Interventiemethodes rond Adem
Aangepaste ademritmische fonatie Doel= produceren van een zo ontspannen, klankvol en natuurlijk mogelijk
Coblenzer stemgeluid.
Verstoorde coördinatie van de deelcomponenten:
Oorzaken: tijdsgebrek, stress, angst, hoge prestatiedrang.
Terugvinden natuurlijk evenwicht!
Ombuigen naar een economische spreekwijze
Eutonie is belangrijk! Je moet het economisch evenwicht herstellen. = een
optimale opening en sluiting.
Tijdens de fonatie de spieractiviteit van het respiratoir en fonatoir stelsel
zo laag mogelijk houden. Evenwichtig staan en bewegen.
Kaars uitblazen → spanning in buik
Boogspannen: ontwikkelen van een ademsteun ( Tonstütze)
- adem, beweging, steun
- Intentionele uitvoering
- Loslaten bij uitademen
Intentionele gerichtheid → meer spanning
verschil mechanische en intentionele bewegingen
Fietsband: Abspannen
abspannen = loslaten van de uitademingsspieren na spreekactiviteit
waardoor de inademingsstand zich vanzelf herstelt en de inademing dus
snel en zonder moeite tot stand komt.
Afwisselend spannen en loslaten
Gevolg van loslaten → inademing
Starten vanuit middenspanning
Ventielspanning!
- samenspel tss middenrifspanninge en articulatiespanning.
Abspannen met bal / zonder bal
Accentmethode van Svend Smith Globale, totale methode, non-directief.
- Ritme
- Beweging
- Controle uitademingslucht
- Beurtwisseling therapeut en cliënt
- Tempo : largo, andante en allergo
Tempo I: largo
- Rustadem
- Schotse houding
- Schommelbeweging
- 3 tellen in en uit
- Naar voor → inademen
- Naar achter → uitademen
- Trommelritme 3/4 maat
Tijdens ritmisch bewegen ontstaat er een reflectorische adembeweging.
Door ritmisch te bewegen w een ontspannen fonatie bereikt. Er is een
onbewuste automatische regulering van de ademstroom en ademdruk.
Training leidt tot beheersing van zowel ademingsspieren als de
stemgeving.
F , s , sj , zj
,Expiratory muscle strength training Doel= trainen van de ademhalingsspieren om te komen tot een optimale
admebeheersing. Verhogen ademdruk bij fonatie.
Trainen met EMST-toestel → versterkt de ademhalingsspieren
Oefenschema: (rustpauzes, opdrijven weerstand) 5d/week, 4w lang
Neusknijper + wangen met de hand naar binnen duwen tijdens blazen
Rationale: krachttraining van de uitademingsspieren is als techniek
gebaseerd op het feit dat krachttraining van andere spieren in ons lichaam
reeds na ongeveer 4 weken resultaat oplevert.
men neemt aan dat EMST patiënten kan helpen bij het ontwikkelen van
grotere expiratoire druk ifv stem-en spraakproductie terwijl de perceptie
van fysiologische inspanning vermindert. Daarnaast verbetert het ook
hoesten, slikken en ademen.
(frequent gebruikt bij slikstoornissen ervaringen bij stem zijn beperkt.)
Maar ook : Gebaseerd op de veronderstelling dat laryngeale spieren net als andere
Vocal function exercises spieren inhet lichaam getaint kunnen worden, met als doel een betere
controle over de stemfunctie te verkrijgen en de glottale efficiëntie te
maximaliseren. Door zich aan een strikt trainingsprogramma te houden
zou het mogelijk zijn om de massa, kracht en coördinatie van de
stemplooien te verhogen en de relatie tss respiratie, fonatie en resonantie
te verbeteren. Men kan VFE beschouwen als fitness voor de stemplooien.
Oefeningen (4) worden 2 keer per dag uitgevoerd en de ptnt noteert de
resultaten van elke sessie.
