H8 Meercilindermotoren
Nadelen van eencilindermotoren:
1. Ongelijkmatig draaimoment;
- De zuiger oefent alleen tijdens de arbeidsslag een draaimoment op de krukas. Energie in vliegwiel.
- Gemiddelde draaimoment is klein, daarom heeft een eencilinder (vooral bij lage toeren) weinig koppel.
- Groot vliegwiel nodig om gelijkmatig te laten draaien.
- Overbrenging moet zwaar uitgevoerd worden in verhouding tot het gemiddelde draaimoment.
2. Trillingen
- Traagheidskrachten veroorzaken trillingen.
- Grote krukwangen bij eencilinders. (Bewegen t.o.v. de krukas in de tegenovergestelde richting van de
zuiger en drijfstang)
3. Het motorvermogen.
- wordt bepaald door:
• Het slagvolume
• Het toerental van de motor. (P = W/t)
- Het maximale toerental wordt beperkt door traagheidskrachten, deze zijn afhankelijk van:
• Massa van de bewegende delen
• De versnelling van de bewegende delen.
De zuigerversnelling hangt af van:
• De slaglengte
• De gemiddelde zuigersnelheid.
Voor een bepaald volume zijn de massa’s van de zuigers bij een meercilindermotor kleiner dan de massa
van een eencilinder motor met hetzelfde slagvolume. Daarom kan een meercilindermotor een hoger
toerental bereiken.
4. De vorm van de motor
- Er kan weinig aan veranderd worden. (Afmetingen bepaald door slagvolume)
Meercilindermotoren
Soorten:
- Lijnmotor (2,4,5,6 cilinders. Rechtop schuin of horizontaal geplaatst)
, - V-motor (6, 12 cil = meestal 60 graden uitzonderlijk 90 of 120 | 2,4,8 cilinders = meestal 90
graden. Voordeel: korte bouw. Uitzondering VR-motor VW = 15 graden
- Boxermotor ( Cilinders recht tegenover elkaar, V-motor met 180 graden hoek
- Stermotor.
Cilindernummering:
- Eerste cilinder het verst van het vliegwiel (distributiezijde)
- V-motor begint aan de eerste rechter cilinder vanaf het vliegwiel. Dan links 2, Rechts 3.
- Werkplaatsdocumentatie raadplegen
Draairichting
- Altijd gezien vanaf de voorzijde van de motor. Tegenover de vliegwielzijde.
- Links en rechtsdraaiende motoren.
3. Ontstekingsvolgorde
Arbeidsslagen verdelen over 720 krukasgraden zodat:
- De motor gelijkmatig draait
- De mechanische belasting van de motoronderdelen zoals krukas, hoofdlagers en dergelijke
minder is.
Ontstekingsvolgorde wordt bepaald door:
- Het hoekverschil tussen de cilinders (Bij v- en boxermotoren), en dus ook van de krukken op de
krukas.
- De vorm van de nokken op de nokkenas.
Arbeidsdiagram tweecilindermotor
- Gelijkgerichte krukken
- Krukken onder een hoek van 180 graden met naast elkaar liggende cilinders
- Krukken onder een hoek van 180 graden met tegenovergestelde liggende cilinders.
(Boxermotor)
- De tweecilinder in V-vorm
Driecilindermotor
720 : 3 = 240 graden. Arbeidsslag om 240 graden.
Arbeidsdiagram van een viercilinder
In lijn
- Nieuwe arbeidsslag begint wanneer de oude net klaar is.
, - Zuiger 1 en 4 bewegen tegelijk naar boven en beneden. Eveneens 2 en 3. Torsiekrachten
tegengesteld --> beter krachtenevenwicht.
- Krukas moet drukkrachten opvangen, maar ook traagheidskrachten (zorgen voor torsieeffect)
- 1243 of 1342
V motor
1343
Boxer
1432, 1324
Vijfcilinder
12453
Heeft als eerste motorblok overlap.
Zescilinder
In lijn
- Elke 120 nieuwe arbeidsslag. (60 graden overlap)
- 1&6, 2&5, 3&4 bewegen gelijk
- 124653 en 153624
V-vorm 60 graden
1-4-2-5-3-6
V-vorm 90 graden
1-6-3-5-2-4
- Ongelijk vonkinterval --> voorkomen door krukas met gesplitte tappen toe te passen
Achtcilinder
Bv. 1-5-4-8-6-3-7-2
Tiencilinder
- 720 : 10 = 72. 180 – 72 = 108 graden overlap.
