Samenvatting Onderzoeksmethode Voor Bedrijfskunde

Onderzoeksmethode voor bedrijfskunde

Inleiding

waarom onderzoeksmethoden nodig?

-Weerbaar zijn in een samenleving dat gedreven is door onderzoek
 welke zijn goed en welke zijn slecht?
- Helpt ons beslissingen nemen
 vb.: als je CEO bent en je ziet dat er massaverloop is  je wilt dit onderzoeken
waarom
- Onderzoeksmethoden als noodzaak
 ontstaan door praktische problemen

3 ultieme doelstellingen in dit vak

1. Wat is onderzoek? Wat is wetenschap?
 Inzicht in de rol en relevantie van onderzoeksmethode
2. Zal helpen om zelf onderzoek leren uitvoeren
 Inzicht verwerven in de bronnen en methodes voor onderzoek
 Onderbouwde methodologische keuzes kunnen maken bij het voeren van onderzoek
- Inzicht in de verschillende stappen van het onderzoeksproces
- Methodologische terminologie en onderliggende begrippen die gebruikt wordt in de
sociale wetenschappen kunnen toepassen
- Inzicht in de voor- en nadelen van verschillende onderzoeksdesigns, methoden van
dataverzameling en operationalisering
- Correcte onderzoeksattitude aanleren: empirie, logica, literatuur, ethisch
3. Onderzoek kunnen evalueren en beoordelen
 een wetenschappelijke en kritische houding aannemen tegenover verschillende denk-
en werkwijzen in de onderzoekspraktijk en ook wat je ziet in de media

Brede basis

 Methodologie
 Extreem uitgebreid domein - verscheidene aspecten komen in andere vakken aan
bod:
- Literatuurstudie
- Dataverzameling
- statistische verwerking en data-analyse
- kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethodologie
- academisch schrijven
 Hier: breed overzicht

Hoofdstuk 2: Scientific research

Wat heet wetenschap?

,  Wat?
- Wordt voorgesteld als een uniforme methode
- Systeem/methode om tot gefundeerde kennis te komen
 bepaalde stappen om kwaliteit te gaan garanderen om tot geldige en
betrouwbare kennis te komen
- Langzaam eeuwenlang proces - Geaccumuleerde kennis: georganiseerd in theorieën
en gestoeld op empirische gegevens

 Verschil tussen het verwerven van alledaagse en wetenschappelijke kennis?
- Bij wetenschappelijke kennis: Strikte regels om de kwaliteit te waarborgen en zo tot
geldige en betrouwbare kennis te komen

 Andere bronnen van kennis
- Eigen ervaringen en waarnemingen
- Pers, media
- Ideologieën (=geheel van ideeën over de mens, menselijke relaties en de inrichting
van de maatschappij, dat leeft binnen een maatschappelijke groep)

Wat is de positie van sociale wetenschappen?

 Alfa, beta- en gammawetenschappen
 Beta-wetenschappen  natuurwetenschappen
 Alfa  menselijk handelen (taalkunde, fysiologie)
 Onderscheid? Gelaagde complexiteit
 Organisatie in grote wetenschapsgebieden en disciplines beïnvloedt onze manier van
denken en wetenschap uitoefenen
 Methodologie is onderdeel van elke discipline
 Verschillende methodes  eerder mens begrijpen van binnenuit? Of ?
 Welke methoden moet sociaalwetenschappelijk onderzoek gebruiken? 
Methodestrijd

 Alfa- en betawetenschappen
 Natuur- of betawetenschappen: natuurwetten
 Geestes- of alfawetenschappen: studie van product menselijk handelen
 19de eeuw
 C.P. Snow (1959) “The Two Cultures”  boek waarbij we ons moeten focussen op
natuurwetenschappen, fysica, chemie minder geestes  positie sociaal
wetenschappen scherper gestelt  eigen studiemethode  3 culturen ipv 2 culturen

 Gammawetenschappen ~ sociale wetenschappen
 Focus op mensen & maatschappij
 Het beschrijft sociale verschijnselen vb.: machtsverhouding
 20ste eeuw
 Wolf Lepenies (1985) “Die drei Kulturen”

Sociaalwetenschappelijk onderzoek?

,  Defenitie: “Productie van geldige en betrouwbare kennis over de sociale realiteit
door het combineren van theorie en empirie volgens rigoureuze methodologische
principes”
 Geldigheid/ validiteit  zeker wat je meet
 Betrouwbaarheid  stabiliteit


Context van sociaalwetenschappelijk onderzoek




 hoe zijn die dingen tot stand gekomen?
 Als we sociaalwetenschappelijk werk doen
 Rekening met waarden en normen
 Voldoende budget?
 Alle contextfactoren bepalen hoe je sociaalwetenschappelijk werk doet

 Geen vacuüm (niet geïsoleerd)
 Elementen
- Theorieën
- Visie op theorie & empirie
- Epistemologische & ontologische beschouwingen
- Ethische beschouwingen
- Doel onderzoek
- Politieke context
- Persoonlijkheid van de onderzoeker

Wat is een theorie?

 Kenmerken

1. Logisch samenhangend geheel van uitspraken over relaties tussen
concepten/abstract idee = bouwstenen
 label toedienen aan wat we waarnemen  veelheid van waarnemingen samen in een
concept
 Voorbeeld Broken Window Theory: criminaliteit - verloedering
 gebroken raam trekt vandalisme aan  er zullen meer ramen gebroken worden

,  criminaliteit: waarneembare feiten gaan categoriseren vb.: diefstal, vandalisme,
moord
 verloedering vb.: gebroken ruit, vuil, grafiti
 Relaties tussen concepten

2. Empirisch toetsbaar
 Verifieerbaar (waarneembaar = observeerbare gevolgen)
 Weerlegbaar (mogelijk te weerleggen)
 Gemeenschappelijk, transparantie  toegankelijk voor iedereen om het te
observeren en waarnemen vb.: als jij enkel een blauwe draak ziet
 Belangrijk verschil met andere kennissystemen (die je niet kan verleggen)

3. Veralgemeenbaar: gaat over meer dan éénmalig fenomeen op één plaats
“Theorieën zijn verklaringen voor terugkerende patronen of voor regelmatigheden
in het sociale leven.” (Blaikie, 2000, p. 143) => In lekentaal: verhalen over het hoe en
waarom verschijnselen optreden
 uitspraak doen over onze sociale realiteit dus niet over 1malige fenomenen

Wat is empirie?

 Uit ervaring, dingen dat we waarnemen
 = ervaren van de wereld rondom ons door waarneming
 via dataverzameling
 objectief waarnemen? Zo veel mogelijk persoonlijke invloeden gaan proberen
uitsluiten om tot gemeenschappelijke kennis te komen

 Samenspel tussen empirie en theorie  empirische cyclus
 Verloopt via twee argumentaties
- Vanuit een observatie (inductie) of specifiek => algemeen
- Vanuit een theorie (deductie) of algemeen => specifiek Inductieve-deductieve
cyclus of empirische cyclus

Voorbeeld inductie: Park gaan  ik zie 4 witte zwanen  ander park ook witte
zwaam  uitspraak: alle zwanen zijn wit  Kom je in een ander park en zie je een
zwarte zwaan  theorie bijstellen
Voorbeeld deductie: Alle zoogdieren hebben een ruggengraat  ik ben een mens ik
ben ook een zoogdier dus ik heb ook een ruggengraat