Doel = verbeteren van de larynxfunctie en herstellen van het evenwicht:
ademcontrole-stemplooifunctie-supraglottische flexibiliteit.
Verloop:
Inzicht brengen in het fonatieproces bij ptnt
De oefenreeks omvat:
Warming up
- de vocaal i zo lang mogelijk rekken/aanhouden
- doel: zo lang als een s kan duren
- voorwaartse focus behouden maar niet nasaal
Stretching
- glijtoon van de laagste naar de hoogste toon
- stembreuken vermijden
- doel: de musculaire controle en flexibiliteit verbeteren.
Contractietraining :
- glijtoon van de hoogste naar de laagste toon
- Stembreuken vermijden
- doel: de systematische werking van de thyroarythenoideus
Adductie-(kracht) oefeningen:
- maximaal rekken van de vocaal o op verschillende toonhoogtes (D-D-E-F-
G)
Maar ook: SOVT Zie boek
, Interventies rond fonatie: Stemplooisluiting en trilling optimaliseren
SOVT Zie boek
Adductie-oefeningen of In het verleden veel gebruikt om de stemplooien te activeren of naar de middellijn toe te
stootoefeningen bewegen. Tegenwoordig is de opvatting dat men heel voorzichtig moet zijn met dit soort
oeefeningen omwille van het risico van oproepen van overmatige compensatoire
spanning. Een alternatief hiervoor is oefenen met harde steminzet maar ook hier moet je
heel voorzichtig zijn en enkel oefenen onder toezicht van een logopedist.
Doel = realiseren van een betere glottissluiting en meer efficiente stemproductie.
Beschrijving: Bij personen met dysfonie tgv een onvoldoende glottissluiting. Door
ondersteunende armbewegingen (of afdrukken met handen op de zitting van stoel of
druk tegen het voorhoofd) ontwikkelt de persoon meer spierspanning in de laryngeale
regio, met als gevolg een betere stemplooisluiting. De stoottechniek bevordert de
stemplooiadductie zodat bij unilaterale stemplooiverlamming de normale stemplooi
(over)compenseert.
Verloop:
- Uitleg en domonstratie van de stoottechniek in staande/ zithouding.
- Aanleren van coördinatie tss stoten en foneren.
- Oefeningen waarbij de ptnt de glottis stevig sluit (zoals bij persen) zonder te stoten.
- Aanvankelijk kunnen lettergrepen of woorden gebruikt worden die beginnen met een
plofklank ( ka, ke, ko , … ta te to) later later kan overgeschakeld worden op functionele
woorden (ja nee toch, …) en functionele zinnen.
- Generalisatie
Vocal function exercise Gebaseerd op de veronderstelling dat laryngeale spieren net als andere spieren inhet
lichaam getaint kunnen worden, met als doel een betere controle over de stemfunctie te
verkrijgen en de glottale efficiëntie te maximaliseren. Door zich aan een strikt
trainingsprogramma te houden zou het mogelijk zijn om de massa, kracht en coördinatie
van de stemplooien te verhogen en de relatie tss respiratie, fonatie en resonantie te
verbeteren. Men kan VFE beschouwen als fitness voor de stemplooien. Oefeningen (4)
worden 2 keer per dag uitgevoerd en de ptnt noteert de resultaten van elke sessie.
Doel = verbeteren van de larynxfunctie en herstellen van het evenwicht: ademcontrole-
stemplooifunctie-supraglottische flexibiliteit.
Verloop:
Inzicht brengen in het fonatieproces bij ptnt
De oefenreeks omvat:
Warming up
- de vocaal i zo lang mogelijk rekken/aanhouden
- doel: zo lang als een s kan duren
- voorwaartse focus behouden maar niet nasaal
Stretching
- glijtoon van de laagste naar de hoogste toon
- stembreuken vermijden
- doel: de musculaire controle en flexibiliteit verbeteren.
