13 oktober
Spelmetafoor:
Verhouding tussen:
• Speelveld: maatschappij
• Spelregels: wetmatigheden
• Spelers: maatschappelijke actoren
De samenleving is dus een speelveld met spelregels en spelers en spelen ze het samenlevingsspel.
Dagelijkse leven door een bril van een socioloog
The vivid awareness of the relationship between experience and the wider society: verschil tussen eerste
waarneming en de observatie van de achterliggende werkelijkheid; van de actuele toestand een een
alternatief standpunt innemen.
Verklaring niet vanuit Gezond Verstand ‘what you see is what you get’
Over eten en drinken
De vraag luidt: primaire fysieke behoefte of cultureel fenomeen?
Kookboeken: kunnen sociale veranderingen weergeven. Bijvoorbeeld hoe veel de Vlaming meer reist of
hoe de komst van de Italiaans gastarbeiders ervoor zorgde dat ons palet vergrootte en dan omgekeerd
ervoor zorgde dat de Italiaans keuken meer maaltijdstructuur kreeg (overgenomen van de Vlaming,
patatten vlees groenten).
Vroeger maakte het kookboek uit het gezin deel uit van de bruidsschat. Vandaag is koken een
belangrijke vrijetijdsbesteding.
Eten en drinken: neem nu bijvoorbeeld koffie; koffie was vroeger iets alledaags, iets dat altijd klaar stond
als iemand binnenkwam nu heeft koffie meer een “sexy” naam, koffiedrinken werd een deel van onze
sociale rituelen. Koffie is ook een vriendelijke drug; cafeïne.
Van de prijs die wij voor koffie betalen komt slechts een klein deel terecht bij de boeren.
Over sport
“Golf spelen is een dure vorm van biljarten” er bestaat een groot sociaal verschil tussen goedkopere en
duren sporten, veel heeft te maken met het feit dat dure sporten geen contactsporten zijn (distance and
finesse)
Over lifestyle en lijfstijl
, Mannequinmodel verschilt van cultuur tot cultuur. Via massamedia dringen de nieuwe cultuur-en
lichaamsidealen langzaam, maar zeker door tot de provincialen.
Over liefde
Verliefdheid mag dan wel blind zijn, maar de keuze van partner is dat niet. Mesen huwen meestal
binnen hetzelfde sociale milieu: met mensen met eenzelfde religieuze overtuiging, etnische herkomst of
opleidingsniveau gaat het meestal beter. Er is ook minder sociale druk van de omgeving op deze manier.
Zelfs verliefdheid wordt dus sociaal gestuurd.
Contingent, maar niet arbitrair?
Contingent: iets wat anders had kunnen zijn dan het nu is. Bijvoorbeeld de wijze waarop wij verliefd
worden, wat wij eten en drinken hoe we ons gedragen aan tafel...
Maar verschilt van arbitrair: het is niet omdat iets anders had kunnen zijn, dat het daarom ook in onze
samenleving juist die vorm aannemen en geen andere.
“Alles is contingent, maar niet arbitrair”
Echtscheidingen
•Lijkt op eerste gezicht persoonlijk
•Leidt tot sociale gevolgen voor betrokkenen en tot nieuwe complexere vormen van samenleven
•Heeft patronen als sociaal feit (frequentie, variatie, omstandigheden) verbonden met de maatschappij
o Verminderde sociale druk & controle
o Economische onafhankelijkheid vrouwen
o Hogere levensverwachting
o Toename sociale contacten buiten gezin
o Makkelijkere juridische procedure
o Huwelijk open voor homoseksuelen
Zelfdoding
Lijkt meest persoonlijke keuze
Heeft patronen als sociaal feit (frequentie, variatie, omstandigheden) verbonden met de
maatschappij
o Lager opgeleiden en werklozen
o Mannen
o Jonger dan 50
o Gescheiden, alleenwonend
Durkheim:
Niet louter een individueel besluit, maar sociaal verschijnsel (leeftijd, gender, maand, godsdienst)
Spelmetafoor:
Verhouding tussen:
• Speelveld: maatschappij
• Spelregels: wetmatigheden
• Spelers: maatschappelijke actoren
De samenleving is dus een speelveld met spelregels en spelers en spelen ze het samenlevingsspel.
