag
- Gericht tegen een specifieke persoon (kan ook tav instellingen etc.)
- Slachtoffer voelt zich angstig, onrustig en bedreigd
-Stalkingsgedrag:
Grens tussen normaal en abnormaal gedrag is vaak ambigue
Perceptie blijft cruciaal
Stalkingsgedragingen zijn zeer breed:
intimiteit zoeken (overdreven liefdesteksten, geschenken, veel bellen)
nabijheid zoeken: pleger wil in fysiek contact komen met slachtoffer (bv. opzoeken op werk,
naar het huis gaan vh slachtoffer, …)
, iemand opwachten op het werk is bv. niet strafbaar, voorbijrijden in de straat is niet
strafbaar nemen plegers vaak aan in het proces
wat is wel en niet stalking
Duidelijkere gedragingen, die wel strafbaar zijn: inbreken, diefstal, …
Intimidatie: pleger wil duidelijk maken wie de touwtjes in handen heeft
Kan leiden tot geweld
-Het slachtoffer:
Vanaf wanneer is stalking illegaal?
Sommige theoretici: als het met voorbedachten rade gebeurt, is het strafbaar, MAAR
gebeurt niet altijd
Anderen: als het frequent gebeurt, …
Geslachtseffecten: geslachtsverschillen; mannen zien minder vaak bepaald gedrag als
stalking dan vrouwen
Impact van stalking: men minimaliseert het vaak
Vaak ook sociale en werkomgeving die lijdt onder het stalkingsgedrag
Weerstand van het slachtoffer kan afnemen na een tijd
-Prevalentie:
Over het algemeen: ¼ à 1/5 van mensen wordt ooit slachtoffer van stalkingsgerelateerd
gedrag; betekent niet dat ze vervolgens langdurige stalking meemaken
Gemiddelde duur van dergelijke gedragspatronen: 22 maanden
Daders vooal mannen en slachtoffers vooral vrouwen; maar wordt in vraag gesteld omdat er
weinig zicht is op mannelijk slachtofferschap; mannen voelen zich minder snel slachtoffer
van stalking
Meestal is de dader bekend (partners, ex-partner, ouder, …)
2.Typologie:
Meest uitgebreide typologie & enige die handhaving biedt voor begeleiding vd pleger
Typologie van Mullen
Onderscheiden 5 types van stalkers:
- Afgewezen stalker: vooral ex-partners; relatie eindigt en één van de twee kan zich er
niet bij neerleggen
Gaat stalkingsgedrag vertonen in hoop te verzoenen of wraak te nemen
Motivatie variërt over de periode heen (eerst verzoening, relatie opbouwen; wanneer
hij merkt dat het slachtoffer blijft afwijzen, verandert het in wraak variatie
Waarom blijft hij dergelijk gedrag stellen? Blijft zo in contact met ex-partner
vervanging voor de relatie die er niet meer is
- Intimiteit zoekende stalker: niet zozeer over ex-partners, maar persoon die overtuigt
is dat hij/zij verliefd is op iemand