Contractietraining :
- glijtoon van de hoogste naar de laagste toon
- Stembreuken vermijden
- doel: de systematische werking van de thyroarythenoideus
Aangepaste ademritmische fonatie Doel= produceren van een zo ontspannen, klankvol en natuurlijk mogelijk
Coblenzer stemgeluid.
Verstoorde coördinatie van de deelcomponenten:
Oorzaken: tijdsgebrek, stress, angst, hoge prestatiedrang.
Terugvinden natuurlijk evenwicht!
Ombuigen naar een economische spreekwijze
Eutonie is belangrijk! Je moet het economisch evenwicht herstellen. = een
optimale opening en sluiting.
Tijdens de fonatie de spieractiviteit van het respiratoir en fonatoir stelsel
zo laag mogelijk houden. Evenwichtig staan en bewegen.
Kaars uitblazen → spanning in buik
Boogspannen: ontwikkelen van een ademsteun ( Tonstütze)
- adem, beweging, steun
- Intentionele uitvoering
- Loslaten bij uitademen
Intentionele gerichtheid → meer spanning
verschil mechanische en intentionele bewegingen
Fietsband: Abspannen
abspannen = loslaten van de uitademingsspieren na spreekactiviteit
waardoor de inademingsstand zich vanzelf herstelt en de inademing dus
snel en zonder moeite tot stand komt.
Afwisselend spannen en loslaten
Gevolg van loslaten → inademing
Starten vanuit middenspanning
Ventielspanning!
- samenspel tss middenrifspanninge en articulatiespanning.
Abspannen met bal / zonder bal
Accentmethode van Svend Smith Globale, totale methode, non-directief.
- Ritme
- Beweging
- Controle uitademingslucht
- Beurtwisseling therapeut en cliënt
- Tempo : largo, andante en allergo
Tempo I: largo
- Rustadem
- Schotse houding
- Schommelbeweging
- 3 tellen in en uit
- Naar voor → inademen
- Naar achter → uitademen
- Trommelritme 3/4 maat
Tijdens ritmisch bewegen ontstaat er een reflectorische adembeweging.
Door ritmisch te bewegen w een ontspannen fonatie bereikt. Er is een
onbewuste automatische regulering van de ademstroom en ademdruk.
Training leidt tot beheersing van zowel ademingsspieren als de
stemgeving.
F , s , sj , zj
,Expiratory muscle strength training Doel= trainen van de ademhalingsspieren om te komen tot een optimale
admebeheersing. Verhogen ademdruk bij fonatie.
Trainen met EMST-toestel → versterkt de ademhalingsspieren
Oefenschema: (rustpauzes, opdrijven weerstand) 5d/week, 4w lang
Neusknijper + wangen met de hand naar binnen duwen tijdens blazen
Rationale: krachttraining van de uitademingsspieren is als techniek
gebaseerd op het feit dat krachttraining van andere spieren in ons lichaam
reeds na ongeveer 4 weken resultaat oplevert.
men neemt aan dat EMST patiënten kan helpen bij het ontwikkelen van
grotere expiratoire druk ifv stem-en spraakproductie terwijl de perceptie
van fysiologische inspanning vermindert. Daarnaast verbetert het ook
hoesten, slikken en ademen.
(frequent gebruikt bij slikstoornissen ervaringen bij stem zijn beperkt.)
Maar ook : Gebaseerd op de veronderstelling dat laryngeale spieren net als andere
Vocal function exercises spieren inhet lichaam getaint kunnen worden, met als doel een betere
controle over de stemfunctie te verkrijgen en de glottale efficiëntie te
maximaliseren. Door zich aan een strikt trainingsprogramma te houden
zou het mogelijk zijn om de massa, kracht en coördinatie van de
stemplooien te verhogen en de relatie tss respiratie, fonatie en resonantie
te verbeteren. Men kan VFE beschouwen als fitness voor de stemplooien.
Oefeningen (4) worden 2 keer per dag uitgevoerd en de ptnt noteert de
resultaten van elke sessie.
Doel = verbeteren van de larynxfunctie en herstellen van het evenwicht:
ademcontrole-stemplooifunctie-supraglottische flexibiliteit.
Verloop:
Inzicht brengen in het fonatieproces bij ptnt
De oefenreeks omvat:
Warming up
- de vocaal i zo lang mogelijk rekken/aanhouden
- doel: zo lang als een s kan duren
- voorwaartse focus behouden maar niet nasaal
Stretching
- glijtoon van de laagste naar de hoogste toon
- stembreuken vermijden
- doel: de musculaire controle en flexibiliteit verbeteren.
Contractietraining :
- glijtoon van de hoogste naar de laagste toon
- Stembreuken vermijden
- doel: de systematische werking van de thyroarythenoideus
Adductie-(kracht) oefeningen:
- maximaal rekken van de vocaal o op verschillende toonhoogtes (D-D-E-F-
G)
Maar ook: SOVT Zie boek
, Interventies rond fonatie: Stemplooisluiting en trilling optimaliseren
SOVT Zie boek
Adductie-oefeningen of In het verleden veel gebruikt om de stemplooien te activeren of naar de middellijn toe te
stootoefeningen bewegen. Tegenwoordig is de opvatting dat men heel voorzichtig moet zijn met dit soort
oeefeningen omwille van het risico van oproepen van overmatige compensatoire
spanning. Een alternatief hiervoor is oefenen met harde steminzet maar ook hier moet je
heel voorzichtig zijn en enkel oefenen onder toezicht van een logopedist.
Doel = realiseren van een betere glottissluiting en meer efficiente stemproductie.
Beschrijving: Bij personen met dysfonie tgv een onvoldoende glottissluiting. Door
ondersteunende armbewegingen (of afdrukken met handen op de zitting van stoel of
druk tegen het voorhoofd) ontwikkelt de persoon meer spierspanning in de laryngeale
regio, met als gevolg een betere stemplooisluiting. De stoottechniek bevordert de
stemplooiadductie zodat bij unilaterale stemplooiverlamming de normale stemplooi
(over)compenseert.
Verloop:
- Uitleg en domonstratie van de stoottechniek in staande/ zithouding.
- Aanleren van coördinatie tss stoten en foneren.
- Oefeningen waarbij de ptnt de glottis stevig sluit (zoals bij persen) zonder te stoten.
- Aanvankelijk kunnen lettergrepen of woorden gebruikt worden die beginnen met een
plofklank ( ka, ke, ko , … ta te to) later later kan overgeschakeld worden op functionele
woorden (ja nee toch, …) en functionele zinnen.
- Generalisatie
Vocal function exercise Gebaseerd op de veronderstelling dat laryngeale spieren net als andere spieren inhet
lichaam getaint kunnen worden, met als doel een betere controle over de stemfunctie te
verkrijgen en de glottale efficiëntie te maximaliseren. Door zich aan een strikt
trainingsprogramma te houden zou het mogelijk zijn om de massa, kracht en coördinatie
van de stemplooien te verhogen en de relatie tss respiratie, fonatie en resonantie te
verbeteren. Men kan VFE beschouwen als fitness voor de stemplooien. Oefeningen (4)
worden 2 keer per dag uitgevoerd en de ptnt noteert de resultaten van elke sessie.
Doel = verbeteren van de larynxfunctie en herstellen van het evenwicht: ademcontrole-
stemplooifunctie-supraglottische flexibiliteit.
Verloop:
Inzicht brengen in het fonatieproces bij ptnt
De oefenreeks omvat:
Warming up
- de vocaal i zo lang mogelijk rekken/aanhouden
- doel: zo lang als een s kan duren
- voorwaartse focus behouden maar niet nasaal
Stretching
- glijtoon van de laagste naar de hoogste toon
- stembreuken vermijden
- doel: de musculaire controle en flexibiliteit verbeteren.
Contractietraining :
- glijtoon van de hoogste naar de laagste toon
- Stembreuken vermijden
- doel: de systematische werking van de thyroarythenoideus