Dagelijkse leven door een bril van een socioloog
The vivid awareness of the relationship between experience and the wider society: verschil tussen eerste
waarneming en de observatie van de achterliggende werkelijkheid; van de actuele toestand een een
alternatief standpunt innemen.
Verklaring niet vanuit Gezond Verstand ‘what you see is what you get’
Over eten en drinken
De vraag luidt: primaire fysieke behoefte of cultureel fenomeen?
Kookboeken: kunnen sociale veranderingen weergeven. Bijvoorbeeld hoe veel de Vlaming meer reist of
hoe de komst van de Italiaans gastarbeiders ervoor zorgde dat ons palet vergrootte en dan omgekeerd
ervoor zorgde dat de Italiaans keuken meer maaltijdstructuur kreeg (overgenomen van de Vlaming,
patatten vlees groenten).
Vroeger maakte het kookboek uit het gezin deel uit van de bruidsschat. Vandaag is koken een
belangrijke vrijetijdsbesteding.
Eten en drinken: neem nu bijvoorbeeld koffie; koffie was vroeger iets alledaags, iets dat altijd klaar stond
als iemand binnenkwam nu heeft koffie meer een “sexy” naam, koffiedrinken werd een deel van onze
sociale rituelen. Koffie is ook een vriendelijke drug; cafeïne.
Van de prijs die wij voor koffie betalen komt slechts een klein deel terecht bij de boeren.
Over sport
“Golf spelen is een dure vorm van biljarten” er bestaat een groot sociaal verschil tussen goedkopere en
duren sporten, veel heeft te maken met het feit dat dure sporten geen contactsporten zijn (distance and
finesse)
Over lifestyle en lijfstijl
, Mannequinmodel verschilt van cultuur tot cultuur. Via massamedia dringen de nieuwe cultuur-en
lichaamsidealen langzaam, maar zeker door tot de provincialen.
Over liefde
Verliefdheid mag dan wel blind zijn, maar de keuze van partner is dat niet. Mesen huwen meestal
binnen hetzelfde sociale milieu: met mensen met eenzelfde religieuze overtuiging, etnische herkomst of
opleidingsniveau gaat het meestal beter. Er is ook minder sociale druk van de omgeving op deze manier.
Zelfs verliefdheid wordt dus sociaal gestuurd.
Contingent, maar niet arbitrair?
Contingent: iets wat anders had kunnen zijn dan het nu is. Bijvoorbeeld de wijze waarop wij verliefd
worden, wat wij eten en drinken hoe we ons gedragen aan tafel...
Maar verschilt van arbitrair: het is niet omdat iets anders had kunnen zijn, dat het daarom ook in onze
samenleving juist die vorm aannemen en geen andere.
“Alles is contingent, maar niet arbitrair”
Echtscheidingen
•Lijkt op eerste gezicht persoonlijk
•Leidt tot sociale gevolgen voor betrokkenen en tot nieuwe complexere vormen van samenleven
•Heeft patronen als sociaal feit (frequentie, variatie, omstandigheden) verbonden met de maatschappij
o Verminderde sociale druk & controle
o Economische onafhankelijkheid vrouwen
o Hogere levensverwachting
o Toename sociale contacten buiten gezin
o Makkelijkere juridische procedure
o Huwelijk open voor homoseksuelen
Zelfdoding
Lijkt meest persoonlijke keuze
Heeft patronen als sociaal feit (frequentie, variatie, omstandigheden) verbonden met de
maatschappij
o Lager opgeleiden en werklozen
o Mannen
o Jonger dan 50
o Gescheiden, alleenwonend
Durkheim:
Niet louter een individueel besluit, maar sociaal verschijnsel (leeftijd, gender, maand, godsdienst)