- 1-6-5-10-2-7-3-8-4-9
-
H9 Balancering van de verbrandingsmotor
Motortrillingen verminderen omdat:
Nadelen van eencilindermotoren:
1. Ongelijkmatig draaimoment;
- De zuiger oefent alleen tijdens de arbeidsslag een draaimoment op de krukas. Energie in vliegwiel.
- Gemiddelde draaimoment is klein, daarom heeft een eencilinder (vooral bij lage toeren) weinig koppel.
- Groot vliegwiel nodig om gelijkmatig te laten draaien.
- Overbrenging moet zwaar uitgevoerd worden in verhouding tot het gemiddelde draaimoment.
2. Trillingen
- Traagheidskrachten veroorzaken trillingen.
- Grote krukwangen bij eencilinders. (Bewegen t.o.v. de krukas in de tegenovergestelde richting van de
zuiger en drijfstang)
3. Het motorvermogen.
- wordt bepaald door:
• Het slagvolume
• Het toerental van de motor. (P = W/t)
- Het maximale toerental wordt beperkt door traagheidskrachten, deze zijn afhankelijk van:
• Massa van de bewegende delen
• De versnelling van de bewegende delen.
De zuigerversnelling hangt af van:
• De slaglengte
• De gemiddelde zuigersnelheid.
Voor een bepaald volume zijn de massa’s van de zuigers bij een meercilindermotor kleiner dan de massa
van een eencilinder motor met hetzelfde slagvolume. Daarom kan een meercilindermotor een hoger
toerental bereiken.
4. De vorm van de motor
- Er kan weinig aan veranderd worden. (Afmetingen bepaald door slagvolume)
Meercilindermotoren
Soorten:
- Lijnmotor (2,4,5,6 cilinders. Rechtop schuin of horizontaal geplaatst)
, - V-motor (6, 12 cil = meestal 60 graden uitzonderlijk 90 of 120 | 2,4,8 cilinders = meestal 90
graden. Voordeel: korte bouw. Uitzondering VR-motor VW = 15 graden
- Boxermotor ( Cilinders recht tegenover elkaar, V-motor met 180 graden hoek
- Stermotor.
Cilindernummering:
- Eerste cilinder het verst van het vliegwiel (distributiezijde)
- V-motor begint aan de eerste rechter cilinder vanaf het vliegwiel. Dan links 2, Rechts 3.
- Werkplaatsdocumentatie raadplegen
Draairichting
- Altijd gezien vanaf de voorzijde van de motor. Tegenover de vliegwielzijde.
- Links en rechtsdraaiende motoren.
3. Ontstekingsvolgorde
Arbeidsslagen verdelen over 720 krukasgraden zodat:
- De motor gelijkmatig draait
- De mechanische belasting van de motoronderdelen zoals krukas, hoofdlagers en dergelijke
minder is.
Ontstekingsvolgorde wordt bepaald door:
- Het hoekverschil tussen de cilinders (Bij v- en boxermotoren), en dus ook van de krukken op de
krukas.
- De vorm van de nokken op de nokkenas.
Arbeidsdiagram tweecilindermotor
- Gelijkgerichte krukken
- Krukken onder een hoek van 180 graden met naast elkaar liggende cilinders
- Krukken onder een hoek van 180 graden met tegenovergestelde liggende cilinders.
(Boxermotor)
- De tweecilinder in V-vorm
Driecilindermotor
720 : 3 = 240 graden. Arbeidsslag om 240 graden.
Arbeidsdiagram van een viercilinder
In lijn
- Nieuwe arbeidsslag begint wanneer de oude net klaar is.
, - Zuiger 1 en 4 bewegen tegelijk naar boven en beneden. Eveneens 2 en 3. Torsiekrachten
tegengesteld --> beter krachtenevenwicht.
- Krukas moet drukkrachten opvangen, maar ook traagheidskrachten (zorgen voor torsieeffect)
- 1243 of 1342
V motor
1343
Boxer
1432, 1324
Vijfcilinder
12453
Heeft als eerste motorblok overlap.
Zescilinder
In lijn
- Elke 120 nieuwe arbeidsslag. (60 graden overlap)
- 1&6, 2&5, 3&4 bewegen gelijk
- 124653 en 153624
V-vorm 60 graden
1-4-2-5-3-6
V-vorm 90 graden
1-6-3-5-2-4
- Ongelijk vonkinterval --> voorkomen door krukas met gesplitte tappen toe te passen
Achtcilinder
Bv. 1-5-4-8-6-3-7-2
Tiencilinder
- 720 : 10 = 72. 180 – 72 = 108 graden overlap.
- 1-6-5-10-2-7-3-8-4-9
-
H9 Balancering van de verbrandingsmotor
Motortrillingen verminderen omdat:
