Samenvatting KWH 1 - onderzoeksvaardiheden

HC1. Situering & inleiding
1. Het belang van (wetenschappelijk) onderzoek
1.1. Doelstellingen KWH1
Inzicht verwerven in
− belang van onderzoek/research voor logopedie en audiologie
− soorten onderzoek
− Eisen en principes van wetenschappelijk onderzoek.
− Fasen in het onderzoeksproces
− Kwantitatieve onderzoeksmethodes
− gegevensverwerking (incl. beschrijvende statistiek)
Rapporteren van gegevens (zie KWH 2)
− Kwalitatieve onderzoeksmethodes
− Mondeling
− Schriftelijk
− Verdere gegevensverwerking (incl. analytische statistiek)
Toepassen van heel het wetenschappelijk proces (zie BAP)
1.2. Waarom dit OPO?
Overheid bepaalt inhoud van het beroep.
− Wetgever: KB van 20/10/1994  Logopedist
− Wetgever: KB van 4/7/2004 Audioloog
− FOD Volksgezondheid: Logopedist / Audioloog
− Onderwijs Vlaanderen: Beroepskwalificaties Logopedist/Audioloog
 Vormt zicht permanent
 Volgt actuele, wetenschappelijke ontwikkelingen, evalueert op kritische wijze wetenschappelijke
onderzoeksliteratuur en gebruikt deze binnen een professionele setting.
 Werken volgens actuele wetenschappelijk inzichten voor de praktijk (EBP) en (inter)nationale
ontwikkelingen.
 Raadpleegt relevante informatiebronnen (ook Engelstalige vakliteratuur.
 Neemt eventueel deel aan de verschillende fases van wetenschappelijk onderzoek en innovatie.
 Concreet betekent dit o.a.:
− Ontwikkelen en gebruiken van onderzoeks- & therapiemateriaal (vb CELF-NL en TAK)
− Inschatten effect therapie
o I.f.v. efficiëntere behandeling
o D.m.v. eigen onderzoek
o D.m.v. gepubliceerde outcome studies  LA is wel evidence-based handelen
− Kortom: in functie van de eigen Kwaliteitszorg
− Parallellie tussen researcher en therapeut
o Beiden stellen hetzelfde gedrag
 Vragen stellen en beantwoorden
 therapeut: over individuele kenmerken van de cliënt
 aard stemklacht/Hoe groot is taalachterstand /Welke spelfouten
 researcher: over algemene kenmerken van mensen
 onderscheid verschillende soorten afasie /kenmerken met specifieke
afasie? Welke therapievorm meest succesvol

, o Beiden gebruiken eenzelfde methode
 Gebaseerd op de empirische cyclus
 Wordt bepaald door de onderzoeksvraag
 Steeds sprake van afhankelijke en onafhankelijke variabelen
 researcher: verschillende researchtypes mogelijk
 Experiment, observationeel onderzoek, ex-post-facto,…
 therapeut: leunt meest aan bij experimentele methode 
praktijkexperiment
• Zijn er dan geen verschillen?
− Beiden streven andere doelen na
• Researcher wil theorie bevestigen, gegevens generaliseren, wetmatigheden
vinden,…
• therapeut wil hulp bieden aan de cliënt
 Verschil in doelen leidt tot verschillen in aantal proefpersonen
» researcher: N bijna steeds > 1
» therapeut: N steeds = 1
Therapeut heeft de researcher nodig voor
− ontwikkeling materiaal
O.a. meetinstrumenten: AVI, TAK, PPVT
− Effectstudies
Researcher heeft therapeut nodig voor
− Genereren van onderzoeksvragen uit praktijk
− Signaleren van theoretische en praktische onderwerpen die in aanmerking komen
voor nader onderzoek.
Researcher en therapeut kunnen zelfde persoon zijn.
• Research stimuleert het beroep
− Ligt aan de basis van vernieuwing
− Is motor voor vooruitgang
− Cf. beroepskwalificaties
• Student moet eindwerk (bachelorproef) schrijven waaruit de vaardigheden blijken.
Kortom:

,2. Evidence-based practice in de logopedie en
audiologie
2.1. Evidence-Based Practice ?
Begrip oorspronkelijk uit geneeskunde (Sackett, e.a.)
Therapeutisch handelen berust op wetenschappelijke evidentie.
Drie aspecten leiden het handelen van de logopedist/audioloog (Dollaghan, 2007):
(1) Expertise logopedist/audioloog
(2) Evidentie (wetenschappelijke)
(3) Voorkeuren patiënten/cliënt




 Elke therapeut moet steeds op de hoogte blijven van : ‘best available external evidence from
systematic research’.
EBP-model Voor L & A




2.2. EBP-model: toegepast
EBP veronderstelt de toepassing van 5 acties:
− Ask a question : stel een beantwoordbare klinische vraag
− Acquire information: zoek informatie in de literatuur
− Appraise the evidence: Beoordeel de informatie op kritische wijze naar best beschikbare
evidentie & antwoord op de klinische vraag)
− Apply the evidence: Implementeer de gevonden evidentie in diangostiek en behandeling
− Assess the outcomes: evalueer interventie

, 2.3. EBP-model: praktijkgids !




3. Evidence-based practice: het belang van literatuur
3.1 Vakliteratuur vinden
• Andere zoekmachines
− Google scholar
− Pubmed
− Speechbite
− ASHA
− Sciencedirect
• Vaak enkel de abstract
• Heel het artikel enkel mits betaling
• Opzoeken met LIMO

3.2 Zoektermen kiezen
• Niet eenvoudig
− Vaak Engels
− Vakjargon
• Combineren van zoektermen maakt de lijst van relevante bronnen specifieker
• Gebruik ‘keywords’ van gelezen artikels
3.3 Vaktijdschriften
• Beperkt Nederlandstalig
− Logopedie
− Nederlands tijdschrift voor logopedie
• Veel Engelstalig
− Algemeen logopedisch of audiologisch
− Specifieke deeldomeinen (bijv: stem – afasie)
• Ook relevante artikels in niet logopedische of audiologische tijdschriften
− Tijdschriften van andere verwante disciplines
3.4 De opbouw van een wetenschappelijke tekst
• Steeds dezelfde onderdelen
− Abstracte (al dan niet met Keywords)
− Inleiding
− Methodiek (proefpersonen-procedure-verwerking)
− Resultaten