Samenvatting
Samenvatting Nectar - Biologie - 5 havo - Hoofdstuk 11 Transport
- Vak
- Niveau
Samenvatting Nectar - Biologie - 5 havo - Hoofdstuk 11 Transport LET OP! Alleen paragraaf 1 t/m 5 word behandeld
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
7 beoordelingen
Door: madelieflowik • 6 maanden geleden
Door: sennaspanjersberg7 • 1 jaar geleden
Door: rosaliekluinhaar9 • 1 jaar geleden
Door: zararothman • 1 jaar geleden
Door: zehra_uz2005 • 1 jaar geleden
Door: livjanssen • 1 jaar geleden
Door: liamvanbaak • 2 jaar geleden
Verkoper
Volgen
Julielang
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 11 - Transport§11.1 Het hart
Pomp
Om goed te blijven werken hebben cellen en organen voortdurend bloed met zuurstof en voedingsstoffen
nodig.
★ Het hart:
○ Een holle spier met een linker- en een rechterhelft. Deze delen zijn volledig van elkaar
gescheiden.
★ Slagvolume:
○ De hoeveelheid bloed die per hartslag een hartkamer verlaat.
Het linkerharthelft pompt zuurstofrijk bloed naar de weefsels en organen.
Het rechterharthelft pompt zuurstofarm bloed naar de longen.
De hoeveelheid bloed die een hart rond pompt hangt af van de hartslagfrequentie en het slagvolume.
★ Hartslagfrequentie:
○ Het aantal hartslagen per minuut.
Hartminuutvolume = hartslagfrequentie x slagvolume (hoeveel bloed er per minuut het lichaam rondgaat)
AED
Een AED bestaat uit een microprocessor met een accu die via elektroden op het lichaam van de man de
samentrekking van het hart registreert.
★ Defibrilleren:
○ Onregelmatigheden in de hartslag.
Hierbij geeft de AED een stroomstoot af en hierdoor stopt het hart even met pompen. Na deze reset start
het hart opnieuw met het regelen van de hartslag, zodat het ritme zich kan herstellen. Als het hart
helemaal is gestopt met kloppen kan de AED niks doen, maar een adrenaline injectie wel.
★ Hartinfarct:
○ Komt door een vernauwing in een kransslagader(voorziet hart van bloed) kreeg een deel
van de hartspier onvoldoende zuurstof.
Ecg
Een hartslag begint bij de boezems → sinusknoop(boezems verkleinen) → bloed loopt via de boezems
door de kamers in → AV-knoop(prikkels onderkant kamers) → kamers trekken naar boven toe samen
vanaf het hartpunt → bloed word de slagaders gepompt.
Rechterboezem ontvangt uit beide holle aders bloed & linkerboezem uit de longaders.
★ Sinusknoop(begin prikkelgeleidingssysteem):
○ Een groep speciale spiercellen in de wand van de rechterboezem. Het geeft een
elektrische prikkel af en hierdoor trekken de spiervezels van de boezems
samen(boezems verkleinen en persen het bloed de kamers in)
★ AV-knoop:
○ Een groep speciale spiercellen in de wand tussen beide boezems. Vanaf hier leiden
andere spiervezels de prikkel naar de onderkant van de kamers.
De elektrische activiteit die ontstaat door het samentrekken en ontspannen van de hartspier is te meten
via elektrodes op de huid (van onder andere de borstkas) te meten.
★ ecg = elektrocardiogram
P-top = samentrekken van de boezems
QRS-top = samentrekken kamerwanden(ontspannen boezems)
T-top = ontspannen boezems
Door de hoogte en de afstand van 9e toppen is te zien of een hart
goed functioneert.
, Herstel voor het hart
★ Kransslagader(zuurstofrijk):
○ Een bloedvat die de hartspier van zuurstof voorziet. Vervoert het zuurstofrijke bloed naar
het hart. Het zijn de eerste zijtakken van de aorta(de grote lichaamsslagader).
Het kan vernauwd raken door vetachtige stoffen(cholesterol). Plaque vormt zich
aan de binnenkant van het bloedvat(heel groot → bloedvat sluit geheel af =
hartinfarct).
★ Dotterbehandeling:
○ Vernauwde kransslagader wijder maken met behulp van een
ballonnetje die op de plek van de vernauwing word opgepompt.
Als extra steun kan er een steunkousje of stent geplaatst worden.
Dotterbehandeling=wijder maken van een vernauwde kransslagader met behulp
van een ballonnetje. Het kleine ballonnetje gaat vanuit de slagader in de lies door
de aorta naar de kransslagader.
Stent= een metalen steunkousje in de kransslagader om een vernauwd bloedvat open te houden.
Bypass operatie= een operatie waarbij een arts met behulp van bloedvaten(stukje slagader in de borstkas
of een beenader) van de patiënt een omleiding langs een vernauwing van een kransslagader.
Als zo een behandeling niet of onvoldoende lukt kan er een bypassoperatie worden gedaan. Er word dan
een nieuwe verbinding gemaakt.
★ Kransaders(zuurstofarm):
○ Vervoert het zuurstofarme bloed rechtstreeks naar de rechterboezem.
Bloedstroom door het hart
Het bloed uit de benen en organen(zuurstofarm, veel CO2) komt aan bij het hart via de onderste holle
ader. Dit stroomt via de rechterboezem de rechterkamer in(vulfase, hartkleppen open). Nu trekken de
kamers samen(pompfase) en gaan de hartkleppen dicht. Rechterkamer pompt het bloed de longslagader
in(linker- en rechterlong). De longen geven CO2 af en nemen O2 op. De longaders brengen het
zuurstofrijke bloed naar de linkerboezem. Via hartkleppen gaat het bloed naar de linkerkamer door de
aorta in.
De kleppen kunnen NOOIT tegelijk openstaan.
★ Hartkleppen:
○ De kleppen tussen de boezem en de kamer. Sterke vliezen die maar in 1 richting
openen(door sterke peesdraden). De kleppen staan open tijdens de vulfase.
★ Slagaderkleppen:
○ Kleppen tussen slagaders(longslagader of aorta). Voorkomen dat het bloed terug kan
stromen naar de kamers.
Openen en sluiten van kleppen
In de ontspanningsfase neemt de druk in de kamers af.
§11.2 Transportvaten
O2 ophalen, CO2 wegbrengen
★ De kleine bloedsomloop:
○ Het bloed dat van de organen
komt(zuurstofarm) gaat via het hart naar de
longen. Daar neemt in de longen het bloed O2
op en geeft CO2 af(gaswisseling).
CO2 ophalen, O2 wegbrengen
★ De grote bloedsomloop:
○ De weg die het bloed aflegt van de
linkerharthelft, via de organen naar de rechter
harthelft. In dit proces nemen de organen en
lichaamsdelen de zuurstof op en geven
koolstof af.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Julielang. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen