OMT III
Hoofdstuk 1: wat is kwalitatief
onderzoek in psychologie en was het
echt verstopt?
Hoofdstuk 2: hoe kwalitatieve
methodes zich ontwikkelen in
psychologie: de kwalitatieve evolutie
Kwalitatief en kwantitatief onderzoek zijn even moeilijk dus even waardevol voor ons. De
wetenschappelijke eisen die gesteld worden; zijn dezelfde. Het is een soort van breuklijn
tussen beiden. De kwalitatieve onderzoekers begrijpen de kwantitatieve niet en vise versa.
Het zijn 2 benadering die er zijn in functie van: de noodzaak om een onderzoeksvraag te
beantwoorden.
1)Psychologie en de historische kwantitatieve basis
Positivisme:
een natuurwetenschappelijke benadering (zoektocht naar universele wetten). Iemand die
denkt dat er universele wetten zijn en die wilt die proberen omschrijven. Bv in fysica, de
chemie: men doet een experiment en gaat op zoek naar een universele wet men
reductioneert een natuurlijke wetten tot 1 wet. Die complexe wereld wordt gereduceerd tot 1
formule. (Kernwoorden: experiment, universalisme, meten, reductionisme).
In sociologie (een verwante discipline) daar zien we een andere benadering: het kwalitatieve
onderzoek. Dus psychologie heeft het kwantitatieve verhaal en sociologie het kwalitatieve.
Het gaat hier over observatie die aanleunt bij natuurwetenschappelijke benadering maar in
kader van het kwalitatieve onderzoek.
Expansie door:
,Die kwalitatieve basis heeft een expansie meegemaakt door klinische psychologie. Men wou
‘on’kwantificeren wat er aan de hand was. Educatie, forensische psychologie, marketing…
waarom koopt iemand een product? Of niet? Hoe kunnen we mensen aanzetten om iets te
kopen? Dat is allemaal de kwantitatieve benadering.
Tekort aan kritieke denkers
Anderzijds lagen er ook andere zaken aan de basis van de kwantitatieve benadering: ivm nu
waren er vroeger minder psychologie studenten dus minder kritische mensen. Hoe meer
massa je hebt, hoe meer kansen op kritiek van de ‘denkers’. Dus kans op andersgezinden was
kleiner.
Psychologie enkel aan de unief
Nu is er meer opkomst van praktijkwerkers die misschien geen psycholoog zijn, maar wel de
kennis hebben mbt de context waarin mensen functioneren. Door die context heb je een stuk
kwalitatief onderzoek nodig!! Er staat dus een spanning tussen beiden benaderingen
2)Breuklijnen tussen kwantitatief en kwalitatief onderzoek
Kwantitatief Kwalitatief
Objectief Subjectief
Hard Soft
Mechanisch Rationeel (de reden speelt een rol,
meegaand)
Kwantitatief Kwalitatief
Nomothetisch Teleologisch
Analytisch (statistisch, diepe analyse, Ideografisch (hoe komt dat een individu
gemiddelde persoon) uniek is?)
Operationeel (een doel voor ogen, meten en Synoptisch (vanuit andere disciplines
dan indelen) naar dingen kijken, ook hoe bekeek men
dingen vroeger en nu?)
3)Visie op wetenschap als basis voor polarisering
Een andere oorzaak als basis voor die polarisering van beide stromingen, is de manier waarop
we naar wetenschap kijken. Kijk je naar conceptualiseren van wetenschap vanuit psychologie?
Kwantitatief:
Dan zijn objecten in de natuurlijke omgeving objectief, reeël en bestaan onafhankelijk
van mensen.
, Wetenschappelijke kennis wordt bepaald door actuele karakteristieken van de fysieke
wereld.
Wetenschap is een toolbox van methodes en procedures.
Wetenschap is individuele en mentale activiteit.
Kwalitatief:
Bij kwalitatief zien we wetenschap als een social construct.
Mensen kunnen de wereld nooit direct observeren. Mensen die toch een
wereldbeeld hebben, dat wordt opgelegd door de wetenschap. Nu met de media krijgen
we een wereldbeeld die ons in een bepaalde richting duwt. Daarom moeten we kritisch
zijn en denken van: hetgeen wat ons in het gezicht geduwd wordt, is dat wel gebaseerd
op feiten? De bewustwording van het feit of de kennis uit de wetenschap niet wordt
opgelegd door de wetenschap zelf.
Mensen vertonen weinig consensus over methodes en procedures.
Ze handelen collectief en sociaal
4)Visie op kwalitatief onderzoek
Hoe kijkt men naar kwalitatief onderzoek? Een onderzoek van Povee & Roberts waarbij men
studenten en staff heeft geïnterviewd. Men deed hiervan een thematisch analyse (komt later
aan bod). De conclusie: de methodologie moet gekozen worden obv de onderzoeksvraag. De
studenten en staff zeggen niet ‘kwantitatief is beter dan kwalitatief en vise versa’. Nee ze
zeiden ‘om je onderzoeksvraag te beantwoorden moet je de juiste methode kiezen’ dat is
goed! Kwantitatief, kwalitatief en mixed method methodologie hebben elk hun waarde en
moeten dus geapprecieerd worden. Ze zeggen dus niet dat er een rangorde is tussen
kwalitatief en kwantitatief, neen ze zijn evenwaardig.
Een ander themata: de studenten en staff gaven toe dat ze onvoldoende bekend waren met
kwalitatief onderzoek. Ze hadden het in de diepte nooit bestudeerd. Ze zeiden ook dat het
een tijdsintensieve vorm is van onderzoek. Een enquete opsturen of 20n interviews doen, dat
kan serieus verschillen. Bovendien spraken ze van een publicatie -bias (kwantitatief
onderzoek wordt makkelijker gepubliceerd dan kwalitatief onderzoek). Nochtans zeggen ze
dat in de praktijk van de psycholoog, waar er sprake is van interpersoonlijke relaties en
communicatie, dat matcht met kwalitatief onderzoek. Ze vinden ook dat lived experiences
capteren een sterk punt is van het kwalitatief onderzoek. De belevenis van mensen door dat
kwalitatief onderzoek naar boven brengen, is een sterk punt. Bovendien zeggen studenten
aan de staff dat als we de onderzochte gaan empoweren, reduceer je het statuut van de
onderzoeker. De onderzoeker gaat op het zelfde niveau staan van de onderzochte. Ze geven
ook aan dat er een te kort is aan respect voor kwalitatief onderzoek en dat heeft te maken
met de manier van lesgeven. Een ander thema is de subjectiviteit van kwalitatief onderzoek
en objectiviteit van kwantitatief onderzoek. Kwalitatief onderzoek is veel intensiever om je
subjectiviteit te ‘controleren’. Ook de waarde van generaliseerbaarheid van kwalitatief
Hoofdstuk 1: wat is kwalitatief
onderzoek in psychologie en was het
echt verstopt?
Hoofdstuk 2: hoe kwalitatieve
methodes zich ontwikkelen in
psychologie: de kwalitatieve evolutie
Kwalitatief en kwantitatief onderzoek zijn even moeilijk dus even waardevol voor ons. De
wetenschappelijke eisen die gesteld worden; zijn dezelfde. Het is een soort van breuklijn
tussen beiden. De kwalitatieve onderzoekers begrijpen de kwantitatieve niet en vise versa.
Het zijn 2 benadering die er zijn in functie van: de noodzaak om een onderzoeksvraag te
beantwoorden.
1)Psychologie en de historische kwantitatieve basis
Positivisme:
een natuurwetenschappelijke benadering (zoektocht naar universele wetten). Iemand die
denkt dat er universele wetten zijn en die wilt die proberen omschrijven. Bv in fysica, de
chemie: men doet een experiment en gaat op zoek naar een universele wet men
reductioneert een natuurlijke wetten tot 1 wet. Die complexe wereld wordt gereduceerd tot 1
formule. (Kernwoorden: experiment, universalisme, meten, reductionisme).
In sociologie (een verwante discipline) daar zien we een andere benadering: het kwalitatieve
onderzoek. Dus psychologie heeft het kwantitatieve verhaal en sociologie het kwalitatieve.
Het gaat hier over observatie die aanleunt bij natuurwetenschappelijke benadering maar in
kader van het kwalitatieve onderzoek.
Expansie door:
,Die kwalitatieve basis heeft een expansie meegemaakt door klinische psychologie. Men wou
‘on’kwantificeren wat er aan de hand was. Educatie, forensische psychologie, marketing…
waarom koopt iemand een product? Of niet? Hoe kunnen we mensen aanzetten om iets te
kopen? Dat is allemaal de kwantitatieve benadering.
Tekort aan kritieke denkers
Anderzijds lagen er ook andere zaken aan de basis van de kwantitatieve benadering: ivm nu
waren er vroeger minder psychologie studenten dus minder kritische mensen. Hoe meer
massa je hebt, hoe meer kansen op kritiek van de ‘denkers’. Dus kans op andersgezinden was
kleiner.
Psychologie enkel aan de unief
Nu is er meer opkomst van praktijkwerkers die misschien geen psycholoog zijn, maar wel de
kennis hebben mbt de context waarin mensen functioneren. Door die context heb je een stuk
kwalitatief onderzoek nodig!! Er staat dus een spanning tussen beiden benaderingen
2)Breuklijnen tussen kwantitatief en kwalitatief onderzoek
Kwantitatief Kwalitatief
Objectief Subjectief
Hard Soft
Mechanisch Rationeel (de reden speelt een rol,
meegaand)
Kwantitatief Kwalitatief
Nomothetisch Teleologisch
Analytisch (statistisch, diepe analyse, Ideografisch (hoe komt dat een individu
gemiddelde persoon) uniek is?)
Operationeel (een doel voor ogen, meten en Synoptisch (vanuit andere disciplines
dan indelen) naar dingen kijken, ook hoe bekeek men
dingen vroeger en nu?)
3)Visie op wetenschap als basis voor polarisering
Een andere oorzaak als basis voor die polarisering van beide stromingen, is de manier waarop
we naar wetenschap kijken. Kijk je naar conceptualiseren van wetenschap vanuit psychologie?
Kwantitatief:
Dan zijn objecten in de natuurlijke omgeving objectief, reeël en bestaan onafhankelijk
van mensen.
, Wetenschappelijke kennis wordt bepaald door actuele karakteristieken van de fysieke
wereld.
Wetenschap is een toolbox van methodes en procedures.
Wetenschap is individuele en mentale activiteit.
Kwalitatief:
Bij kwalitatief zien we wetenschap als een social construct.
Mensen kunnen de wereld nooit direct observeren. Mensen die toch een
wereldbeeld hebben, dat wordt opgelegd door de wetenschap. Nu met de media krijgen
we een wereldbeeld die ons in een bepaalde richting duwt. Daarom moeten we kritisch
zijn en denken van: hetgeen wat ons in het gezicht geduwd wordt, is dat wel gebaseerd
op feiten? De bewustwording van het feit of de kennis uit de wetenschap niet wordt
opgelegd door de wetenschap zelf.
Mensen vertonen weinig consensus over methodes en procedures.
Ze handelen collectief en sociaal
4)Visie op kwalitatief onderzoek
Hoe kijkt men naar kwalitatief onderzoek? Een onderzoek van Povee & Roberts waarbij men
studenten en staff heeft geïnterviewd. Men deed hiervan een thematisch analyse (komt later
aan bod). De conclusie: de methodologie moet gekozen worden obv de onderzoeksvraag. De
studenten en staff zeggen niet ‘kwantitatief is beter dan kwalitatief en vise versa’. Nee ze
zeiden ‘om je onderzoeksvraag te beantwoorden moet je de juiste methode kiezen’ dat is
goed! Kwantitatief, kwalitatief en mixed method methodologie hebben elk hun waarde en
moeten dus geapprecieerd worden. Ze zeggen dus niet dat er een rangorde is tussen
kwalitatief en kwantitatief, neen ze zijn evenwaardig.
Een ander themata: de studenten en staff gaven toe dat ze onvoldoende bekend waren met
kwalitatief onderzoek. Ze hadden het in de diepte nooit bestudeerd. Ze zeiden ook dat het
een tijdsintensieve vorm is van onderzoek. Een enquete opsturen of 20n interviews doen, dat
kan serieus verschillen. Bovendien spraken ze van een publicatie -bias (kwantitatief
onderzoek wordt makkelijker gepubliceerd dan kwalitatief onderzoek). Nochtans zeggen ze
dat in de praktijk van de psycholoog, waar er sprake is van interpersoonlijke relaties en
communicatie, dat matcht met kwalitatief onderzoek. Ze vinden ook dat lived experiences
capteren een sterk punt is van het kwalitatief onderzoek. De belevenis van mensen door dat
kwalitatief onderzoek naar boven brengen, is een sterk punt. Bovendien zeggen studenten
aan de staff dat als we de onderzochte gaan empoweren, reduceer je het statuut van de
onderzoeker. De onderzoeker gaat op het zelfde niveau staan van de onderzochte. Ze geven
ook aan dat er een te kort is aan respect voor kwalitatief onderzoek en dat heeft te maken
met de manier van lesgeven. Een ander thema is de subjectiviteit van kwalitatief onderzoek
en objectiviteit van kwantitatief onderzoek. Kwalitatief onderzoek is veel intensiever om je
subjectiviteit te ‘controleren’. Ook de waarde van generaliseerbaarheid van kwalitatief
